Pisidia Bölgesi’nde Roma İmparatorluk Dönemi (MS 1.-3. yy) Sikke Dolaşımı

Yıl 2018, Sayı: 45, 248 - 259, 28.12.2018

Esra Tütüncü

Öz

Sikkeler,
bir kentin ekonomideki yerini anlamamız için en önemli veri olma özelliğine
sahip olmakla birlikte kentin siyasi, sosyal ve kültürel alanlarına yönelik
bilgiler vermesi açısından da oldukça mühimdir. Kentler, insanların eğilimleri
ve ihtiyaçları doğrultusunda sürekli iletişim halinde olmuşlardır. Bu çalışmada
Pisidia Bölgesi’nde sikke buluntuları yayımlanan kentlerin Roma İmparatorluk
Dönemi eyalet sikkelerinin dolaşımı ve dolaşıma etki eden unsurları ele
alınmıştır. Çalışmanın
kapsamını, Pisidia Bölgesi’nde sikke buluntuları yayımlanan Antiokheia, Klaudia
Seleukeia (Sidera), Sagalassos, Karain-Suluin Mağaraları ve Arpalık Tepe Kutsal
alanı oluşturmaktadır. Antiokheia ve Karain-Suluin Mağaraları’nda farklı kentlere
ait sikkeler ele geçmemesi nedeniyle sikke dolaşımı konusunda bir
yorum yapılamadığı için konu
kapsamında değerlendirilememiştir. Bu merkezlere ek olarak sikke dolaşımına kanıt oluşturabilecek define
bulguları ve müze koleksiyonları da çalışma kapsamındadır. 

Anahtar Kelimeler

Pisidia, Roma Eyalet Sikkeleri

Kaynakça

• Augustus, Res Gestae Divi Augusti, Çev.: Çiğdem Dürüşken, İstanbul 2007.Dion Chrysostomos, Orationes, Dio Chrysostom, with an English translation by W. Cohoon-H. L. Crosby (Loeb Classical Library), London -New York 1932-1953.Titus Livius, Şehrin Kuruluşundan İtibaren, Birinci Kitap, Türkçe’ye Çev.: S. Şenbark, İstanbul 1992.Strabon, Antik Anadolu Coğrafyası, XII-XIV, (Çev.: Adnan Pekman), İstanbul 1993.Akış E., “Yalvaç Müzesinde Yer Alan Pisidia Antiokheia Koloni Sikkeleri”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Isparta, 2011. Aktaş M., “Pisidia Antiokheia’sı Kent Sikkeleri”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya, 2006. Akyay Y., “Hecht Definesi-Perge Şehir Sikkeleri”, İstanbul Arkeoloji Müzeleri Yıllığı, İstanbul, 1966. Altın R., “Yazıtlar Işığında Pisidia Bölgesi Agonları”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Isparta, 2015. Atlan S., 1947-1967 Yılları Side Kazıları Sırasında Elde Edilen Sikkeler, Ankara, 1976. Baldus H. R., Didyma: Fundmünzen aus den Jahren 1962-1998, Teil 3, Mainz am Rein, 2006Bingöl O., Seleukeia Sidera, Anadolu/Anatolia EK III, 2, 2012, s. 457-471. Brandt H, Gesellschaft und Wirtschaft Pamphyliens und Pisidiens im Altertum, Bonn, 1992. Buttrey T.V., Johnston A., Mackenzie K. M., Bates M. L., Grek, Roman and Islamic Coins From Sardis, London, 1981. Çizmeli Öğün Z., “Karain ve Suluin Mağaralarında Bulunan Sikkeler”, Işın Yalçıkkaya’ya Armağan, 2011. Çokbankir N., “Yazıtlar Işığında Roma İmparatorluk Çağı Küçük Asya Agonları ve Sporcuları”, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Bölümü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Antalya, 2010. Donald M., Greek and Roman Coins from Aphrodisias, 1992.Dönmez Öztürk F., Homonoia Anlaşmaları, İstanbul, 2007. Erol A., “Perge Kazı Sikkeleri: 1989-1998”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 2005. Gökyıldırım T., ”Yeni İncelemeler Işığında Hecht Definesi ve Definedeki Pamphylia Bölgesi Şehir Sikkeleri”, İstanbul Arkeoloji Müzeleri Yıllığı 17, 2001, İstanbul, s. 374-397. Hürmüzlü B., “Seleukeia Sidera Antik Kenti”, Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Haberler 26, 2008, s. 12-13. Hürmüzlü B. - Hecebil U., “Konana Antik Kenti ve Çevresinde Roma Dönemi Yol Sistemleri”, Pisidia Yazıları Hacı Ali Ekinci Armağanı Pisidian Essays in Honour of Ali Ekinci, 2015, s. 35-45. Howgego C. J., Grek Imperial Countermarks, Studies in the Provincial Coinage of the Roman Empire, Royal Numismatic Society, London, 2005.Işın G., “Yumaklar Arpalık Tepe Küçük Buluntuları: Ön Rapor”, AST 23, Antalya, 2006, s.125-128. Köker H., ”Perge Kazı Sikkeleri 1999-2004”, İstanbul Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) İstanbul, 2007. Köker H., Eskiçağ’da Komama: Tarihi ve Sikkeleri, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2013. Köker H., Roma İmparatorluk Dönemi Roma Sikkeleri, I. Uluslar arası Numismatik Sempozyumu, Antalya, 2014, s. 345-359.Köker H., “Klaudia Seleukeia (Sidera) Kazı ve Yüzey Araştırmaları Sikke Buluntuları Ön Değerlendirme”, Akron 13-Eskiçağ Yazıları 10, 2016, s. 253-258. Lenger D. S., “Arpalık Tepe Kutsal Alanından Sikkeler”, Mediterranean Journal of Humanities 1/2, Antalya, 2011, s. 145-149. Neer W. V., Cupere De Bea, Waelkens M., “Remains of Local and Imported Fish at the Ancient Site of Sagalassos (Burdur Turkey), Sagalassos IV, Report on the Survey and Excavation Campaings of 1994-1995, Leuven, 1997, s. 571-589. Murphy E. - Poblome J., “Situating Coroplast and Moulded- Ware Productions in Late Antique Sagalassos (SW Turkey)”, News Letter of the Coroplastic Studies Interest Group 7, 2012,s. 2-3. Murphy E. - Poblome J., “Technical and Social Considerations of Tools of the Trade?”, Journal of Mediterranean Archaelogy 25/2, 2013, s. 197-217. Murphy E. - Poblome J., “From Formal to Technical Styles: Production Challenges and Economic Implications of Changing Tableware Styles in Roman to Late Antique Sagalassos”, AJA 21, 2016, s. 61-84.Özden Gerçeker G. S., “Perge Batı Nekropolisi Dolgu Tabakasında Bulunan (parsel 159) Sagalassos Kırmızı Astarlı Kramikleri”, İstabul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul, 2015. Özsait M., “ 1984-1985 Yılı Isparta Çevresi Tarihöncesi Araştırmaları, AST 4, 1986, s. 323-333. Sancaktar H., “2012 Yılında Pisidia Antiokheiası Kazısı Sikkeleri: Ön Rapor”, I. Pisidia Araştırmaları, Isparta, 2013, s. 368-377. Sancaktar H., “Antiocheia (Pisidia) Kazısı Sikkeleri: 2008-2012”, Birinci Uluslararası Numismatik Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Antalya, 2014, s. 515-524.Sevin V., Anadolunun Tarihi Coğrafyası, Ankara, 2007. Scheers S., “Catalogue Of The Coins Found During the Years 1990 and 1991” Sagalassos I, First General Report on the Survey (1986-1989) and Excavations (1990-1991), Leuven, 1993(a), s. 197-205. Scheers S., “Catalogue Of The Coins Found 1992”, Sagalassos II, Report on the Third Excavation Campaing of 1992, Leuven, 1993(b). s. 249-260.Scheers S., “Catalogue Of The Coins Found 1993”, Sagalassos III, Report on the Fourth Excavation Campaing of 1993, Leuven, 1995, s. 307-323.Scheers S., “Coins Found During 1994 and 1995”, Sagalassos IV, Report on the Survey and Excavation Campaings of 1994-1995, Leuven, 1997, s. 315-350.Scheers S., “Coins Found During 1996 and 1997”, Sagalassos V, Report on the Survey and Excavation Campaings of 1996-1997, Leuven, 2000, s. 509-549.SNG Aul. Pisidien, Sylloge Nummorun Graecorum. Deutschland. Sammlung von Aulock, Pisidien-Lykaonien-Isaurien, 12. Heft, Berlin, 1964. SNG Turkey 2, Sylloge Nummorun Graecorum. Turkey 2. Anamur Museum, Volume 1, Roman Provincial Coins, İstanbul, 2007. Şen N. T., “Perge Akropolis Kazı Sikkeleri: 1994-2000”, İstanbul Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 2004.Travaglini A., Camilleri V. G., Hierapolis Di Frigia Le Monete Campagne Di Scavo 1957-2004, Band IV, İstanbul, 2010. Waelkens M., “ Sagalassos ve Çevresinde Arkeolojik Araştırmalar 2004”, ANMED 24-2, Antalya, 2005.