THE TERMINATION OF PROMISSORY SUBSCRIPTION CONTRACTS AND ITS RESULTS

Yıl 2018, Cilt: 26 Sayı: 3, 271 - 330, 28.12.2018

Kemal Erdoğan

https://doi.org/10.15337/suhfd.472434

Cited By: 1

Öz

The increment
of companies operating in a sector and the opportunities provided by the
developing technology force companies to follow aggressive growth strategies.
One of the ways that companies use for this purpose is to reduce the cost of
the goods and / or services to the customers who promise to subscribe for the
period specified in the contract. Contracts concluded for this purpose are
called as “promissory subscription contracts”. The emergence of promissory
subscription contracts has become more disadvantageous to the consumer.
Therefore, in the fourth section of the Subscription Contracts Regulation, the
principles of promissory subscription contracts are determined and the
consumers who are party to such contracts are wanted to be protected.  

In this
regard, the most conflicts in practice pertain to the termination of the
contract and its results. In this study, after a conceptual framework for promissory
subscription contracts is drawn, the termination of the contract and its
results will be emphasized.

Anahtar Kelimeler

Promissory Subscription Contracts, Commitment Period, Subscription Contracts Regula-tion, Telecommunication Law, Consumer Law

Taahhütlü Abonelik Sözleşmesinin Sona Ermesi ve Sonuçları

Öz

Bir sektörde faaliyet gösteren şirket sayısının
fazlalığı ve gelişen teknolojinin sağladığı imkanlar, şirketleri agresif büyüme
stratejileri izlemeye zorlamaktadır. Şirketlerin bu amaçla kullandıkları
yollardan birisi de taahhütnamede belirtilen süre kadar abone kalma sözü veren
müşterilere, sözleşme konusu mal ve/veya hizmet bedelinden indirim yapmaktır.
Bu amaçla akdedilen sözleşmelere “taahhütlü abonelik sözleşmesi” adı
verilmektedir. Taahhütlü abonelik sözleşmesinin ortaya çıkışı, tüketiciyi daha
dezavantajlı bir duruma düşmüştür. Bu nedenle, Abonelik Sözleşmeleri
Yönetmeliği’nin dördüncü bölümünde taahhütlü aboneliğe ilişkin esaslar
belirlenmek suretiyle bu tür sözleşmelere taraf olan tüketiciler korunmak
istenmiştir.

Bu konuda uygulamada en fazla uyuşmazlığın çıktığı
husus, sözleşmenin sona ermesi ve sonuçlarıdır. Bu çalışmada da taahhütlü
abonelik sözleşmesine ilişkin kavramsal bir çerçeve çizildikten sonra, sözleşmenin
sona ermesi ve sonuçları üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Taahhütlü Abonelik Sözleşmesi, Taahhüt Süresi, Abonelik Sözleşmeleri Yönetmeliği, Tüketici Hukuku, Telekomünikasyon Hukuku

Kaynakça

• AÇIKGÖZ, Osman: Elektronik Haberleşme Sektöründe Genel İşlem Koşulları, Teleko-münikasyon Hukuku, Editör: Prof. Dr. Halil Akkanat, İstanbul 2017, s.1-53 (Açıkgöz, Elektronik).
• AÇIKGÖZ, Osman: Tüketicinin Korunması Çerçevesinde Mobil Haberleşme Abonelik Sözleşmesinde Genel İşlem Koşulları, İstanbul 2013 (Açıkgöz, Mobil).
• AKINCI, Şahin: Borçlar Hukuku Bilgisi, 10. Baskı, Konya 2017.
• AKKURT, Sinan Sami / ERDOĞAN, Kemal / TOKAT, Hüseyin: Borçlar Hukuku, Ankara 2018.
• AKKURT, Sinan Sami: Hukukî İşlemlerde Geçersizlik Olgusuna Genel Bir Bakış, Akde-niz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.4, S.1, 2014, s.99-131.
• ALTAŞ, Hüseyin: Telekomünikasyon Alanında Abonelik Sözleşmeleri, Prof. Dr. Ali Naim İnan’a Armağan, Ankara 2009, s.157-167 (Altaş, Abonelik).
• ALTAŞ, Hüseyin: Tüketici Haklarının Korunması Açısından Telekomünikasyon Sektöründe Tarife Seçimi, Prof. Dr. Fırat Öztan’a Armağan, C.1, Ankara 2010, s.211-222 (Altaş, Tarife).
• ARSEBÜK, Esat: Borçlar Hukuku, C.1, 2. Baskı, İstanbul 1943.
• ASLAN, İ. Yılmaz: Tüketici Hukuku Dersleri, 3. Baskı, Bursa 2010.
• ATAAY, Aytekin: Borçlar Hukukunun Genel Teorisi, C.1, 4. Baskı, İstanbul 1986.
• AYAN, Mehmet: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 11. Baskı, Ankara 2016.
• AYBAY, Aydın: Borçlar Hukuku Dersleri, Genel Bölüm, İstanbul 1975.
• AYDOĞDU, Murat: 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un Getirdiği Yeniliklere Genel Bakış, Sözleşmeye Aykırılık, Ayıplı İfa Kavramlarına Getirdiği Farklı Yaklaşım ve Bu Konudaki Önerilerimiz, Dokuz Eylül Üniversite-si Hukuk Fakültesi Dergisi, C.15, S.2, 2013, s.1-62 (Aydoğdu, Yenilikler).
• AYDOĞDU, Murat: Tüketici Hukuku Dersleri, Ankara 2015 (Aydoğdu, Tüketici).
• AYRANCI, Hasan: Enerji Sözleşmeleri, Ankara 2010.
• BOZBEL, Savaş / ATALI, Murat: Mesafeli Sözleşmelerde Cayma Hakkının Kullanılması ve Ortaya Çıkan Hukukî Sorunlar, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fa-kültesi Dergisi, C.9, S.1-2, 2005, s.451-474.
• BOZBEL, Savaş: Türk Hukukunda Mesafeli Sözleşmeler- 97/7 Sayılı AB Yönergesi Düzenlemeleri Işığında Bir Karşılaştırma, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, C.7, S.3-4, 2003, s.783-804.
• BOZGEYİK, Hayri: Telefonda Sabit Ücret Uygulaması ve Yargı Kararlarının Değerlendirilmesi, Prof. Dr. Hüseyin Hatemi’ye Armağan, C.1, İstanbul 2009, s.457-473.
• BROX, Hans / WALKER, Wolf-Dietrich: Allgemeines Schuldrecht, 32. Auflage, München 2007.
• CEYLAN, Ebru: Abonelik Sözleşmeleri, Milli Şerh (6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi), Ed. Hakan Tokbaş / Özlem Tüzüner, İstanbul 2016, s.849-880.
• ÇABRİ, Sezer: Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi, Ankara 2016.
• ÇETİN, Görkem: Türk Hukuku Bakımından Mobil Telefon Abonelik Sözleşmeleri, İstanbul Barosu Dergisi, C.89, S.1, 2015, s.65-94.
• ÇETİNER, Bilgehan: Elektronik Haberleşme Sektöründe Abonelik Sözleşmesinin Sona Ermesi, Telekomünikasyon Hukuku, Editör: Prof. Dr. Halil Akkanat, İstanbul 2017, s.96-110 (Çetiner, Elektronik).
• ÇETİNER, Bilgehan: Telefon Aboneliği Sözleşmelerinde Genel İşlem Koşulları ve Tüketicinin Korunması, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi, S.63-64, 2009, s.70-90 (Çetiner, Telefon).
• DALKA OKUMUŞ, Şüheda: Elektrik – Doğal Gaz Piyasaları Abonelik Sözleşmeleri ve Bu Sözleşmelerde Yer Alan Genel İşlem Koşullarının Denetimi, Ankara 2018.
• DEMİR, Mehmet: 4822 Sayılı Kanun ile Tüketici Sözleşmeleri Alanında Getirilen Yenilikler, BATİDER, C.22, S.1, 2003, s.203-231 (Demir, Yenilikler).
• DEMİR, Mehmet: Kapıdan İşlemlerde Tüketiciyi Koruyan Geri Alma Hakkı, Ankara 2003 (Demir, Kapıdan).
• DEMİR, Mehmet: Mesafeli Sözleşmelerle İlgili AB Yönergesine Göre Tüketicinin Geri Alma Hakkı, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.7, S.1-2, 2003, s. 61-90 (Demir, AB Yönergesi).
• DEMİR, Mehmet: Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Tüketim Sözleşmeleri ile İlgili Hükümlerinin Eleştirisi ve Çözüm Önerileri, Prof. Dr. Fikret Eren’e Ar-mağan, Ankara 2006 (Demir, Tüketim Sözleşmeleri).
• DERYAL, Yahya / KORKMAZ, Yakup: Yeni Tüketici Hukuku Ders Kitabı, 3. Baskı, Ankara 2015.
• DERYAL, Yahya: Telekomünikasyon Piyasasında Uygulanan Sabit Ücretin Hukuka Aykırılığı, Terazi Aylık Hukuk Dergisi, S.36, 2009, s.137-146.
• EREN, Fikret: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 15. Baskı, Ankara 2013.
• ERTAŞ, Şeref: Yeni Tüketiciyi Koruma Kanununda Abonman Sözleşmeleri, Terazi Hukuk Dergisi, S.99, Kasım 2014, s.104-106.
• ESENER, Turhan: Borçlar Hukuku, C.1, Akitlerin Kuruluşu ve Geçerliliği (BK.m.1-40), Ankara 1969.
• FEYZİOĞLU, Feyzi Necmeddin: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, C.2, 2. Baskı, İstan-bul 1977.
• GÖNENSAY, A. Samim: Borçlar Hukuku, C. I, İstanbul 1948.
• GÜMÜŞ, Mustafa Alper: 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi, C.1, İstanbul 2014.
• HATEMİ, Hüseyin / GÖKYAYLA, Emre: Borçlar Hukuku, Genel Bölüm, 2. Baskı, İstanbul 2012.
• İKİZLER, Metin: 4822 sayılı Kanun’la Değişik Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Işığında Kapıdan Satışların Unsurları, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakül-tesi Dergisi, C.5, S.2, 2003, s.77-108.
• İLHAN, Cengiz: Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerh, Ankara 2006.
• İNAN, Ali Naim / YÜCEL, Özge: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 4. Baskı, Ankara 2014.
• KABAŞ, Esen: 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunla İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmelere İlişkin Olarak Getirilen Değişiklikler, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.19, S.3, 2015, s.73-100.
• KARA, İlhan: Tüketici Hukuku, Ankara 2012.
• KARAKOCALI, Ahmet / KURŞUN, Ali Suphi: Tüketici Hukuku, İstanbul 2015.
• KEPKEP, Burak: Doğal Gaz Tedarik Sözleşmeleri, Toptan Satış – Spot LNG İthalat – Abonelik, İstanbul 2013.
• KOCA, Güneş: Telekomünikasyon Sektöründe Tüketicinin Korunması Açısından Abonelik Sözleşmeleri, Mevzuat Dergisi, Y.8, S.93, 2005, https://www.mevzuatdergisi.com/, Erişim Tarihi: 05.04.2018 (Koca, Teleko-münikasyon).
• KOCA, Güneş: Tüketicinin Korunması Açısından Abonelik Sözleşmeleri, Ankara Üniver-sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2004, (Yayımlanmamış Yüksek Li-sans Tezi) (Koca, Tüketici).
• KÖSTEKÇİ, Yaşar / KÖSTEKÇİ, Özge: Hukuk ve Ceza Davaları Boyutuyla Elektrik Enerjisi Hukuku, İstanbul 2012.
• KURT, Leyla Müjde: TKHK Açısından Kapıdan Sözleşmelerde Tüketiciyi Koruyan Geri Alma Hakkı, Ankara Barosu Dergisi, S.2, 2011, s.43-68.
• MEMİŞ, Yusuf: Abonelik Sözleşmelerinden Kaynaklanan Hukukî Uyuşmazlıklarda “Görevli Mahkeme”, Terazi Aylık Hukuk Dergisi, C.11, S.113, 2016, s.57-102.
• MERZ, Hans: Vertrag und Vertragschluss, 2. Auflage, Freiburg 1992.
• NOMER, Halûk N.. Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 14. Baskı, İstanbul 2015.
• OĞUZ, Cemal: Kapıdan Satışlarda Tüketiciye Tanınan Cayma Hakkının Kullanılmasının Şartları ve Caymanın Sonuçları, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.8, S.1-2, 2004, s.33-47.
• OĞUZMAN, M. Kemal / ÖZ, M. Turgut: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, C.1, 13. Baskı, İstanbul 2015.
• ORMANCI ALTINOK, Pınar: Sürekli Borç İlişkilerinin Haklı Sebeplerle Feshi, İstanbul 2011.
• OZANOĞLU, Hasan Seçkin: Tüketici Sözleşmeleri Kavramı (Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un Maddi Anlamda Uygulanma Alanı, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.50, S.1, 2011, s.55-90 (Ozanoğlu, Tüketici).
• OZANOĞLU, Hasan Seçkin: Tüketicinin Korunması Açısından Taksitle Satım Sözleşmesi, Ankara 1999 (Ozanoğlu, Taksitle Satım).
• ÖKTEM ÇEVİK, Seda: 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Uyarınca Abonelik Sözleşmesi, Yeni Tüketici Hukuku Konferansı Makaleler Tartışma-lar, Derleyen M. Murat İNCEOĞLU, İstanbul 2015, 343-368 (Öktem Çevik, Abonelik).
• ÖKTEM ÇEVİK, Seda: Mobil Telefon Abonelik Sözleşmesi, İstanbul 2008 (Öktem Çe-vik, Mobil Telefon).
• ÖZDEMİR, Hayrunnisa: Elektronik Haberleşme Alanında Kişisel Verilerin Özel Hukuk Hükümlerine Göre Korunması, Ankara 2009.
• ÖZEL, Çağlar: Mukayeseli Hukuk Işığında Tüketiciyi Koruyan Geri Alma Hakkı, Ankara 1999.
• SAYMEN, Ferit H. / ELBİR, Halid K.: Türk Borçlar Hukuku, Umumî Hükümler, C.2, İstanbul 1958.
• SAYMEN, Ferit H.: Borçlar Hukuku Dersleri, C. I, Umumî Hükümler, İstanbul 1950.
• SELİÇİ, Özer: Borçlar Kanunu’na Göre Sözleşmeden Doğan Sürekli Borç İlişkilerinin Sona Ermesi, İstanbul 1976.
• SERT SÜTÇÜ, Selin: Tüketicinin Cayma Hakkı, Ankara 2016.
• TANDOĞAN, Halûk: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, C.I/2, Kira ve Ödünç Verme (Âriyet, Karz) Sözleşmeleri, 4. Baskı, İstanbul 2008 (Tandoğan, Özel).
• TANDOĞAN, Halûk: Tüketicilerin Korunması ve Sözleşme Özgürlüğünün Bu Açıdan Sınırlanması, Ankara 1977 (Tandoğan, Tüketici).
• TOKAT, Hüseyin: Türk Hukukunda Gaiplik, Ankara 2018.
• ULUSOY, Ali: Telekomünikasyon Hukuku, Ankara 2002.von TUHR, Andreas: Borçlar Hukukunun Umumi Kısmı, C.1-2 (Çev. Cevat Edege), An-kara 1983.
• YILDIRIM, Abdulkerim: “Mesafe Satımı” ile “Mesafeli Satım” Kavramları Üzerine Kar-şılaştırmalı Bir İnceleme, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.9, S.1-2, 2004, s.127-152 (Yıldırım, Mesafe).
• YILDIRIM, Abdulkerim: Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması, Ankara 2009 (Yıldırım, Tüketici).
• YILDIRIM, Abdulkerim: Türk Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 3. Baskı, Ankara 2015 (Yıldırım, Borçlar).
• YILDIZ, Mustafa Göktürk: Son Kullanıcıyla Akdedilen Elektronik Haberleşme Hizmeti Sözleşmesi, İstanbul 2012.
• YÜCEDAĞ GÖZTEPE, Nafiye: Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Cayma Hakkı, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Y.7, S.27, 2016, s.667-690.
• ZEVKLİLER, Aydın / ÖZEL, Çağlar: Tüketicinin Korunması Hukuku, Ankara 2016.