NİĞDE’DE PAZARCI KADINLARIN TOPLUMSAL DURUMLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 47, 42 - 58, 30.08.2019

Ercan Geçgin

https://doi.org/10.35237/sufesosbil.549083

Öz

Bu
çalışma, Niğde merkezde haftalık olarak kurulan iki pazarda satıcılık yapan
kadınlar üzerinedir. Pazarlardan biri perşembe, diğeri cumartesi günleri
kurulmaktadır. Çalışma, nitel araştırma yöntemine göre gerçekleştirilen saha
çalışmasına dayanmaktadır. Çalışmanın amacı; pazarda ürünlerini satan
kadınların ekonomik hayat içindeki konumlarının nasıl olduğunu, pazardaki
ilişkilerinin onlara sosyal güç kazandırıp kazandırmadığını, sosyal
statülerinde bir değişime neden olup olmadığını keşfetmektir. Araştırmada,
kadınların çoğunun pazarcılığa erken yaşta başladıkları görülmüştür. Görüşme
yapılan kadınların çoğunluğu için pazarcılık temel geçim kaynağıdır. Pazar
yerinde kadınlar genel olarak yakın akrabalarıyla birlikte çalışmaktadırlar.
Akrabalık ve tanışıklık, kadınlar için önemli sosyal sermaye kaynaklarından
biridir. Ayrıca kadınlar hane içi emek ilişkilerinin önemli bir parçasıdırlar.
Elde edilen kazançları hanenin ortak hesabına dâhil edilmektedir. Ürünün
pazarlamasında ve sunulmasında kadınların giyim tarzları, kullandıkları diller
gibi simgesel sermayeler müşterilerle ilişkilerde önemli araçlar
olabilmektedir. Pazarcılık kadınların güçlenmesine olumlu katkılar
sunabilmektedir. Diğer taraftan kadınlar, hane içi emek sürecinden
kurtulamamaktadırlar ve çoğunlukla ticari ilişkilerin denetiminden
yoksundurlar. Ayrıca kadınlar için tezgâhtarlığın ötesine geçmelerinde birtakım
toplumsal ve kültürel engeller bulunmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Pazarcı Kadınlar, Toplumsal Cinsiyet, Sosyal Sermaye, Simgesel Sermaye, Niğde

A RESEARCH ON THE SOCIAL STATUS OF SALESWOMEN IN LOCAL BAZAAR IN NİĞDE

Öz

This
study is about women who sell in the two local bazaars established weekly in
Niğde centre. One of the local bazaars is on Thursdays and the other is on
Saturdays. Fieldwork has been carried out. The aim of the study is to find out
the position of women who sell their products in economic life, whether their
relationship in the local bazaar gives them social strength or not, whether
there is a change in their social status or not. The research found that most
women started to local trade at an early age. For the majority of women
interviewed, local trading is the main source of livelihood. At the local
bazaar place, women generally work with their close relatives. Kinship and
acquaintance are one of the important sources of social capital for women. In
addition, saleswomen are an important part of domestic labor relations.
Earnings obtained are included in the joint account of the household. Symbolic
capital, such as women’s clothing styles, languages used in trading and
presenting the product, can provide important tools in relations with
customers. Local trading can contribute positively to women’s empowerment. On
the other hand, they can’t get rid of the domestic labour process and they are
often deprived of the control of commercial relations. There are a number of
social and cultural barriers that go beyond local trading.

Anahtar Kelimeler

Saleswomen, Gender, Social Capital, Symbolic Capital, Niğde

Kaynakça

• Akgeyik, T.vd (2004). İstanbul’da Enformel Sektör: İşportacılar/ Eminönü İlçesinde Bir Alan Araştırması. İstanbul: Erguvan.
• Bakkal, U. (2007). Kayıt Dışı Ekonomi. İstanbul: Derin.
• Bourdieu, P. (2013). Pratik Nedenler. Çev. Hülya Uğur Tanrıöver. 2. Baskı. İstanbul: Hil.
• Coleman, J. S. (1988). “Social Capital in the Creation of Human Capital”. American Journal of Sociology. 94:95-120.
• Cotter, D.A.; Hermsen, J. M.; Ovadia, S.; Vanneman, R. (2001). “The Glass Ceiling Effect”. Social Forces. 80(2): 655-682.
• Creswell, J.W. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri-Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. Çev. Ed. M. Bütün- S. B. Demir. Ankara: Siyasal Kitap.
• Çalışkan, V. (2007). “Kentsel Mekan Kullanımındaki Farklılıklar Üzerine Bir Yaklaşım: Bursa ve Çanakkale’nin Periyodik (Haftalık) Pazarlarından Örnekler”. Doğu Coğrafya Dergisi. 12 (18): 49-78.
• Field, John. (2006). Sosyal Sermaye. Çev. Bahar Bilgen-Bayram Şen. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Friedman, K. (1984). “Households as Income-Pooling Units”. Householdsandthe World-Economy (içinde). (Ed.) J. Smith, I. Wallerstein, H.D. Evers. Calif.:Sage Publications. s.37-55.
• Hodder, B. W.(1965). “The Distribution of Markets in Yorubaland”. Scottish Geographical Magazine. 81:48-58.
• Kandiyoti, Deniz (2007).Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler. Çev. Aksu Bora vd. 2. Basım, İstanbul: Metis.
• Koday, S.; Çelikoğlu, Ş. (2011). “Geleneksel Alışveriş Mekânlarına Bir Örnek: Bartın Kadınlar Pazarı (GallaBazarı)”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 15(2):243-262.
• Özgüç, N. ;Mitchell , W. A. (2000). “Şehirlerin Alternatif Alışveriş Mekânları: İstanbul’da Haftalık Pazarlar”. Tasarım+Kuram Dergisi. 1 (2):35-58.
• Özsoylu, A. F. (1996). Türkiye’de Kayıt Dışı Ekonomi. İstanbul: Bağlam.
• Putnam, R.D. (1993). Making Democracy Work: civic traditions in modern Italy. Princeton: Prenceton University Press.
• Tunçel, H. (2003). “Anadolu Şehirlerinde Semt Pazarları: Elazığ Örneği”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 13 (1): 49-70.
• White, J. B. (2010). Para ile Akraba: Kentsel Türkiye’de Kadın Emeği. Çev. Aksu Bora. 2. Baskı. İstanbul: İletişim.