Galdós’un Ulusal Hikâyeler’inde İspanya Tarihi

Yıl 2021, , 91 - 104, 29.04.2021

María Jesús Horta

https://doi.org/10.52642/susbed.902589

Öz

Benito Pérez Galdós, Çağdaş İspanyol Edebiyatının en önemli yazarlarından biri olduğu gibi, aynı zamanda en üretkenlerinden de biridir ve en büyük başarılarını romanlarıyla elde etmiş olmasına rağmen edebiyatın hemen her türünde eser vermiştir. İlk iki eseri tarihî roman türündedir ve bu iki romanla kariyerinde bütün hayatı boyunca sürecek bir eğilimi başlatmıştır. 1873 ile 1912 yılları arasında, büyük bir seri oluşturan tarihî romanlar yayımlamış ve bunlara jenerik isim olarak Ulusal Hikâyeler (Episodios Nacionales) adını vermiştir. Bu seri, Çağdaş İspanya Tarihi’ni 1805 yılından başlatıp 1880’e kadar anlatmayı amaçladığı beş Dizi halinde 46 kitaptan oluşur. Galdós’a göre tarihî roman, Tarih’i açıklamanın, çekici ve anlaşılması kolay olan farklı bir yoludur. Bu tür roman, aynı zamanda tarihî olayların, resmî tarihten uzak ama halkın yaşantısına çok daha yakın olan ve Tarih’in önemli bir bölümünü oluşturan, daha sıradan ve gündelik hayatla ilgili yönlerini ortaya koymanın da ideal bir biçimidir. Onun eserleri sayesinde İspanya’da XIX. yüzyılda ve XX. yüzyılın başlarındaki siyasal ve toplumsal iniş çıkışları büyük ölçüde yeniden şekillendirebilmekteyiz. Bu yüzden Galdós, kendi kuşağının büyük İspanyol romancısı olmaktan da öte, bize o yılları anlatan en iyi kronikçidir. Ulusal Hikâyeler’i oluşturan her bir Dizi kendine özgü niteliklere sahip olduğu halde ve her bir kitabın kalitesi az çok farklı olmakla birlikte, bu Hikâyeler, o yıllardaki İspanya’yı, her tür okuyucunun inandırıcı ve kabul edilebilir görmesine yetecek kadar temsil edebilen ve son derece çeşitli karakterlere sahip şahsiyetlerin oluşturduğu bir yelpazeyi içerir. Öte yandan, hikâyeler ilerledikçe yazar aynı zamanda tekniğini ve üslubunu da değiştirmiş, bazı yenilikleri kullanmaya başlarken, ilk başlardaki düşüncelerinden de uzaklaştığını göstermiştir. Yine de yazarın bize anlattıkları temelde kurgusaldır, ancak hemen her Dizi’de hatırı sayılır miktarda tarihsel veriler yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

İspanyol Edebiyatı, Tarihî Roman, Çağdaş İspanya Tarihi, Galdós, Ulusal Hikâyeler.

Kaynakça

• Ayala, F. (1982). Galdós y su público. F. Rico (Yön.). Historia y Crítica de la Literatura Española. Tomo 5: Romanticismo y Realismo, (s. 486-490). Barcelona: Editorial Crítica, 2. bs.
• Blanco Aguinaga, C., Rodríguez Puértolas, J.ve Zavala, I. (1978). Historia social de la literatura española (en lengua castellana), cilt. II. Madrid: Ediciones Akal.
• Botrel, J.-F. (1977). Benito Pérez Galdós ¿escritor nacional?, Actas del I Congreso Internacional de Estudios Galdosianos, s. 60-79.
• Casalduero, J. (1971). Historia y novela. Cuadernos Hispanoamericanos, 250-252 (Ekim-Ocak), s. 135-142.
• Caudet, F. (1992). El mundo novelístico de Galdós. Madrid: Grupo Anaya.
• Corral, J. L. del (2008). ¿Es posible aprender con la novela histórica?. La Aventura de la Historia, 122/10 (Aralık), s. 102-107.
• Correa, G. (1977) Realidad, ficción y símbolo en las novelas de Benito Pérez Galdós. Ensayo de Estética realista. Madrid: Editorial Gredos, 2. bs.
• Cuenca Toribio, J. M. (2001). Galdós y la Historia de España. Ínsula, 654 (Hazıran), s. 5-6.
• Fernández Prieto, C. (1998) Historia y novela: Poética de la novela histórica. Navarra: Ediciones de la Universidad de Navarra, 2. bs.
• Ferreras, J. I. (1976) El triunfo el liberalismo y de la novela histórica (1830-1870). Madrid: Taurus Ediciones.
• Ferreras, J. I. (1997) Benito Pérez Galdós y la invención de la novela histórica nacional. Madrid: Ediciones Endimión.
• Hinterhäuser, H. (1961). Los «Episodios Nacionales» de Benito Pérez Galdós. Madrid: Editorial Gredos.
• Hinterhäuser, H. (1982). Historia y Novela en los «Episodios Nacionales». F. Rico (Yön.). Historia y Crítica de la Literatura Española. Tomo 5: Romanticismo y Realismo (s. 548-557). Barcelona: Editorial Crítica, 2. bs.
• Horta, M. J. (2011). La Fontana de Oro, ¿el primer Episodio Nacional de B. Pérez Galdós?. Mediterráneo, 8, 2011/1, s. 1-20.
• Horta, M. J. (2017). İspanya’da Milliyetçilik ve Tarihî Roman. SEFAD, 37, s. 301-314.
• Horta Sanz, M. J. (1998). El año del Desastre. Mediterraneo, 1, s. 27-31.
• Lanzuela Corella, M. L. (2000). La literatura como fuente histórica: Benito Pérez Galdós. Actas del XIII Congreso de la Asociación Internacional de Hispanistas, II, s. 259-266. http://cvc.cervantes.es/literatura/aih/pdf/13/aih_13_2_032.pdf [Erişim tarihi: 04.04.2012].
• Lida, C. E. (1968). Galdós y los Episodios nacionales: una historia del liberalismo español. Anales galdosianos, III, s. 61-73. http://www.cervantesvirtual.com/servlet/SirveObras/12493877555695940765657/p0000008.htm#1_27_ [Erişim tarihi: 12.01.2009].
• Llorens, V. (1971). Historia y novela en Galdós. Cuadernos Hispanoamericanos, 250-252 (Ekim-Ocak), s. 73-82.
• López Facal, R. (2001). La enseñanza de la Historia, más allá del nacionalismo. J. Estepa Giménez, F. Friera Suárez ve M. R. Piñeiro Peleteiro (Haz.). Identidades y territorios: un reto para la didáctica de las Ciencias Sociales (s. 145-170). Oviedo: Asociación Universitaria de Profesores de Didáctica de las Ciencias Sociales.
• Louis-Lande, L. (1876). Le roman patriotique en Espagne. Revue des Deux Mondes. XIV/XLVI, 3. dönem, s. 934-945.
• Lúkacs, G. (1937). La novela histórica (çev. J. Reuter). México: Ediciones Era.
• Mainer, J. C. (1981). La Edad de Plata (1902-1939). Ensayo de interpretación de un proceso cultural. Madrid: Ediciones Cátedra.
• Mesa, R. de (1919). La génesis de los “Episodios”. Revista de Libros, III, s. 33-46.
• Moretti, F. (1997). Atlas de la novela europea. 1800-1900 (çev. Mario Merlino). Madrid: Tarma Editorial.
• Regalado García, A. (1966). Benito Pérez Galdós y la Novela Histórica Española (1868-1912). Madrid: Ínsula.
• Sánchez-Llamas, Í. (2001). El nacionalismo liberal y su textualización en las letras peninsulares del siglo XIX: el caso de Faustina Sáez de Melgar (1835-1895) y Benito Pérez Galdós (1843-1920). Revista Hispánica Moderna, 54/1, Yeni Dönem (Haziran), s. 5-30.
• Schraibman, J. (1962). Patria y patriotismo en los Episodios Nacionales de Galdós. Boletín Informativo del Seminario de Derecho Político. Universidad de Salamanca, 27 (Ağustos), s. 71-86.
• Seco Serrano, C. (1971). Los «Episodios Nacionales» como fuente histórica. Cuadernos Hispanoamericanos, 250-252 (Ekim-Ocak), s. 256-284.
• Vázquez Arjona, C. (1927). Cotejo histórico de cinco Episodios Nacionales de Benito Pérez Galdós. Revue Hispanique, 58, s. 321-551.
• Zavala, I. M. (1980). Características Generales del siglo XIX (Burguesía y Literatura). J. M. Díez Borque (Haz.) Historia de la Literatura Española. Tomo III: Siglos XVIII/ XIX (s. 291-350). Madrid: Taurus Ediciones.
• Zavala, I. M. (1982). Introducción a Benito Pérez Galdós. F. Rico (Yön.). Historia y Crítica de la Literatura Española. Tomo 5: Romanticismo y Realismo (s. 463-474). Barcelona: Editorial Crítica, 2. bs.