Tarihsel Bir Çerçevede Ekonomik Coğrafya’nın Değişen ve Dönüşen Boyutları

Yıl 2022, Sayı: 49, 118 - 128, 26.12.2022

Ömer Şen

https://doi.org/10.52642/susbed.1152251

Öz

20.yüzyıl ortalarına kadar çeşitli süreçler dâhilinde keskin değişimler yaşayan ekonomik coğrafya disiplini son yarım asırda kendisine özgü bir zemin oluşturabilmiştir. Ekonomik coğrafyanın konuları ve bu konuları ele alış biçiminde çeşitli değişimler olmuştur. Yapılagelen klasik tanımların günümüz ekonomik coğrafyasını kapsayıcı bir şekilde açıklamada yetersiz kalmaktadır. Bu çalışma ekonomik coğrafyanın icra sahası olan mekânın; son çeyrek asırda ortaya çıkan sanal/dijital mekânların gerçek mekânlarını da içine alacak şekilde geniş bir yelpazeye yayılmasını odağına almaktadır. Dijitalleşme, ağlar arası etkileşimler ve bilgi toplumu tabanlı yapısı gibi çok daha karmaşık bir mekân anlayışı üzerinden tarihi bir altyapı ile ekonomik coğrafyayı açıklamayı amaçlamaktadır. Araştırmada, kapsamlı bir literatür taraması çerçevesinde nitel araştırma yöntemlerinden yorumlayıcı araştırma tekniği kullanılmıştır. Çalışmada konunun ana çerçevesini oluşturacak kuramsal bir araştırma sınırı oluşturulmuş, bu kuramsal çerçeve açıklanabilir ve farklı aşamalarda esnetilebilir bir araştırma stratejisine dönüştürülmüştür. Son olarak ele alınan konu okuyucuya gerekçeleri ve açıklanabilirliği ile raporlaştırılmıştır. Çalışmada günümüzün değişen paradigmaları ile örtüşen yeni mekân anlayışının yeni bir ekonomik coğrafya çerçevesi çizdiği sonucuna ulaşılmıştır. Ekonomik mekânsal örüntüyü oluşturan parçaların sosyal bilimlerin ve bilhassa beşeri coğrafyanın diğer araştırma konuları ile sıkı bir bağlantı içinde olması ekonomik coğrafyanın yeni yaklaşımlarının çok daha geniş bir perspektiften değerlendirme gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Coğrafya, Mekan, Değişim, Dönüşüm

Destekleyen Kurum

Hayır

Proje Numarası

Hayır

Kaynakça

• Amin, A. & Thrift, N. (2000). What Kind of Economic Theory for What Kind of Economic Geography? Antipode, 32: 4–9. DOI:10.1111/1467-8330.00117
• Anderson, P. W. (2012). Economic Geography. Routledge.
• Aoyama, Y., Murphy, J. T. & Hanson, S. (2012). Key Concepts in Economic Geography, Sage Publication.
• Aristotales (2017). Metafizik. (A. Arslan, Çev.). Divan Kitap.
• Aslan, Ö. (2007). Yeni Ekonomi: Özellikleri ve Endüstrileri. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 52, 299-318.
• Baldwin, R. E. (2005). Industry Location: The Causes. Swedish Economic Policy Review.12, 11-29.
• Baltacı, A. (2019). Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
• Barnes, T. (2001). In The Beginning Was Economic Geography –A Science Studies Approach To Disciplinary History. Progress in Human Geography, 25(4), 521–544.
• Boschma A. R. & Frenken K. (2006). Why Is Economic Geography Not An Evolutionary Science? Towards An Evolutionary Economic Geography, Journal of Economic Geography, 6, 273-302. https://doi.org/10.1093/jeg/lbi022
• Boschma A. R. & Martin R, (2010). The Aims and Scope of Evolutionary Economic Geography, Papers in Evolutionary Economic Geography (PEEG) 1001, Utrecht University, Department of Human Geography and Spatial Planning, Group Economic Geography, revised Jan 2010.
• Braudel, F. (1991). Maddi Medeniyet ve Kapitalizm (M. Özel, Çev.), Ağaç Yayıncılık.
• Capel, H. (1981). Institutionalization of Geography and Strategies of Change. in Geogruphy, Ideology and Social Concern, ed. D. R. Stoddart, pp. 37-69. Totowa, Barnes and Noble.
• Coe, N. M., Kelly, P. F., & Yeung, H. W. C. (2010). Economic Geography: A Contemporary Introduction, Blackwell Publishing Ltd.
• Courtin, R. & Maillet, P. (1962). Economie Geographique. Dalloz.
• Demir, E. (2019). Notlarım: Bilimsel Araştırma Paradigmaları. https://www.researchgate.net/publication/331223767_Bilimsel_Arastirma_Paradigmalari 1-17.
• Doğanay, H. (2013). Türkiye Ekonomik Coğrafyası. Pegem Akademik Yayıncılık.
• Ekinci E. D. & Ersungur, Ş. M. (2013). Yeni Ekonomik Coğrafya ve Teorik Modelleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 17(3), 205-224.
• Fellmann, J. D. (1986). Myth and Reality in the Origin of American Economic Geography, Annals of the Association of American Geographers, 76(3), 313-330.
• Foster, J., Muellerleile, C., Olds, K. & Peck, J. (2007). Circulating Economic Geographies: Citation Patterns And Citation Behaviour İn Economic Geography, 1982–2006, Transactions of the Instıtute of British Geographers, 32(3), 295-312.
• Garretsen, H. & Martin, R. (2010) Rethinking (New) Economic Geography Models: Taking History and Geography More Seriously, Spatial Economic Analysis, 5(2), 127-160.
• Harris, J. W. K. (1983). Cultural beginnings: plio-pleistocene archaeological occurrences from the afar, Ethiopia. The African Archaeological Review 1, 3–31.
• Hobsbawm, E. (1996). The Age of Revolutions 1789-1848, Fırst Vintage Books Editions.
• Hodder, B.W. & Lee, R. (2015). Economic Geography. Routlage.
• Karataş, Z. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-80.
• Keasbey, L. M. (1901). The Study of Economic Geography, Political Science Quarterly, 16(1), 79-95.
• Krugman, P. (1991). Increasing Returns and Economic Geography, Journal of Political Economy 99(3), 483-499.
• Kuhn, T. (1996). The Structure of Scientific Revolutions. University of Chicago Press; 3rd edition.
• Lafourcade, M. (2009). New Economic Geography: The Role of Transport Costs. Master's paper, Universite de Valenciennes.
• Lösch, A. (1954[1940]). The Economics of Location, 2nd edn, (Trans. W. Stolper). Yale University Press.
• Mackinnon, D. & Cumbers, A. (2007). An Introduction to Economic Geography. Globalization Uneven Development and Place. Pearson.
• Murphy, R. E. (1979). Economic Geography and Clark University, Annals of the Association of American Geographers, Special Issue: Seventy-Five Years of American Geography, 69(1), 39-42.
• O’Kelly, M. & Bryan, D. (1996). Agricultural Location Theory: Von Thunen’s Contribution to Economic Geography. Progress in Human Geography, 20(4), 457-475.
• Ottaviano, G. I. P. & Thisse, J. F. (2004). Agglomeration and Economic Geography. In V. Henderson and J. F. Thisse (Eds.). Handbook of Regional and Urban Economics, 4, Elsevier.
• Park, S. O. (2005). Network, Embeddedness, and Cluster Processes of New Economic Spaces in Korea, (Ed.) Rıchard Le Heron and James W. Harrıngton, New Economic Spaces: New Economic Geographies, Routledge.
• Renner, G. T. (1950). Some Principles and Laws of Economic Geography, Journal of Geography, 49(1), 14-22.
• Reindl, J. (1913). Wilhelm Götz, Geographische Zeitschrift, 19. Jahre 9. H. pp. 481-487.
• Robinson, E. V. (1914). Industrial and Commercial Geography by J. Russell Smith, Journal of Political Economy, 22(5), 498-501.
• Scott, A. (2004). A Perspective of Economic Geography, Journal of Economic Geography, 4, 479–499.
• Smıth, A. (2014). Milletlerin Zenginliği (H. Deren, Çev.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Smıth, R. J. (1913). Industrial and Commercial Geography. Henry Holt & Co.
• Sheppard, E. (2006). The Economic Geography Project 11-23, Economic Geography Past, Present and Future (Editors Bagchi-Sen, S. Smith, H. L.) Routledge, 260.
• STATISTA (2022)https://www.statista.com/statistics/268604/annual-revenue-of-facebook/
• Şen, Ö. (2016). Ekonomik Coğrafya Bağlamında Gaziantep İlinde Endüstriyel Kümelenme Analizi. Yayımlanmamış doktora tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sukkoo, K. & Margo, R. A. (2004). Hıstorıcal Perspectıves on U.S. Economıc Geography, Handbook of Regional and Urban Economics, 4, 2981-3019.
• TASAM (2020) https://tasam.org/tr-TR/Icerik/211/kuresellesmenin_boyutlari_ve_etkileri
• Tümertekin E. & Özgüç N. (1997). Ekonomik Coğrafya Küreselleşme ve Kalkınma. Çantay Kitapevi.
• Working Paper (2003) 9594 Natıonal Bureau of Economıc Research 1050
• Yıldız, M. Z. & Alaeddinoğlu, F. (2007). Küreselleşme çağında değişen mekân algılayışları, 38. Icanas (Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi) 10-15 Eylül 2007-Ankara/Türkiye: Bildiriler Kitabı.