Tatlısu-Çiftlikdüzü/Akanthou-Arkosykos Cypro-PPNB Orak Bıçakları

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 47, 251 - 264, 30.08.2019

Nurcan Kayacan

https://doi.org/10.35237/sufesosbil.592658

Cited By: 1

Öz

Kıbrıs’ın kuzey kıyısında, doğuya doğru uzanan Karpaz yarımadasında yer alan Tatlısu-Çiftlikdüzü/Akanthou-Arkosykos yerleşmesi 2000-2005 ve 2010-2015 yılları arasında kazılmıştır. Çalışmalara verilen aranın ardından 2016 yılında tekrar kazılmaya ve araştırılmaya başlanmıştır. Yontmataş grubunu oluşturan obsidiyenler Anadolu bağlantılı olarak çalışılırken, yerel hammaddelerin elde edilmesi ve işlenmesi de önemli araştırma konularından biri olmuştur. Yerel hammaddeler olan çakmaktaşı ve çörtten üretilmiş orak bıçakları alet grupları içerisinde iyi tanımlanmış bir grubu oluşturur. Orak bıçaklarının üzerinde bulunan silika parlaklığı orak bıçaklarının tahıllar ve saz gibi bitkilerin kesimi için kullanıldığına işaret eder. Fonksiyonunun yanı sıra teknolojik analizler bu aletlerin nasıl üretildiklerini de ortaya koymaktadır. Bu çalışma, Tatlısu topluluğunun hammadde kullanımı, aletlerini nasıl ürettikleri ve bu aletlerin bitki hasadında kullanımı ile ilgili veri oluşturmayı hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler

Kıbrıs, Neolitik, Tatlısu-Çiftlikdüzü, Çakmaktaşı, orak bıçaklar

Cypro-PPNB Sickle Blades of Tatlısu-Çiftlikdüzü/Akanthou-Arkosykos

Öz

Excavations at the Aceramic Neolithic settlement of Tatlısu-Çiftlikdüzü/Akanthou-Arkosykos, located in the Karpaz peninsula, stretching eastwards on the northern shore of Cyprus, were conducted between 2000-2005 and 2010-2015. After a short pause of work, the site went under new excavations and research in 2016. Among the chipped stone assemblage of the site, obsidian finds are studied with the question of the relationship of the site with mainland Anatolia. Another important line of research on the chipped stone industry of Tatlısu concerns the procurement and the technology of tools produced from local raw materials. Within the assemblage, sickle blades produced from local raw materials of flint and chert, constitute a well-defined tool category. The silica gloss observed on these tools indicates their use in plant harvesting. Besides their functions, technological analysis further reveals the production sequence of these tools. This study aims to provide data on the production and use of sickle blades by the Tatlısu community.

Anahtar Kelimeler

Cyprus, Neolithic, Tatlısu-Çiftlikdüzü, Flint, Sickle Blades

Kaynakça

• Briois, F., (2011). Les Industries Lithiques du Néolithique Pré-Ceramique. Guilaine. J., Briois F. And Vigne J.-D. (eds), Shillourokambos. Un Établissement Néolithique Pre-Céramique a Chypre. Les Fouilles du Secteur 1. Errance. Athens: Ecole Française d’Athénes, s.663-687.
• Guilaine, J., Briois, F., Coularou, J., Deveze, P., Philibert, S., Vigne, J.-D., Carrere, I. (1998). Le Site Néolithique pré-céramique de Shillourokambos (Parekklisha, Chypre). Bulletin de Correspondance Hellénique. Volume 122, s. 603-610.
• Knapp, A. B. (2010). Cyprus’s Earliest Prehistory: Seafarers, Foragers and Settlers. Journal of World Prehistory 23, 79-80.
• Knapp, A.B. (2013) The Archaeology of Cyprus: From Earliest Prehistory through the Bronze Age. Cambridge University Press.
• Manning, S. W., McCartney, C., Kromer, B., Stewart, S. T. (2010). Recognition and Dating of Pre-Pottery Neolithic A Occupation on Cyprus, Antiquity 84, 693-706.
• McCartney, C. (2017). Ayia Varvara Asprokremnos. A late PPNA specialized site on Cyprus, Nouvelles Données Sur Les Débuts du Néeolithique a Chypre. New Data on the Beginnings of the Neolithic in Cyprus, J.-D. Vigne, F. Briois, M. Tengberg (eds.), Séances de la Société Préhistorique Française 9, Paris, s. 47-58.
• Peltenburg E.J., Colledge, S., Croft, P., Jackson, A., McCartney, C., Murray, M.A. (2000). Agro-pastoralist colonisation of Cyprus in the 10th millennium BP: İnitial Assessments. Antiquity, 74: s. 844-853. Peltenburg, E.J., Croft, P., Jackson, A., McCartney, C., Murray, M.A. (2001). Well-Established Colonists: Mylouthkia 1 and the Cypro-Pre-Pottery Neolithic B, The Earliest Prehistory of Cyprus: from Colonization to Exploitation. Swiny, S. (ed.) Cyprus American Archaeological Research Institute Monograph Series 2. American Schools of Oriental Research, Boston, s. 61-93
• Philibert, S., (2011). Approche Fonctionnelle des Outillages de Pierre Taillée. Guilaine, J., Briois F. And Vigne J.-D. (eds), Shillourokambos. Un Établissement Néolithique Pre-Céramique a Chypre. Les Fouilles du Secteur 1. Errance. Athens: Ecole Française d’Athénes, s. 689-705.
• Simmons, A. H. (1999). Faunal Extinction in an Island Society: Pygmy Hippopotamus Hunters of Cyprus, International Contributions to Archaeology. New York: Kluwer Academic Plenium.
• Simmons, A.H. (2012). Ais Giorkis: An unusual early Neolithic settlement in Cyprus, Journal of Field Archaeology Vol.37 No.2, s. 86-103.
• Şevketoğlu, M. (2006). Anatolia and Cyprus relations in the 9th Millenium BC: Akanthou (Tatlısu) Rescue Excavation, Anadolu/Anatolia 30, s. 119-136.
• Şevketoğlu, M. (2018). Tatlısu-Çiftlik Düzü (Akanthou-Arkosykos): Kıbrıs Erken Neolitik Toplumu ve Deniz İlişkileri, TİNA Denizcilik Arkeolojisi Dergisi 9, s. 9-28.
• Şevketoğlu, M., ve Hanson, I. (2015). Akanthou-Arkosykos, A Ninth Millenium BC Coastal Settlement in Cyprus, Environmental Archaeology vol 20, No.3, s. 225-238.
• Şevketoğlu, M., ve Hanson, I. (2019). Tatlısu-Çiftlikdüzü (Akanthou-Arkosykos), Kıbrıs’ta MÖ 9.Bin Yıla Ait Anadolu Bağlantılı Bir Kıyı Yerleşimi, V. Şahoğlu, M. Şevketoğlu, Y. H. Erbil (eds), Kültürlerin Bağlantısı, Anadolu Dergisi Ek Dizi 1.4., s. 47-72, Ankara.