Machine Translation: Google and Yandex Translation Example in Turkish-Arabic Translation Context

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 207 - 221, 30.04.2021

Halil İbrahim Şanverdi , Abdulmuttalip Işıdan

https://doi.org/10.29110/soylemdergi.869080

Cited By: 1

Öz

Machine translation, also known as computer or automatic translation, has become a frequently used tool among languages in today's world. Machine translation is the process of transferring a source text written in any language to a different target language without the need for a translator. Many people who are trying to translate in various fields often turn to online programs to speed up the translation process. Google and yandex translation programs, which are widely used and provide translation between many languages, are among the frequently used online programs. Although it is obvious that these programs make successful translations in many texts among some languages, it is impossible to say this for all languages offered translation. With this study, the situation of machine translation, which is frequently used in today's world, between Turkish-Arabic language pairs was analyzed. First of all, some theoretical information about translation and machine translation is given in the study. Also, the historical background of machine translation is briefly mentioned. Then it was evaluated to what extent google and yandex online programs translated texts from Turkish to Arabic in an acceptable way, and also possible translation of the target text was given. In general, it can be said that online programs reflect the meaning of the source text in simple sentences, but it is difficult to say this in complex sentences. It would not be wrong to say that these programs failed, especially when translating sentences containing figurative idioms and proverbs. As a result of the study, despite the technology age we live in, it is not yet possible to say that online programs can be fully successful during the translation activity between the Turkish-Arabic language pairs without the help of a translator who possess both languages and cultures. It was concluded that even if online programs are to be used during the translation between these two languages, the target (translation) text revealed as a result of the translation process should definitely be reviewed by a translator who is expert in the field.

Anahtar Kelimeler

Translation, Machine translation, Turkish-Arabic, Google translation, Yandex translation

Makine Çevirisi: Türkçe-Arapça Çeviri Bağlamında Google ve Yandex Çeviri Örneği

Öz

Bilgisayar ya da otomatik çeviri olarak da adlandırılan makine çevirisi günümüz dünyasında diller arasında sıkça kullanılan bir araç halini almıştır. Makine çevirisi, herhangi bir dilde yazılmış olan bir kaynak metnin çevirmene ihtiyaç duymadan farklı bir hedef dile aktarılma işlemidir. Çeşitli alanlarda çeviri yapmaya çalışan birçok kişi genellikle çeviri işlemini hızlandırmak için çevrimiçi programlara başvurmaktadır. Yaygın olarak kullanılan ve birçok dil arasında çeviri yapma olanağı sunan google ve yandex çeviri programları da sıkça başvurulan çevrimiçi programlardandır. Bu programların her ne kadar bazı diller arasında birçok metinde başarılı çeviriler yaptığı aşikâr olsa da çeviri imkânı sunulan tüm diller için bunu söylemek mümkün görülmemektedir. Bu çalışma ile günümüz dünyasında sıkça kullanılan makine çevirisinin Türkçe-Arapça dil çifti arasındaki durumu analiz edilmiştir. Çalışmada öncelikle çeviri ve makine çevirisine yönelik bazı teorik bilgiler verilmiştir. Ayrıca makine çevirisinin tarihsel arka planına kısaca değinilmiştir. Ardından google ve yandex çevrimiçi programlarının Türkçeden Arapçaya çeviri yaparken metinleri ne derecede kabul edilebilir şekilde çevirmiş oldukları değerlendirilmiş ve ayrıca hedef metnin muhtemel çevirisi de verilmiştir. Türkçe-Arapça dil çifti arasında da çeviri yapma imkânı veren bu programların bazen hedef dilde anlaşılamayan ya da kaynak dildeki anlamından farklı anlama gelebilecek çeviriler yaptığı gözlemlenmiştir. Genel olarak çevrimiçi programların basit cümlelerde kaynak metnin anlamını yansıttığı söylenebilse de karmaşık yapılı cümlelerde bunu söylemek zordur. Özellikle mecazi anlam içeren deyim ve atasözlerinin yer aldığı cümleleri çevirirken bu programların başarısız olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Çalışmanın sonucunda yaşadığımız teknoloji çağına rağmen her iki dile ve kültüre hâkim olan bir çevirmen yardımı olmaksızın çevrimiçi programların Türkçe-Arapça dil çifti arasındaki çeviri etkinliği sırasında tam anlamıyla başarılı olabileceğini söylemek henüz mümkün görülmemektedir. Bu iki dil arasında çeviri sırasında eğer çevrimiçi programlar kullanılacaksa dahi çeviri işlemi sonucunda ortaya konulan hedef (çeviri) metnin kesinlikle alanında uzman bir çevirmen tarafından gözden geçirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

çeviri, makine çevirisi, Türkçe-Arapça, Google çeviri, Yandex çeviri

Kaynakça

• Şahin, Mehmet (2013), Çeviri ve teknoloji, İzmir: İzmir Ekonomi Üniversitesi Yayınları.
• طه، لينا يوسف (2010). "التفاعل والتعاون بين الإنسان والآلة في عملية الترجمة"، مجلة جامعة دمشق، المجلد 26- العدد الأول+الثاني، ص. 709-723.