Üniversite Öğrencilerinin Kadına Yönelik Şiddeti Meşru Görme ve Kadına Yönelik Şiddete İlişkin Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 30 - 47, 30.06.2021

Ebru Uğur Afranur Tanış , Dilara Polat Elif Şahin Melike Solmaz Nazlıcan Ağca Elvan Atamtürk

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, üniversite öğrencilerinin kadına yönelik şiddeti meşru görme ve kadına yönelik şiddete ilişkin tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesidir. Nicel desende tasarlanan ve genel tarama modeli kullanılan bu çalışmaya Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri, Eğitim, İlahiyat ve Mühendislik Fakültesi’nde öğrenim görmekte olan 533 öğrenci katılmıştır. Araştırmada veriler sosyo-demografik bilgilerin yer aldığı kişisel bilgi formu, Ailede Kadına Yönelik Şiddeti Meşru Görme ve Evlilikte Kadına Yönelik Şiddete İlişkin Tutumlar ölçeklerini içeren üç veri toplama aracı kullanarak elde edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen verilerin istatistiksel analizlerinde çoklu gruplarda Kruskall-Wallis H Testi, ikili gruplarda ise Mann-Whitney U Testi kullanılmış ve p<0,05 olduğu durumlar istatistiki açıdan anlamlı kabul edilmiştir. Öğrencilerin Ailede Kadına Yönelik Şiddeti Meşru Görme puan ortalamaları ve Evlilikte Kadına Yönelik Şiddete İlişkin Tutumlar puan ortalamaları ve öğrencilerin sahip olduğu cinsiyet, yaş, fakülte, bölüm, anne ve baba eğitim durumu gibi değişkenleri arasında istatistiksel açıdan önemli bir fark olduğu belirlenmiştir. Ölçekten alınan ortalama puan yükseldikçe kadına yönelik şiddeti meşru görme artmaktadır. Bu doğrultuda öğrencilere kadına yönelik şiddeti meşru görmelerinin azalmasına ve olumlu tutumların kazandırılmasına yönelik öneriler geliştirilmiştir. Bu anlamda, okullarda verilen eğitim ve öğretimin ilk basamaklarından itibaren her öğrenim düzeyinde toplumsal cinsiyet eşitliğini destekleyen dersler müfredata yansıtılmalıdır. Bunun gibi yöntemler ile eşitlikçi bakış açısın bireylere kazandırılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Şiddet, kadına yönelik şiddet, toplumsal cinsiyete dayalı şiddet, şiddeti meşru görme, şiddete ilişkin tutumlar ve sosyal hizmet

Investigation of University Students' Attitudes Towards Legitimatization of Violence Against Women and Violence Against Women with Regard to Various Variables

Öz

The main aim of this study is investigation of university students’ justification of violence against women in the family and attitudes towards violence against women in marriage on different variables. This is a descriptive study. 533 students who are studying in Health Sciences, Education, Theology and Engineering Faculties participated. In this study, data had been collected via socio-demographic form, scale of justification of violence against women in the family and scale of attitudes towards violence against women in marriage. Kruskall-Wallis H Test and Mann-Whitney U Test had been used for analysis of data. For the result meeting significance value of p<0.05 had been considered statistically significant. It had been found that variables of gender, age, faculty, department, mother and father education level are significant in relation to the mean scores of the students’ scale of justification of violence against women in the family and scale of attitudes towards violence against women in marriage. The average score taken from the scale increases the legitimacy of violence against women. In this context, suggestions have been offered for decreasing students’ total score of justification of violence against women in the family and attitudes towards violence against women in marriage to gain positive attitudes. Gender study classes should be lectured in all departments of the University. In this sense, from the first steps of education, courses that support gender equality at each level of education should be reflected in the curriculum. This egalitarian perspective should be given to individuals.

Anahtar Kelimeler

Violence, violence against women, gender-based violence, justification of domestic violence, attitude of violence and social work

Kaynakça

• Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun, No. 6284. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/03/20120320-16.htm adresinden alındı (Erişim: 09/03/2021).
• Akkuş, S., Yıldırım, Ş., (2018). Erkeklerin Kadına Yönelik Fiziksel Şiddet Uygulamasına Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17 (4), 1368-1388. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/543638 adresinden alındı (Erişim Tarihi: 16/03/2021).
• Ayman, Z. ve Şenol, N. (2012). Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetin Nedenleri, Sonuçları, Alınacak Önlemler. https://vatandas.jandarma.gov.tr/KYSOP/uzaktan_egitim/Documents/2%20KYAIS.pdf (Erişim: 15/03/2021)
• Baykal, T. (2008). Ailede Kadına Yönelik Fiziksel Şiddet Bu Şiddete İlişkin Tutumlar ve Kadının Şiddet Yaşantısı (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Bızancır, M. (2014). Ailede Kadına Yönelik Şiddeti Meşru Görme, Cinsiyetçilik, Öznel İyi Oluş: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Çalışma (Yüksek Lisans Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
• Bilge, Ç., Karakaş, S. ve Oskay, Ü. (2020). İstanbul’da Bir Üniversitede Hemşirelik Öğrencilerinin Evlilikte Kadına Karşı Şiddet Konusundaki Düşünce Ve Tutumları, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 23(2): 196-204.
• Birleşmiş Milletler Kadınlara Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılmasına Dair Bildirge,20 Aralık 1993. https://tinyurl.com/3bsxn2x2 adresinden alındı (Erişim: 09/03/2021).
• Bulut, M. (2016). Kadına Yönelik Şiddet İle Dini Dünya Görüşleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Makale. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bilimname/issue/38490/446530#article_cite (Erişim Tarihi: 15/03/2021)
• Çalışkan, H., Çevik, E. (2018). Kadına Yönelik Şiddetin Belirleyicileri: Türkiye Örneği, Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (14): 218-233. https://dergipark.org.tr/download/article-file/516329 adresinden alındı.
• Demirtaş, H. (2003) Sosyal Kimlik Kuramı, Temel Kavram ve Varsayımlar, İletişim: Araştırmaları Dergisi, 1 (1): 123-144. https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/66229/Sosyal%20kimlik%20kuram%C4%B1%2C%20temel%20kavram%20ve%20varsay%C4%B1mlar.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden alındı (Erişim: 09/03/2021).
• Ercan, Nilüfer. (2009). Evlilikte Kadına Yönelik Fiziksel Şiddete İlişkin Tutumların Yordayıcıları: Çelişik Duygulu Cinsiyetçilik, Sistemi Meşrulaştırma ve Dini Yönelim. ODTÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Kabasakal, Z., Girli A. (2012). Üniversite öğrencilerinin kadına yönelik şiddet hakkındaki görüşlerinin, deneyimlerinin bazı değişkenler ve yaşam doyumu ile ilişkisi (Deü Buca Eğitim Fakültesi Örneği). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/53297 (Erişim: 16/03/2021).
• Karasar, N. (1984). Bilimsel Araştırma Metodu. Ankara: Hacettepe Taş Kitapçılık.
• Kula, Aylin (2009). 1. ve 6. sınıf tıp öğrencilerinin evlilikte kadına yönelik şiddete ilişkin tutumları. Kocaeli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Bilim Uzmanlığı Tezi, Kocaeli.
• Öktem, R. (2005). Araştırma Modeli. http://80.251.40.59/education.ankara.edu.tr/aksoy/eay/0506guz/r_oktem.doc adresinden alındı (Erişim: 09/03/2021).
• Özmen, S.K. (2004). Aile İçinde Öfke ve Saldırganlığın Yansımaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 27-39.
• Pehlivan, M. (2018). Toplumsal Cinsiyet Rolleri Çerçevesinde Aile İçi Kadına Yönelik Şiddet Algısı (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Sakallı-Uğurlu, N., Ulu, S. (2003). Evlilikte Kadına Yönelik Şiddete İlişkin Tutumlar: Çelişik Duygulu Cinsiyetçilik, Yaş, Eğitim ve Gelir Düzeyinin Etkileri, Türk Psikoloji Yazıları Dergisi, 6(11-12): 53-65. https://kutuphane.dogus.edu.tr/mvt/pdf.php adresinden alındı (Erişim: 09/03/2021).
• Subaşı, N., Akın, A., Kadına Yönelik Şiddet; Nedenleri ve Sonuçları. http://www.huksam.hacettepe.edu.tr/Turkce/SayfaDosya/kadina_yon_siddet.pdf adresinden alındı (Erişim: 09/03/2021).
• Tanrıverdi, G. ve Sıpkın, S. (2008). Çanakkale'de Sağlık Ocaklarına Başvuran Kadınların Eğitim Durumunun Şiddet Görme Düzeyine Etkisi. Fırat Tıp Dergisi, 13(3), 183-187. Türkiye İstatistik Kurumu, İstatistiklerle Kadın 2015, Sayı: 21519, 07 Mart 2016. https://tuikweb.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id=21519 adresinden alındı (Erişim: 09/03/2021).
• World Health Organization (2002) World Report on Violence and Health. Geneva: WHO. http:// www5.who.int/violence_injury_prevention/download.cfm?id=0000000582 adresinden alındı (Erişim: 09/03/2021).
• Yanık, A., Hanbaba, Z., Soygür, S., Ayaltı, B., Doğan, M. (2014), Kadına Yönelik Şiddet Davranışlarının Değerlendirilmesi: Türkiye’den Kanıt, Electronic Journal of Vocational Colleges Dergisi, 4(4): 104-111). https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/62660 adresinden alındı (Erişim: 09/03/2021).
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yılmaz, S. (2018). Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Günlük Hayattaki Yansımaları: Çorum/Alaca Örneği. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/503438 adresinden alındı (Erişim Tarihi: 15/03/2021).
• Zastrow, C. (2016), Sosyal Hizmete Giriş. (Ed: D.B. Çiftçi) Ankara: Nika.