ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN FİZİKSEL AKTİVİTE EGZERSİZ DEĞİŞİM DAVRANIŞLARI VE BEDEN EĞİTİMİ DERSİNE YATKINLIKLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 17 Sayı: 3, 100 - 118, 30.09.2019

Sarmad Saadallah Ali Al-zandee Hüseyin Ünlü

https://doi.org/10.33689/spormetre.521319

Cited By: 6

Öz

Araştırmanın
amacı, ortaokul öğrencilerinin fiziksel aktivite egzersiz değişim
davranışlarının ve beden eğitimi dersine yönelik yatkınlıklarının
belirlenmesidir. Genel tarama modelinde gerçekleştirilen araştırmananın
örneklemini 608’i kız ve 582’si erkek olmak üzere toplam 1190 ortaokul öğrenci
oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak; “Kişisel Bilgiler Formu,
Fiziksel Aktivite Egzersiz Değişim Basamakları Anketi ve Beden Eğitimi Dersine
Yatkınlık Ölçeği” kullanılmıştır. 
Araştırmada ortaokul öğrencilerinin fiziksel aktivite egzersiz değişim
basamaklarının üst basamaklarında yer aldıkları ve fiziksel aktivite
düzeylerinin yüksek olduğu görülmüştür. Cinsiyet, öğrenim görülen sınıf ve okul
başarısı değişkenleri açısından ortaokul öğrencilerinin fiziksel aktivite
egzersiz değişim basamaklarının farklılaştığı görülmüştür. Ayrıca araştırmada
ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersine yatkınlıklarının orta düzeyde
olduğu görülmüştür. Ortaokul öğrencilerinin cinsiyeti ve öğrenim gördükleri
sınıf değişkenleri açısından beden eğitimi dersine yatkınlarının anlamlı bir
şekilde farklılık gösterdiği görülürken okul başarısı değişkeni açısından
anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır.  Bununla
birlikte ortaokul öğrencilerinin fiziksel aktivite egzersiz değişim
davranışları ile beden eğitimi dersine yönelik algıladıkları yetenek ve beden
eğitimi dersine verdikleri değer arasında anlamlı bir ilişkiye rastlanırken,
beden eğitimi dersine yatkınlıkları arasında anlamlı bir ilişki görülmemiştir. 

Anahtar Kelimeler

Yatkınlık, fiziksel aktivite, beden eğitimi dersinden hoşlanma, yetenek

Kaynakça

• Asiabi, R. S. (2012). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinde Fiziksel Aktivite Alışkanlıkları ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Akademik Başarı ile İlişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ay, S., Temel, A. B. (2008). The trans theoretical model of behavioral change to exercise in applying to adult Turkish people. Gait & Posture, 28, 118.
• Aydoğan, H. (2017). The Analysis of the 5th Grade Students' Attitudes and Self-Efficacy for Physical Education Course in Terms of Demographic Characteristics. Journal of Education and Training Studies, 5(1), 141-151.
• Balanlı, O. F. (2017). Spora Katılımın Ortaöğretim Öğrencilerinin Akademik Başarılarına ve Öz-Yeterliklerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Aksaray.
• Belton, S., O’Brien, W., Meegan, S., Woods, C., Issartel, J. (2014). Youth-Physical Activity Towards Health: evidence and background to the development of the Y-PATH physical activity intervention for adolescents. BMC Public Health, 14(1), 122.
• Blair, S. N. (2009). Physical inactivity: the biggest public health problem of the 21st century. British journal of sports medicine, 43(1), 1-2.
• Bluechardt, M. H., Shephard, R. J. (1995). Using an extracurricular physical activity program to enhance social skills. Journal of Learning Disabilities, 28(3), 160-169.
• Callaghan, P., Eves, F. F., Norman, P., Chang, A. M., Lung, C. Y. (2002). Applying the transtheoretical model of change to exercise in young Chinese people. British journal of health psychology, 7 (3), 267-282.
• CDC, (2013). (Centers for Disease Control and Prevention, & Centers for Disease Control and Prevention.). Winnable Battles Final Report. 11 Eylül 2017 tarihinde https://www.cdc.gov/winnablebattles/report/docs/winnable-battles-final-report.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Çeker, A., Çekin, R., Ziyagil, M. A. (2013). Farklı Yaş Gruplarındaki Kadın ve Erkeklerin Düzenli Fiziksel Aktiviteye Katılım Davranışının Değişim Basamakları. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8 (1), 11-20.
• Cengiz, C. (2007). Physical Activity and Exercise Stages of Change Levels of Middle East Technical University Students. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bölümü, Ankara.
• Cengiz, C., Hünük, D., İnce, M. L. (2014). Fiziksel Aktivite Egzersiz Davranışı Değişim Basamakları Anketinin Türk Ortaokul Öğrencilerinde Psikometrik Değerleri ve İlk Bulgular. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8 (1), 131-139.
• Cengiz, C., İnce, M. L., Çiçek, Ş. (2009). Exercise stages of change in Turkish university students by sex, residence, and department. Perceptual and motor skills, 108 (2), 411-421.
• Chatterjee, S. (2013). Attitudes toward physical education of school going adolescents in West Bengal. International Journal of Innovative Research in Science, Engineering and Technology, 2(11), 6068-6073.
• Chow, B. C., McKenzie, T. L., Louie, L. (2015). Children’s physical activity and associated variables during preschool physical education. Advances in Physical Education, 5(1), 39-49.
• Çiçek, Ş., Koçak, S., Kirazcı, S. (2002). Beden Eğitimi Derslerinde Çeşitli Öğretmen ve Öğrenci Davranışlarının Öğrencilerin Derse Katılımındaki Önemi ve Sergilenme Sıklığı. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(4), 3-14.
• Cvejic, D., Ostojić, S. (2018). Effects of the fitt program on physical activity and health-related fitness in primary school age children. Facta Universitatis, Series: Physical Education and Sport, 15(3), 437-451.
• Erbaş, M. K., Ünlü, H. (2016). The Relationship between the Levels of Physical Education Predisposition and Motor Skills of Adolescent Female Students. Turkish Online Journal of Educational Technology (INTE 2016), 1091-1908.
• Erbaş, M. K., Ünlü, H., Kalemoğlu-Varol, Y. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersine Yatkınlık Düzeylerinin İncelenmesi. Ejer Congress 2016 Conference Proceedings (pp.14-15) Ankara: Anı Yayıncılık.
• Erbaş, M. K., Ünlü, H., Kalemoğlu-Varol, Y. (2015). Turkish Conformation of the Physical Education Predisposition Scale: A Validity and Reliability Study. Journal of Educational Sciences Research, 5(1), 115-126.
• Fairclough, S. J., Ridgers, N. D., Welk, G. (2012). Correlates of children’s moderate and vigorous physical activity during weekdays and weekends. Journal of Physical Activity and Health, 9(1), 129-137.
• Gammon, C. (2016). Mediators and Moderators of the Relationship Between Family Variables and Child Physical Activity. Yayınlanmamış doktora tezi, Michigan State Üniversitesi.
• Ghofrani, M., Golsanamlou, M. (2012). Students’ Perception of Physical Education Courses and Its Relationshıp with Their Partıcıpatıon in Sport Activities. Sport Scientific & Practical Aspects, 9 (1), 21-31.
• Glickman, D., Parker, L., Sim, L. J., Cook, H. D., Miller, E. A. (2012). Accelerating progress in obesity prevention: Solving the weight of the nation. Washington, DC: The National Academies Press.
• Green, L. W., Kreuter, M. W. (1991). Health promotion planning: an educational and environmental approach. In Health promotion planning: an educational and environmental approach. Mountain View, CA: Mayfield Publishing.
• Gürbüz, A. (2012). Determining The Attitude Of Secondary School Students Towards Physical Education And Sport Lesson (Muğla Sample). Pamukkale Journal of Sport Sciences, 3(2), 78-89.
• Haas, S., Nigg, C. R. (2009). Construct validation of the stages of change with strenuous, moderate, and mild physical activity and sedentary behaviour among children. Journal of Science and Medicine in Sport, 12 (5), 586-591.
• Hardy, L.L., King, L., Espinel, P., Cosgrove, C., Bauman, A. (2016). NSW Schools Physical Activity and Nutrition Survey (SPANS) 2010: Full Report 2011. Sydney: NSW Ministry of Health Google Scholar.
• Hilland, T. A., Stratton, G., Vinson, D., Fairclough, S. (2009). The physical education predisposition scale: Preliminary development and validation. Journal of Sports Sciences, 27 (14), 1555-1563. Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayin Dagitim.
• Keskin, N. (2015). Ortaokul Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersine Yönelik Tutum ve Öz-Yeterlikleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Trabzon.
• Kirk, D. (2009). Physical education futures. London and Newyork; Routledge, Taylor & Francis Group.
• Kjønniksen, L., Fjørtoft, I., Wold, B. (2009). Attitude to physical education and participation in organized youth sports during adolescence related to physical activity in young adulthood: A 10-year longitudinal study. European physical education review, 15(2), 139-154.
• Klasson‐Heggebø, L., Anderssen, S. A. (2003). Gender and age differences in relation to the recommendations of physical activity among Norwegian children and youth. Scandinavian Journal of medicine & science in sports, 13 (5), 293-298.
• Koyun A. (2013). Yetişkin kadınlara değişim aşamaları modeli ile yapılan eğitimin sigarayı bırakma davranışı üzerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kriemler, S., Meyer, U., Martin, E., Van Sluijs, E. M., Andersen, L. B., Martin, B. W. (2011). Effect of school-based interventions on physical activity and fitness in children and adolescents: a review of reviews and systematic update. British Journal of Sports Medicine, 45 (11), 923-930.
• Luke, M. D., Cope, L. D. (1994). Student attitudes toward teacher behavior and program content in school physical education. Physical Educator, 51(2), 57-66.
• Marcus, B. H., Selby, V. C., Niaura, R. S., Rossi, J. S. (1992). Self-Efficacy and the Stages of Exercise Behavior Change. Research Quarterly for Exerciseand Sport, 63, 60-66.
• Meydanlıoğlu, A. (2015). Çocuklarda Fiziksel Aktivitenin Biyopsikososyal Yararları. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 7 (2), 125-135.
• Nicaise, V., Kahan, D. (2013). Psychological changes among Muslim students participating in a faith-based school physical activity program. Research quarterly for exercise and sport, 84(4), 522-529.
• Pehlivan, Z. (2013). Okullararası Spor Yarışmalarına Katılanların Sporu Bırakma ve Devam Etme Nedenleri. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 24 (3), 209-225.
• Prochaska, J. O., DiClemente, C. C., Norcross, J. C. (1992). In search of how people change: Applications to addictive behaviors. American psychologist, 47(9), 1102-1114.
• Ridgers, N. D., Stratton, G., Fairclough, S. J. (2005). Assessing physical activity during recess using accelerometry. Preventive medicine, 41(1), 102-107.
• Rowe, D. A., Raedeke, T. D., Wiersma, L. D., Mahar, M. T. (2007). Investigating the youth physical activity promotion model: internal structure and external validity evidence for a potential measurement model. Pediatric Exercise Science, 19(4), 420-435.
• Sahebi, A. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Fiziksel Aktivite Düzeyleri ile Akademik Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Sert, Z. E., Temel, A. B. (2014). İlköğretim öğrencileri için fiziksel aktivite soru formunun Türk toplumuna uyarlanması: geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(2), 109-114.
• Silverman, S., Scrabis, K. A. (2004). A review of research on instructional theory in physical education 2002-2003. International Journal of Physical Education, 41(1), 4-12.
• Singerland, M., Oomen, J. & Borghouts, L. (2011). Physical activity levels during Dutch primary and secondary school physical education. European Journal of Sport Science, 11(4), 249-257.
• Spencer, L., Adams, T. B., Malone, S., Roy, L., Yost, E. (2006). Applying the transtheoretical model to exercise: a systematic and comprehensive review of the literature. Health promotion practice, 7(4), 428-443.
• Steele, M. M. (2011). Health and fitness: An issue for high school teachers and students. The Clearing House: A Journal of Educational Strategies, Issues and Ideas, 84(2), 72-74.
• Subramaniam, P. R., Silverman, S. (2007). Middle school students’ attitudes toward physical education. Teaching and teacher education, 23(5), 602-611.
• T. C. Sağlık Bakanlığı (2014). Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması 2010: Beslenme Durumu ve Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi Sonuç Raporu. Ankara, Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü. 27 Aralık 2017 tarihinde http://www.sagem.gov.tr/TBSA_Beslenme_Yayini.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Taşğın, Ö., Tekin, M. (2009). Çeşitli değişkenlere göre ilköğretim ve orta öğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin tutum ve görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(2), 457–466.
• Thompson, A., Baxter-Jones, A. D., Mirwald, R. L., Bailey, D. A. (2003). Comparison of physical activity in male and female children: does maturation matter? Medicine and science in sports and exercise, 35(10), 1684-1690.
• THSK, (2014). (Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, 2014). Çocuk ve ergenlerde fiziksel aktivite. Türkiye Fiziksel Aktivite Rehberi. Ankara: Kuban Matbaacılık.
• Trudeau, F., Shephard, R. J. (2008). Physical education, school physical activity, school sports and academic performance. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 5, 10.
• Ünlü, H. (2012). Attitudes towards physical education course among foreign national students receiving education in Turkey. Energy Education Science and Technology Part B-Social and Educational Studies, 4(1), 205-211.
• Ünlü, H., Karahan, M., Aydos, L., Öner, M. (2011). A comparative study: the attitudes of Turkish and foreign male students to the physical education lesson. Croatian Journal of Education, 13(1), 169-187.
• Welk, G. J. (1999). The youth physical activity promotion model: a conceptual bridge between theory and practice. Quest, 51 (1), 5-23.
• WHO (World Health Organization), (2011). Global status report on noncommunicable diseases 2010. Geneva: World Health Organization.
• Yalçın, U., Balcı, V. (2013). 7-14 Yaş Arası Çocuklarda Spora Katılımdan Sonra Okul Başarılarında, Fiziksel ve Sosyal Davranışlarında Oluşan Değişimlerin İncelenmesi. SPORTMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11 (1), 27-33.
• Yanık, M., Çamlıyer, H. (2015). Ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin beden eğitimi ve spora ilişkin tutumları ile okula yabancılaşma düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Spor, Egzersiz ve Antrenman Bilimi, 1 (1), 9-19.