Vizyoner Liderlik ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma

Yıl 2022, Sayı: 47, 265 - 277, 25.04.2022

Melih Aydın , Abdullah Karaman

https://doi.org/10.52642/susbed.1028284

Cited By: 1

Öz

Günümüz örgütlerinde, çalışanların kabiliyetleri liderler ekseninde şekillenmektedir. Çalışanları işleyişsel sürece dahil ederek, onlarla ortak bir vizyon gelişimini teşvik eden vizyoner liderler, bugünün örgütlerinin ihtiyaç duyduğu kolektif eylem anlayışını örgütte hâkim kılarlar. Bu sayede, kendisini örgütün bir parçası gibi hisseden çalışanlarda, örgüte yönelik bağlılık daha da pekişmiş olacaktır. Dinamik ve karmaşık bir örgüt yapısına sahip otel işletmelerinde ise vizyoner liderlere özellikle ihtiyaç duyulmaktadır. Otel çalışanlarına uygulanmış olan bu araştırmanın temel amacı, otel işletmelerinde vizyoner liderliğin, çalışanların örgütsel bağlılığı üzerindeki etkisini tespit etmektir. Bu amaçla, Elazığ ilinde bulunan 4 ve 5 yıldızlı otellerde çalışan 123 kişiye anket uygulanmıştır. Araştırma sonuçları, vizyoner liderlik ile örgütsel bağlılık arasında anlamlı ve pozitif yönde bir ilişki bulunduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca araştırmada vizyoner liderliğin, otel çalışanlarının örgütsel bağlılık düzeylerini pozitif yönde ve anlamlı olarak etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Vizyoner liderliğin alt boyutlarının ise, örgütsel bağlılığın yalnızca duygusal bağlılık alt boyutu üzerinde anlamlı ve pozitif etkiye sahip olduğu bulgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Vizyoner Liderlik, Örgütsel Bağlılık, Otel İşletmeleri, Vizyon

Kaynakça

• Akdemir, S., (2005). Örgütlerde Vizyon ve Yönetimi Teorik Bir Yaklaşım. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Akroyd, D., Legg, J., Jackowski, M.B., VE Adams, R.D. (2009). The Impact of Selected Organizational Variables and Managerial Leadership on Radiation Therapists’ Organizational Commitment. Radiography, 15(2), 113-120.
• Allen, N. J., & Meyer, J. P. (1990). The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance, and Normative Commitment to the Organization. Journal of Occupational Psychology, 63, 1–18.
• Allen, N. (2016). Commitment as a Multidimensional Construct, In John P. Meyer (Ed.), Handbook of Employee Commitment, 28-42, Edward Elgar Publishing.
• Bakan, İ. (2011). Örgütsel Stratejilerin Temeli: Örgütsel Bağlılık. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Brown, K. M., & Anfara, V. A. (2003). Paving the Way for Change: Visionary Leadership in Action at the Middle Level. NASSP Bulletin, 87(635), 16–34. doi:10.1177/019263650308763503
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum. Ankara: Pegem Akademi.
• Cohen, Z. (2015). Five Steps to Effectively Leading Your Company. http://www.forbes.com/sites/entrepreneursorganization/2015/02/11/5-steps-to-effectively-leading-your-company/#4918159f5eed [Accessed: 21 February 2021].
• Colquitt, J. A., LePine, J. A., & Wesson, M. J (2013). Organizational. Behavior. New York: McGraw-Hill. Demirağ, B. & Çelik, M. (2019). Lider Davranış Özelliklerinin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(27), 1-21.
• Dessler, G. (1999). How to Earn Your Employees’ Commitment. Academy of Management Perspectives, 13(2), 58–67. doi:10.5465/ame.1999.1899549
• Dhammika, K.A.S., 2016. Visionary Leadership and Organizational Commitment: The Mediating Effect of Leader Member Exchange (LMX). Wayamba Journal of Management, 4(1), 1–10. DOI: http://doi.org/10.4038/wjm.v4i1.7452
• Dramićanin, S. (2019). The Impact of Authentic Leadership on the Commitment of Employees in Travel Agencies in The Republic of Serbia. Journal of Economics, Management and Informatics, 10(1), 29-41.
• Dilts, R. (1996). Visionary Leadership Skills: Creating a World to Which People Want to Belong. California: Meta Publications.
• Doğan, S. (1999). Yöneticilik ve Vizyona Dayalı Liderlik. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Dvir, T., Kass N., ve Shamir, B. (2004). The Emotional Bond: Vision and Organizational Commitment Among High-tech Employees. Journal of Organizational Change Management, 17 (2), 126 – 143.
• Engel, J.M. & Krames, J.A. (2015). The Prosperous Leader: How Smart People Achive Success. New York: Morgan James Publising
• Etzioni, A., (1964). Modern Organizations. Englewood Cliffs: Prentice-Hall.
• Galbraith, J. R. & Lawler, E.E. (1993). Organizing for the Future: A new Logic for Managing Complex Organizations. San Fancisco, CA, Jossey-Bass Publishers.
• Groves, K. S. (2006). Leader Emotional Expressivity, Visionary Leadership and Organizational Change. Leadership & Organization Development Journal, 566-583.
• Gürbüz, S. & Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Felsefe-Yöntem-Analiz. Ankara: Seçkin Kitabevi.
• Halis, M., Çoban, M., Battal, Ş. & Şahin, H.M. (2007). Stratejik Liderlik, Alfa Yayınları.
• Iles, P., Mabey, C., & Robertson, I. (1990). HRM Practices and Employee Commitment: Possibilities, Pitfalls and Paradoxes. British Journal of Management, 1(3), 147–157.
• İşcan, Ö.F., & Tanrıbil, S. (2016). Vizyoner Liderlik Davranışlarının Çalışanların Örgütsel Bağlılıklarına ve Adalet Algılarına Etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (3), 1021-1032.
• Juaneda-Ayensa E, Clavel San Emeterio M. & González-Menorca, C. (2017). Person-Organization Commitment: Bonds of Internal Consumer in the Context of Non-profit Organizations. Frontiers in Psychology, 8(1227). doi: 10.3389/fpsyg.2017.01227
• Kesumayani H, Eliyana A, Hamidah, A. M, Sebayang K.D. (2020). Boosting Organizational Commitment Through Visionary Leadership and Work Life Balance. Systematic Reviews in Pharmacy, 11(9), 312-322. doi:10.31838/srp.2020.9.48
• Kantabutra, S. (2006). Leader and Follower Factors in Customer and Employee Satisfaction: It Takes Two to Tango. Journal of Applied Business Research, 33-46.
• Karaman, A. (2006). Nasıl ve Niçin Vizyon Yönetimi. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• Lee, C., & Chen, C. (2013). The Relationship between Employee Commitment and Job Attitude and Its Effect on Service Quality in the Tourism Industry. American Journal of Industrial and Business Management, 2013(3), 196-208.
• Martin, R. & Epitropaki, O. (2001). Role of Organizational Identification on Implicit Leadership Theories (ILTs), Transformational Leadership and Work Attitudes. Group Processes & Intergroup Relations, 4(3), 247–262.
• Miroshnik, V.W. (2013). Organizational Culture and Commitment: Transmission in Multinationalist, London: Palgrave Macmillan.
• Meyer, J. P., Stanley, D. J., Herscovitch, L., & Topolnytsky, L. (2002). Affective, Continuance, and Normative Commitment to the Organization: A Meta-analysis of Antecedents, Correlates, and Consequences. Journal of Vocational Behavior, 61(1), 20–52. https://doi.org/10.1006/jvbe.2001.1842
• Meyer, J. P. (2016). Employee Commitment: an Introduction and Roadmap, In John P. Meyer (Ed.), Handbook of Employee Commitment, 3-12, Edward Elgar Publishing.
• Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1991). A Three-component Conceptualization of Organizational Commitment. Human Resource Management Review, 1, 61–89
• Meyer, J. P., & Allen, N. J., & Smith, C.A. (1993). Commitment to Organizations and Occupations: Extension and Test of a Three-Component Conceptualization. Journal of Applied Psychology, 78(4), 538-551.
• Mowday, R. T., Porter, L. M., & Steers, R. M. (1982). Employee–organization Linkages: The Psychology of Commitment, Absenteeism and Turnover. New York: Academic Press.
• Nanus, B. (1992). Visionary Leadership: Creating a Compelling Sense of Direction for Your Organization. San Francisco, CA: Jossey-Bass Publishers,
• Owen, H., Hodgson, V., & Gazzard, N. (2010). Liderlik El Kitabı: Etkin Bir Liderlik İçin Eksiksiz ve Pratik Bir Kılavuz. Çev. Münevver Çelik. İstanbul: Optimist Yayın Dağıtım.
• Sashkin, M. (1995) Visionary Leadership. In J. Thomas Wren (Ed.), The Leader’s Companion: Insights on Leadership Through the Ages, 402-407, New York: The Free Press.
• Scott, W. G. (1961). Organization Theory: An Overview and an Appraisal. The Journal of the Academy of Management, 4(1), 7-26.
• Shamir, B., House, R. J., Arthur, M. B. (1993). The Motivational Effects of Charismatic Leadership: A Self Concept Based Theory. Organization Science. 4(4), 577-594.
• Tanrıbil, S. (2015). Vizyoner Liderlik Davranışlarının Çalışanların Örgütsel Bağlılık ve Adalet Algılarına Etkisi: Erzurum İli Bankacılık Sektöründe Yapılan Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Türk, M. & Akbaba, M. (2017). Stratejik Liderlik Algılamalarının Çalışan Performansına Etkisi: Konaklama İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Bilimler Dergisi. 4(16), 182-196.
• Ülgen, H. & Mirze, S.K. (2013). İşletmelerde Stratejik Yönetim. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Van Knippenberg, D., & Sitkin, S.B. (2013). A Critical Assessment of Charismatic–Transformational Leadership Research: Back to the Drawing Board? Academy of Management Annals 7(1), 1–60.
• Van Knippenberg, D., & Stam, D. (2014). Visionary Leadership. In David Day (Ed.), The Oxford Handbook of Leadership and Organizations, 241–259. Oxford: Oxford University Press.
• Verma, S.P. & Krishnan, V.R. (2013). Transformational Leadership and Follower's Organizational Commitment: Role of Leader's Gender. NMIMS Management Review, October 2013.
• Watson, S. & Green, D.N. (1996). Implementing Cultural Change Through Human Resources: The Elusive Organization Alchemy? International Journal of Contemporary Hospitality Management 8(2), 25–30.
• Yolal, M. (2016). Turizm Araştırmalarında Örnekleme: Bibliyometrik Bir Araştırma, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Zhu, W., Chew, I.K.H. & Spangler, W.D. (2005). CEO Transformational Leadership & Organizational Outcomes: The Mediating Role of Human-capital-enhancing Human Resource Management, The Leadership Quarterly, 16: 1, 39–52.