Engellilik ve Engelliler İle Dans Etkinliği Hakkında Terapi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğrencilerinin Görüşleri: Dansa Engel Yok!

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 2, 27 - 42, 23.10.2024

Ayşegül Demir Sarıipek

Öz

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin gözünden engellilik kavramına ilişkin görüşlerin tespit edilmesi ve engelliler ile gerçekleştirilen dans etkinliği sonrasında elde edilen kazanımların belirlenebilmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Terapi ve Rehabilitasyon bölümünde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden örnek olay deseni kullanılmıştır. Araştırma kapsamında veriler, nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile etkinlik öncesinde ve sonrasında iki aşamalı olarak toplanmıştır. Verilerin analizi için MAXQDA nitel veri analiz programı kullanılmıştır. Araştırmanın ilk bölümünde elde edilen sonuçlara göre “Engellilik”, “Toplum İçinde Yaşanan Sorunlar” ve “Birlikte Zaman Geçirmenin Kazanımları” olmak üzere üç ana tema oluşturulmuştur. Araştırmanın ikinci bölümünde elde edilen sonuçlara göre ise “Engelli Bireylerin Sosyal Hayatta Yaşadıkları Problemler”, “Etkinlik Sonrası Elde Edilen Kazanımlar” ve “Engelli Farkındalığı Oluşturma” olmak üzere 3 ana tema oluşturulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, üniversite öğrencileri gözünden engelli bireyler kısıtlanmış bir yaşam süren, toplum tarafından dışlanmış, yalnızlaştırılmış bireylerdir. Araştırmaya katılan öğrenciler engelli bireyler ile birlikte vakit geçirdiklerinde ve bir etkinlik içerisinde yer aldıklarında ise engellilerin aslında kendilerinden farklı olmadıklarını ve engelliler ile birlikte zaman geçirmenin kendilerine birçok kazanım sağladığını belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Engellilik, Engelli Bireyle Dans, Üniversite Öğrencileri, Engellilerin yaşadığı problemler, Öğrenci Kazanımları

Therapy and Rehabilitation Students' Opinions on the Dance Event with Disabilities and Disabled Individuals: No Barrier to Dance!

Öz

The aim of this research is to identify university students' perspectives on the concept of disability and to determine the benefits gained from a dance activity conducted with individuals with disabilities. The study group for the research consists of students from the Therapy and Rehabilitation Department of the School of Health Services at Bandırma Onyedi Eylül University. The research employed a case study design, a qualitative research method. Data were collected in two stages, before and after the activity, using the semi-structured interview technique, which is a qualitative research method. The MAXQDA qualitative data analysis program was used for data analysis. Based on the results obtained from the first part of the research, three main themes were identified: "Disability", "Problems Experienced in Society" and "Benefits of Spending Time Together". In the second part of the research, three main themes were identified based on the results: "Problems Experienced by Individuals with Disabilities in Social Life", "Gains Achieved After the Activity" and "Creating Disability Awareness". According to the research findings, individuals with disabilities are perceived by university students as people who live restricted lives, are excluded by society, and feel isolated. The students who participated in the research stated that spending time with individuals with disabilities and participating in activities revealed that individuals with disabilities are not fundamentally different from themselves and that spending time with them provided many benefits.

Anahtar Kelimeler

Disability, Dancing with Individuals with Disabilities, University Students, Problems Experienced by Individuals with Disabilities, Students

Kaynakça

• Afacan, M.I. (2023). Engellilik ve spor sosyolojisi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 6(1), 1112-1122.
• Altunhan, A., Bayer R. & Açak, M.Z. (2021). Mardin Artuklu Üniversitesi öğrencilerinin engellilere yönelik tutumlarının incelenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 61-70.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. & Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Spss Uygulamalı. Sakarya Yayıncılık.
• Apaydın, R. & Barış, İ. (2021). Toplumda engelli bireylere yönelik tutumun sağlık çalışanları bağlamında değerlendirilmesi. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 21(1), 22-39.
• Canpolat, B. & Akyol, B. (2023). Paralympic Awareness of sports science students: Example of TRB1 region. Int J Disabil Sports Health Sci. Special Issue 1, 227- 239.
• Carter, B., Grey, J., McWilliams, E., Clair, Z., Blake, K., & Byatt, R. (2014). ‘Just kids playing sport (in a chair)’: experiences of children, families and stakeholders attending a wheelchair sports club. Disability & Society, 29(6), 938-952.
• Coşkun, Ş. (2023). Engelli bireylerin sosyalleşmesinde serbest zaman aktivitelerinin rolü. Muhakeme Dergisi, 6(2), 68-76.
• Çalbayram, N. Ç., Aker, M. N., Akkuş, B., Durmuş, F. K. & Tutar, S. (2018). Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin engellilere yönelik tutumları. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 30-40.
• Çelik, Ö. (2013). Mekansal planlama ve tasarım sürecinde engellilik. [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Çorlu, R., & Gülerce, H. (2021). Yükseköğretimdeki Suriyeli sığınmacı öğrenciler: uyum ve çatışma alanları. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 71- 106.
• Çömez, T. & Altan Sarıkaya, N. (2017). Hemşirelik fakültesi öğrencilerinin engelli bireyleri damgalamaya ilişkin düşünceleri ve uygulamaları. Hemşirelik Akademik Araştırma Dergisi, 3(3), 145-152.
• Devlet İstatistik Enstitüsü. (2002). Türkiye özürlüler araştırması. Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara.
• Gedik, Z. & Toker, H. (2018). Üniversite öğrencilerinin engelli bireylere yönelik tutumları ve sosyal beğenirlik düzeyleri, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1, 111-116.
• Gelmez, S.Ö. (2018). Engelliliğe ilişkin varsayımların keşfi: “Görmezden Gelme” ya da “Normal Dışı Görme”. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(5), 192-200.
• Haegele, J.A. & Hodge, S. (2016). Disability discourse: Overview and critiques of the medical and social models. Quest, 68(2), 193-206.
• İnal, H. S. (2007). Özür, engellilik ve spor. Özürlüler Kongre Sergi ve Sosyal Etkinlikleri, 79.
• Karadal, H. & Saygın, M. (2016). İnovasyon yetenekleri ile girişimci kişilik özellikleri arasındaki ilişki üzerine ampirik bir araştırma. Eurasian Business & Economics Journal, 1, 282–294.
• Kırlıoğlu, M. & Keskin, E. B. (2023). Engelli üniversite öğrencisi olmak: Deneyimler ve yaşanılan sorunlar. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 23(2), 85-112.
• Kolat, S. (2010). Avrupa Birliği sosyal politikası çerçevesinde özürlülere yönelik ayrımcılıkla mücadele ve Türkiye'deki yansımaları. TC Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı.
• Lloyd, A., Smith, M., Dempsey, I., Fischetti, J., & Amos, K. (2017). Short-and medium-term impacts of the just like you disability awareness program: A quasi-experimental comparison of alternative forms of program delivery in New South Wales’primary schools. Australian Journal of Education, 61(3), 288-304.
• McKay, C., Kirk, T. N., & Leake, M. (2023). “I thought it was going to be trash”: Rural high school students’ disability-related perception change following paralympic school day. Journal of Teaching in Physical Education, 42(4), 728-736.
• Miles, M.B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousand Oaks. OHT. (1 Ağustos 2024). https://onehealthtrust.org/
• Panagiotou, A.K., Evaggelinou, C., Doulkeridou, A., Mouratidou, K., & Koidou, E. (2008). Attitudes of 5th and 6th grade greek students toward the inclusion of children with disabilities in physical education classes after a paralympic education program. European Journal of Adapted Physical Activity, 1(2), 31–43.
• Sağlam, M. & Altındağ, Ö. (2017). Üniversite öğrencilerinin engelli bireyler hakkındaki farkındalıkları. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 17(1), 22-37.
• Sarıipek, S., & Sarıipek, A. D. (2023). Sosyal turizmin engelliler ve ailelerinin üzerindeki etkisi: Erdek'te bir uygulama. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 7(4), 610-627.
• T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2022). Engelli ve yaşlı istatistik bülteni. https://www.aile.gov.tr/media/98625/eyhgm_istatistik_bulteni_ocak_2022.pdf
• Tiyek, R., Eryiğit, B. H. & Baş, E. (2016). Engellilerin erişilebilirlik sorunu ve tse standartları çerçevesinde bir araştirma. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(2), 225-261.
• Üstündağ, A., Göktay, F. S., Kalkanlı, F. & Gülgün, Z. N. (2023). Üniversite öğrencilerinin özel gereksinimli bireylere bakış açılarının incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33(2), 755-766.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınevi.
• World Health Organization. (1980). International classification of impairments, disabilities and handicaps: a manual of classification relating to the consequences of disease, published in accordance with resolution wha29. 35 of the twenty-ninth world health assembly, May 1976.
• WHO (2001). International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF). World Health Organization, Geneva.
• World Health Organization. (2023). Disability. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/disability-and-health.
• Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazete (2005) 5378 Sayılı özürlüler ve bazı kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hakkında kanun, (7.07.2005/ 25868).