Türkiye'de Sigara Bağımlılığını Azaltmada Sigara Vergilerinin Etkisi
Yıl 2019,
Sayı: 9, 65 - 78, 28.05.2019
Berna Hızarcı Beşer
,
Hatice Aşkan
Öz
Son zamanlarda sigara tüketiminin azaltılması ve sigara bağımlılığı ile mücadele edilmesi konusu daha da önemli hale gelmiştir. Sigara kullanımının yaydığı olumsuz dışsallıklar nedeniyle sigara bağımlılığının azaltılmasına ilişkin düzenlemelere rağmen sigara tüketim miktarı giderek artmaktadır. Ulusal Tütün Kontrol Programında sigara tüketiminin engellenmesinde bir araç olarak vergilerin arttırılması politikası benimsenmiştir. Türkiye'de ÖTV gelirinin dörtte biri gibi büyük bir oranı tütün ürünlerinden elde edilmektedir. Bu çalışmada sigara bağımlılığı ile mücadele edilmesinin önemi üzerinde durulmuş ve tütün kullanımının azaltılmasında vergi oranlarının artırılmasının yanı sıra bağımlılıkla mücadelede edilmesinin gerekliliği vurgulanmıştır. Bu noktada hükümetlerin sigara vergi yapısında değişiklikler yapmanın yanı sıra sigara içenlere yardım etmesi gerekliliği ön plana çıkmaktadır. Özellikle sağlık hizmetlerinde devletin ekonomide denetleyici ve düzenleyici rolüne olan ihtiyaç giderek artmaktadır.
Kaynakça
- Atuk, Oğuz, Cem, ÇEBİ, ve M. Utku, Özmen. (2011), “Tütün Ürünlerinde Özel Tüketim Vergisi Uygulaması” Ekonomi Notları, T.C. Merkez Bankası. http://www.tcmb.gov.tr/research/ekonominotlari/2011/tr/EN1116.pdf (07.06.2017).
- Beatty, Timothy., Erling Loed, Larsen, Dag Einar, Sommervoll, (2009), “Driven To Drink: Sin Taxes Near A Border”, Journal of Health Economics, 28.
- Bilir, Nazmi, Banu Çakır, Elif Dağlı, Toker Ergüder, Zeynep Önder (2010), Türkiye'de Tütün Kontrol Politikaları, Dünya Sağlık Örgütü, Avrupa.
- Emery, Sherry, Christopher, Ake, Ana M., Navarro, Robert M., Kaplan, (2001), “Simulated Effect of Tobacco Tax Variation on Latino Health in California”, American Journal of Preventive Medicine, 21(4).
- Gültekin- Karakaş, Derya (2014), “Türkiye Tütün Sektöründe Piyasa-Yönelimli Dönüşüm” Türk Toraks Dergisi, 15 (2): ss. 71-91.
- Kirmanoğlu, Hülya (2007), Kamu Ekonomisi Analizi, Beta Basım Yayım A.Ş., İstanbul.
- Susam, Nazan (2015), Kamu Maliyesi Temel Kavram ve Esaslar, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul.
- Şener, Orhan (2007), Teori ve Uygulamada Kamu Ekonomisi. Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. İstanbul.
- Uğur, Alparslan ve Emin, Kömürcüler, (2015), “Türkiye’de Sigaranın Vergilendirilmesinin Etkinliği” Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 20 (4): ss. 327-346.
- Uğur, Atilla, Erdem, Akdemir ve Eda, Gürsel, (2010), “Sigara ve Alkol Üzerindeki Dolaylı Vergilerin Sağlık Harcamaları Üzerindeki Etkisi” Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2 (1): ss. 1-14.
- http://www.milliyet.com.tr/tutun-urunleri-satis-ve-tuketim-istatistikleri-istanbul-yerelhaber-1845637/ (06.03.2018).
- http://www.ssuk.org.tr/eski_site_verileri/pdf/basin_bulteni/SSUK_Basin_Bulteni_Sigara_yasagindan_zarar_goren_tek_sektor_sigara_endustrisi_oldu_08-01-2010.pdf (06.03.2018).
- http://vergidosyasi.com/2017/04/08/sigarada-vergi-orani-bir-paket-sigaraya-odenen-vergi-sigara-vergisinin-hesaplanmasi/, 2018.
- Tütün Eksperleri Derneği (2015). Tütün Raporu (2002-2014), http://www.tutuneksper.org.tr/tr/pdf/ttn_raporu_03_02.pdf (11.02.2018).
- Tütün Eksperleri Derneği, Tütün Eksperleri Derneği 2002-2014 Tütün Raporu.http://www.tutuneksper.org.tr/pdf/ttn_raporu_03_02.pdf (09.03.2018).
- www.tapdk.gov.tr
- Aytaç, D. ve Kılıç S. (2015), “MPOWER Politikalarının Genç Sigara Kullanıcılarının Sigara İçme İsteği Üzerindeki Etki Düzeyi Farklılıklarının Nörogörüntüleme Teknikleriyle Analiz Edilmesine Dair Deneysel Bir Çalışma”, Selçuk Üniversitesi, İİBF Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Yıl:15, S. 29, ss.1-37.
- Eroğlu, A. ve Egeli, H. (2018), “Günah Vergilerinin Şiddet Olayları Üzerindeki Etkisi”, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, C.5, S.1, ss.69-80.
- Torun, T. ve Ekinci, F. (2014), “Sigara ve Benzer Nı̇telı̇klı̇ Alışkanlık Yaratan Ürünlerı̇n Tüketı̇mı̇nı̇n Azaltılmasına Yönelik Sosyal Pazarlama Uygulamalarında Vergı̇lerı̇n Etkı̇nlı̇ğı̇” Sakarya İktisat Dergisi, C.2, ss.19-39.
Effect on Reduction of Tax Non Smoking Addiction in Turkey
Yıl 2019,
Sayı: 9, 65 - 78, 28.05.2019
Berna Hızarcı Beşer
,
Hatice Aşkan
Öz
Recently, the issue of reducing cigarette consumption and combating cigarette addiction has become even more important. Due to the negative externalities caused by smoking, the amount of cigarette consumption is increasing despite the regulations on reducing cigarette addiction. The National Tobacco Control Program has adopted a policy of increasing taxes as a tool to prevent smoking. As a substantially one-fourth SCT in Turkey are obtained from tobacco products This study emphasizes the importance of combating cigarette addiction and emphasizes the necessity of combating addiction as well as increasing tax rates in reducing tobacco use. At this point, it is necessary that governments should help smokers as well as making changes in the cigarette tax structure. The need for a supervisory and regulatory role in the economy of the state is increasing especially in health services.
Kaynakça
- Atuk, Oğuz, Cem, ÇEBİ, ve M. Utku, Özmen. (2011), “Tütün Ürünlerinde Özel Tüketim Vergisi Uygulaması” Ekonomi Notları, T.C. Merkez Bankası. http://www.tcmb.gov.tr/research/ekonominotlari/2011/tr/EN1116.pdf (07.06.2017).
- Beatty, Timothy., Erling Loed, Larsen, Dag Einar, Sommervoll, (2009), “Driven To Drink: Sin Taxes Near A Border”, Journal of Health Economics, 28.
- Bilir, Nazmi, Banu Çakır, Elif Dağlı, Toker Ergüder, Zeynep Önder (2010), Türkiye'de Tütün Kontrol Politikaları, Dünya Sağlık Örgütü, Avrupa.
- Emery, Sherry, Christopher, Ake, Ana M., Navarro, Robert M., Kaplan, (2001), “Simulated Effect of Tobacco Tax Variation on Latino Health in California”, American Journal of Preventive Medicine, 21(4).
- Gültekin- Karakaş, Derya (2014), “Türkiye Tütün Sektöründe Piyasa-Yönelimli Dönüşüm” Türk Toraks Dergisi, 15 (2): ss. 71-91.
- Kirmanoğlu, Hülya (2007), Kamu Ekonomisi Analizi, Beta Basım Yayım A.Ş., İstanbul.
- Susam, Nazan (2015), Kamu Maliyesi Temel Kavram ve Esaslar, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul.
- Şener, Orhan (2007), Teori ve Uygulamada Kamu Ekonomisi. Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. İstanbul.
- Uğur, Alparslan ve Emin, Kömürcüler, (2015), “Türkiye’de Sigaranın Vergilendirilmesinin Etkinliği” Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 20 (4): ss. 327-346.
- Uğur, Atilla, Erdem, Akdemir ve Eda, Gürsel, (2010), “Sigara ve Alkol Üzerindeki Dolaylı Vergilerin Sağlık Harcamaları Üzerindeki Etkisi” Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2 (1): ss. 1-14.
- http://www.milliyet.com.tr/tutun-urunleri-satis-ve-tuketim-istatistikleri-istanbul-yerelhaber-1845637/ (06.03.2018).
- http://www.ssuk.org.tr/eski_site_verileri/pdf/basin_bulteni/SSUK_Basin_Bulteni_Sigara_yasagindan_zarar_goren_tek_sektor_sigara_endustrisi_oldu_08-01-2010.pdf (06.03.2018).
- http://vergidosyasi.com/2017/04/08/sigarada-vergi-orani-bir-paket-sigaraya-odenen-vergi-sigara-vergisinin-hesaplanmasi/, 2018.
- Tütün Eksperleri Derneği (2015). Tütün Raporu (2002-2014), http://www.tutuneksper.org.tr/tr/pdf/ttn_raporu_03_02.pdf (11.02.2018).
- Tütün Eksperleri Derneği, Tütün Eksperleri Derneği 2002-2014 Tütün Raporu.http://www.tutuneksper.org.tr/pdf/ttn_raporu_03_02.pdf (09.03.2018).
- www.tapdk.gov.tr
- Aytaç, D. ve Kılıç S. (2015), “MPOWER Politikalarının Genç Sigara Kullanıcılarının Sigara İçme İsteği Üzerindeki Etki Düzeyi Farklılıklarının Nörogörüntüleme Teknikleriyle Analiz Edilmesine Dair Deneysel Bir Çalışma”, Selçuk Üniversitesi, İİBF Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Yıl:15, S. 29, ss.1-37.
- Eroğlu, A. ve Egeli, H. (2018), “Günah Vergilerinin Şiddet Olayları Üzerindeki Etkisi”, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, C.5, S.1, ss.69-80.
- Torun, T. ve Ekinci, F. (2014), “Sigara ve Benzer Nı̇telı̇klı̇ Alışkanlık Yaratan Ürünlerı̇n Tüketı̇mı̇nı̇n Azaltılmasına Yönelik Sosyal Pazarlama Uygulamalarında Vergı̇lerı̇n Etkı̇nlı̇ğı̇” Sakarya İktisat Dergisi, C.2, ss.19-39.