HEMŞİRELERİN SAĞLIK BAKIMINDA BİLGİSAYAR KULLANIMINA YÖNELİK TUTUMLARI İLE KLİNİK KARAR VERME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 1, 12 - 27, 30.01.2024

Gülten Tarhan , Ali Ugur Uslu

Öz

Amaç: Ülkemizde Klinik Karar Destek Sistemleri’nin ve sağlık bakımında bilgi sistemlerinin kurum olarak kullanımı yeni başlamıştır. Bu çalışmanın amacı hemşirelerin, sağlık bakımında bilgisayar kullanımına yönelik tutumları ile klinik karar verme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesidir.
Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki aracıyı özellikteki araştırma Eskişehir ilindeki hastanelerde çalışan 314hemşire ile yapılmıştır. Araştırma için Kişisel Bilgi Formu, Sağlık Bakımında Bilgisayar Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeği Hemşirelikte Klinik Karar Verme Ölçeği değerlendirilmiştir.
Bulgular: Lisansüstü mezunu olan ve 18-25 yaşları arasında olan hemşirelerin grup içi puanlarının daha yüksek olduğu görülmüştür. Sonuçlar “Bilgisayar kullanırken kendilerini rahat hissederler. Çeşitli durumlarda bilgisayarın yararlılığının farkındadırlar. Sağlık bakımında bilgisayar yetenekleri konusunda gerçekçi görüşe sahiptirler” olarak Sağlık Bakımında Bilgisayar Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeği’ ne göre Grup 4 aralığındadır. Hemşirelikte Klinik Karar Verme Ölçeği tüm alt boyut puanları ile Sağlık Bakımında Bilgisayar Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeği toplam puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur.
Sonuç: Özellikle hemşirelik eğitim-öğretim döneminde sağlık bakımında dijital teknoloji kullanımına önem verilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, Bakım, Bilgisayar, Klinik karar verme

Destekleyen Kurum

YOK

Proje Numarası

001

The Relationship Between Nurses' AttitudesTowards the Use of Computers In Health Careand Their Clinical Decision-Making Skills

Öz

Objective: In Turkey, the use of Clinical Decision Support Systems and information systems in healthcare as an institution has recently started. The aim of this study was to examine the relationship between nurses' attitudes towards the use of computers in health care and their clinical decision-making skills.
Methods: This descriptive and relationship-seeking research was conducted with 314 nurses working in hospitals in Eskişehir. Personal Information Form, Attitudes toward Computers in Healthcare Assessment Scale, and the Clinical Decision-Making Scale in Nursing were used for the study.
Results: It was observed that nurses with post-graduate degrees and between the ages of 18-25 had higher scores. The results are in Group 4 with "They feel comfortable while using a computer. They are aware of the usefulness of computers in various situations. They have a realistic view of their computer skills in healthcare" according to the Attitudes toward Computers in Healthcare Assessment Scale. A statistically significant negative relationship was found between all sub-dimension scores of the Clinical Decision-Making Scale in Nursing and the total score of the Attitudes toward Computers in Healthcare Assessment Scale.
Conclusion: It is recommended to emphasize the use of digital technology in healthcare, especially in the nursing education and training period.

Anahtar Kelimeler

NURSE, CONPUTER, CARE, CLINICAL DECISION MAKING

Proje Numarası

001

Kaynakça

• Bello, I. S., Arogundade, F. A., Sanusi, A. A., Ezeoma, I. T., Abioye-Kuteyi, E. A., and Akinsola, A. (2004). Knowledge andutilization of Information Technology among health care Professional sand students in Ile-Ife, Nigeria: a casestudy of a university teaching hospital. Journal of Medical Internet research, 6(4), e45. Erişim adresi: https://doi: 10.2196/jmir.6.4.e45
• Brumini, G., Kovic, I., Zombori, D., Lulic, I., and Petrovecki, M. (2005). Nurses' attitudes to wards computers: Crosssectional questionnaire study. Croatian Medical Journal, 46(1), 101–104.
• Buntin, M. B., Burke, M. F., Hoaglin, M. C., and Blumenthal, D. (2011). Thebenefits of health information technology: A review of their cent literature show spredominantly positive results. Health Affairs, 30(3), 464-471. Erişim adresi: https://doi.org/10.1377/hlthaff.2011.0178
• Çakırlar, A., ve Mendi, B. (2016). Hemşirelerin elektronik sağlık kaydı ve bilişim uygulamaları kapsamındaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. İstanbul Bilim Üniversitesi Florence Nightingale Tıp Dergisi, 2(1), 32-39. Erişim adresi: https://doi:10.5606/fng.btd.2016.007
• Çetin, İ. (2008). Hemşirelik öğrencileri için yeni bir ders: Hemşirelikte bilgiye ulaşım. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 3(7), 107-124.
• Edeer, A. D., ve Sarıkaya, A. (2015). Adaptation of clinical decision making in nursing scale tounder graduate students of nursing: The study of reliability and validity. International Journal of Psychology and Educational Studies, 2(3), 1-9. Erişim adresi: https://doi.org/10.17220/ijpes.2015.03.001
• Gürdaş Topkaya, S., Kaya, N. (2015). Nurses' computer literacy and attitudes to wards the use of computers in healthcare. International Journal of Nursing Practice, 21, 141-149. Erişim adresi: https://doi.org/10.1111/ijn.12350
• Hoare, K. J., Mills, J., Francis, K. (2013). Becoming will ingto role model. Recipro city between new graduate nurses and experienced practice nurses in general practice in New Zealand: A constructivist grounded theory. Collegian, 20(2), 87-93. Erişim adresi: https://doi.org/10.1016/j.colegn.2012.03.009
• Hsu, H., Hsiao, H., Huang, I., and Lin, I. (2006). Factors associated with computer literacy among nurses. Studies in Health Technology and Informatics, 122, 190.
• Jenkins, H. M. (2001). Clinical decision making in nursing scale. Measurement of nursing outcomes, 1, 33-37. Kaçan, Softa, H., Akduran, F. ve Akyazı, E. (2014). Hemşirelerin Bilgisayar Kullanımlarına Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3 (3), 845-858.
• Kaminski, J. (1996, 2007, 2011). Sağlık Hizmetinde Bilgisayarlara Yönelik Tutumlar için Ön Test: PATCH Değerlendirme Ölçeği. Erişim adresi: http://nursing-informatics.com/niassess/plan.html. Erişim tarihi: 28.08.2022.
• Koç, E., Şengül, A. Y., ve Özkaya, U. A. (2012). Klinik Karar Destek Sistemlerinin Sağlık Hizmetleri Verimliliğine Etkileri, 6. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi.
• Köse, S., Savran Gencer, Ay Ş. E., ve Gezer, Kutret (2007). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin bilgisayar ve internet kullanımı yönelik tutumları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (21), 44-54.
• Kuek, A., Hakkennes, S. (2020). Healthcare staff digital literacy levels and their attitudes towards information systems. Health informatics journal, 26(1), 592-612. Erişim adresi: https://doi.org/10.1177/14604582198396
• Kaya, N. ve Aştı, T. (2008). Sağlık bakımında bilgisayar kullanımına yönelik tutum ölçeğinin güvenirlik ve şekerleme. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 16 (61), 24-32 .
• Mills, J., Francis, K., McLeod, M., and Al-Motlaq, M. (2015). Enhancing computer literacy and information retrieva lskills: A rural and remote nursing and midwifery work forcestudy. Collegian, 22(3), 283-289. Erişim adresi: https://doi.org/10.1016/j.colegn.2014.02.003
• Odabaş, H., Akkaya, M. A. (2017). Bilişim teknolojilerinin bilgi merkezlerine ve hizmetlerine etkileri. İstanbul: Hiperyayın.
• Özen, N., Yazıcıoğlu, İ., ve Çınar, F. İ. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin sağlık bakımında bilgisayar kullanımına yönelik tutumları ile klinik karar verme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 14(2), 112-118.
• Özel, D. (2010). Yoğun bakımda hastaların kabulü, tanı ve tedavi süreçleri için karar desteği sağlayan web-tabanlı klinik rehber geliştirilmesi. Akdeniz Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitisü Biyoistatistik ve Tıp Bilişimi Anabilim Dalı. Yükseklisans tezi, Antalya.
• Özkan, E. (2020). HIMSS seviye 7 tam dijital laboratuar-em laboratuvarı Klinik Karar Destek Sistemleri (KKDS) analiz örneği. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 7 (3), 204-208.
• Sukums, F., Mensah, N., Mpembeni, R., Kaltschmidt, J., Haefeli, W. E., and Blank, A. (2014). Health workers’ knowledge of and attitudes towards computer applications in rural African health facilities. Global Health Action, 7(1), 24534. Erişim adresi: https://doi.org/10.3402/gha.v7.24534
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., ve Ullman, J. B. (2007). Using multivariate statistics (Vol. 5, pp. 481-498). Boston, MA: Pearson.