Art and Design Education and Future in Higher Education Institutions in Turkey

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 2, 215 - 248, 28.12.2021

Zerrin Funda Ürük , Belgin İpek , Büşra Kamacıoğlu , Gökçe Uzgören , Sema Çağlar

Öz

Purpose: The phenomenon of art, which changes and develops by being influenced by social, cultural, political, economic and technological developments, makes it necessary for art education from pre-school to higher education to exceed its limits. In this study, it is aimed to identify current problems and propose solutions to related problems in line with the analysis of the development process of art and design education in Turkey.

Literature Review/Background: The important factors affecting the formation of art; historical conditions, hierarchical structure, social problems, revolutions, reforms, religion, wars, geography, climatic conditions, lifestyles and social structure. The dynamics of the emergence of art and design education in the world and in Turkey are examined in terms of the change it went through with the establishment of YÖK in 1973, within the framework of the variable phases of art. This study is important in terms of understanding the dynamics of change in art and design education and being a guide in increasing the quality in accordance with today's conditions. As in other disciplines, it is thought that it will fill the existing gap with the suggestions it offers to set some standards in art and design education.

Methodology: The research is limited to the change processes of universities providing art and design education in higher education and the current situation in Turkey. To be able to make correct determinations and propositions is to be able to present different perspectives on art and the functioning of contemporary art and design education in an objective way. In this direction, the opinions of a working group of 14 people, consisting of academicians who are experts in their fields and representatives of the real sector, were taken and problems were identified and solutions were offered.

Results: Basic needs, expectations and problems in the development process of art and design education in higher education in Turkey; (1) Problems in training instructors (qualitative problems, quantitative problems), (2) Insufficient opportunities for art and design education (lack of space, insufficient equipment), (3) Legal and administrative problems, (4) Curriculum-related problems and (5) It has been determined as problems related to the examination system.

Conclusion: Considering the expert opinions, solutions were suggested with the contribution of the literature to the identified problems and it was tried to shed light on the future of art and design education.

Anahtar Kelimeler

Art, Art Education, Design, Design Education, Education, Higher Education.

Türkiye’de Yükseköğretim Kurumlarında Sanat ve Tasarım Eğitimi ve Geleceği

Öz

Amaç: Toplumsal, kültürel, siyasi, ekonomik ve teknolojik gelişmelerden etkilenerek değişen ve gelişen sanat olgusu, okul öncesinden yükseköğretime uzanan sanat eğitiminin de var olan sınırlarını aşmasını gerekli kılmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’deki sanat ve tasarım eğitiminin gelişim sürecinin analizi doğrultusunda konuyla ilgili güncel sorunların belirlenmesi ve ilgili sorunlara çözüm önerileri getirilmesi amaçlanmaktadır.

Kavramsal Çerçeve: Sanatın oluşmasına etki eden önemli unsurlar; dönemin koşulları, hiyerarşik yapısı, toplumsal sorunlar, devrimler, reformlar, din, savaşlar, yaşanan coğrafya, iklim koşulları, yaşam biçimleri ve toplumsal yapıdır. Dünya’da ve Türkiye’de sanat ve tasarım eğitiminin ortaya çıkış dinamikleri, sanatın değişken evreleri çerçevesinde ve 1973’te YÖK’ün kurulmasıyla geçirdiği değişim açısından irdelenmektedir. Bu çalışma, sanat ve tasarım eğitiminin değişim dinamiklerinin anlaşılması ve günümüz koşullarına uygun olarak nitelik artırmada yol gösterici olması açısından önemlidir. Diğer disiplinlerde olduğu gibi, sanat ve tasarım eğitimine de birtakım standartlar getirilmesi konusunda sunduğu önerilerle var olan boşluğu dolduracağı düşünülmektedir.

Yöntem: Araştırma, yükseköğretimde sanat ve tasarım eğitimi veren üniversitelerin geçirdiği değişim süreçleri ve Türkiye’deki mevcut durumu ile sınırlandırılmıştır. Doğru tespitler ve önermeler yapabilmek, sanata dair farklı bakış açılarını ve güncel sanat ve tasarım eğitimi işleyişini objektif bir şekilde ortaya koyabilmekten geçmektedir. Bu doğrultuda, alanında uzman akademisyenler ve reel sektör temsilcilerinden oluşan 14 kişilik bir çalışma grubunun görüşleri alınarak sorunlar tespit edilmiş ve çözüm önerileri sunulmuştur.

Bulgular: Türkiye’de Yükseköğretimdeki sanat ve tasarım eğitiminin gelişim sürecindeki temel gereksinim, beklentiler ve sorunlar; (1) Öğretim elemanı yetiştirilmesindeki sorunlar (niteliksel sorunlar, niceliksel sorunlar), (2) Sanat ve tasarım eğitimi için sağlanan olanakların yetersizliği (mekân yetersizliği, donanım yetersizliği), (3) Yasal ve yönetsel sorunlar, (4) Müfredatla ilgili sorunlar ve (5) Sınav sistemi ile ilgili sorunlar olarak belirlenmiştir.

Sonuç: Uzman görüşleri dikkate alınarak tespit edilen sorunlara, literatür araştırmaları katkısıyla çözüm önerileri getirilerek sanat ve tasarım eğitiminin geleceğine ışık tutulmaya çalışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Sanat, Sanat eğitimi, Tasarım, Tasarım Eğitimi, Eğitim, Yükseköğretim.

Kaynakça

• ALTINKURT, L. (2015). Türkiye'de sanat eğitiminin gelişimi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (12), 23–29.
• Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi. Genel Bilgi. Erişim tarihi: 08.11.2021 https://www.anadolu.edu.tr/akademik/fakulteler/192/guzel-sanatlar-fakultesi/genel-bilgi
• ARSEVEN, C. E. (1983). Sanat ansiklopedisi (ix. cilt). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Artifical. (2018). Online etymology dictionary. Erişim tarihi: 04.02.2018, https://www.etymonline.com/word/artificial
• European Education and Culture Executive Agency (2009), Avrupa’da okullarda sanat ve kültür eğitimi. Erişim tarihi: 05.04.2018, https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/0e41e888-7d1b-4073-adea-502974017735/language-tr
• BENEDETTO, C. (2004). Sanatın felsefesi felsefenin sanatı. (N. Özüaydın, Çev.) İstanbul: Ütopya Yayınları.
• CEVİZCİ, A. (2008). Felsefe. İstanbul: Sentez Yayıncılık.
• The Council of the European Union. (2007). Resolution of the council of 16 november 2007 on a european agenda for culture. Erişim tarihi: 10.02.2018, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A32007G1129%2801%29
• ERBAY, M. (1997). Plastik sanatlar eğitiminin gelişimi. İstanbul: Boğaziçi Matbaası.
• ERGUN, M. (2015). Estetik (sanat felsefesi). Erişim tarihi: 04.02.2018, http://mustafaergun.com.tr/wordpress/wp-content/uploads/2015/11/sanatfelsefesi
• Eskişehir Teknik Üniversitesi, Sanat ve Tasarım Fakültesi. Genel Bilgi. Erişim tarihi: 08.11.2021 https://www.eskisehir.edu.tr/akademik/fakulteler/262/mimarlik-ve-tasarim-fakultesi/genel-bilgi
• FAZLIOĞLU AKIN, Z., ECE, Ö. (2014). Türkiye’de sanat eğitimini (yeniden) düşünmek. İstanbul: İKSV Yayınevi.
• HONOUR, H., FLEMING. J. (2015). Dünya sanat tarihi. İstanbul: Alfa Yayınları.
• İstanbul Kültür Sanat Vakfı. (2014). Türkiye’de sanat eğitimini (yeniden) düşünmek. Erişim tarihi: 05.03.2018. https://www.iksv.org/tr/raporlar/turkiye-de-sanat-egitimini-yeniden-dusunmek
• Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi. Tanıtım. Erişim tarihi: 08.11.2021 http://www.gsf.hacettepe.edu.tr/tr/menu/tanitim-73
• Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi. Hakkında. Erişim tarihi: 08.11.2021 https://hacibayram.edu.tr/gsf/hakkinda
• Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Sanat ve Tasarım Fakültesi. Genel Bilgiler. Erişim tarihi: 08.11.2021 https://hacibayram.edu.tr/stf/genelbilgiler
• İZ BÖLÜKOĞLU, H. (2002). Bilgi çağında eğitim fakültelerinde resim-iş eğitiminin genel bir değerlendirmesi. G. Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 22(3), 247-259.
• Kamuajans Haber Kaynağı. Erişim Tarihi: 03.11.2021, https://www.kamuajans.com/akademik-personel/ozel-yetenekle-ogrenci-alan-programlar-hakkinda-erteleme-karari-h558027.html
• KIRIŞOĞLU, O. (1994). Sanatta Eğitim. Ankara: Demircioğlu Matbaası.
• 'Kunst'. (2018). Dict.cc English-German dictionary. Erişim tarihi: 04.02.2018, http://www.dict.cc/?s=Kunst
• SHINER, L. (2001). Sanatın icadı: bir kültür tarihi. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi. Tarihçe. Erişim tarihi: 08.11.2021 https://gsf.marmara.edu.tr/fakulte/tarihce
• Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi. Tarihçe. Erişim tarihi: 08.11.2021 https://www.msgsu.edu.tr/tr-TR/tarihce/123/Page.aspx
• NURULLAH, B. (1973). 50. yılda resim sanatımız ve gelişimleri. Kültür ve Sanat.
• ÖZDEN, Y. (1998). Eğitimde yeni değerler. Ankara: Pagem Yayıncılık.
• ÖZSOY, V. (1998). 75. yılda sanat eğitimi ve öğretimi. Milli Eğitim Dergisi, 54.
• PLATON. (2002). Phaidon. (A. Cevizci, Çev.) Ankara: Gündoğan Yayınları.
• SAN, İ. (2000). Sanat eğitimi kuramları. İstanbul: Ütopya Yayınevi.
• SAN, İ. (1990). Güzel sanatlar eğitimi grubu raporu eğitim bilimleri birinci ulusal kongresi değerlendirme raporları. Ankara: A. Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• TANSUĞ, S. (1993). Çağdaş Türk sanatı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• TEKİN, A. (2018). Bir çağdaş sanat pratiği olarak eğitim (Sanatta Yeterlik Tezi). Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü. “Suni”. Erişim tarihi: 04.02.2018, https://sozluk.gov.tr/
• VON STAMM, B. (2008). Managing innovation, design and creativity. UK: West Sussex, John Wiley & Sons Ltd.
• Yüksek Öğrenim Bilgi Yönetim Sistemi. (2018). Erişim tarihi: 05.02.2018 https://istatistik.yok.gov.tr/