Diyetisyenlerin Dijital Okuryazarlık Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 69 - 82, 30.09.2023

Aynur Arslan

Öz

Sağlığın geliştirilmesi ve sürdürülmesinde önemli rolleri olan diyetisyenler kamu ve özel sektörde farklı rollerde ve farklı alanlarda dijital teknolojileri sıklıkla kullanırlar. Dijital teknolojiler ve uygulamalar diyetisyenlere yeni bilgilere ulaşmak, hasta takibi yapmak, rapor oluşturmak, bilgi güvenliğini sağlamak, diğer diyetisyenlerle iletişim kurmak gibi konularda destekler sunar. Bu çalışma diyetisyenlerin dijital okuryazarlık düzeylerini farklı değişkenlere göre incelemeyi amaçlamaktadır. Nicel yöntemde yapılan çalışmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu Türkiye Diyetisyenler Derneği’ne kayıtlı mezun diyetisyenler ve Beslenme ve Diyetetik Bölümü son sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışmaya 128 mezun diyetisyen ve 75 son sınıf öğrencisi olmak üzere toplam 204 gönüllü katılmıştır. Veriler sosyo-demografik bilgi formu ve Bayrakçı ve Narmanlıoğlu (2021) tarafından geliştirilen Dijital Okuryazarlık Ölçeği ile Google Forms üzerinden hazırlanan anket aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmanın sonucunda katılımcıların dijital okuryazarlık düzeyi orta seviyede bulunmuştur. Bu sonuçlara göre diyetisyenlerin dijital okuryazarlık seviyelerinin yükseltilmesine yönelik çalışmalar önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dijital Okuryazarlık, Dijital Dönüşüm, Diyetisyen

Destekleyen Kurum

YOKTUR

Examination Of Dietitians' Digital Literacy Levels According To Different Variables

Öz

Dietitians, who have important roles in the development and maintenance of health, frequently use digital technologies in different roles and in different fields in the public and private sectors. Digital technologies and applications provide support to dietitians in terms of accessing new information, patient follow-up, creating reports, ensuring information security, and communicating with other dietitians.. The objective of this study is to examine the digital literacy levels of dietitians according to different variables. The general screening models, was used in the study conducted in the quantitative method. The sample group of the study consists of registered dietitians of the Turkish Dietetic Association and senior students of the Department of Nutrition and Dietetics. A total of 204 volunteers participated in the study, of which 128 are dietitians and 75 are senior students. Data were collected through Google Forms using a socio-demographic information form and the Digital Literacy Scale developed by Bayrakçı and Narmanlıoğlu (2021).Data were collected through a socio-demographic information form and the Digital Literacy Scale developed by Bayrakçı and Narmanlıoğlu (2021) and a questionnaire prepared via Google Forms. As a result of the research, the digital literacy level of the participants was found to be moderate. According to these results, researches have been proposed to increase the digital literacy levels of dietitians.

Anahtar Kelimeler

Dijital Literacy, Digital Transformation, Diettitians

Kaynakça

• Akbulut, Ö., & Çapık, C. (2022). Çok değişkenli istatistiksel analizler için örneklem büyüklüğü. Journal of Nursology, 25(2), 111-116.
• Aksoy, N. C., Karabay, E., & Aksoy, E. (2021). Sınıf öğretmenlerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Selçuk İletişim, 14(2), 859-894.
• Başaran, Y. K. (2019). Sosyal Bilimlerde Örnekleme Kurami. The Journal of Academic Social Science, 47(47), 480-495.
• Bayrakcı, S. Ve Narmanlıoğlu, H. (2021). Dijital yeterlikler bütünü olarak dijital okuryazarlık: Ölçek geliştirme çalışması. Düşünce ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi , (4), 1-30.
• Bayrakcı, S., & Narmanlıoğlu, H. (2021a). Türkiye’deki lisans öğrencilerinin ve mezunlarının dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. AJIT-e: Academic Journal of Information Technology, 12(46), 46-67.
• Çark, Ö. (2020). Dijital dönüşümün işgücü ve meslekler üzerindeki etkileri. International Journal of Entrepreneurship and Management Inquiries, 4(Özel Sayı 1), 19-34.
• Çelikkaya, T., & Köşker, C. (2023). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Dijital Okuryazarlık Beceri Yeterlilik Düzeyleri (Kırşehir Örneği). Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(1), 1-28.
• EFAD (2016). Revised Dietetic Competence and the six domains of dietetic competency in Europe.https://www.efad.org/wp-content/uploads/2021/10/revised-dietetic-competence-and-6-domains-of-competency.pdf Erişim Tarihi:10.07.2023
• Erbir, M. (2021). Hemşirelik Mesleğinde Dijital Okuryazarlık: Kayseri İli Örneği. Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi. 7.2: 336-352.
• EU-Euoupean Health Parliament. Dıgıtal Skılls For Health Professıonals (2016). https://www.healthparliament.eu/wp-content/uploads/2017/09/Digital-skills-for-health-professionals.pdf Erişim:22.05.2023
• Fraenkel, J., Wallen, N., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. McGraw Hill Companies.
• Gilster, P. (1997). Digital literacy. New York: Wiley.
• Helm J, Jones RM. (2016). Practice Paper of the Academy of Nutrition and Dietetics: Social Media and the Dietetics Practitioner: Opportunities, Challenges, and Best Practices. J Acad Nutr Diet. Nov;116(11):1825-1835.
• ICDA- International Confederation of Dietetic Associations (2014). Dietitian-Nutritionist https://internationaldietetics.org/standards/ Erişim:11.05.2023
• Jarva, E., Oikarinen, A., Andersson, J., Tomietto, M., Kääriäinen, M., & Mikkonen, K. (2023). Healthcare professionals’ digital health competence and its core factors; development and psychometric testing of two instruments. International Journal of Medical Informatics, 171, 104995.
• Kartal, S. (2019). Beslenme ve Diyetetik Uzmanları (Diyetisyenler) İçin Sosyal Medya Kullanım Rehberi ve Etik Kuralları Güncel Konular. URL: https://www.birbes.com/?p=17734. Erişim Tarihi: 20 Ağustos 2023.
• Kuek, A., & Hakkennes, S. (2020). Healthcare staff digital literacy levels and their attitudes towards information systems. Health informatics journal, 26(1), 592-612.
• Martin, A. (2005). DigEuLit–a European framework for digital literacy: a progress report. Journal of eLiteracy, 2(2), 130-136.
• Muslu, M. (2022). Tıbbi Beslenme Tedavisinde Güncel Bir Yaklaşım: Telenütrisyon. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(3), 523-531.
• Ng, W. (2012). Can we teach digital natives digital literacy?. Computers & education, 59(3), 1065-1078.
• Ongan, D., Ayer, Ç., Çankaya, E., Çiftçi, Z., & Bozdağ, A. N. S. (2021). Diyetisyenlerin Bireysel Beslenme Danışmanlığını Etkileyen Etmenler Hakkındaki Düşünceleri ve İş Doyumu. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 315-332.
• Sağıroğlu, Ş., Bülbül, H. İ., Kılıç, A. & Küçükali, M. (2020). Dijital Okuryazarlık: Araçlar, Metodolojiler, Uygulamalar ve Öneriler. Nobel Yayınevi. Ankara.
• Şahin B., Kızıltan G. (2020). Dijital teknolojinin gıda ve beslenme okuryazarlığı için sundukları. Aktaş N, editör. Gıda ve Beslenme Okuryazarlığı. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; p.84-90.
• Şahin, S. (2023). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi, Ankara.2023.
• Taylor, A. M. (2019). Examining the contribution of social work education to the digital professionalism of students for practice in the connected age (Doctoral Dissertation). University of Central Lancashire. TUBİTAK. Dijital Dönüşüm Nedir? (22.06.2023) https://dijitalakademi.bilgem.tubitak.gov.tr/dijital-donusum-nedir/
• Uyumaz, G., & Sırgancı, G. (2020). Doğrulayıcı faktör analizi için gerekli örneklem büyüklüğü kaç kişidir?: Bayes Yaklaşımı ve maksimum olabilirlik kestirimi. OPUS International Journal of Society Researches, 16(32), 5302-5340.
• Yılmaz G. G. (2023). Neden İyi Bir Dijital Medya Okuryazarı Olmalıyım? http://www.bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/neden-iyi-birdijital-medya-okuryazari-olmaliyim? Erişim:24.07.2023
• YÖK-Yüksek Öğretim Kurumu (2016). Türkiye’de Ulusal Beslenme ve Diyetetik Çekirdek Eğitim Programı. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Ulusal-cekirdek-egitimi-programlari/beslenme_ve_diyetetik.pdf Erişim:05.06.2023