Geçmişimizde yaşanmış bazı olaylar ya da efsaneler aradan uzun yıllar geçse de güncelliğini kaybetmeden her dönem farklı yorumlarla karşımıza çıkmaktadır. Bu yineleme işi olayların taşımış olduğu önem ve bırakmış oldukları etkiden kaynaklanmaktadır. İnsanoğlu duygularını yazarak, çizerek ifade etme yolları bulmakta, bunu da yaparken içinde bulunduğu toplumun yapısından yola çıkarak gerçekleştirmektedir. Yaşanmış olayların görsel aktarımı içerisinde kültürel ve dinsel nitelik taşıyan olayların yansımaları sanatsal yönden uygulama alanı olarak eşsiz bir kaynak oluşturmaktadır. İslâm dininin peygamber olarak kabul ettiği Hz. Muhammed, Hz. Âdem, Hz. İbrâhim, Hz. Nûh, Hz. Yunus, Hz. Süleyman, Hz. Eyyûb, Hz. Dâvûd, Hz. İsâ, Hz. Mûsâ, Hz. Yakûb, Hz. Yahyâ her dönem ele alınan konular arasındadır. Bu çalışmada semavi dinlere ait kutsal kitaplarda yer alan ve İslam ikonografisinde yer alan peygamberlerden Yunus Peygamberin kıssasının nakkaşlar tarafından sanatsal yansımaları sonucu ortaya çıkan minyatürlerden bazı örnekler verilmeye çalışılmaktadır. Arşiv tarama yöntemiyle Hz. Yunus Peygamberi konu alan örnekler incelenmiştir. Örnekler arasında “Hz. Yunus ve Balık”, “Yunus, Yeremya ve Üzeyr Peygamberin Öyküsü” (Zübdet-ül Tevarih), “Yunus Peygemberin Cebrâil Meleğinin Yardım ile Balığın Karnından Çıkması” (Kısasü’l-Enbiya), “Cebrâil Meleğinin Yunus Peygemberi Balığın Karnından Çıkarması” (Ravzatü’s-Safa), “Hz. Yunus’un, Cebrâil Meleği Yardımı ile Balığın Karnından Çıkması” (Falnâme), “Hz. Yunus ve Balık”, (Câmi’ut –Tevarih) minyatürleri yer almaktadır.
Anahtar Sözcükler: Osmanlı, Minyatür, Peygamber, Yunus, Balık.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 24 Haziran 2022 |
Gönderilme Tarihi | 15 Ekim 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 3 Sayı: 4 |