Kant's View of Aesthetics in the Context of the Critique of Judgment

Yıl 2024, Sayı: 61, 29 - 42, 27.06.2024

Gökçe Sarı

https://doi.org/10.35237/sufesosbil.1396600

Öz

The faculty of judgment is the power to think by including the particular within the universal. Kant divides the Critique of Judgment into two parts: “Critique of the Aesthetic Judgment” and “Critique of the Teleological Judgment.” However, due to the subject of the study, the focus was on the “Critique of the Aesthetic Judgment” section. What aesthetic judgment means according to Kant, whether there is a difference between the concepts of “pleasant”, “beautiful” and “sublime”, and what elements are taken into consideration when defining each of them are discussed. Also, what is art according to Kant? How is “fine art” positioned in his philosophy and what is their relationship with “genius”? The answers to the questions are presented in detail.

Anahtar Kelimeler

Judgment, Aesthetic Appreciation, Beauty, Art, Genius.

Yargı Yetisi’nin Eleştirisi Bağlamında Kant’ın Estetik Anlayışı

Öz

Yargı yetisi tikeli tümele dâhil ederek düşünme gücüdür. Kant, Yargı Gücünün Eleştirisi’ni “Estetik Yargı Gücünün Eleştirisi” ve “Teleolojik Yargı Gücünün Eleştirisi” olarak iki bölüme ayırmaktadır. Bu makale, konusu gereği “Estetik Yargı Gücünün Eleştirisi” bölümüne odaklanmıştır. Çalışmada, Kant’a göre estetik yargının ne anlama geldiği, “hoş”, “güzel” ve “yüce” kavramları arasında bir fark olup olmadığı, her birini tanımlarken hangi unsurlara dikkat edildiği, ele alınmıştır. Ayrıca “Kant’a göre sanat nedir?” “Onun felsefesinde “güzel sanat” nasıl konumlanmıştır ve bunların “deha” ile nasıl bir ilişkisi vardır?” sorularının cevapları ayrıntılı bir biçimde ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yargı Yetisi, Estetik Beğeni, Güzel, Sanat, Deha.

Kaynakça

• Altuğ, T. (2007), Kant Estetiği, İstanbul: Payel Yayınevi.
• Copleston, F. (1989), Felsefe Tarihi Çağdaş Felsefe Kant, (Çev. Aziz Yardımlı), İstanbul: İdea Yayınları. Deleuze, G. (1995), Kant’ın Eleştirel Felsefesi, İstanbul: Payel Yayınları,
• Erenözlü, S. S. (2022), Kant Estetiği ve Modern Eleştiriler, Ankara: Aktif Düşünce Yayınları.
• Heimsoeth, H. (2016), Kant’ın Felsefesi, (Çev. Takiyettin Mengüşoğlu), Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Kant, I. (1993), Arı Usun Eleştirisi, (Çev. Aziz Yardımlı), İstanbul: İdea Yayınevi.
• Kant, I. (1999), Pratik Aklın Eleştirisi, (Çev. îoanna Kuçuradi, Ülker Gökberk, Füsun Akatlı), Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
• Kant, I. (2006), Yargı Yetisinin Eleştirisi, (Çev. Aziz Yardımlı), İstanbul: İdea Yayınları.
• Kula, O. B. (2008), Kant Estetiği ve Yazın Kuramı, İstanbul: Doruk Yayımcılık.
• Özlem, D. (2014), Kant Üzerine Yazılar, İstanbul: Notos Kitap.
• Taşkın, A., Becermen, M. (2013), Felsefe Tarihi II Rönesans, Yeniçağ ve XIX. Yüzyıl Felsefesi Tarihi, Bursa: Sentez Yayıncılık.
• Tubbs, N. (2017), Batı Felsefesi Tarihi, (Çev. Doğan Barış Kılınç), Ankara: Doğubatı Yayınları.
• Urhan, V. (2003). “KANT'IN BİLGİ KURAMI VE SENTETİK ÖNERMELER”, Felsefe Dünyası Dergisi, (38), 3-22. Erişim:https://dergipark.org.tr/tr/pub/felsefedunyasi/issue/63938/967674
• Wood, A. (2009), Kant, (Çev. Aliye Kovanlıkaya), Ankara: Dost Kitabevi,