Geriatrik Bireylerin Fiziksel Aktiviteleri ve Uyku Kaliteleri Arasındaki İlişki

Yıl 2020, Cilt: 29 Sayı: 1, 24 - 30, 26.02.2020

Özlem Kersu , Güler Balcı Alparslan

https://doi.org/10.17942/sted.637022

Cited By: 2

Öz

Giriş: Yaşlanma ile kas-iskelet sisteminde
meydana gelen değişiklikler nedeniyle yaşlı bireyde fiziksel aktivite düzeyi
azalmaktadır. Yaşlı bireylerde fiziksel aktivite düzeyinin azalmasının yanı
sıra uyku derinliği ve gece uyku süresi azalmakta, uyku ihtiyacı ve düzeni
dolayısıyla da yaşlı bireyin uyku kalitesi olumsuz yönde değişmektedir.

Amaç:
Bu çalışmada 65 yaş üstü bireylerin
fiziksel aktivite düzeyleri ile uyku kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi
amacıyla yapılmıştır.

Yöntem:
Tanımlayıcı nitelikte olan çalışma
15.09.2016 ile 30.11.2016 arasında iç hastalıkları servisinde yapılmıştır.
Verilerin toplanmasında sosyodemografik özellikleri sorgulayan anket formu,
uluslararası fiziksel aktivite anketi (IPAQ) ve pitsburg uyku kalitesi indeksi
(PUKİ) kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzdelik, ki-kare
ve korelasyon analizi kullanılmıştır.

Bulgular:
Çalışmaya katılan geriatrik
bireylerin %56.2’sinin kadın, %29.9’unun normal kiloda, %66.4’ünün uyku
kalitesinin kötü ve %54’ünün de inaktif olduğu saptandı. Sosyodemografik
özellikler ile fiziksel aktivite düzeyleri (FAD) karşılaştırıldığında normal
kiloda olanların %46.3’ünün, şişman olanlarında %57.3’ünün inaktif olduğu
belirlendi ve istatistiksel olarak anlamlılık saptandı (p<0.05). Geriatrik
bireylerin IPAQ ve PUKİ skoru arasında negatif yönde zayıf bir ilişki olduğu
belirlendi (r=-0.178 p<0.05).

Sonuç:
Çalışmamızda beden kitle indeksinin,
düşme öyküsünün ve tanı konulmuş hastalığa sahip olunmasının geriatrik bireylerin
fiziksel aktivite düzeyini etkilediği belirlendi. İnaktif olan geriatrik
bireylerin uyku kalitelerinin iyi olduğu görüldü.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, Egzersiz, fiziksel, uyku

The Relationsheep Between Physical Activities and Sleep Qualty of Geriatric Individuals

Öz

Aim:
The level of physical activity in older people is decreasing due to changes in
aging and musculoskeletal system. In older people, the level of physical
activity decreases, as well as the deep of sleep and the duration of night
sleep  decrease, hence the need and
regularity for sleeping and quality of sleeping is affected negatively. This
study was conducted to examine the relationship between physical activity
levels and sleep quality of individuals over 65 years of age.

Material and Method:
The descriptive study was conducted between 15^th September and 30^th
November 2016 at the Internal Medicine Service. Data were obtained by
using sociodemographic characteristics questionnaire form, international
physical activity questionnaire (IPAQ) and pitsburg sleep quality index
(PUKI).  Data were evaluated by using
number, percentage, chi-square and correlation analysis.

Findings:
Of the patients, 56.2% female, 29.9% were normal weight, 66.4% had bad sleep
quality and 54% were inactive. When sociodemographic characteristics and
physical activity levels  were compared,
it was determined that 46.3% of those with normal weight and 57.3% of those
with obesity were inactive and statistically significant (p <0.05). A weakly
negatively  correlation was found between
the IPAQ score and the PUKI score of the geriatric individuals (r = -0.178, p
<0.05).

Conclusion:
In our study, it was determined that 
body mass index, falling experience and diagnosed disease affects the
level of physical activity of geriatric individuals. It was found that inactive
geriatric individuals have good sleep quality.

Anahtar Kelimeler

Elderly, Exercise, Physical, Sleep

Kaynakça

• Referans 1. Yaşlılıkta Kaliteli Yaşam, 2017. http://www.gebam.hacettepe.edu.tr/yaslilikta_kaliteli_yasam_son.pdf. Erişim tarihi: 20.06.2017
• Referans 2. İstatistiklerle Yaşlılar, 2017. http://www.tuik.gov.tr. Erişim tarihi: 19.06.2017
• Referans 3. Dipietro L. Physical Activity in Aging: Changes in Patterns and Their Relationship to Health and Function. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2001; 56(2): 13-22.
• Referans 4. Soyuer F, Soyuer A. Yaşlılık ve Fiziksel Aktivite. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2008; 15(3): 219-224.
• Referans 5. Rejeski WJ, Brawley LR. Functionalhealth: Innovations in Research on Physical Activity with Older Adults. Med Sci Sports Exerc 2006; 38(1): 93-9.
• Referans 6.Gönül Özgür G, Baysan L. Yaşlılarda Uyku Sorunları. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2005; 21 (2): 97-105.
• Referans 7.Wolkove N, Elkholy O, Baltzan M, et. al. Sleep and aging: 1. Sleep Disorders Commonly Found in Older People. CMAJ 2007; 176(9): 1299–1304.
• Referans 8.Aktaş H, Şaşmaz CT, Kılınçer A, et. al. Yetişkinlerde Fiziksel Aktivite Düzeyi Ve Uyku Kalitesi ile İlişkili Faktörlerin Araştırılması. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2015; 8(2): 60-70.
• Referans 9.Neikrug AB, Ancoli-Israel S. Sleep Disorders in the Older Adult. Gerontology 2010; 56:181–189.
• Referans 10.Kamrani AAA, Shams A, Dehkordi PS, et. al. The Effect of Low and Moderate Intensity Aerobic Exercises on Sleep Quality in Elderly Adult Males. Pakistan Journal of Medical Sciences 2014; 30(2): 417-421.
• Referans 11.King AC, Pruitt LA. Effects of Moderate Intensity Exercise in Polysomnographic and Subjective Sleep Quality in Older Adults with mild to Moderate Sleep Complaints. Journal of Gerontology Medical Sciences 2001; 63A (9): 997-1004.
• Referans 12.Wang X, Youngstedt SD. Sleep Quality Improved Following a Single Session of Moderate-İntensity Aerobic Exercise in Older Women: Results From a Pilot Study. Journal of Sport and Health Science 2014; 3:338-342.
• Referans 13.Çalık İ, Algun C. Yaşlılarda Fiziksel Aktivite ile Uyku Kalitesi Arasındaki İlişki. Fizyoterapi Rehabilitasyon Dergisi 2013; 24(1):110-117.14.Işık Ö, Özarslan A, Bekler F. Üniversite Öğrencilerinde Fiziksel Aktivite, Uyku Kalitesi ve Depresyon İlişkisi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 2015; 9: 65-73.
• Referans 15. Melancon MO, Lorrain D, Dionne IJ. Exercise and Sleep in Aging: Emphasis On Serotonin. Pathologie Biologie 2014; 62: 276-283.
• Referans 16. Alpgözen AZ, Özdinçler AR. Fiziksel Aktivite ve Koruyucu Etkileri: Derleme. HSP 2016; 3(1): 66-72.
• Referans 17. Dolezal BA, Neufeld EV, Boland DM, et. al. Interrelationship between Sleep and Exercise: a Systematic Review. Advances in Preventive Medicine 2017; 1-14.
• Referans 18. Buysse DJ, Reynolds CF 3rd, Monk TH, et. al. The Pittsburgh Sleep Quality Index: a New İnstrument for Psychiatric Practice and Research. Psychiatry Res. 1989; 28(2): 193-213.
• Referans 19. Ağargün MY, Kara H, Anlar O. Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi’nin Geçerliliği ve Güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 1996;7(2): 107–115.
• Referans 20. International Physical Activity, 2015. http://www.ipaq.ki.se International Physical Activity Questionnaire. Erişim tarihi: 01.01.2016.
• Referans 21. Craıg CL, Marshall AL, Sjöström M., et. al. International Physical Activity Questionnaire: 12-Country Reliability and Validity. Med. Sci. Sports Exerc 2003; 35(8): 1381–1395.
• Referans 22. Öztürk M. Üniversitede Eğitim-Öğretim Gören Öğrencilerde Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketinin Geçerliliği ve Güvenirliği ve Fiziksel Aktivite Düzeylerinin Belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Programı. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara 2005.
• Referans 23. Lök N, Lök S. Yaşlıların Fiziksel Aktivite Düzeyleri ile Bilişsel Durumları Arasındaki İlişki. Yeni Symposium 2016; 54(2): 21-24.
• Referans 24. Salvador EP, Florindo AA, Reis RS. Et. al. Perception of the environment and leisure-time Physical Activity in The Elderly. Rev Saude Publica 2009; 43(6): 1-8.
• Referans 25. Crowley K. Sleep and Sleep Disorders in Older Adults. Neuropsychol Rev. 2011; 21: 41-53.
• Referans 26. Işık Ü, 40-65 Yaş Arasındaki Bireylerin Fiziksel Aktivite ile Uyku Kalitesi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Gedik Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Hareket ve Antreman Bilimleri Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Gedik Üniversitesi, İstanbul 2016.
• Referans 27.Öztürk A, Özenç S, Canmemiş S, et. al. Preventive Health Measuraments in Geriatric Period. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care 2015; 10(1): 34-41.
• Referans 28. Sağkal T, Kalkım A, Çelik S. Yaşlıların Evde Düşmeyi Önleyici Güvenli Davranışlarının Incelenmesi (Poster). 4. Ulusal Yaşlı Sağlığı Kongresi 2010.
• Referans 29. Güzelant AY, Özgüzel MH, Toydemir M, et. al. Geriatrik Hastalarda Denge Değerlendirilmesi ve Düşme Riski (Poster). 4. Ulusal Yaşlı Sağlığı Kongresi 2010.
• Referans 30. Balcı Alparslan G, Örsal Ö, Ünsal A. Assesment of Sleep Quality and Effects of Relaxation Exercise on Sleep Quality in Patients Hospitalized in İnternal Medicine Services in A University Hospital. Holistic Nursing Practice 2016; 30(3): 155-165.