6360 SAYILI YASA İLE KÖY YÖNETİMİNDEN MAHALLE YÖNETİMİNE GEÇİŞ SONRASI ETKİN HİZMET SUNUMUNA İLİŞKİN MUHTARLARIN GÖRÜŞÜ: SİLİFKE KÖYLERİ ÖRNEĞİ*

Yıl 2016, Sayı: 11, 67 - 86, 01.07.2016

Mehmet Göküş , Hakan Alptürker

Öz

6360 Sayılı Yasa ile birlikte, yerel yönetimlerde köklü bir değişim yaşandığı genel kabul görmektedir. Yasanın yürürlüğe girmesi ile birlikte büyükşehir belediyesi sayısının artmasının yanında, yerel yönetimlerin yapısında da değişikliğe gidilmiştir. Bazı görüşler yasayla meydana gelen değişimleri olumlu bulurken bazı görüşler da bu değişimin getireceği olumsuzlukları dile getirmiştir.
Yasa ile birlikte büyükşehir sınırları içerisinde yer alan köy yönetimleri de oldukça etkilenmiştir; köyler büyük bir statü kaybı yaşamış, tüzel kişiliği olmayan mahallelere dönüşmüşlerdir. Yaşanan bu dönüşüm sonrası bu yerleşim yerlerine hizmetler, bağlı bulundukları ilçe belediyesi ve büyükşehir belediyesi tarafından sunulmaya başlanmıştır. Yasanın genel gerekçesinde hizmet sunumu bakımından etkili bir yapı oluşturmak amacı yer alsa da, getirilen eleştirilerden birisi de bu yerlere hizmet sunumunun istenilen etkinlikte olamayacağına yönelik olmuştur.
Bu çalışmada 6360 Sayılı Yasa ile birlikte mahalleye dönüşen köylerde, belediye tarafından sunulan hizmetler konusunda mahalle muhtarlarının algısı ve hizmetlerin etkin bir şekilde sunulup sunulmadığına ilişkin bir cevap aranmıştır. Bu kapsamda Mersin ili Silifke ilçesine bağlı, köyden mahalleye dönüşen mahallelerinin muhtarları ile 2015 yılında görüşme yapılmıştır. Yarı yapılandırılmış sorular sonrasında muhtarla yapılan görüşmelerde, muhtarların mahallelerine hizmet getirilmesi konusunda hangi kişi ya da kurumlarla irtibat kurdukları, hizmet için talepte bulunduktan sonra hizmet sunumunun gerçekleşip gerçekleşmediği ve hizmetlerin etkin bir biçimde sunulup sunulmadığına ilişkin cevaplar aranmıştır. Görüşmeler nitel araştırma teknikleri çerçevesinde kayda alınmış, metne aktarılmış ve yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

6360 Sayılı Yasa, Belediye Hizmeti, Etkinlik, Muhtar

Kaynakça

• Adıgüzel, Şenol (2012), “6360 Sayılı Yasa’nın Türkiye’nin Yerel Yönetim Dizgesi Üzerine Etkileri: Eleştirel Bir Değerlendirme.” Toplum ve Demokrasi 6(13-14): 153–76.
• Akdede, Sacit Hadi, ve Ertuğrul Acartürk (2005), “Türkiye’de İlçe ve Belediyelerin Optimizasyonu.” Çağdaş Yerel Yönetimler 14(3): 5–17.
• Aksu, İsmail Faruk (2012), “On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun.” TASAV.
• Akyıldız, Fulya (2012), “Belediye Hizmetleri ve Vatandaş Memnuniyeti: Uşak Belediyesi Örneği.” Journal of Yaşar University 26(7): 4415–36.
• Arıkboğa, Erbay (2007), “Yerel Yönetimlerde Ölçek Sorunu ve Belediye Reformu”, V. Kamu Yönetimi Forumu, Kocaeli. http://mimoza.marmara.edu.tr/~earikboga/yayin/olcek.pdf.
• Atmaca, Yıldız(2013), “Optimal Belediye Büyüklüğü ve Yeni Büyükşehir Belediye Yasası.” Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 3(2): 168–84.
• Bayrakçı, Erdal (2012),Yerel Yönetimler Maliyesi, Dizgi Ofset, Konya.
• Bayrakçı, Erdal (2014),Yerel Yönetimler, Dizgi Ofset, Konya.
• Bilgin, Kamil Ufuk (2004), Kamu Performans Yönetimi Memur Hak ve Yükümlülüklerinin Performansa Etkisi, TODAİE Yayını, Ankara
• Büyükkılıç, Deniz ve Coşkun, Arife (2002), “Kamu Yönetimi Reformları Işığında KİT’lerde Kurumsal Performans Yönetim”, Verimlilik Dergisi, Sayı 3, ss.37-67.
• Çelikyay, Hicran(2014), SETA Analiz,Değişen Kent Yönetimi̇ ve 6360 Sayılı Büyükşehir Yasası, Turkuvaz M. İstanbul: SETA.
• Ceritli, İsmet (2002), "Yerel Kent Hizmetlerinin Verimli Sunumu Açısından En Uygun Kent Büyüklüğü ve Türkiye Örneği", Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt 11, Sayı 2, s. 7-24.
• Çevik H. Hüseyin (2004), “Türkiye’de Kamu Yönetimi Başarısızlığına Teorik Bir Yaklaşım”, A.Ü. S.B.F Dergisi, Cilt 59, Sayı 3, ss 43-78.
• Çukurçayır, Akif, Nilüfer Negiz, ve Aysun Yemen (2013), 6360 Sayılı Kanun’un Uygulanmasında Köy(lü) Mü? Mahalle(li) Mi? Katıl(a)mayanlar Açısından Bir Değerlendirme, In Afro-Avrasya Coğrafyasında Kamu Yönetimi Uygulamaları ve Sorunları, XI. Kayfor Bildiriler Kitabı, Ankara: TODAİE, 211–32.
• Çukurçayır, M. Akif (2015), Yerel Yönetimler-Kuram, Kurum ve Yeni Yaklaşımlar, 3. Baskı, Çzigi Kitabevi, Konya.
• Çınar, Tayfun, Bülent Duru, Can Umut Çiner, Ozan Zengin (2013), "Belediyenin Sınırları", Ankara, TODAİE.
• Eke, Ali Erkan (1992), Anakent Yönetimi ve Yönetimler Arası İlişkiler, AÜ SBF Yayınlan No: 505, Ankara.
• Eren, Veysel (2009), “Kamu Performans Yönetiminde Ölçüt Sorunu: İdari Faaliyetlerde Başarı Ölçütleri”, Amme idaresi Dergisi, Cilt 42, Sayı 2, ss.1-21.
• Genç, Fatma Neval (2015), "Belediyelerin Temel Sorun Alanları", İdari ve Mali Açıdan Türkiye’de Yerel Yönetimler, Mehmet Mecek, Mesut Doğan, Bekir Parlak (Ed.), Bekad Yayınları, Antalya, s. 275-309.
• Giritli, İsmet, Pertev Bilgen, Tayfun Akgüner (2006), İdare Hukuku, 2.Baskı, Der Yayınları, İstanbul.
• Göküş, Mehmet (2011), Kamu Hizmeti (Kuram, Politika, Uygulama), Çizgi Kitabevi, Konya.
• Göküş, Mehmet; Bayrakçı, Erdal ve Taşpınar, Yasin (2013) “Evaluation of Public Performance Management by Civil Servants: a Field Study”, IISES 6. Uluslararası Akademik Konferansı Bildiri Kitabı, 23-26 Haziran 2013, Bergen, Norveç, ss. 180-193.
• Göküş, Mehmet; Bayrakçı, Erdal ve Taşpınar, Yasin (2014), “Kamu Performans Yönetiminin Memurlar Tarafından Değerlendirilmesi: Bir Alan Çalışması”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Dr. Mehmet YILDIZ Özel Sayısı, ss. 57-73.
• Gözler, Kemal (2007), İdare Hukuku Dersleri, Ekin Kitabevi, Bursa.
• Gözler, Kemal(2013), “6360 Sayılı Kanun Hakkında Eleştiriler, Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdareleri ve Köylerin Kaldırılması ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Belediyesi Hâline Dönüştürülmesi Anayasamıza Uygun Mudur?” Legal Hukuk Dergisi 11(122): 37–82. http://www.idare.gen.tr/6360-elestiriler.pdf.
• Gözübüyük, A. Şeref (1998), Yönetim Hukuku, Sevinç Matbaası, Ankara.
• Gül, Hüseyin ve Özgür, Hüseyin (2004), Adem-i Merkeziyetçilik ve Merkezi Yönetim Yerel Yönetim İlişkileri,Çağdaş Kamu Yönetimi II (Ed. Muhitin Acar ve Hüseyin Özgür), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, ss.161-204
• Gül, Hüseyin, H. Mehmet Kiriş, Nilüfer Negiz, İsmail Gökdayı (2014), Türkiye’de Yerel Yönetimler ve Yerel Siyaset, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Gürbüz, Satılmış(2012), “Büyükşehir Belediyesinin Sınırının Mülki Sınır Olması Bir Çok Güçlüğü Beraberinde Getirecektir.” İdarecinin Sesi, Mayıs-Haziran: 34–35.
• Güven, H. Sami (1982). Değişen Yerel Hizmet Kavramı ve Yerel Yönetimlerde Ölçek Sorunu, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 15, Sayı 14, ss. 27-48.
• Henden H.Burçin ve Henden, Rıfkı (2005), “Yerel Yönetimlerin Hizmet Sunumlarındaki Değişim Ve E-Belediyecilik”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, www.E-Sosder.Com Cilt 4, S 14 ss 48–66.
• İzci, Ferit, and Menaf Turan (2013), “Türkiye’de Büyükşehir Belediyesi Sistemi ve 6360 Sayılı Yasa Ile Büyükşehir Belediyesi Sisteminde Meydana Gelen Değişimler: Van Örneği.” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1): 117–52.
• Keleş, Ruşen (1995), "Hizmette Halka Yakınlık (Subsidiarity) İlkesi ve Yerel Yönetimler", Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt 4, Sayı 1, ss. 3-14.
• Keleş, Ruşen (2006), Yerinden Yönetim Ve Siyaset, 5. Baskı, Cem Yayınevi, İstanbul.
• Kocaoğlu, Mustafa (2015), Yerel Yönetimlerde Katılım ve Kültür, Katılımcı Yerel Yönetim Anlayışının Kültürel Temelleri, Çizgi Kitabevi, Konya.
• Koçberber, Seyit (2005), "Yeni Belediye Yasası ile Mahalle Yönetimi", Sayıştay Dergisi, Sayı 56, s. 106-114.
• Mengi, Ayşegül (1997), “Kamu Yönetimindeki Gelişmeler, Yerel Yönetimler ve Türkiye”, A.Ü. S.B.F Dergisi, Cilt 52, Sayı 1-4, ss 505-515
• Özel, Mehmet, Veysel Eren, ve M. Emin İnal(2009), “Yerel Siyaset Ve Yerel Halkın Belediye Hizmetlerine Bakışı: Yerel Hizmetlerden Memnuniyet Üzerine Bir Araştırma”, Alanya İşletme Fakültesi Dergisi 1(1): 33–50.
• Özer, Mehmet Akif (2012), Yeni Kamu Yönetimi, Barış Kitabevi, Ankara.
• Özhan, Hasan ve Enis Yeter(1995), Mahalli İdare Birlikleri, TBD-KAV Yayınları, Ankara.
• Parlak, Bekir (2015), "Türkiye’de Değişen ve Dönüşen Büyükşehir Belediyeleri: 5216 Yasadan 6360 Sayılı Yasaya Büyük Dönüşümün Analizi",İdari ve Mali Açıdan Türkiye’de Yerel Yönetimler, Mehmet Mecek, Mesut Doğan, Bekir Parlak (Ed.), Bekad Yayınları, Antalya, s. 117-134.
• Sağbaş, İsa (2012), Türkiye’de Optimal Belediye Büyüklüğü Üzerine Gözlemler, V. Yerel Yönetimlerin Mali Yönetimi Forumu, Ankara.
• (http://193.25.125.6/Yerel_Yonetimler_Forumu_2012/Sunum_metinleri.htm, [Erişim tarihi: 11.01.2016].
• Sezer, Özcan ve Vural, Tarık (2010), “Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Devletin Değişen Rolü ve Merkezi Yönetim ile Yerel Yönetimler Arasında Yetki ve Görev Paylaşımı” Maliye Dergisi, Sayı 159, ss. 203-219.
• Sezer, Özcan (2008), “Kamu Hizmetlerinde Müşteri (Vatandaş Odaklılık): Türkiye’de Kamu Hizmeti Anlayışı Açısından Bir Değerlendirme”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 4, Sayı 8, ss.147-171.
• Şahin, Ali ve Taşpınar, Yasin (2014), “Administrative Styles of Mayors and Citizens’ Perception of Satisfaction with Local Government Services: The Case of Selçuklu Sub-Provincial Municipality”, 2014 WEI Uluslararası Akademik Konferansı Bildiri Kitabı, 22-25 Haziran 2014, Budapeşte, Macaristan, ss. 17-30.
• Şahin, Ali; Söylemez, Adnan; Tekin, Ömer Faruk ve Taşpınar, Yasin (2015) “Ankara Büyükşehir Belediyesi ve Kurumsal Kabiliyet ve Kapasitesi”, 13. KAYFOR (Kamu Yönetimi Kongresi), 15-17 Ekim 2015, Konya, ss. 1348-1357.
• Tortop, Nuri(1995), “Yerel İdarelerde Büyüklük Ölçütleri”,Çağdaş Yerel Yönetimler 4(6): 21–25.
• Topal, Kadir (2011), “Kırsal Belediyelerde Optimal Büyüklüğü Belirlemeye Yönelik Bir Model Denemesi: Trabzon Örneği”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi XXXI(II): 367–80.
• Uçar, Ahmet (2004), “Belediye Hizmetlerinin Etkinliği Açısından Hizmette Yerellik (Subsidiarite) İkesi İle Yönetişim (Governance) Kavramı Üzerine Bir İnceleme”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1): 97–107.
• Yaşamış, Firuz Demir (1995), “Büyükşehir Sorunsalı”, Amme İdaresi Dergisi, 28(1), ss. 93- 111.
• Yoloğlu, Ali Cenap (2011), "Belediyelerde Optimum Ölçek Üzerine Görgül Bir Değerlendirme", Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt 20, Sayı 3, s.47-68.
• Yüksel, Fatih (2004), “Kamu Yönetiminde Yeni Eğilimler Perspektifinde Türk Kamu Yönetiminde Reform İhtiyacı Ve Kamu Yönetimi Reform Tasarısı”, Kamu Yönetimi Ed.Abdullah Yılmaz ve Mustafa Ökmen, Gazi Kitabevi, Ankara.