Sociological Analysis of Solidarity Networks and Tension Lines Arising After the Earthquake: The Example of 6 February Earthquake

Yıl 2024, , 21 - 35, 30.04.2024

Nurullah Selçuk

https://doi.org/10.52642/susbed.1335814

Öz

Earthquakes cause significant trauma to individuals all over the world due to the destruction they cause. While earthquakes are an activity of geological origin as crustal movement, they are natural disasters that have important social consequences due to the impact they have on the area where the social system continues. This disaster, which causes significant destruction in economic and psychological dimensions, also reveals important results in the sociological dimension, in terms of causing changes that will radically affect the social system, considering its effects on social life and order. This study examines the social changes and destruction caused by the earthquake within the framework of solidarity practices and tension lines. Therefore, the study aims to evaluate the tension lines as a result of post-earthquake social solidarity practices and management. For this purpose, semi-structured interviews were held with 15 earthquake victims who had to migrate from various provinces as a result of the earthquakes that occurred on February 6, 2023. The data obtained within the framework of the interviews were fragmented and coded, and themes were created by bringing similar codes together. Evaluations made; It was interpreted under the headings of unequal distribution (or perception) of resources, communication problems and effectiveness of needs assessment. Various suggestions have been made within the framework of these results and comments.

Anahtar Kelimeler

Earthquake, Disaster, Earthquake Survivor, Social Solidarity, Conflict

Deprem Sonrası Ortaya Çıkan Dayanışma Ağları ve Gerilim Hatlarının Sosyolojik Analizi: 6 Şubat Depremleri Örneği

Öz

Depremler, neden olduğu yıkım nedeniyle dünyanın her yerinde bireyler üzerinde önemli ölçüde travmalara neden olmaktadır. Depremler, yer kabuğu hareketliliği olarak jeolojik kökenli bir faaliyet iken, toplumsal sistemin devam ettiği alanda oluşturduğu etki nedeniyle önemli sosyal sonuçları olan doğal afetlerdir. Ekonomik ve psikolojik boyutta önemli ölçüde yıkımlara neden olan bu afet, sosyal yaşam ve düzeni üzerinde oluşturduğu etkileri de göz önüne alındığında, toplumsal sistemi kökten etkileyecek değişimlere neden olmakta ve sosyolojik boyutta da önemli sonuçlar ortaya koymaktadır. Bu çalışma depremin neden olduğu toplumsal değişimleri ve tahribatı, dayanışma pratikleri ve gerilim hatları çerçevesinde irdelemektedir. Dolayısıyla çalışmada, deprem sonrası toplumsal dayanışma pratiklerinin ve yönetiminin sonucundaki gerilim hatlarının değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremler sonucunda çeşitli illerden göç etmek zorunda kalmış 15 depremzede ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler çerçevesinde elde edilen veriler parçalanarak kodlanmış, benzer kodlar bir araya getirilerek temalar oluşturulmuştur. Yapılan değerlendirmeler; kaynakların eşit olmayan dağılımı (ya da algısı), iletişim sorunları ve ihtiyaç tespitinin etkinliği başlıkları altında yorumlanmıştır. Bu sonuçlar ve yorumlar çerçevesinde çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Deprem, Afet, Depremzede, Toplumsal Dayanışma, Çatışma

Kaynakça

• Açıkalın, O. (2018). Türkiye’ye İlişkin Sosyal Boyutlu Deprem Yazınına Eleştirel Bir Bakış. Resilience, 2(2), 85–104. https://doi.org/10.32569/resilience.486976
• Afad. (2023). Kahramanmaraş Pazarcık’ta Meydana Gelen Deprem Hk. Basın Bülteni-9. https://www.afad.gov.tr/kahramanmaras-pazarcikta-meydana-gelen-deprem-hk-basin-bulteni-9
• Alfirdaus, L. K., Hiariej, E., & Farsijana Adeney-Risakotta. (2015). Theorıes of Socıal Solıdarıty in the Sıtuatıons of (Natural) Disasters. Politika, 6(1).
• Aydemir, M. A. (2020). Afetlerde Ortaya Çıkan Kültürel Durum ve İnsan Halleri Afetzede Tiplemesi Üzerine Deneyimsel Bir Analiz. In İ. Can (Ed.), Afet Sosyolojisi, ss. 303–327.
• Bates, F. L., & Peacock, W. G. (1987). Disasters and Social Change. In R. . Dynes, B. D. Marchi, & C. Pelanda (Eds.), Sociology of Disaster: Contrıbutıon of socıology to dısaster research (ss. 291–330). Franco Angeli. https://www.researchgate.net/publication/291900596_Disasters_and_social_change
• Çalışkan, A., & Kaya, G. (2021). Deprem Sonrasındaki Toplumsal Dayanışma Pratiklerinin Sosyolojik Görünümü: İzmir Depremi Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 12(32), 1052–1077. https://doi.org/10.21076/vizyoner.878817
• Can, İ. (2020). Kavramsal ve Kuramsal Açıdan Afet Sosyolojisi. In İ. Can (Ed.), Afet Sosyolojisi (ss. 15– 39). Çizgi Kitapevi.
• Demir, A. (2020). Afetlerde Dezavantajlı Gruplar. In İ. Can (Ed.), Afet Sosyolojisi (ss. 265–284). Çizgi Kitapevi.
• Drabek, T. E. (2005). Sociology, Disasters and Emergency Management: History, Contributions, and Future Agenda. University of Denver.
• Erdem, T. (2023). 6 Şubat 2023 Depremini Sosyolojik Açıdan Okumak. https://www.sde.org.tr/tevfik- erdem/genel/6-subat-2023-depremini-sosyolojik-acidan-okumak-kose-yazisi-29631
• Erdoğan, B. (2023). Depremin Sosyolojisi: 6 Şubat Felaketinin Toplumsal ve Kültürel Boyutları. TRT Akademi, 8(18), 718–725. https://doi.org/10.37679/trta.1306900
• Gökalp Yılmaz, G. (2021). Afetlere Sosyolojik Bakış ve Türkiye’de Afet Yazınına Kuramsal Bir Yaklaşım. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 194–204. https://doi.org/10.18506/anemon.819871
• Keskin, Y. (2021). Sosyolojik Müdehale. https://sosyolojikmudahale.com/2021/04/06/afete-sosyolojik- bakis
• Kolukırık, S., & Tuna, M. (2009). Türk Medyasında Deprem Algısı: Marmara Depremi Örneği.
• Electronic Journal of Social Sciences, 8(8), 286–298. www.esosder.org
• Nasreen, M. (2004). Disaster Research: Exploring Sociological Approach to Disaster in Bangladesh. Bangladesh E-Journal of Sociology, 1(2), 21–28. http://www.bangladeshsociology.org/BEJS 1.2 IssueMahbuba Nasreen.pdf
• Özer, A. (2023). Depremin sosyolojik olarak kısa bir tahlili -2. https://www.politikyol.com/depremin- sosyolojik-olarak-kisa-bir-tahlili-2/
• Unescap. (2012). Reducing Vulnerability and Exposure to Disasters, Asia Pacific Disaster. http://www.unescap.org/sites/default/files/Asia-Pacific-Disaster-Report-2012_0.pdf
• Yıldırım, S. (2023). 6 Şubat Kahramanmaraş Depremi˙ni˙n Psikososyal Etkisi˙ ve Depremzedelere Yönelik˙ Sürdürülebi˙li˙r Müdahaleni˙n Önemi˙ Üzerine Bir Gözlem Araştırması https://doi.org/10.33404/anasay.1286368