ANALYTICAL APPROACH TO CONCEPT OF MARKETING THROUGH SPORTS

Yıl 2020, Cilt: 18 Sayı: 1, 33 - 45, 17.03.2020

Mustafa Zahit Serarslan

https://doi.org/10.33689/spormetre.623201

Cited By: 1

Öz

Sports marketing differs from industrial product marketing in terms of concept and size. The analytical approach and discussion of the concept and dimensions of sports marketing, which is a developing science, will contribute to the literature and practitioners of sports marketing. One of the dimensions of sports marketing is "marketing through sports". In this context, the purpose of our study is to discuss the concept and content of "marketing through sports" which is one of the dimensions of sports marketing. Our study was carried out with analytical and screening methods. As is known, the analytical method is based on conceptualization by questioning. Ideas cannot enter human life without conceptualization, which means they cannot find a place for themselves in practice. In this context, "marketing through sports" concept is discussed and its place and dimensions in sports marketing are tried to be determined by the analytical method. "Marketing through sports" occurs when individuals or organizations use sports to market their goods and services, or use sports as a means of directly or indirectly reaching their target group. Individuals or organizations can make use of the following alternatives when performing "marketing through sports"; to establish sports clubs and actively engage in sports activities; to support (undertake sponsorship) any sports event, team, activity or athlete, and to obtain name rights for sports venue (Türk Telekom Arena), league (Turkish Super League), club (Vestel Manisa); to make and participate in various sports organizations to assist in business connection; to use athletes in advertising of goods and services; and benefit from viral advertisements, which can be called a type of products used by athletes that are appreciated on social media or a form of word-of-mouth marketing adapted to the internet world; to do license (Çilek furniture or Taç curtain)or productive actions. 

Anahtar Kelimeler

Marketing, sports marketing, marketing through sport

SPOR YOLUYLA PAZARLAMA KAVRAMINA ANALİTİK YAKLAŞIM

Öz

Spor pazarlaması, endüstriyel ürün pazarlamasından kavram olarak da boyutları bakımından da farklılık gösterir. Gelişmekte olan bir bilim alanı olan spor pazarlaması kavramı ve boyutlarının analitik olarak ele alınması ve tartışılması spor pazarlaması yazınına ve uygulamacılarına katkılar sağlayacaktır. Spor pazarlamasının boyutlarından birisi de “spor yoluyla pazarlamadır”. Bu bağlamda spor pazarlaması boyutlarından birisi olan “spor yoluyla pazarlama” kavramı ve içeriğinin ele alınıp tartışılması çalışmamızın amacıdır. Çalışmamız analitik yöntem ve tarama yöntemleri ile gerçekleştirilmiştir. Bilindiği gibi, analitik yöntem sorgulayarak kavramsallaştırmaya dayanır. Fikirler kavramsallaşmadan insan yaşamına girememekte yani uygulamada kendine yer bulamamaktadır. Bu bağlamda bu çalışmada “spor yoluyla pazarlama” kavramı ele alınmış ve spor pazarlaması içerisindeki yeri ve boyutları analitik yöntemle belirlenmeye çalışılmıştır. Kişi veya işletmelerin ürünlerini pazarlamada sporu kullanmaları veya spordan hem doğrudan hem de dolaylı olarak potansiyel müşterilerinin dikkatini çekmek gayesiyle vasıta biçiminde yararlanmaları neticesinde “spor yoluyla pazarlama” meydana gelir. Kişi veya işletmeler “spor yoluyla pazarlama” icra ederken belirli seçeneklerden faydalanabilirler. Bunlar; kendi içlerinde spor kulübü tesis edip dinamik bicimde sportif faaliyetler yapmak; kendi seçtiği bir spor olayı, takımı, aktivitesi yada sporcunun desteklenmesi (sponsorluğunu yapmak) ve Spor mekanı (Türk Telekom Arena), ligi (Türksel süper lig), kulübü (Vestel Manisa) isim hakkı alınması; iş bağlantılarına yardımı olabilecek bir takım sportif organizasyonların düzenlenmesini temin etmek ve bunlar gibi organizasyona dahil olmak; ürün reklamlarında sporculara yer vermek ve sporcunun kullanmış oluğu ürün veya ürün çeşitlerinin sosyal medya ortamında beğeni kazanması veya “kulaktan kulağa pazarlama tekniğinin internet ortamına uygun bir türü olarak kabul edilebilecek olan viral reklamdan yararlanmak; Lisanslama (çilek mobilya, taç…) ya da ürünleştirme eylemleri yapmak.

Anahtar Kelimeler

Pazarlama, spor pazarlaması, spor yoluyla pazarlama

Kaynakça

• Akkaya, Y. (2016). Sponsorluk faaliyetlerinin spora etkilerinin incelenmesi. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), 4(3), 811-820.
• Aytaç, K., Yenel İ. (2012). Taraftarların spor kulüplerindeki lisanslı ürün pazarlama faaliyetlerine ilişkin tutulan takım değişkenine göre satın alma tutumlarının incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (9), 31-11.
• Bir, A.A. (21.05.2006). Ne Ronaldinho imiş ama. Hürriyet Gazetesi,
• Ekmekçi, R., Ekmekçi Y.A. (2010). Spor pazarlaması. Pamukkale Journal of Sport Sciences, 1(1), 23-29.
• Eser, G., Bilgi Sayamiyorum Web Sitesi: Viral reklam nedir, nasıl yapılır? (http://bilgisayamiyorum.com/post/64/) Erişim: 05.12.2016
• Freidon, J. B. (1984). Advertising spokeperson effects: an examination of endorsen type and gender on two audience. Journal of Advertising Research, 24(5), 33-40.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi. 21. Basım, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Lisans A.Ş., Lisans nedir. Licensing and Brand Management, (http://lisansas.com.tr/lisans-nedir/ Erişim tarihi: 07.03.2019).
• McCormack, M. H. (2014).What they don't teach you at harvard business school. Profile Books
• Moore, T. L. (1985). Business office becomes new playing field. Advertising Age, Chicago, 56(85), 17-18.
• Mullin, B. J., Hardy S., Sutton W.A. (2010).Sport marketing. Second Edition, Human Kinetics.USA,
• Serarslan, M. Z. (1989). Kurum kulüplerinin kuruluş amaçları ve Türk sporu içindeki yerleri. Spor Bilimi Dergisi, İstanbul, 1, 44-61.
• Serarslan, M. Z. (1990a). Spor pazarlaması: Sporun topluma yaygınlaştırılmasında pazarlama tekniklerinden yaralanma. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Serarslan, M. Z. (1990b). Spor pazarlaması ve boyutları. Spor Bilimleri 1. Ulusal Spor Sempozyumu Bildiriler, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 15-16 Mart, 217-224.
• Serarslan, M. Z. (1990c). Spor mantalitesinin geliştirilmesinde pazarlama tekniklerinden yararlanma. Spor Bilim, 1(3-4), 39-41.
• Serarslan, M. Z. (2009). Futbol pazarlaması. Türkiye Futbol Federasyonu FGM Futbol Eğitim Yayınları-9, İstanbul,
• Sezgin, M., Yılmaz, E. (2019). Televizyon reklamlarında ünlü kullanımının tüketiciler açısından değerlendirilmesi: uşak üniversitesi iletişim fakültesi öğrencilerine yönelik bir araştırma. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 472-488.
• Stone, G., Joseph, M., Jones, M. (2003). An exploratory study of the sports celebrities in advertising: a content analysis. Sport Marketing Quarterly, 2(12).
• Sunay, H., Balcı, V. (2003). Bazı Türk televizyonlarının yayınladığı reklamlarda spor imajının kullanımı. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 107-110.
• Tekin, N., Eskicioğlu, Y.E. (2015) Spor sponsorluğu: Türk Hava Yolları – Türkiye Basketbol Federasyonu örneği. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, 10(1), 14-36.
• Tokel, A. (2017). Viral reklamların görsel iletişim tasarımıyla ilişkisi. Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans tezi, İstanbul.
• Tosun, N., Dündar, A. (2019). Marka Tutumu Oluşumunda Ünlü Futbolcuların Televizyon Reklamlarında Kullanımı. Sosyal Bilimler Kongre Kitabi UBAK Uluslararası Bilimler Akademisi. Edirne 5-7 Nisan, 83-103.
• Turgut, İ. (1984). Eğitimde felsefenin işlevi (analitik yöntem ve eğitim). Eğitim Bilimleri Sempozyumu, 5-6 Nisan, Ankara.
• TMOK. (1991). Sporda marketing semineri. Sporda Marketing Semineri Notları, T.C. Başbakanlık Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Spor Eğitimi Dairesi Başkanlığı, 8-9 Nisan, İstanbul.
• Otker, T., Hays, P. (1987). Judging the efficiency of sponsorship: experience from the 1986 soccer World Cup. ESOMAR Congres Report, 3.
• Ülgen, H., Mirze, S. K. (2004). İşletmelerde stratejik yönetim. 1. Baskı: Literatür Yayınları, İstanbul.
• Yaka, A. Analitik yöntem. Toplumsal Dinamik, Sosyolojik İrdelemeler, http://www.aydinyaka.com/index.php/tum-makaleler/27-analitik-yontem.html) Erişim tarihi:22.03.2019.
• Yıldız, Y., Çetinöz, F., Kaplan, Y., Türkmen, M. (2007). Tv reklamlarında spor imajının kullanılması ve tüketici davranışları üzerine etkisi. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, 2(1), 5-13.
• Zeki, A. (1998). Reklam ve imajları. Bilişim Yayınları, Ankara.
• T.C. Resmi Gazete. 2908 Sayılı Dernekler Kanunu. Sayı: 18184 Başbakanlık Basımevi, Ankara, 7 Ekim 1983. T.C. Resmi Gazete. 5253 Sayılı Dernekler Kanunu. Sayı: 25649 Başbakanlık Basımevi, Ankara, 23 Kasım 2004.
• T.C. Resmi Gazete. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü İşletme Yönetmeliği Sayı:26018, Başbakanlık Basımevi, Ankara, 9 Aralık 2005.
• T.C. Resmi Gazete. Gençlik ve Spor Kulüpleri Yönetmeliği Sayı: 18825, 28 Temmuz 1985.