6360 Sayılı Kanun İle Birlikte Mahalleye Dönüşen Köylerde Değişimin Muhtarlığa Etkisi: Menteşe ve Seydikemer İlçeleri Üzerinden Bir Değerlendirme

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 6, 124 - 149, 28.12.2017

Yüksel Demirkaya , Mesut Koç

https://doi.org/10.25069/spmj.342576

Cited By: 13

Öz

2012 yılında çıkan 6360 Sayılı Kanun birlikte ülkemizde
büyükşehir sayısı otuz olmuştur. Sınırları il mülki sınırları ile eşitlenen
yeni büyükşehir belediyeleri kurulurken, İl Özel İdareleri ve köylerin yanı
sıra belde belediyelerinin tüzel kişilikleri kaldırılmıştır. Büyükşehirlerin
tamamında, 2014 yılı Nisan ayı ile birlikte, köyler aynı adla mahalleye,
beldeler de beldenin adıyla tek mahalle olarak köyler gibi ilçeye bağlı mahallelere
dönüştürülmüştür. Yeni büyükşehir olan illerde il merkezinde ve bazı ilçelerin
bölünmesi suretiyle yeni ilçeler kurulmuştur. Bu çalışmanın konusu olan yeni
büyükşehirlerden Muğla’da, il merkezinde Menteşe, Fethiye ilçesinin bölünmesi
ile de Seydikemer ilçesi kurulmuştur. Bu süreçte Menteşe ilçesi sınırları
içerisinde 48, Seydikemer ilçesi sınırları içerisinde 49 köy mahalleye
dönüştürülmüştür. Tüzel kişiliğe sahip köylerin muhtarları dönüşüm ile birlikte
mahalle muhtarı olmuş ve değişimin etkisini en çok yaşayan mahalli idare birimi
temsilcileri olarak ön plana çıkmışlardır. 2017 yılı Nisan ayı itibarı ile
Muğla’da büyükşehir sürecinde üç yıllık bir deneyim oluşmuştur.

Bu çalışma kapsamında; il merkezi olan Menteşe ilçesi ve
merkeze en uzak ilçe Seydikemer’de, köyden mahalleye dönüşen yerlerde
büyükşehir kanunu öncesi muhtar olan ve 2014 yılı mahalli idareler seçimlerinde
tekrar seçilerek halen bu göreve devam eden muhtarlar ile görüşülmüştür.
Yönetime katılımın hem yeni mahalleli vatandaşlar hem de muhtarlık açısından
nereye doğru evrildiği muhtarlar üzerinden ortaya konulmasına çalışılmıştır.
Anket ve gevşek yapılandırılmış mülakat yöntemi ile yeni büyükşehir Muğla’nın
yeni ilçelerinde dönüşümün katılım açısından 3 yıllık süreçte muhtarlığa etkisi
muhtarlar üzerinden değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Büyükşehir Belediyesi, Katılım, Köy, Mahalle, Muhtarlık

Kaynakça

• Acar ve Koç (2016), “6360 Sayılı Kanun İle Birlikte Mahalleye Dönüşen Belde Mahalle Muhtarlıkları ve Köy Muhtarlıklarının Yeni Durumu; Fethiye İlçesi Üzerinden Bir Değerlendirme”, Kaysem 10, ss. 177-191.
• Adıgüzel, Şenol (2003), “Yerel Düzeyde Yönetime Katılım ve Yerel Yönetimler Sürecinde İşlevleri Açısından “Yerel Gündem 21 ve Malatya Belediyesi Yerel Gündem 21 Örneği ”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt:12, Sayı: 1.
• Akdoğan, Yalçın (2008), “Yerel Siyaset –Kavramlar”, Yerel Siyaset, Okutan Yayınları, İstanbul. 1. Baskı.
• Arıkboğa, Erbay (2002), “Boşluk Doldurucu ve Aracı Kurum: Mahalle Muhtarlığı”, Yerel Yönetimler Sempozyumu Bildirileri, Birgül A. Güler ve Ayşegül Sabuktay (Haz.), TODAİE Yerel Yönetimler Araştırma ve Eğitim Merkezi yayını, s. 167–176, Ankara.
• Başaran, İsmail (2008), Kent ve Yerel Yönetim, Okutan Yayıncılık, İstanbul.
• Bulut Yakup ve Kara Mehmet (2013), "Köylerin Mahalleye Dönüşmesinin Yansıması Nasıl Olacak? Hatay’da Bir Uygulama”, Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar , BULUT, YAKUP, Ed., PEGEM AKADEMİ, ANKARA, ss.269-288.
• Cansever Niran ve Efe Seda (2016), "Türkiye'de Bir Yerel Siyaset Aktörü Olarak İl Genel Meclisleri: Isparta Örneği", Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, CIEP Özel Sayısı, ss. 760-784.
• Çitçi, Oya (1996). Temsil, Katılma ve Yerel Demokrasi. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 5(6), 5-14, 1996.
• Çukurçayır M. Akif (2012), Siyasal Katılma ve Yerel Demokrasi, Çizgi Yayınevi, Konya.
• Çevikbaş, Rafet (2008), “Yerel Yönetimlerde Siyasal Katılım”, Türk İdare Dergisi, S. 461, Ankara, s.71-95.
• Demirkaya, Yüksel (2015), “Strategic Planning in the Turkish Public Sector,” Transylvanian Review of Administrative Sciences, S.l., pp.15-29 (SSCI Indexed, ISSN 1842-2845).
• Demirkaya. Yüksel (2016), Türkiye’de Belediyeler için Performans Yönetimi Arayışı, Demirkaya, Y., (Ed.), Türkiye’de Yeni Kamu Yönetimi: Yerel Yönetim Reformu, WALD, İstanbul.
• Erdoğan Melike (2013), "Yerel Yönetimlerde Toplumsal Sermayenin Katılımcı Pratikler Açısından Değerlendirilmesi ", Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar , BULUT, YAKUP, Ed., PEGEM AKADEMİ, ANKARA, ss.165-184.
• Eroğlu, Hacer Tuğba (2006), “Yönetime Katılma Biçimleri ve Yerel Yönetimlerde Demokratik Mekanizmalar”, Selçuk Üniversitesi İ.İ.B.F. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt 6, Sayı 11, s.200.
• Eryılmaz, Bilal (2012), Kamu Yönetimi, 5. Baskı, Okutman Yayıncılık, Kocaeli.
• Geray, Cevat (1995), “Yerel Demokrasi, Özerklik ve Halk Katılımı”, YTD, S:4, Ankara.
• Gözler, Kemal (2013), “6360 Sayılı Kanun Hakkında Eleştiriler: Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdareleri ve Köylerin Kaldırılması ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Belediyesi Hâline Dönüştürülmesi Anayasamıza Uygun mudur?”, Legal Hukuk Dergisi, Cilt 11, Sayı 122, Şubat, s.37-82. Göymen, Korel (2014), “Önsöz”, Katılımcı Yerel Yönetim, (der. İnan İzci) Kalkedon Yayınları, İstanbul.
• İzci, F. ve M. Turan (2013), “Türkiye’de Büyükşehir Belediyesi Sistemi Ve 6360 Sayılı Yasa İle Büyükşehir Belediyesi Sisteminde Meydana Gelen Değişimler: Van Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 18, Sayı 1, s.117-152.
• İzci, İnan (2014), Katılımcı Yerel Yönetim: Genel Bir Bakış, Katılımcı Yerel Yönetim, (der. İnan İzci), Kalkedon Yayıncılık, İstanbul.
• Kavruk, Hikmet (2004), Köy ve Mahalle: Yerleşim ve Yönetim Birimi, Odak Yayınevi, Ankara.
• Kapani Münci (1992), Politika Bilimine Giriş, Bilgi Yayınevi, Ankara.
• Keleş, Ruşen. (2013), “Anakent Belediyelerinin Sayısı Çoğalırken”, GAP Belediyeler Birliği Dergisi, Mayıs- Haziran-Temmuz 2013, s.15-19.
• Keleş, Ruşen (2016), “Anakent Yönetimlerini Düzenleyen Yasa Ne Getirdi Ne Götürdü?”, Kaysem 10, (s.19-24).
• Kösekahya, Gamze (2003), “Katılımcılık ve İyi Yönetişim”, İyi Yönetişimin Temel Unsurları, T.C. Maliye Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığı Yayını, Ayrıntı Basımevi, Ankara.
• Muratoğlu, Tahir (2015), “Mahalli İdareler Mevzuatında 6360 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikler”, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 32.
• Oktay, Tarkan (2013), "Belediye Meclisi İmar Komisyonlarının Üye Profili: Marmara Bölgesi Örneği ", Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar , BULUT, YAKUP, Ed., PEGEM AKADEMİ, ANKARA, ss.202-218.
• Ökmen, Mustafa ve Bekir Parlak (2010), Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler, Alfa Aktüel Yayınları, Bursa.
• Öner, Şerif (2006), Yeni Mevzuat Çerçevesinde Türkiye’de Belediye Yönetimi, Nobel Yayınları, Ankara, s.18.
• Özmen, Alper (2013), "Türk Kamu Yönetiminde Mahalle Muhtarlıklarının Yeri ve İşlevlerine Yönelik Bir Değerlendirme”, Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar , BULUT, YAKUP, Ed., PEGEM AKADEMİ, ANKARA, ss.305-310.
• Özsalmanlı, A. Yıldız ve Pank, Çiğdem (2012), “Muğla’da Büyükşehir Belediyesi Yapılanması Sürecine İlişkin Bir Değerlendirme”, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Güz, Sayı 2.
• Selçuk Yalçındağ, Belediyelerimiz ve Halkla İlişkileri, TODAİE Yayını, Ankara, s. 130, 1996.
• Toksöz, Fikret, “Katılımcılık Yoluyla Yerelin Güçlendirilmesi”, Demokrasi ve Siyasal Katılım, Uluslararası Konferans, 23-24 Haziran 2012. Editor Nihal Boztekin, Ezgi Ofset, İstanbul, Ağustos 2013. “http://tr.boell.org/tr/2014/06/26/demokrasi-ve-siyasal-katilim” Erişim Tarihi: 17.06.2017.
• Yatkın Ahmet (2001), “Sivil Toplum Kuruluşları ve Yerel Yönetimler”, Yerel Yönetim ve Denetim, Cilt: 6, Sayı: 3.
• Yatkın, Ahmet (2002), “Türkiye’de Demokratikleşme ve Yerel Yönetimler”, Yerel Yönetim ve Denetim Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 6, Haziran.
• Yatkın, Ahmet (2003), “Demokratikleşmede Çözüm: Yerel Yönetimler”, Yerel Yönetim ve Denetim Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 7, Temmuz.
• Yıldırım, U., Gül, Z. ve Akın, S., (2015). “İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:10-2, Sayı: Ağustos 2015, ss.205-230.