Maurice de Guérin’in La Bacchante Adlı Eserinde Bakkhalar, Dionisos ve Anadolu Kültürüne Dair Bir İnceleme

Yıl 2021, Sayı: 46, 315 - 327, 20.10.2021

Ece Yassıtepe Ayyıldız

https://doi.org/10.52642/susbed.922676

Öz

Anadolu’dan Antik Yunan’a uzanan yolculuğunda Dionisos, birçok esere konu olmuş, birçok isimle anılmıştır. Ancak Dionisos, Anadolu Tanrısı olmasından çok, Antik Yunan Tragedyalarında adına yapılan dithyrambos törenleri ile bilinmektedir. Özellikle, XIX.yüzyılın başlarında edebiyatta romantik akımın ortaya çıkışı ve milliyetçilik akımının yükselişi ile birlikte Batılı yazarlar, Batı Anadolu ve Trakya’da olan Antik Uygarlıkları Antik Yunan Uygarlığı adı altında sınıflandırarak tekilleştirmiştir. Bunlardan bir tanesi de, Fransa’da düzyazı şiirinin öncülerinden biri olarak bilinen Maurice de Guérin’dir. 1839 yılında yazmış olduğu Le Centaure ve La Bacchante adlı eserlerinde Antik Yunan etkisi açık bir şekilde görülmektedir. Antik Yunan tragedya yazarı Euripides’in Bakkhalar adlı oyunundan yola çıkarak bir düzyazı şiir yazmış ve Dionisos ile Bakkhalar’ı bu eserde şiirsel bir dille anlatmıştır. Ancak, Euripides’in Dionisos’u ele alışının tam tersine, M. de Guérin, içinde bulunduğu dönemin etkisiyle, Dionisos’un Anadolu’dan geldiğinden bahsetmez; onu bir Antik Yunan Tanrısı, Olympos Tanrısı olarak kabul eder; eserinde Bakkhalar’ın Dionisos’a yaptığı ayinler Yunanistan içinde gerçekleşmektedir. Bununla birlikte, M.de Guérin’in eserinde Batı Anadolu’dan, Trakya’dan örneklemeler yer almakta, bunu Antik Yunan adı altında tekilleştirmektedir. Çalışmamızda amacımız, bir kültürü diğerinden üstün tutmak değil, kültürel yapıya dair edebi bir yaklaşımı incelemektir. Bu açıdan, Euripides’in Bakkhalar eseri doğrultusunda, Maurice de Guérin’in La Bacchante-Bakkha düzyazı şiirini incelemeyi amaçlamaktayız.

Anahtar Kelimeler

Anadolu, Antik Yunan Uygarlığı, Bakkhalar, Dionisos, Euripides, maurice de guérin

Kaynakça

• Acar, M. "Yunan Milliyetçiliğinin Oluşumu Ve Modern Yunanistan’da Milliyetçi Tarih Yazımı". Barış Araştırmaları ve Çatışma Çözümleri Dergisi 6 (2019): 38-63 https://dergipark.org.tr/tr/pub/yalovabaccd/issue/51261/667150.
• And, M. (2019). Dionisos ve Anadolu Köylüsü. İstanbul: Yapıkredi Yayınları.
• Canat, R. (1911). La Renaissance de la Grèce Antique (1820-1850). Paris: Librairie Hachette.
• De Guérin, M. (1929). Le Centaure La Bacchante. Toulon: Ferran.
• Erhat, A. (2020). Mitoloji Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Euripides. (2014).Bakkhalar. (S. Eyüboğlu çev.).İstanbul: İş Bankası Yayınları.
• “Exposition: Bacchantes, Archives”. (2011). https://musees-occitanie.fr/musees/chateau-musee-du-cayla/expositions/archives/bacchantes-20110514/ erişim tarihi : 16.09.2020.
• Gabaude, J.(1994). Colloque Le Romantisme et la Grèce Actes. J.Leclant (Ed). Le romantisme de M. de Guérin et la Grèce. Actes du 4ème colloque de la Villa Kérylos à Beaulieu-sur-Mer du 30 septembre au 3 octobre 1993. Cahiers de la Villa Kérylos: 4. Colloque Le Romantisme et la Grèce Actes. içinde (122-131). Paris:Académie des Inscriptions et Belles Lettres.
• Halikarnas Balıkçısı (2020). Anadolu Efsaneleri. Ankara: Bilgi Yayınları.
• Halikarnas Balıkçısı. (2017). Düşün Yazıları. Ankara: Bilgi Yayınları.
• Nietzsche, F. (2010). Tragedyanın Doğuşu. (Mustafa Tüzel çev.). İstanbul: İş Bankası Yayınları.
• Ozansoy, E . (2014). Lord Byron Yunanistan'da: Byron'un 19. Yüzyıl Çağdaş Yunan Kültürü Etkisi. Litera,0 (15) , 21-38 . https://dergipark.org.tr/tr/pub/iulitera/issue/1241/14551.
• Seber, H . (2015). Lord Byron’ın The Giaour (Gâvur) Adlı Hikâyesinde Türk Kültüründen İzler.Bilig , (74) , 199-218. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bilig/issue/25347/267614.
• Thomson, G. Aiskylos ve Atina. (Mehmet H.Doğan. çev.). İstanbul: Payel Yayınları.