Impact of the Arab-Israeli Dispute on the EU's Mediterranean Policies

Yıl 2023, Sayı: 50, 20 - 33, 29.04.2023

Omca Altın

https://doi.org/10.52642/susbed.1219279

Öz

The Mediterranean region has always been an important region for the European Union, both historically and regionally. The first official approach of the Union to the Mediterranean as a region began with the "Global Mediterranean Policy" in 1972, and the Barcelona Declaration, which led to the “Euro-Mediterranean Partnership”, was published in 1995, and then, as a continuation of the Barcelona Process, the "Union for the Mediterranean", was implemented on 13 July 2008 with the initiatives of Nicolas Sarkozy, who held the presidency in 2007. This study aims to evaluate the impact of the conflict between Arab-Israeli on the Union's Mediterranean policies. As a result of the study, it was seen that the Arab-Israeli conflict was found to negatively affect the Union's policies towards the Mediterranean. Although the Union tries to play an active role in peace initiatives regarding the solution of the conflict between Palestine and Israel, it could not be effective in the main disputes particularly such as the Jerusalem issue, Jewish settlements, refugees, and borders. Accordingly, to achieve successful results from the EU's Mediterranean policies, the Arab-Israeli issues should be resolved, the Union should follow a more effective course of action for this.

Anahtar Kelimeler

European Union, Mediterranean Policy, Arab-Israeli Conflict, Palestine, Israel

Arap-İsrail Anlaşmazlığının AB’nin Akdeniz Politikaları Üzerindeki Etkisi

Öz

Akdeniz bölgesi, Avrupa Birliği için hem tarihi hem de bölgesel açıdan daima önemli bir bölge olmuştur. Birliğin bir bölge olarak Akdeniz’e toplu, ilk resmi yaklaşımı 1972 yılındaki “Küresel Akdeniz Politikası” ile başlamış, 1995 yılında “Avrupa-Akdeniz Ortaklığı”nı sağlayan Barselona Bildirgesi yayınlanmış ve ardından 2007 yılında Fransa devlet başkanlığı görevini yürüten Nicolas Sarkozy’nin girişimleri ile “Akdeniz İçin Birlik”, Barselona Süreci’nin devamı olacak şekilde 13 Temmuz 2008’de hayata geçirilmiştir. Bu çalışma; Arap-İsrail arasındaki çatışmanın Birliğin Akdeniz politikaları üzerindeki etkisini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın sonucunda, Arap-İsrail çatışmasının Birliğin Akdeniz’e yönelik politikalarını olumsuz yönde etkilediği görülmüştür. Birlik her ne kadar Filistin ve İsrail arasındaki sorunun çözümüne ilişkin barış girişimlerinde aktif bir rol oynamaya çalışsa da özellikle Kudüs meselesi, Yahudi yerleşimleri, mülteciler, sınırlar gibi temel anlaşmazlık konularında etkin olamamıştır. Bu doğrultuda AB’nin Akdeniz’e yönelik politikalarından başarılı sonuçlar elde edilebilmesi için Arap-İsrail arasındaki sorunların çözülmesi, Birliğin bu noktada daha etkin bir yol izlemesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği, Akdeniz Politikası, Arap-İsrail Çatışması, Filistin, İsrail

Kaynakça

• Altunışık , M. B. (2008). EU foreign policy and the Israeli-Palestinian conflict : How much of an actor? European Security, 17(1), 105-121. doi:https://doi.org/10.1080/09662830802503763
• Asseburg, M. (2003). The EU and the Middle East conflict: Tackling the main obstacle to Euro-Mediterranean partnership. Mediterranean Politics, 8(2-3), 174-193. doi:https://doi.org/10.1080/13629390308230011
• Ataç, C. A. (2011). AB’nin normatif kapasite sorunu, Akdeniz için birlik ve Türkiye. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 11(1), 1-24. doi:https://doi.org/10.1501/Avraras_0000000169
• Ayaz, E. (2013). Arap Baharı Sonrası Dönemde Avrupa Birliği’nin Orta Doğu ve Akdeniz Politikalarının Geleceği ve Türkiye’nin Rolü. Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 60-87.
• Ayman, S. G. (2009). Filistin çıkmazı üzerinde yeniden düşünme gereği. Akademik Orta Doğu, 3(2), 41-61.
• Baran, D. D. (2017). Avrupa Birliği Akdeniz politikalarının tarihsel gelişimi. Europolitika Özel Sayı, 177-188.
• Batt, J., Lynch, D., Missiroli, A., Ortega, M., & Triantaphyllou, D. (2003). Partners and neighbours: A CFSP for A wider Europe no:64. Institute for Security Stıdies: https://www.iss.europa.eu/sites/default/files/EUISSFiles/cp064e.pdf adresinden alındı
• Bicchi, F. (2011). The Union for the Mediterrannean or the changing context of Euro-Mediterrannean relations. Mediterrannean Politics, 16(1), 3-19. doi:https://doi.org/10.1080/13629395.2011.547365
• Bill , J. A., & Sipringborg, R. (2000). Politics in The Middle East. Newyork: Longman.
• Bulut, M. (2018). Altı Gün ve Yom Kippur savaşının modern İsrail kimliği üzerine etkisi. Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20, 339-350.
• Bulut, M., & Bulut, S. (2021). 2006 Temmuz savaşı, 2011 Suriye krizi ve 2019 protestoları perspektifinden Hizbullah’ın Lübnan’daki rolü. Güvenlik Bilimleri Dergisi, 10(1), 101-120.
• Collyer, M. (2016). Geopolitics as a migration governance strategy: European Union bilateral relations with Southern Mediterranean countries. Journal of Ethnic and Migration Studies, 42(4), 606-624. doi:https://doi.org/10.1080/1369183X.2015.1106111
• Council of European Union. (2003). European security strategy: A secure Europe in a better World: https://www.consilium.europa.eu/media/30823/qc7809568enc.pdf adresinden alındı
• Council of The European Union. (2009). Brussels European Council: https://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/ec/108622.pdf adresinden alındı
• Çakmak, H. (2018). Akdeniz için birlik ve Türkiye'nin rolü. (Bildiri Sunumu). İstanbul: TESAM III. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi .
• Çınkara, G. (2014). Gazze saldırıları ile İsrail neyi hedefliyor? ASEM. Ağustos 12, 2022 tarihinde http://www.asem.org.tr/tr/publication/details/3078/GazzeSald%C4%B1r%C4%B1lar%C4%B1-ile-%C4%B0srail-Neyi-Hedefliyor adresinden alındı
• Dağcı, K., & Sak, E. (2016). AB'nin dış politikası açısından Filistin İsrail sorununa temel yaklaşımı ve araçları: Deklarasyonlar ve ekonomik yardımlar. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 5(10), 9-30. doi:https://doi.org/10.17828/yasbed.22429
• Dias, V. A. (2014). A critical analysis of The EU’s response to The Arab spring and its implications for EU security. Human Security Perspectives, 10(1), 26-61.
• Dillman, B. (2002). International markets and partial economics reforms in North Africa: What impact on democratization? Democratization, 9(1), 63-86. doi:https://doi.org/10.1080/714000243
• European Union. (2012). Declaration by the high representative on behalf of The European Union on The Middle East peace process: https://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/cfsp/133902.pdf adresinden alındı
• Hollis, R. (2011). The UfM and the Middle East ‘Peace Process’: An unhappy symbiosis. Mediterrannean Politics, 16(1), 99-116. doi:https://doi.org/10.1080/13629395.2011.547392
• Kahraman, S. (2008). AB-Akdeniz bölgesel politikaları ve Türkiye'nin uyumu. Journal of Yasar University, 12(3), 1721-1742.
• Karabacak, H. (2004). Avrupa Birliği'nin mali yardım prosedür ve teknikleri ve Türkiye ile mali işbirliği. Avrupa Birliği uzmanlık tezi. T.C. Maliye Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı .
• Karakır Aşkar, İ., & Aknur, M. (2015). Arap İsrail çatışmasının Avrupa Birliği'nin Akdeniz politikalarına etkisi. U. B. Yıldız (Dü.) içinde, Avrupa Birliği'nin dış ilişkileri: Bölgesel politikalar, bölgeler ve uluslararası aktörler ile ilişkiler (s. 13-40). Ankara: Nobel.
• Karluk, R. (2002). Avrupa Birliği ve Türkiye. İstanbul : Beta Yayınları .
• Keskin , M. H. (2010). İsrail-Filistin sorununa yönelik AB politikaları. Akademik Orta Doğu, 5(1), 117-130.
• Khader, B. (1984). Europe and the Arab-Israeli Conflict 1973-1983: An Arab Perspective. Temmuz 5, 2022 tarihinde https://books.google.com.ec/books?id=VQ5fnljllZ8C&pg=PR5&hl=tr&source=gbs_selected_pages&cad=2#v=onepage&q&f=false adresinden alındı
• Kourtelis, C. (2021). The Agadir Agreement: The capability traps of isomorphic mimicry. World Trade Review, 20, 306-320. doi:https://doi.org/10.1017/S1474745620000488
• Köse, T. (2007). Değişen Ortadoğu denkleminde Lübnan İsrail krizi ve Türkiye’nin rolü. Akademik Ortadoğu, 55-89.
• Kurtbağ, Ö. (2003). Avrupa-Akdeniz ortaklığı: Barselona süreci. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 3(1), 73-92.
• Mercan, S. (2008). Avrupa dış Politikası: İsrail-Filistin çatışması örnek olayı. Akademik Orta Doğu, 3(1), s. 97-131.
• Mercan, S. (2015). Avrupa Birliği'nin Ortadoğu'ya yönelik politikası. U. B. Yıldız (Dü.) içinde, Avrupa Birliği'nin dış ilişkileri: Bölgesel politikalar, bölgeler ve uluslararası aktörler ile ilişkiler (s. 13-40). Ankara: Nobel.
• Musu, C. (2010). European Union Policy towards The Arab-Israeli peace process, the quiksands of politics. Hampshire ve Newyork : Palgrave MacMillan.
• Ochenwald, W., & Fisher, S. N. (2004). The Middle East, a history. Boston: Mc Graw Hill.
• Özkoç, Ö. (2009). Savaş ve barış: Doksanlı yıllarda Filistin-İsrail sorunu. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(3), 167-195. doi:https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002117
• Peridy, N. (2005). The trade effects of the Euro-Mediterranean partnership: What are the lessons for ASEAN countries? Journal of Asian Economics, 16, 125-139.
• Peters, J. (2010). Europe and the Israel-Palestinian peace process: The urgency of now. European Security, 19(3), 511-529.
• Pierros, F., Meunier, J., & Abrams, S. (1999). Bridges and barriers: The European Union's Mediterranean policy, 1961-1998. England: Ashgate Publishing.
• Rabbani, M. (2002). Envai çeşit başarısızlık: Oslo ve El-Aksa intifadası. R. Carey (Dü.) içinde, Yeni intifada: İsrail'in apartheid politikasına direnmek. İstanbul: Everest yayınları.
• Schlumberger, O. (2011). The ties that do not bind: The Union for the Mediterranean and the future of Euro-Arab relations. Mediterranean Politics, 16(1), 135-153. doi:https://doi.org/10.1080/13629395.2011.547401
• Sharm El-Sheikh Fact-Finding Committee. (2001). Sharm El-Sheikh Fact Finding Committee report. https://reliefweb.int/report/israel/sharm-el-sheikh-fact-finding-committee-report adresinden alındı
• Shlaim, A. (2005). The rise and fall of the Oslo Peace Process. L. Fawcett (Dü.) içinde, International relations of the Middle East (s. 241-261). Oxford: Oxford University Press.
• Silvestri, S. (2005). EU Relations with Islam in the context of the EMP's cultural dialogue. Mediterian Politics, 10(3), 385-405. doi:https://doi.org/10.1080/13629390500289474
• Şençelebi, C. (2015). European Union and The Mediterranean: Before and After the Arab Spring. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 14(1), 141-154.
• Turan, A. P. (2015). Avrupa Birliği'nin Akdeniz'de normatif güç olma arayışı ve Arap uyanışı. U. B. Yıldız (Dü.) içinde, Avrupa Birliği'nin dış ilişkileri: Bölgesel politikalar, bölgeler ve uluslararası aktörler ile ilişkiler (s. 209-237). Ankara: Nobel.
• Turhan, T. (2009). Uluslararası insalcıl hukuk ve İsrail'in Gazze harekatı. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 41, 161-181.
• Uzun, E. (2003). Avrupa Birliği'nin Akdeniz Politikası ve Barselona süreci. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 1-32.
• Viveash, D. (2021). Has president Trump killed the Middle East peace process? Canadian Foreign Policy Journal, 27(1), 49-61. doi:https://doi.org/10.1080/11926422.2020.1842219
• Yadak, A. (2014). İsrail güvenlik politikası ve güvenlik duvarının Filistin halkına etkileri. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(9), 163-176.
• Yıldırım, Y. (2021). İsrail-Filistin sorununda iki devletli çözüm arayışları. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18(41), 3840-3884. doi:https://doi.org/10.26466/opus.874933
• Yılmaz, S., & Kalkan, D. K. (2017). Enerji güvenliği kavramı: 1973 petrol krizi ışığında bir tartışma. Journal of Crisis and Political Research, 1(3), 169-199.
• Youngs, R. (2001). The European Union and the promotion of democracy. Oxford: Oxford University Press.