İntörn Hemşirelerde Mesleki Güdülenme Kaynakları Ve Sorunları İle Stres İlişkisi

Yıl 2019, Cilt: 28 Sayı: 6, 418 - 429, 06.12.2019

Satı Doğan , Duygu Yıldırım

https://doi.org/10.17942/sted.442065

Cited By: 6

Öz

Öz

Amaç:
Güdülenme konusu her
kurumda çok önemli olmakla birlikte, sağlık hizmeti sunulan hastanelerde, bu
hizmetten yararlanan hastalar ve yakınları ile hizmet sunanlar açısından hayati
öneme sahiptir denilebilir. Bu araştırmada hemşirelik fakültesi son sınıf
öğrencilerinin klinik uygulamalarda karşılaştıkları sorunların öğrenciler
üzerinde yarattığı stres ve bu stresin güdülenme ile ilişkisinin incelenmesi
amaçlanmıştır.

Yöntem:
Tanımlayıcı ve ilişkisel
araştırma tasarımına sahip olan bu çalışma, 2015-2016 eğitim ve öğretim yılında
bir hemşirelik fakültesine kayıtlı ve araştırmaya katılmaya gönüllü 167 intörn
hemşire ile yürütülmüştür. Öğrenciler uygulama alanlarına çıktıkları sırada
değerlendirmeye alınmıştır. Uygulama öncesi gerekli etik izinler alınmıştır.
Verilerin toplanmasında “Tanıtıcı Bilgi Formu”, “Güdülenme Kaynakları ve Sorunları Ölçeği” ve “Algılanan Stres
Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen veriler sayı, yüzde dağılımları ve bağımsız
gruplar arası farkın anlamlılık testleri ile değerlendirilmiştir.

Bulgular:
Araştırmaya katılan öğrencilerin
yaş ortalamaları 25.37 ± 1.71 ve %79.1’i kadındır. Öğrencilerin %78.5’i
kliniklerde güdülenmeyi düşürücü olaylarla karşılaştığını ifade etmiştir.
“Öğretim elemanının klinikte az bulunmasını” olumsuz algılayanların güdülenme
puanları (U= 1191.00, P<0.05), olumlu algılayanların stres puanları (U=970.50, P<0.05) anlamlı düzeyde yüksek
bulunmuştur. “Klinikte yanlış yapma korkusu” olanların güdülenme puanları (U=1206.50, P<0,05), “hastalara tedavi uygularken
bağımsız olmak isteyenlerin” stres puanları (U=508.50,
P<0,05), “bakım planı hazırlamak” konusunda sorun yaşamayanların
güdülenme puanları (U=1430.00, P<0.05),
“sevmediği alanda çalışmak” istemeyenlerin stres puanları (U=827.50, p>0,05) istatistiksel
olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Ayrıca “Algılanan stres ölçeği”nden alınan toplam madde puanı ile
“Güdülenme kaynakları ve sorunlar ölçeği”nden alınan toplam madde puanı
arasında p=0,01 anlamlılık düzeyinde negatif yönde bir korelasyon vardır (r=
-0,211).

Sonuç: Araştırma sonuçları, klinik
uygulamalar sırasında öğrencilerin karşılaştıkları stres kaynakları ile
güdülenmeleri arasında ilişki olduğunu 
ve  klinik uygulamalar sırasında
öğrencilerin karşılaştıkları stresörlerin öğrencilerin güdülenme düzeylerine
etki ettiğini göstermektedir.

Anahtar
Kelimeler: İntörn hemşire,
mesleki güdülenme, stres, algılanan stres, güdülenme kaynakları

 

Abstract

Objective: It can be said that while motivation is
very important for every institution, it is vital for hospitals where is
provided public with healt care service. In this research, it is aimed to
analyze relation between stress caused by problems which is encountered by
final year students of nursing education faculty in clinical applications and
motivation.

Methods: This research that has the descriptive and
relational research design was conducted with 167 intern nurses who were
enrolled in a nursing faculty in the 2015-2016 school year and volunteered to
participate in the research. Necessary ethical permission were taken before
application. "Informational Information Form", "Motivation
Sources and Questionnaires Scale" and "Perceived Stress Scale"
were used to collect data. The obtained data, number, percentage distributions
and difference between the independent groups were evaluated with significance
tests.

Results: The average age of the students
participating in the survey was 25.37 ± 1.71 and 79.1% were females. %78.5
students stated that they encountered cases which causes motivation losing. "from teachers spend few time at clinic" motivation
scores of those who perceive negative (U = 1191.00, p <0.05), and the stress
scores of those who perceived positive (U = 970.50, P <0.05) were found to
be significantly higher. Motivation scores of
"those who are afraid of making mistakes in the clinic"(U = 1206.50, P <0.05), "those who have
problems in preparing the care plan" (U=1430.00, P<0.05); The stress
scores of "those who want to be independent when treating illnesses"(U = 508.50, P <0.05) and those who "do
not want to work on the unfamiliar area" (U=827.50, p>0,05) were found
to be statistically significantly higher. There is also a negative correlation
that significance level pf p = 0.01 (r = -0,211) between the total item score
from the "Perceived Stress Scale" and 
"Motivational Sources and Problem Scale".

Conclusion: The results of the research show that
there is a relationship between the stress sources and motivation of the
students during the clinical practice and that the stressors that the students
meet during the clinical applications have an effect on the motivation levels
of the students.

Key words: Intern nurses, vocational motivation, stress,
perceived stress, motivation sources

Anahtar Kelimeler

İntörn hemşireler, mesleki güdülenme, stres, algılanan stres, güdülenme kaynakları

Kaynakça

• 1. Acat MB, Yenilmez K. Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Motivasyon Düzeyleri. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2004;12:125-140.2. Civci H, Şener E. Hemşire Adaylarının Mesleki Güdülenme Düzeyleri Ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2012;5(4):142-149. 3. Acat MB, Köşgeroğlu N. Güdülenme kaynakları ve sorunları ölçeği. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2006;7(4):204-210. 4. Gibbons C. Stress, coping and burn-out in nursing students. International Journal of Nursing Student 2010;47:1299–309.5. Gayef A, Sarıkaya Ö. Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinde Mesleki Güdülenme. Tıp Eğitimi Dünyası Dergisi 2012;33:9-18. 6. Çelik S, Şahin E, Dadak F ve ark. Hemşirelik Öğrencilerinin Mesleki Güdülenme Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi 2014;1(2): 46-56.7. Özkan S, Yılmaz E. Hemşirelik öğrencilerinin güdülenme düzeylerinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2009;25(3):55-68.8. Ghiasvand AM, Naderi M, Tafreshi MZ, & et al. Relationship Between Time Management Skills And Anxiety And Academic Motivation Of Nursing Students in Tehran. Electron Physician 2017;9(1):3678–84.9. Audet MC. Caring in Nursing Education: Reducing Anxiety in The Clinical Setting. Nursing Connections 1995;8(3): 21-28. 10. Karaöz S. Hemşirelik esasları dersi alan öğrencilerin klinik uygulamaya ilişkin değerlendirmeleri. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 1997;1(1):23-30.11. Ağaçdiken S, Boğa NM, Özdelikara A. Hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik eğitimine yönelik yaşadıkları stres düzeyinin belirlenmesi. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi 2016;1(1).12. Canlı Tetik Ş. Eğitim Denetçilerinin Görevleri İle İlgili Stres Kaynakları Ve Bu Stres Kaynakları İle Baş Etme Yöntemleri. Yüksek Lisans Tezi, Ali Sabancı, Antalya, 2011.13. Sheu S, Lin HS, Hwang SL. Perceived stress and physio-psycho-social status of nursing students during their ınitial period of clinical practice: The effect of coping behaviors. International Journal of Nursing Studies 2002;39(2):165–175.14. Sharif F, Masoumi S. A qualitative study of nursing student experiences of clinical practice. BMC Nursing 2005;4(6):1-7.15. Dilekmen M, Ada Ş. Öğrenmede güdülenme. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi 2005;(11).16. Acat MB, Demirel S. Türkiye’de Yabancı Dil Öğreniminde Motivasyon Kaynakları Ve Sorunları. Kuramdan Uygulamaya Eğitim Yönetimi 2002;3:312–329.17. Turgay AS, Karaca B, Çeber E, Aydemir G. Hemşirelik öğrencilerinin mesleği algılayışları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005;8(1):54-62. 18. Eskin M, Harlak H, Demirkıran F, Dereboy Ç. Algılanan stres ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Güvenirlik ve geçerlik analizi. New/Yeni Symposium Journal 2013; 51(3):132-140.19. Yurttaş A, Yetkin A. Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin empatik becerileri ile problem çözme becerilerinin karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2003;6(1):1-13.20. Eskimez AGZ, Öztunç G, Alparslan N. Lise son sınıfta okuyan kız öğrencilerin hemşirelik mesleğine ilişkin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2008;15(1):058-067.21. Blomberg K, Bisholt B, Kullén Engström A, Ohlsson U, Sundler Johansson A, Gustafsson M. Swedish nursing students' experience of stress during clinical practice in relation to clinical setting characteristics and the organisation of the clinical education. Journal of clinical nursing, 2014;23(15-16), 2264-2271.22. Jimenez C, Navia‐Osorio PM, Diaz CV. Stress and health in novice and experienced nursing students. Journal of Advanced Nursing 2010;66(2):442-455.23. Martos MP, Augusto‐Landa JM, Lopez‐Zafra E. Sources of stress in nursing students: a systematic review of quantitative studies. International Nursing Review 2012;59(1):15-25.24. Labrague LJ, McEnroe-Petitte DM, Gloe D, Thomas L, Papathanasiou IV, Tsaras K. A literature review on stress and coping strategies in nursing students. Journal of Mental Health 2017;26(5):471-480.25. Wolf L, Stidham AW, Ross R. Predictors of stress and coping strategies of US accelerated vs. generic baccalaureate nursing students: An embedded mixed methods study. Nurse Education Today 2015;35(1):201-205.26. Hamaideh SH, Al-Omari H, Al-Modallal H. Nursing students’ perceived stress and coping behaviors in clinical training in Saudi Arabia. Journal of Mental Health 2017;26(3):197-203.27. McCarthy B, Trace A, O’Donovan M, Brady-Nevin C, Murphy M, O'Shea M, O'Regan P. Nursing and midwifery students' stress and coping during their undergraduate education programmes: An integrative review. Nurse education today 2018;61:197-209.28. Yamashita K, Saito M, Takao T. Stress and coping styles in Japanese nursing students. International journal of nursing practice 2012;18(5):489-496.29. Reeve KL, Shumaker CJ, Yearwood EL, Crowell NA, Riley JB. Perceived stress and social support in undergraduate nursing students' educational experiences. Nurse Education Today 2013;33(4):419-424.30. Shukla A, Kalra G, Pakhare A. Understanding stress and coping mechanisms in Indian student nurses. Sri Lanka Journal of Psychiatry 2013;4(2).31. Shaban IA, Khater WA, Akhu-Zahey LM. Undergraduate nursing students’ stress sources and coping behaviours during their initial period of clinical training: A Jordanian perspective. Nurse education in practice 2012;12(4):204-209.32. Chen YW, Hung CH. Predictors of Taiwanese baccalaureate nursing students' physio–psycho-social responses during clinical practicum. Nurse Education Today 2014;34(1):73-77.33. Gençay ÖA, Gençay S. Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin motivasyon düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2007;17: 241-253.34. Özlü ZK, Gümüş K, Güngörmüş K, Avşar G, Özer N. Sağlık bilimleri fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin mesleki güdülenme kaynakları ve sorunlarının incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2014;11(1):47-53.35. Korkmaz AÇ, İpekçi NN. Hemşirelik Eğitiminde Güdülenme: Öğrencilerin İçsel ve Dışsal Güdülenme Kaynakları. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 2015;(3):121-131.