Rekreasyonel Egzersizlere Katılan Çocukların Egzersiz Motivasyonu İle Ebeveynlerin Ders Dışı Sportif Etkinliklere Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2023, , 84 - 100, 09.10.2023

İlknur Karahasan , Mine Müftüler

https://doi.org/10.53025/sportive.1310401

Öz

Bu araştırmada rekreasyonel egzersize katılan çocukların egzersiz motivasyonu ile ebeveynlerinin ders dışı sportif etkinliklere yönelik tutumu incelenmiştir. Buna yönelik olarak bu araştırmanın üç amacı bulunmaktadır. Birincisi rekreasyonel egzersizlere katılan çocukların egzersiz motivasyonu ile ebeveynlerin ders dışı sportif etkinliklere yönelik tutumu arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Ayrıca rekreasyonel egzersize katılan çocukların egzersiz motivasyonu ve ebeveynlerinin ders dışı sportif etkinliklere yönelik tutumlarının bazı demografik değişkenlere göre farklılıklarının incelemesi de araştırmanın amaçları arasında yer almaktadır. Araştırma grubunu Muğla’nın Menteşe ilçesindeki spor kulüplerinde rekreasyonel egzersizlere katılan ve araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 245 çocuk sporcu ve onların ebeveynleri oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak Rekreasyonel Egzersiz Motivasyon Ölçeği Çocuk Sporcular İçin: Kısa Form (Dinç ve Yavaş Tez, 2019) ve Ders Dışı Sportif Etkinliklere Yönelik Ebeveyn Tutum Ölçeği (Yılmaz ve Güven, 2015) kullanılmıştır. Araştırma anket yoluyla çevrim içi ve yüz yüze toplanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yönteminden korelasyonel desen kullanılmıştır. Veri analizinde, normallik testleri uygulanmış olup değişkenler arası ilişkinin incelenmesi için Pearson Korelasyon testi ve demografik bilgilerin karşılaştırılması için bağımsız gruplarda t test ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) uygulanmıştır. Araştırmanın sonucunda rekreasyonel egzersize katılan çocukların egzersiz motivasyon düzeyleri ile ebeveynlerinin ders dışı sportif etkinliklere yönelik tutum düzeyi arasında olumlu yönde ilişki olduğu görülmektedir. Rekreasyonel egzersizlere katılan çocukların bulgularına göre 11-14 yaş arası ve tenis branşıyla ilgilenen çocukların egzersiz motivasyon düzeyi daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ebeveynlerin ders dışı etkinliklere yönelik tutumu bulgularına göre; kadın velilerin sosyal destek alt boyutunda, memur olan velilerin kişisel gelişim ve sosyal destek alt boyutunda, tek çocuğa sahip olan velilerin akademik algı ve sosyal destek alt boyutunda, spor yapan velilerin kişisel gelişim ve sosyal destek alt boyutunda, aylık aile geliri 10000 TL ve üstü olan velilerin kişisel gelişim ve sosyal destek alt boyutunda diğer değişkenlere göre tutum düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Rekreasyonel motivasyon, egzersiz, ebeveyn, ders dışı sportif etkinliklere yönelik tutum

The Relationship Between Exercise Motivation of Children Participating in Recreational Exercise and Attitudes of Parents Toward Extracurricullar Sports Activities

Öz

In this study, exercise motivation of children participating in recreational exercise and their parents' attitudes towards extracurricular sports activities were examined. In this regard, this study had three aims. The first aim was to examine the relationship between exercise motivation of children participating in recreational exercises and their parents’ attitudes towards extracurricular sports activities. Examining the differences in the exercise motivation of children participating in recreational exercise and their parents' attitudes towards extracurricular sports activities according to some demographic variables was also amongst the aims of this study. The study group was composed of 245 child athletes and their parents. The children who participated in recreational exercises in sports clubs in Menteşe district of Muğla agreed to participate voluntarily in this study. Recreational Exercise Motivation Measure for Children Athletes: Short Form (Dinç and Yavaş Tez, 2019) and Parents Attitude Scale towards Extracurricular Sport Activities (Yılmaz and Güven, 2015) were used as data collection tools. Correlational design was used in this study. For data analyses, normality tests were applied. Then, Pearson Correlation test was used to examine the relationship between variables. Independent samples t-test and one-way analysis of variance (ANOVA) were applied to compare demographic information. As a result of this study, there was a positive relationship between exercise motivation levels of the children participating in recreational exercise and the level of their parents' attitudes towards extracurricular sport activities. According to the results of children participating in recreational exercises; It was determined that children between the ages of 11-14 and who were interested in tennis had higher exercise motivation level. According to the results of parents' attitudes towards extracurricular activities; in the social support sub-dimension of female parents, in the personal development and social support sub-dimension of the parents who are civil servants, in the academic perception and social support sub-dimension of the parents with a single child, in the personal development and social support sub-dimension of the parents who participate in sport activities, in the sub-dimension of the personal development and social support of the parents with a monthly family income of 10000 TL and above were found higher attitudes than other variables.

Anahtar Kelimeler

Recreational motivation, exercise, parents, attitude towards extracurricular sports activities

Kaynakça

• Akgül, S., Göral, M., Demirel, M., ve Üstün, Ü. D. (2012). İlköğretim öğrencilerinin okul içi ve okullar arası sportif etkinliklere katılma nedenlerinin çeşitli değişkenler açısından araştırılması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(32), 13-22.
• Altıntaş, A., ve Bayar-Koruç, P. (2014). Determining participation motivation of young athletes with regard to gender and sport type. International Journal of Science Culture and Sport, 2(Special Issue 1), 61-67, https://doi.org/10.14486/IJSCS73
• Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal bilimler için veri analiz kitabı: İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum (28. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Coakley, J. (2003). Sports in society (Issues and Controversies) (8th Edition). McGraw-Hill Publishing. Dinç, S. C., ve Yavaş-Tez, Ö. (2019). Rekreasyonel egzersize motivasyon ölçeği’nin (REMM) çocuk sporcular için geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi: Kısa form. Türk Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 74-85.
• Dokuzoğlu, G. (2018). Ortaokul öğrencilerinin ders dışı sportif etkinliklere katılımlarına yönelik ebeveyn tutumlarının bazı demografik özelliklere göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Spor Yöneticiliği Anabilim Dalı, Muğla.
• Durmuş, D. (2020). Ebeveynlerin ders dışı sportif etkinliklere olan bakış açılarının belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Ankara. Ekiz, D. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ergin, R., Ermiş, E., Erilli, N. A., ve Ağaoğlu, S. A. (2019). 12-14 Yaş badminton sporcularının spora katılım motivasyonlarının incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(3), 162-174. https://doi.org/10.33689/spormetre.518280
• Esentaş-Deveci, M., Yavaş-Tez, Ö., ve Güzel-Gürbüz, P. (2021). Çocuk sporcuların rekreasyonel egzersize katılım motivasyonu ve mutluluk düzeylerinin incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 4(3), 402-411. https://doi.org/10.38021/asbid.1031258
• Gürbüz, B., Aşçı, F. H., & Çelebi, M. (2006). The Reliability And Validity Of The Turkish Version Of The Recreational Exercise Motivation Measure. The 9th International Sports Sciences Congress (3-5 November), Congress Proceedings. Muğla (Vol. 1044)
• Gould, D., & Petlichkoff, L. (1988). Participation motivation and attrition in young athletes. Children in sport, 3, 161-178.
• Kaman, M. B., Gündüz, N., ve Gevat, C. (2017). Tenis sporcularının spora katılım motivasyonlarının incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(2), 65-72. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000309
• Köse, E. (2013). Eğitim kurumlarında gerçekleştirilen ders dışı etkinliklerin sınıflanmasına yönelik bir öneri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 2(2), 336-353. https://doi.org/10.7884/teke.151
• Pehlivan, Z. (2013). Okullararası spor yarışmalarına katılanların sporu bırakma ve devam etme nedenleri. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 24(3), 209-225.
• Rogers, H., & Morris, T. (2003). An Overview of The Development and Validation of The Recreational Exercise Motivation Measure (REMM). New approaches to exercise and sport psychology: theories, methods and applications. XIth European Congress of Sport Psychology (22-27 July), Book of Abstracts. Copenhagen (Vol. 144)
• Sindik, J., Mandić, G. F., Schiefler, B., & Kondrič, M. (2013). Differences in the structure of motivation for participation in sport activities among sport students in three countries. Kinesiologia Slovenica, 19(1), 14-31.
• Scanlan, T. K., Stein, G. L., & Ravizza, K. (1989). An in-depth study of former elite figure skaters: II. sources of enjoyment. Journal of Sport and Exercise Psychology, 11(1), 65-83.
• Yıldız, A. (2015). Ebeveynlerin çocuklarının beden eğitimi ve spor derslerine katılımlarına yönelik tutumlarının incelenmesi (Tokat ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, Ankara.
• Yılmaz, A. (2016). Lise öğrencilerinin ders dışı sportif etkinliklere katılımına yönelik ebeveyn tutum ve görüşleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, Ankara.
• Yılmaz, A. (2019). Lise Öğrencilerinin ders dışı sportif etkinliklere yönelik tutumları ile okula bağlanma durumlarının incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 50-63. https://doi.org/10.31680/gaunjss.518094
• Yılmaz, A., ve Güven, Ö. (2015). Ders dışı sportif etkinliklere yönelik ebeveyn tutum ölçeği. Niğde University Journal of Physical Education and Sports Science, 9(2), 244-258.