Bu çalışmanın amacı, 2010-2023 yılları arasında Türkiye Ulusal Tez Merkezi’ne kayıtlı otizm spektrum bozukluğu (OSB) ile fiziksel aktivite arasındaki ilişkiye yönelik lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi ve bu tezlerin tanımlayıcı özellikler, içerik ve yöntem bilgisi başlıklarını kullanarak incelenmesidir. 2010-2023 yılları arasında OSB ile fiziksel aktivite arasındaki ilişkiye yönelik kırk dört (44) yüksek lisans tezi ve on yedi (17) doktora tezi olmak üzere toplam altmış bir (61) tez araştırmaya dâhil edilmiştir. Araştırmanın verileri nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi modeli ile elde edilmiş ve içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular kapsamında lisansüstü tezlerin çoğunlukla 2019-2023 yılları arasında yayınlandığı ve çoğunun Gazi Üniversitesi’nde tamamlandığı görülmektedir. Yüksek lisans (%49,9) ve doktora (%47) tezlerinin çoğunlukla Sağlık Bilimleri Enstitülerinde gerçekleştirildiği elde edilen bulgular arasındadır. Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı’nda yirmi bir (21) yüksek lisans tezi (%47,7) ve on iki (12) doktora tezi (%70,5) olmak üzere otuz üç (33) çalışma gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı’nda ise dört (4) yüksek lisans (%9) ve iki (2) doktora (11,7) tezi yapılmıştır. Toplam yirmi yedi (27) çalışma, on dokuz (19) yüksek lisans tezi (%41,3) Dr. Öğretim Üyesi unvanlı danışmanlar tarafından yürütülürken, on (10) doktora tezi Prof. Dr. (%47,6) unvanlı danışmanların önderliğinde gerçekleştirilmiştir. Yüksek lisans ve doktora çalışmalarının örneklem grubunu çoğunlukla Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan bireyler/çocuklar oluşturmaktadır. Ayrıca, yüksek lisans tezlerinde (%51,5) ve doktora tezlerinde (%28,2) örneklem grubu ebeveynlerden oluşmuştur. Yüksek lisans tezlerinin, 2014-2018 ve 2019-2023 yıllarında %29-30’u motor beceriler, %11-12’si ise sosyal beceriler alanında tamamlanan çalışmalardır. Doktora tezlerinin, 2019-2023 yıllarında %36,8’i motor beceriler, %15,7’si ise sosyal beceriler alanında tamamlanan çalışmalardır. İncelenen yüksek lisans ve doktora tezlerinin çoğunlukla İstanbul ve Ankara gibi büyükşehirlerde yapıldığı görülmüştür. Yine lisansüstü tezlerin çoğunlukla özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde tamamlandığı anlaşılmıştır. Lisansüstü tezlerde çoğunlukla nicel araştırma uygulanmış (yüksek lisansların %79,5'i, doktora çalışmalarının %64,6'sı) ve çoğunluğu ölçüt örnekleme yöntemini kullanmıştır (yüksek lisansların %47,7'si, doktora çalışmalarının %76,4'ü). Ayrıca hem yüksek lisans hem de doktora tezlerinin deneysel ve durum çalışması araştırma modellerinde yapıldığı görülmüştür. Yüksek lisans tezlerinde test bataryası (%41) ve ölçek (17,9) kullanılırken, doktora tezlerinde gözlem formu (19,9) ve ölçek (19,9) kullanılmıştır. Son olarak hem yüksek lisans hem de doktora tezlerinde ölçüt örnekleme ve rastgele örnekleme yöntemleri tercih edilmiştir. Sonuç olarak, 2019-2023 yıllarında Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan bireylerle ilgili tamamlanan çalışmaların arttığı ve özellikle motor beceriler ve sosyal beceriler alanına odaklanıldığı görülmüştür.
otizm spektrum bozukluğu fiziksel aktivite lisansüstü tezler
18.08.2023 tarihlerinde Kırıkkale Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Etik Kurulu'nun 08 no'lu oturumunda Kurul Başkanı Prof. Dr. Şahin AHMETOĞLU tarafından ilgili çalışmamız uygun görülmüş olup, ilgili etik kurul izni dosyalar kısmında sunulmuştur.
Kırıkkale Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Etik Kurulu
Kırıkkale Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Etik Kurulu'na, ilgili çalışmayı Etik İlkelere uygun görerek onay verdiği için teşekkür ederiz.
The aim of this study is to evaluate the postgraduate theses on the relationship between autism spectrum disorder (ASD) and physical activity registered at the YÖK National Thesis Center between the years 2010-2023 and to examine these theses using the headings of descriptive features, content and methodology. A total of sixty-one (61) theses, forty-four (44) master's theses and seventeen (17) doctoral theses, on the relationship between ASD and physical activity between the years 2010-2023 were included in the study. The data of the study were obtained by using the document review model, which is one of the qualitative research methods, and analyzed by the content analysis method. Within the scope of the findings obtained from the study, it is seen that the postgraduate theses were mostly published between the years 2019-2023 and most of them were completed at Gazi University. The findings obtained show that the master's (49.9%) and doctoral (47%) theses were mostly carried out in Health Sciences Institutes. Thirty-three (33) studies were conducted in the Department of Physical Education and Sports, including twenty-one (21) master's theses (47.7%) and twelve (12) doctoral theses (70.5%). In addition, four (4) master's theses (9%) and two (2) doctoral theses (11.7%) were conducted in the Department of Physical Education and Sports Teaching. A total of twenty-seven (27) studies, nineteen (19) master's theses (41.3%) were conducted by advisors with the title of Assistant Professor, while ten (10) doctoral theses were conducted under the leadership of advisors with the title of Prof. Dr. (%47.6). The sample group of the master's and doctoral studies mostly consists of individuals/children with Autism Spectrum Disorder (ASD). In addition, the sample group in master's theses (51.5%) and doctoral theses (28.2%) consisted of parents. Of the master's theses in the years 2014-2018 and 2019-2023, 29-30% were studies completed in the field of motor skills and 11-12% in the field of social skills. Of the doctoral theses in the years 2019-2023, 36.8% were studies completed in the field of motor skills and 15.7% in the field of social skills. It was seen that the examined master's and doctoral theses were mostly completed in metropolitan cities such as Istanbul and Ankara. Again, it was understood that postgraduate theses were mostly completed in special education and rehabilitation centers. Quantitative research was mostly applied in postgraduate theses (79.5% of master's degrees, 64.6% of doctoral studies) and the majority used the criterion sampling method (47.7% of master's degrees, 76.4% of doctoral studies). It was also seen that both master's and doctoral theses were conducted in experimental and case study research models. While test battery (41%) and scale (17.9) were used in master's theses, observation form (19.9) and scale (19.9) were used in doctoral theses. Finally, criterion sampling and random sampling methods were preferred in both master's and doctoral theses. As a result, it was seen that the studies completed on individuals with Autism Spectrum Disorder (ASD) increased between 2019-2023 and focused especially on motor skills and social skills.
autism spectrum disorder physical activity postgraduate theses
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Klinik Tıp Bilimleri (Diğer) |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 29 Eylül 2024 |
Yayımlanma Tarihi | 5 Ekim 2024 |
Gönderilme Tarihi | 2 Ağustos 2024 |
Kabul Tarihi | 10 Ağustos 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 |