EXAMINATION OF ESKİŞEHİR ODUNPAZARI HOUSES THROUGH THE FAÇADE LANGUAGE

Yıl 2017, Cilt: 26 Sayı: 1, 1 - 26, 28.04.2017

Elif Atıcı

https://doi.org/10.29135/std.290665

Cited By: 4

Öz

Communication has been going on since the beginning of the world and language is the easiest form of communication. Through language, we express our feelings and ideas in the context we like. Language cannot be divided into its components and expressions. It is a system that regulates things and relationships outside of it. Context plays an important role here. Architecture is a method we use for communication; therefore, it has its own language and formation process. Similar to the language, architecture also does not consist of independent and discrete concepts. When architects or audiences try to identify architectural objects, they find themselves in a semantic framework, such as those who use language. When the readability of an architectural structure is examined; it is not possible to dissociate it from the area in which it is located, its location, its materials and its surroundings. Therefore, Odunpazarı Houses located in the Odunpazarı district of Eskişehir were selected as the area for the study.  The abstract thought of this study has been shaped by the approach of Kemal Aran, who referred to Alexander’s “Pattern Language” book and conveyed the structure pattern language. Similarities, differences, morphological structures and language of these constructions were identified and templates were created. This study was carried out by reading the literature and supporting it with on-the-spot findings.

Anahtar Kelimeler

architecture, local architecture, architectural language, façade language, Odunpazarı houses

ESKİŞEHİR ODUNPAZARI EVLERİNİN CEPHE DİLİ ÜZERİNDEN İNCELENMESİ

Öz

İletişim, dünya var olduğundan beri süregelmektedir ve iletişime geçmenin en kolay yolu dildir. Dil sayesinde duygularımızı ve düşüncelerimizi istediğimiz şekilde bir bağlam içerisinde gerçekleştiririz. Dil, kendini oluşturan öğelere ve dışavurumlara ayrılamaz. Bunların dışındaki öğeleri ve ilişkileri düzenleyen bir sistemdir. Bağlam burada önemli bir rol oynamaktadır. Mimarlık, iletişime geçtiğimiz bir yöntemdir; bu sebeple mimarlığın da kendine ait bir dili ve oluşum süreci vardır. Mimarlık da dil gibi, bağımsız ve ayrık kavramlardan oluşmaz. Mimar ya da izleyici, mimari öğeleri tanımaya çalıştıklarında, kendilerini, dili kullananlar gibi bir anlamsal çerçeve içinde bulurlar. Mimari bir yapının okunabilirliğine bakılırken; bulunduğu bölgeden, konumundan, malzemesinden ve etrafındaki yapılardan ayrı düşünülmesi mümkün değildir. Bu sebeple, çalışma alanı olarak Eskişehir’in Odunpazarı ilçesinde bulunan Odunpazarı evleri seçilmiştir. Bu çalışmanın kurgusunu Alexander’in Pattern Language kitabından referansla yapı kalıp dilini aktaran Kemal Aran’ın bakışı şekillendirmiştir. Yapıların benzerlikleri, farklılıkları, morfolojik yapısı ve dili ortaya konulmuş ve şablonlar oluşturulmuştur. Bu çalışma, literatür okuması ve yerinde tespitle desteklenerek yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

mimarlık, yerel mimarlık, mimari dil, cephe dili, Odunpazarı evleri

Kaynakça

• Aran, K. (2002), Barınaktan Öte, İstanbul: Ofset Yapımevi
• Azezli Bozkurt, S. G. (2009), 19. YY’da Osmanlı Konut Mimarisinde İç Mekan Kurgusunun Safranbolu Evleri Örneğinde İrdelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Kültür Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
• Bektaş, C. (2014), Türk Evi, İstanbul: Yem Yayın
• Cansever, T. (2013), İslam’da Şehir ve Mimari, İstabul: Kültür Bakanlığı Yayıncılık
• Cogito 18. (1999), Bir Anatomi Dersi: Ev, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
• Çekül Vakfı. (2012), Anadolu’da Kırsal Mimarlık, Bursa: Çekül Vakfı
• Demirci, D. (2015), Isparta İlçelerindeki Geleneksel Konut Mimarisi, Sosyal Bilimler Dergisi, (35), 217-246.
• Ertin, G. (1994), Eskişehir Kentinde Yerleşmenin Evrimi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları
• Fischer, G. (2015), Mimarlık ve Dil, F.E. Akerson (Çev.), İstanbul: Daimon Yayıncılık
• Gök, Y., Kayserili, A. (2013), Geleneksel Erzurum Evlerinin Kültürel Coğrafya Perspektifinden İncelenmesi, Doğu Coğrafya Dergisi, 18 (30), 175-216.
• Gökdemir, A., Demirel, C. ve Kurt, Ç. (2014), Tarihi Kütahya Evleri Mimarisinin ve Yapısal Bozulma Etkenlerinin İncelenmesi, BAÜ Fen Bil. Enst. Dergisi, 16 (2), 39-50.
• Gültekin, N. (2007), Geleneksel Konut Dokusunda Kullanım Sürecinin Değerlendirilmesi-Beypazarı Örneği, Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi 22 (3), 261-272.
• Halaç, H. (2006), Tarihi Odunpazarı’nın Mimari Yapılanmasını Ve Üslup Üzerindeki Etkilerini Nasıl Değerlendiriyorsunuz?, Odunpazarı 2006: Tarihin Kapıları Aralanıyor : Bin Yılın Mirası, Yaşayan Anıtlar Odunpazarı Evleri, 21-25
• İşcan, N. (2009), Sivil Mimarlık Örneği Evlerimiz, Eskişehir: İşcan Yayınları
• Kıvılcım, F. (2008), Tarihi Yapılı Çevrelerde Tasarım İlkeleri Üzerine Bir Çalışma, Eskişehir, Odunpazarı Örneği, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Anadolu Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir
• Olcay Uçkan, B. Y. ve Uçkan, E. (2002), Eskişehir Odunpazarı Evleri, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı
• Özkurt, D. (2006). Tarihi Odunpazarı’nın Mimari Yapılanmasını Ve Üslup Üzerindeki Etkilerini Nasıl Değerlendiriyorsunuz?, Odunpazarı 2006: Tarihin Kapıları Aralanıyor : Bin Yılın Mirası, Yaşayan Anıtlar Odunpazarı Evleri, 19.
• Öztank, N. (2013), Afyonkarahisar Geleneksel Konut Mimarisi ve Sokak Dokusunun Analizi, Ege Mimarlık, 2 (84), 44-49.
• Özüdoğru, Ş., Ertuğrul K. Z. ve Manaz, S. (2005), Eskişehir Odunpazarı Ve Sivrihisar Evlerinin Cephe Örnekleri, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları
• Paköz, A. E. (2016), Bir Standart Yaratma Aracı Olarak Türkiye’de Vernaküler Mimarlık, Art Sanat, 5.sayı, 171-177
• Saussure, F. (1998), Genel Dilbilim Dersleri, B. Vardar (Çev.), İstanbul:Multılıngual Yayıncılık
• Sezgin, H. (1984), Vernaküler Mimari Ve Günümüz Koşullarındaki Durumu, Mimarlık, 221 (3,4), 44-47
• Sönmez, N. (1984), Eskişehir’de Odunpazarı Tarihi Yerleşiminin Fiziksel Gelişimi Ve Geleneksel Konut Dokusunda Dizgesel Çözümlemeler, İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınları
• Şenyiğit. Ö. (2010), Biçimsel Ve Anlamsal İfade Aracı Olan Cephelerin Değerlendirilmesine Yönelik Bir Yaklaşım:İstanbul’da Meşrutiyet Ve Halaskargazi Caddeleri’ndeki Cephelerin İncelenmesi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ulusoy, M., Ulusoy, H. Elif (2015), Kültürel Değişim Bağlamında Konut; Konya Örneği. Mimarlık Planlama Sanat Ve Tasarım, 3 (1), 30-38.
• Üstün, B. (Kasım, 2011), Eskişehir Odunpazarı Evlerinde Çıkma (Cumba) Düzenleri, Eskiyeni, 24-29.