THE DEATH IMPULSE AS A DESİRE TO RETURN TO THE MOTHER'S WOMB: A READİNG ON THE PHENOMENON OF "SUİCİDE" İN THE CİNEMA

Yıl 2023, Sayı: 93, 405 - 420, 16.03.2023

Semra Kotan

https://doi.org/10.17753/sosekev.1197538

Öz

Cinema is an important practice of representation in the relationship of the individual and the social with the unconscious field. Psychoanalysis, which offers a deep perspective in understanding and making sense of the individual's feelings, thoughts and actions, is one of the fields that cinema benefits from with this aspect. In this context, the aim of the study is to reveal the connection between the death impulse, which leads to suicide, and the desire to return to the mother's womb in psychoanalysis. In the study, a hermeneutic analysis of Peter Weir's Dead Poets Society (1989) was presented. With this method, the relationship between the "womb" image and suicidal behavior was evaluated with psychoanalytic processes, emphasizing the mother's womb. With this method, which is conceptualized as the "text interpretation problem" in its most general definition, the explicit and masked meanings of the film are explained and interpreted. On the other hand, it has been tried to question how the mother's womb is handled in terms of Lacan, Freud, Jung and its connection with the death drive in psychoanalysis. Here, the mother's womb, which is the center of the objects of desire, is the imaginary universe where there is peace and happiness for the baby. The pleasure-oriented existence of the baby, who is one and only with the mother in his imaginary world, whose every need is met naturally by the mother, becomes conflicted with the transition to the cultural order in order to become a subject. Because the social structure; laws, norms, ideology and politics involve the individual in the socialization process, while at the same time imprisoning him within certain limits. The effort to heal this tension that the individual carries in every moment of his life in a harmless way is associated with the phenomenon of suicide. In the study, in which the big other is evaluated in the symbolic dimension, the father is the name of the order that disrupts the mother-child union. The individual has to face the rules of the cultural order in order to fulfill his id-based desires and achieve satisfaction. In this case, for the individual who has certain contradictions, the aggressive behavior returns to his own self with the help of ego.

Anahtar Kelimeler

Cinema, Womb image, Imaginary universe, Cultural order, Suicide

ANA RAHMİNE DÖNME ARZUSU OLARAK ÖLÜM İTKİSİ: SİNEMADA “İNTİHAR” OLGUSUNA İLİŞKİN BİR OKUMA

Öz

Sinema, bireyin ve toplumsalın bilinçdışı alanla olan ilişkisinde önemli bir temsil pratiğidir. Bireyin duygu, düşünce ve edimlerini anlamada, anlamlandırmada derinlikli bir bakış açısı sunan psikanaliz bu yönüyle sinemanın faydalandığı alanlardan biridir. Bu bağlamda çalışmanın amacı kişiyi intihara götüren ölüm tepisinin psikanalizdeki ana rahmine dönme arzusu ile olan bağını ortaya koymaktır. Çalışmada Peter Weir’in Ölü Ozanlar Derneği (1989) filmi üzerine hermenötik (yorum bilimsel) bir inceleme ortaya koyulmuştur.Bu yöntemle ana rahmine vurgu yapılarak, “ana rahmi” imgesinin intihar davranışıyla olan ilişkisi psikanalitik süreçlerle değerlendirilmiştir. En genel tanımıyla “Metin yorum sorunu” olarak kavramsallaştırılan bu yöntemle filmin açık ve maskeli anlamları açımlanarak yorumlanmıştır. Diğer taraftan psikanalizde ana rahminin Lacan, Freud, Jung özelinde nasıl ele alındığı ve ölüm itkisi ile olan bağı sorgulanmaya çalışılmıştır. Burada arzu nesnelerinin merkezi konumundaki anne rahmi bebek için huzur ve mutluluğun olduğu imgesel evrendir. İmgesel dünyasında anneyle bir ve tek olan, anne tarafından doğal bir biçimde her ihtiyacı karşılanan bebeğin haz odaklı varlığı özne haline gelebilmesi için kültürel düzene geçmesiyle birlikte çatışmalı bir hal alır. Çünkü toplumsal yapı; yasalar, normlar, ideoloji ve politikayla bireyi sosyalleşme sürecine dahil ederken aynı zamanda onu belli sınırlar içerisine hapsetmektedir. Bireyin yaşamının her anında içerisinde taşıdığı bu gerilimi zararsız bir biçimde sağaltma çabası ise intihar olgusuyla ilişkilendirilmektedir. Büyük ötekinin simgesel boyutta değerlendirildiği çalışmada baba, anne-çocuk birliğini bozan düzenin adıdır. Birey, id kaynaklı arzularını yerine getirmede ve tatmine ulaşmada kültürel düzenin kurallarıyla yüzleşmek zorundadır. Bu durumda belli çelişkileri içerisinde barındıran birey için saldırganlık davranışı ego yardımıyla kendi benliğine dönmektedir.

Anahtar Kelimeler

Psikanaliz, Ana rahmi imgesi, İmgesel evren, Kültürel düzen, İntihar

Kaynakça

• Adler, A. (1997). Psikolojika (3. baskı). (Çev. B.Çorakçı).Say.
• Apaydın, H., Özdemir, Ş., & Ünal, A. Z. (2016). İntihar girişiminde bulunan bireylerde bazı değişkenlerle intihar girişimi ilişkisi. Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6(6), 7-46.https://doi.org/10.18498/amauifd.251527
• Bars, M. E. (2016). Ebu ali sina anlatıları metinsel-aşkın bir okuma denemesi (2. baskı), Salkımsöğüt.
• Bowie, M. (2007). Lacan (Çev. V. P. Şener). Dost.
• Burger, J. M. (2006). Kişilik. Kaknüs.
• Dimmock, M., &Fisher, A. (2017). Conscience. ın ethics for a-level. 157-167. Cambridge. https://doi.org/10.11647/OBP.0125
• Durkheim, E. (2002). İntihar (Toplumsal bir inceleme). (Çev. Özer Ozankaya). Cem.
• Freud, S. (1905). Three essays on thetheory of sexuality (Trans. UlrikeKistner). Verso.
• Freud, S. (1917). Mourning and melancholia. (Ed. ve Çev. J. Strachey.), Thestandardedition of the complete psychological works of Sigmund freud (14), 243-258.London, England: Hogarth Press
• Freud, S. (1997). Kadın cinselliği. Cinsellik üzerine (Çev.S. Budak). Öteki.
• Freud, S. (2014). Rüyaların yorumu (Çev. D. Muradoğlu.). Say.
• Habip, B. (2012). Kuram ile klinik buluşma tekinsizlik, sonradanlık, rüya, bağların kurulması ve ilk nesne ilişkileri. Yapı Kredi.
• Hitchcock, Louise A. (2015). Kuramlar ve kuramcılar, çağdaş düşüncede antik edebiyat (Çev.S. Pekşen). İletişim.
• Gadamer, H. G. (1976). Philosophical hermeneutics (Trans&edited. David E. Linge.). University of Califomia. İzmir, M. (2013). Öznenin diyalektiği Hegel, Sartre ve Lacan. İmge.
• Jung, C. G. (2009). Dört arketip (Çev. Z. A. Yılmazer). Metis.
• Klein, M. (1952). On observing the behaviour of young ınfants.Indevelopments in psycho-analysis. England: Hogarth press.
• Klein, M. (2011). Haset ve şükran. (Çev. O. Koçak ve Y. Erten.). Metis.
• McGowan, T. (2012). Gerçek bakış. (Çev. Z. Özen Barkot). Say.
• Nasıo, J.D (2018). Jacques Lacan kuramının genel kavramları. (Çev.Atakan Karakış). MonoKL.
• Saydam, B. (1997). Deli dumrul’un bilinci “türk islam ruhu” üzerine bir kültür psikolojisi denemesi. Metis.
• Taburoğlu, Ö. (2013). Resim, söz ve yazı. Doğu Batı.
• Tatlılıoğlu, K. (2012). Sosyal bir gerçeklik olarak intihar olgusu: Sosyal psikolojik bir değerlendirme. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 133-156.https://doi.org/10.11616/AbantSbe.278
• Tuna, E. (2018). Haset ve kıskançlığın tanımlanması ve klinik görünümü. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 58(2), 1751-1767.http://doi.org/10.33171/dtcfjournal.2018.58.2.27
• Tura, S. M. (2005). Freud’dan Lacan’a psikanaliz. Kanat.
• Winnicott, D. W. (2013). Oyun ve gerçeklik. (Çev. T. Birkan). Metis.