Litigation Costs and Fees in Alternative Pleading Case

Yıl 2020, Cilt: 28 Sayı: 3, 1005 - 1026, 15.12.2020

Cumhur Rüzgaresen

https://doi.org/10.15337/suhfd.696609

Öz

Anahtar Kelimeler

Alternative Pleading Case, Litigation Costs, Litigation Fees, Civil Procedure Law, Civil Procedure

Terditli Davada Yargılama Harç ve Giderleri

Öz

Birçok ülkenin yargı sisteminde olduğu gibi, Türk yargı sisteminde de adalet hizmetlerinden faydalanmak, bazı ödemelerin yapılmasıyla mümkündür. Bu ödemeler yargılama harç ve giderleri şeklinde ifade edilir. Ancak adalet hizmetlerinden faydalanmak için yapılan ödemelerin çok yüksek olmaması gerekir. Aksi halde, adalete erişim zorlaşır ve hukuk devleti ilkesi ile sosyal devlet ilkesi zarar zarar görür. Dolayısıyla kişilerin yaptığı bu ödemeler, devletin sunduğu hizmetin tam karşılığı olmayıp, katkı payı niteliğinde olmalıdır. Belirtmek gerekir ki, yargılama harç ve giderlerinin miktarının makul olması kadar, doğru hesaplanması da önemlidir. Harç ve giderlerin hesaplanmasına dair zorluklar davadan davaya farklılık gösterir. Örneğin dava yığılmasında bütün taleplerin asli nitelikte olması nedeniyle, harç ve giderlerin belirlenmesi daha kolay iken, terditli veya seçimlik davalarda daha zordur. Bu zorluğa ilave olarak yasal bir düzenleme de yoksa, durum daha da karmaşık hale gelmektedir. Bu çalışmada terditli davada yargılama harç ve giderlerinin hesaplanmasına ilişkin tereddütler ve bu tereddütlerin nasıl giderileceği üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Terditli Dava, Yargılama Harçları, Yargılama Giderleri, Medeni Usul Hukuku, Medeni Yargı

Kaynakça

• Akil, Cenk: “6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Getirilen Yargılama Avansları”, TAAD, Y. 2012, S. 11, s. 101-117. Alangoya, Yavuz/Yıldırım, Kamil/ Deren-Yıldırım, Nevhis: Medeni Usul Hukuku Esasları, , 8. Bası, Beta Yayınları, İstanbul 2011. Aldemir, Hüsnü: Hukuk Davalarında Yargılama Giderleri, 3. Bası, Adalet Yayınları, Ankara, 2012. Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder/Taşpınar Ayvaz, Sema/Hanağası, Emel: Medeni Usul Hukuku, 5. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara 2019. Atalay, Oğuz: Medeni Usul Hukuku, Pekcanıtez Usul, C.III, Oniki Levha Yayınları, İstanbul 2017. Atalı, Murat/Ermenek, İbrahim/Erdoğan: Ersin: Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2018. Bilge, Necip/Önen, Ergun: Medeni Yargılama Hukuku, Sevinç Matbaası, Ankara, 1978. Budak, Ali Cem/Karaaslan, Varol: Medeni Usul Hukuku, Adalet Yayınları, Ankara 2018. Ercan, İbrahim/Arslan, Aziz Serkan: “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda Öngörülen Gider Avansının Uygulanması İle İlgili Ortaya Çıkan Bazı Meseleler Ve Bunların Değerlendirilmesi”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 20, Sayı 2, Yıl 2012, s. 165-180. Göksu, Mustafa: Civil Litigation and Dispute Resolution in Turkey, 1. Bası, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 2016. Görgün, L. Şanal/Börü Levent/Toraman, Barış/Kodakoğlu, Mehmet: Medeni Usul Hukuku, 7. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara 2018. Kayacan, Fevzi: Mahkemenin Yargılama Giderlerini Re’sen Karara Bağlama Zorunluluğu, Yaklaşım, 1995/34, s. 97-99. Kılıçoğlu, Evren: “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Gider Avansına İlişkin Düzenlemeleri Hakkında Değerlendirmeler”, Bahçeşehir Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi, Y. 2012, S. 99-100, s. 42-126. Kuru, Baki: Hukuk Muhakemeleri Usulü, C. V, Demir Demir Yayınları, İstanbul, 2001. Kuru, Baki/Budak, Ali Cem: “Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Getirdiği Başlıca Yenilikler”, İBD, Y. 2011, S. 5, s. 3-43. Muşul, Timuçin: Medeni Usul Hukukunda Terdit İlişkileri, 2. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara 2009. Özbay, İbrahim: 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu Neler Getirdi? Ankara 2013, s.99. Özbek Mustafa: “Hukuk Yargılama Usulünde Gider Avansının Anayasaya Aykırılığı Sorunu”, Anayasa Mahkemesi’nin Kuruluşunun 50. Yılına Armağan, s. 445-504 (Özbek-Gider Avansının Anayasaya Aykırılığı) Özbek, Mustafa: “Güncel Yargıtay Kararları Işığında Hukuk Yargılama Usulünde Gider Avansı”, Medenî Usûl ve İcra-İflâs Hukukçuları Toplantısı XI, Güncel Yargıtay Kararları Işığında HMK Uygulaması, Gaziantep, 5-6 Ekim 2013, ZÜHFD 2014/3, s. 103-134 (Özbek-Kararlar Işığında Gider Avansı). Özbek, Mustafa: Hukuk Yargılama Usulünde Gider Avansı, Yetkin Yayınları, 3. Bası, Ankara 2018 (Özbek-Gider Avansı). Papakçı, Acun: 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu Uyarınca Yargılama Gideri Olan Vekâlet Ücreti, 1. Bası, Adalet Yayınevi, Ankara 2016. Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Özekes: Muhammet, Medeni Usul Hukuku, Onikilevha Yayınları, 7. Bası, İstanbul 2019. Pekcanıtez, Hakan: “Genel Olarak Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı” HPD, Y. 2006, S. 8, s.60-78. Pınar, Burak: Yargı ve İcra Harçları, 2. Bası, Adalet Yayınları, Ankara 2009. Postacıoğlu, İlhan: Medeni Usul Hukuku Dersleri, 5. Bası, Sulhi Garan Matbaası, İstanbul 1975. Postacıoğlu, İlhan E./Altay, Sümer: Medenî Usûl Hukuku Dersleri, 7. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2015. Rüzgaresen, Cumhur: “Medeni Yargılama Hizmetlerinin Bedelsiz Olmaması Ve Nedenleri”, e-Akademi, Y.2010, S. 100, (prgf 1-35), prgf 2., http://www.e-akademi. org, E.T. 12.02.2020 (Rüzgaresen, Yargılama Hizmetleri) Rüzgaresen, Cumhur: Medeni Usul Hukukunda Yargılama Harç Ve Giderleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2001 (Rüzgaresen-Tez). Sungurtekin Özkan: Meral: Türk Medeni Yargılama Hukuku, Barış Yayınları, İzmir 2013. Tanrıver, Süha: Medeni Usul Hukuku, C.I, Yetkin Yayınları, Ankara 2016 (Tanrıver-Usul). Tanrıver, Süha: “Hukuk Yargısında Etkinliğin Sağlanması için Alınması Gereken Önlemler Üzerine”, Makalelerim I, 1985-2005, Ankara 2005, s. 165-179 (Tanrıver-Önlemler) Topaloğlu, Ali: “Terditli Davalar Açısından HMK'nın Görev Hükümlerinin Değerlendirilmesi”, İzmir Barosu Dergisi, Y. 2014, S. Ocak, s. 64-147. Tutumlu, Mehmet Akif: Medenî Usûl Hukukunda Gider ve Delil Avansı, Ankara 2017. Yılmaz, Ejder: Hukuk Muhakemeleri Şerhi, C. III, 3. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.