Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Mediating Role of Perceived Overqualification in the Effect of the Dark Triad on Organizational Cynicism

Yıl 2023, Sayı: 51, 391 - 407, 31.08.2023
https://doi.org/10.52642/susbed.1289788

Öz

It is observed in the organizational behaviour literature that negative organizational behavior variables are among the current issues that have emerged to occupy it. The dark triad (Machiavellianism, narcissism, and psychopathy), organizational cynicism, and perceived overqualification are some of these negative organizational behavior variables. The main purpose of this study is to examine the mediating role of perceived overqualification in the effect of the dark triad on organizational cynicism. Quantitative research design is employed for this study, where data is gathered from 453 academics working in a public university in Turkey. Descriptive statistics, confirmatory factor analysis, exploratory factor analysis, correlation analysis and Hayes Process Model 4 are used to analyze the data. The results reveal that the variables are interrelated and perceived over-efficacy plays a mediating role in the effect of the dark triad on organizational cynicism. At the same time, it has been determined that the dark triad has a direct effect on perceived overqualification, perceived overqualification has a direct effect on organizational cynicism and the dark triad has a direct effect on organizational cynicism.

Kaynakça

  • Akbıyık, B. S. Ü. (2016). Algılanan aşırı nitelikliliğin iş performansına etkisi: Örgütsel desteğin biçimlendirici değişken rolü. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), 1712-1720.
  • Akçakanat, T., Uzunbacak, H. H., & Acar, O. K. (2019). İnsan kaynakları yöneticilerinin iş becerikliliklerinin işe adanmışlıkları üzerine etkisi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 10(17), 395-419.
  • Aksoy, E. Ş. (2016). İşyerlerinde Makyavelizm ve Örgütsel Sinizm Arasındaki İlişki: Kütahya İli Banka Personeli Üzerine Bir Uygulama. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
  • Aksu, G., Eser, M. T., & Güzeller, C. O. (2017). Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi ile Yapısal Eşitlik Modeli Uygulamaları. Detay Yayıncılık.
  • Alcan, G. (2020). İş talepleri ve iş kaynakları modeli ile çalışanların psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişki. Management and Political Sciences Review, 2(2), 86-103.
  • Allen, T. D., Herst, D. E. L., Bruck, C. S., & Sutton, M. (2000). Consequences associated with work-to-family conflict: A review and agenda for future research. Journal of Occupational Health Psychology, 5(2), 278-308.
  • Amirigargari, A. (2013). Kadına Yönelik Şiddet, Narsizm ve Saldırganlık Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Arslan, E. T. (2012). Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi akademik personelinin genel ve örgütsel sinizm düzeyi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13(1), 12-27.
  • Bakker, A. B., Demerouti, E., Taris, T. W., Schaufeli, W. B., & Schreurs, P. J. G. (2003). A multigroup analysis of the job demands-resources model in four home care organizations. International Journal of Stress Management, 10(1), 16-38.
  • Bakker, A. B., Demerouti, E., & Verbeke, W. (2004). Using the job demands-resources model to predict burnout and performance. Human Resource Management, 43(1), 83-104.
  • Başar, E. E. (2016). Hane Halklarının Sürdürülebilir Tüketim Davranışlarının Ölçülmesine Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Başar, U. (2019). Liderin Karanlık Kişilik Özellikleri ile Çalışanın Tükenmişliği Arasındaki İlişkide Çalışanın Karanlık Liderlik Algısının Aracı Rolü: Çok Düzeyli Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Bedük, A. (2012). Karşılaştırmalı İşletme-Yönetim Terimleri Sözlüğü (3. Baskı ed.). Nobel Yayınları.
  • Bolat, Ö., Alayoğlu, N., & Koçak, Ö. E. (2018). Rol belirsizliği ve çatışmasının iş'te kendini yetiştirme üzerindeki etkileri. Adam Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 347-370.
  • Brandes, P., Dharwadkar, R., & Dean, J. W. (1999). Does organizational cynicism matter? Employee and supervisor perspectives on work outcomes. Eastern Academy of Management Proceedings, 2, 150-153.
  • Büchel, F. (2002). The effects of overeducation on productivity in Germany - the firms’ viewpoint. Economics of Education Review, 21(3), 263-275.
  • Camgöz, S. M., Ekmekci, Ö. T., & Karapınar, P. B. (2017). Örgütsel sinizmin iş yükü, algılanan adalet ve kontrol açısından incelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(3), 40-59.
  • Canbolat, M. A., & Bedük, A. (2022). Narsizm ve sinizmin mitolojik kökenlerine disiplinlerarası bağlamda eleştirel bir yaklaşım. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 25(2), 736-745.
  • Chen, C.-F., & Chen, S.-C. (2017). Investigating the effects of job demands and job resources on cabin crew safety behaviors. Tourism Management, 41, 45-52.
  • Cook, W. W., & Medley, D. M. (1954). Proposed hostility and Pharisaic-virtue scales for the MMPI. Journal of Applied Psychology, 38(6), 414-418.
  • Crysel, L. C., Crosier, B. S., & Webster, G. D. (2013). The Dark Triad and risk behavior. Personality and Individual Differences, 54, 35-40.
  • Çapri, B. (2006). Tükenmişlik ölçeğinin türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 62-77.
  • Çopur, Z. (2018). Öğretim Elemanlarının Örgütsel Demokrasi Algıları ile Örgütsel Sinizm Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Dar, N., & Rahman, W. (2020). Two angles of overqualification-the deviant behavior and creative performance: The role of career and survival job. PLoS ONE, 15(1), 1-16.
  • Demerouti, E., Bakker, A. B., Nachreiner, F., & Schaufeli, W. B. (2001). The job demands-resources model of burnout. Journal of Applied Psychology, 86(3), 499-512.
  • Demir, S. (2021). Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Örgütsel Sinizme Etkisinde Kişilik Özelliklerinin Düzenleyici Rolünü Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Diktaş, G., & Özgeldi, M. (2020). Çalışan performansı ve işten ayrılma niyeti konularında örgütsel sinizm ve sosyal zekânın rolü. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18(2), 11-28.
  • Emre, O. (2018). İş yolculuğunun kavramsal anlamda incelenmesi ve geri çekilme davranışları. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 1613-1633.
  • Erdoğan, B., & Bauer, T. N. (2009). Perceived over qualification and its outcomes: the moderating role of empowerment. Journal of Applied Psychology, 4(2), 557-565.
  • Erdoğan, B., Bauer, T. N., Peiró, J. M., & Truxillo, D. M. (2011). Overqualified employees: Making thebest of a potentially bad situationfor individuals and organizations. Industrial and Organizational Psychology, 4(2), 215-232.
  • Erkara, C. (2019). Çalışanların Kuşak Farklılıklarına Göre Genel Sinizm Düzeylerinin Örgütsel Sinizm Düzeyine Etkisinin Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Ermiş, S. A. (2019). Akademisyenlerin Karanlık Üçlü Özellikleri ve Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Erol, F. (2018). Yenilikçi Örgüt Kültürünün Sinizm Algısına Etkisi: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nde Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nde Bir Uygulama Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
  • Fındık, M., & Eryeşil, K. (2012, 02-04 Nisan 2012). Örgütsel sinizmin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma International Iron & Steel Symposium, Karabük.
  • Fine, S. (2007). Overqualification and selection in leadership training. Journal of Leadership & Organizational Studies, 14(1), 61-68.
  • Frenette, M. (2004). The overqualified Canadian graduate: the role of the academic program in the incidence, persistence, and economic returns to overqualification. Economics of Education Review, 23(1), 29-45.
  • Gizlier, Ö. (2018). Çalışanların Aşırı Niteliklilik Algılarının Sonuçlarını Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Görmen, M. (2012). Örgüt Kültürünün Örgütsel Sinizm Tutumları Üzerine Etkisi ve Bir Uygulama. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Güler, M. (2019). Temel benlik değerlendirmesi çalışanların performansını nasıl etkiler? İşe tutulmanın aracılık rolü. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(1), 61-71.
  • Güler, M., & Ocak, M. (2019). Yönlendirici liderliğin çalışan performansına etkisinde işe tutulmanın aracılık rolü. Toros Üniversitesi İİBF Sosyal Bilimler Dergisi, 6(11), 75-85.
  • Güllü, S., & Yıldız, K. (2019). Spor örgütlerinde karanlık kişilik, örgütsel sinizm ve iş tatmini ilişkisinin incelenmesi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(4), 220-232.
  • Gürbüz, S. (2021). AMOS ile Yapısal Eşitlik Modellemesi (2. Baskı ed.). Seçkin Yayıncılık.
  • Gürbüz, S., & Şahin, F. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (2.Baskı ed.). Seçkin Yayıncılık.
  • Harari, M. B., Manapragada, A., & Viswesvaran, C. (2017). Who thinks they're a big fish in a small pond and why does it matter? A meta-analysis of perceived overqualification. Journal of Vocational Behavior, 102, 28-47.
  • Jonason, P. K., Lyons, M., Bethell, E. J., & Ross, R. (2013). Different routes to limited empathy in the sexes: Examining the links between the Dark Triad and empathy. Personality and Individual Differences, 54, 572-576.
  • Jonason, P. K., Richardson, E. N., & Potter, L. (2015). Self-reported creative ability and the Dark Triad Traits: An exploratory study. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 9(4), 488-494.
  • Jonason, P. K., & Tost, J. (2010). I just cannot control myself: The Dark Triad and self-control. Personality and Individual Differences, 49, 611-615.
  • Jonason, P. K., & Webster, G. D. (2010). The Dirty Dozen: A concise measure of the dark triad. Psychological Assessment, 22(2), 420-432.
  • Jones, D. N., & Figueredo, A. J. (2013). The core of darkness: Uncovering the heart of the Dark Triad. European Journal of Personality, 27, 521-531.
  • Kaiser, H. F. (1974). An index of factorial simplicity. Psychometrika, 39(1), 31-36.
  • Kalağan, G. (2009). Araştırma Görevlilerinin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
  • Kanbur, E., & Şen, S. (2020). Algılanan aşırı nitelikliliğin yenilikçi davranış üzerine etkisi: Algılanan lider desteğinin aracılık rolü. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(2), 1060-1077.
  • Kanter, D. L., & Mirvis, P. H. (1989). The Cynical Americans: Living and Working in an Age of Discontent and Disillusion. Jossey-Bass Publishers.
  • Karacaoğlu, K., & İnce, F. (2012). Brandes, Dharwadkar ve Dean’in (1999) örgütsel sinizm ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması: Kayseri Organize Sanayi Bölgesi örneği. Business and Economics Research Journal, 3(3), 77-92.
  • Karadeniz, E. M. (2017). Üstünlük Vehmi ve Örgütsel Sinizm İlişkisi: Akademisyenler Üzerinde Bir Çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • Karaman, E. E., & Çetinkaya, N. (2019). Kişilik özelliklerinin algılanan aşırı nitelikliliğe etkisi: Konaklama işletmeleri çalışanları üzerine bir araştırma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 13-33.
  • Kaya, E. (2016). İş Talepleri ve İş Kaynaklarının İşe Tutkunluğa Etkisinde Pozitif Psikolojik Sermayenin Aracılık Rolünün İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Kayalık, A. (2017). Üstün Yeteneklilik Algısının Mental İyi Oluş Üzerindeki Etkisi ve Duygusal Yeteneğin Aracılık Rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
  • Kır, A., & Akçakanat, T. (2021). Algılanan aşırı niteliklilik: Kavramsal bir değerlendirme. Süleyman demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 12(31), 1002-1015.
  • Korkmaz, C. İ. (2011). Kişilik Sinizmi ve Algılanan Üst Yönetim Desteğinin Örgütsel Sinizm Üzerindeki Etkisini İncelemeye Yönelik Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Kraepelin, E., & Diefendorf, A. R. (1912). Clinical Psychiatry: A Text-Book for Students and Physicians (7. Edition ed.). Macmillan.
  • Kutanis, R. Ö., & Çetinel, E. (2010). Adaletsizlik algısı sinisizmi tetikler mi?: Bir örnek olay. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 186-195.
  • Lee, K., Ashton, M. C., Wiltshire, J., Bourdage, J. S., Visser, B. A., & Gallucci, A. (2012). Sex, power, and money: Prediction from the dark triad and honesty–humility. European Journal of Personality, 27(2), 169-184.
  • Lobene, E. V., Meade, A. W., & Pond III, S. B. (2015). Perceived overqualification: A multi-source investigation of psychological predisposition and contextual triggers. The Journal of Psychology, 149(7), 684-710.
  • Luksyte, A., Spitzmueller, C., & Maynard, D. C. (2011). Why do overqualified incumbents deviate? Examining multiple mediators. Journal of Occupational Health Psychology, 16(3), 279-296.
  • Matthews, E. (2018). Psikopati ve Ahlaki Rasyonellik (E. Kılıç, Trans.). In T. Schramme (Ed.), Ahlakın Dışındakiler: Psikopati ve Ahlaki Yetilerden Yoksunluk (1. Baskı ed.). Koç Üniversitesi Yayınları.
  • Maynard, D. C., & Brondolo, E. M. (2014). I’m too good for this job: Narcissism’s role in the experience of overqualification. Applied Psychology, 64(1), 208-232.
  • McDonald, M. M., Donnellan, M. B., & Navarrete, C. D. (2012). A life history approach to understanding the Dark Triad. Personality and Individual Differences, 52, 601-605.
  • McHoskey, J. (1995). Narcissism and Machiavellianism. Psychological Reports, 77, 755-759.
  • Mengüloğlu, M. A. (2020). Karanlık Üçlü Kişilik Özellikleri ile Girişimcilik Niyeti Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
  • Mirvis, P. H., & Kanter, D. L. (1989). Combatting cynicisrn in the workplace. National Productivity Review, 8(4), 377-394.
  • Mirvis, P. H., & Kanter, D. L. (1991). Beyond demography: A psychographic profile of the workforce. Human Resource Management, 30(1), 45-68.
  • Mumcu, A., & Özyer, K. (2021). Örgüt ikliminin örgütsel sinizm üzerindeki etkisinde lider-üye etkileşiminin aracılık rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi, 19(39), 63-94.
  • Murat, G. (2017). Karanlık Kişilik Özellikleri ile Sinizm Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Murat, G., & Börü, D. (2017, 3-4 Kasım 2017). Karanlık kişilik özelliklerinin örgütsel sinizm üzerindeki etkisi 5. Örgütsel Davranış Kongresi, Antalya.
  • Murat, G., & Börü, D. E. (2019). Çalışanların yöneticilerine ilişkin algıladıkları psikopati özelliklerinin sergiledikleri sinik davranışlar üzerindeki etkisi. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 14(51), 128-146.
  • Nasu, V. H., & Afonso, L. E. (2020). Relationship between cynicism and expected cheating in academic and professional life: A study involving lato sensu graduate students in accounting. Journal of Education and Research in Accounting, 14(3), 352-370.
  • Naus, F., Iterson, A. V., & Roe, R. A. (2007). Value incongruence, job autonomy, and organization-based self-esteem: A self-based perspective on organizational cynicism. European Journal of Work and Organizational Psychology, 16(2), 195-219.
  • O'Hair, D., & Cody, M. J. (1987). Machiavellian beliefs and social influence. Western Journal of Speech Communication, 51(3), 279-303.
  • Özcihan, T. (2014). Organizasyonlarda Stratejik Duygusal Zeka Kullanımı Makyavelizm İlişkisi ve Çatışma Yönetimine Yansıması: Tasarım Mühendisliğinde Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Özel, İ. (2014). Dindarlarda narsizm: Yüksek din eğitimi alan öğrenciler üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(32), 310-327.
  • Özer, S. (2018). Örgütsel Sinizm, İşe Yabancılaşma ve Kişilik İlişkisi: TRB1 Bölgesi Otel İşgörenleri Üzerinde Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Özkanan, A. (2018). Algılanan aşırı nitelikliliğe iki yönlü bakış: Çalışan-amir değerlendirmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(4), 664-672.
  • Özkul, K. (2020). Dishonesty in Close Relationships: The Effect of The Dark Triad Personality Traits and Adult Attachment Styles on the Perceptions of Infidelity. Unpublished Doctoral Thesis, Middle East Technical University The Graduate School of Social Sciences, Ankara.
  • Özsoy, E., & Ardıç, K. (2017). Karanlık üçlü’nün (Narsisizm, Makyavelizm ve psikopati) iş tatminine etkisinin İncelenmesi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 391-406. https://doi.org/10.18657/yonveek.297733
  • Özsoy, F. H. (2017). Örgütlerde Makyavelizm ve Sinizmin Çatışma Yönetimine Etkisi: Bir Teknoloji Şirketinde Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Öztürk, M. (2020a). İşe angaje olma ve algılanan işsellik statüsü ilişkisinde çalışan sesliliğinin aracı rolü. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 19, 614-622.
  • Öztürk, M. (2020b). Psikolojik sermaye ve geri çekilme davranışı ilişkisi: Psikolojik sahiplenmenin aracılık rolü. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(3), 1997-2011.
  • Paulhus, D. L., & Williams, K. M. (2002). The Dark Triad of personality: Narcissism, Machiavellianism, and psychopathy. Journal of Research in Personality, 36(2002), 556-563.
  • Qian, Y., & Jian, G. (2020). Ethical leadership and organizational cynicism: The mediating role of leader-member exchange and organizational identification. Corporate Communications: An International Journal of Applied Research & Studies, 25(2), 207-226.
  • Ramos, R., & Sanromá, E. (2012). Overeducation and local labour markets in Spain. Tijdschrift Voor Economische En Sociale Geografie, 104(3), 278-291.
  • Saruhan, Ş. C., & Yıldız, M. L. (2009). Çağdaş Yönetim Bilimi (1. Baskı ed.). Beta Yayıncılık.
  • Sass, H., & Felthous, A. R. (2018). Heterojen Psikopati İnşası (E. Kılıç, Trans.). In T. Schramme (Ed.), Ahlakın Dışındakiler: Psikopati ve Ahlaki Yetilerden Yoksunluk (1. Baskı ed.). Koç Üniversitesi Yayınları.
  • Schaufeli, W. B., & Bakker, A. B. (2004). Job demands, job resources, and theirrelationship with burnout andengagement: a multi-sample study. Journal of Organizational Behavior, 25(3), 293-315.
  • Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
  • Stanley, D. J., Meyer, J. P., & Topolnytsky, L. (2005). Employee cynicism and resistance to organizational change. Journal of Business and Psychology, 19(4), 429-459.
  • Thomaes, S., Brummelman, E., Miller, J. D., & Lilienfeld, S. O. (2017). The dark personality and psychopathology: Toward a brighter future. Journal of Abnormal Psychology, 126(7), 835-842.
  • Tokgöz, N., & Yılmaz, H. (2008). Örgütsel sinisizm: Eskişehir ve Alanya'daki otel işletmelerinde bir uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 283-305.
  • Uçar, Z., & Sezgin, O. B. (2021). Algılanan aşırı vasıflılık: Ölçek geliştirme, güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 42, 196-208.
  • Ulukök, E. (2020). Algılanan Fazla Niteliklilik ve Etkileri: Lider-Üye Etkileşiminin Düzenleyici Rolü. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
  • Vaisey, S. (2006). Education and its discontents: Overqualification in America, 1972-2002. Social Forces, 85(2), 835-864.
  • Wai, M., & Tiliopoulos, N. (2012). The affective and cognitive empathic nature of the dark triad of personality. Personality and Individual Differences, 52, 794-799.
  • Wastell, C., & Booth, A. (2003). Machiavellianism: An alexithymic percpective. Journal of Social and Clinical Psychology, 22(6), 730-744.
  • Yamaner, Ö. (2019). Tükenmişliğin Öncelleri Olarak İş Talepleri ve İş Kaynakları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Yaşlıoğlu, D. T., & Atılgan, Ö. (2018). Karanlık üçlü ölçeği: Türkçe'ye uyarlama, güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(3), 725-739.
  • Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46(Özel Sayı), 74-85.
  • Yavan, Ö. (2016). Örgütsel davranış düzleminde adanmışlık. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 278-296.
  • Yelgin, Ç. (2018). İş Talepleri ve İş Kaynaklarının Kabin Görevlilerinin Emniyetli Davranışlarına Olan Etkileri: Nitel Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Yerebakan, İ. (1988). Makyavelizm ve Christopher Marlowe'dan Makyavelist Bir Oyun: The Jew of Malta. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Yıldız, B., Özdemir, F., Habib, E., & Çakı, N. (2017). Aşırı nitelikliliğin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde kolektif şükranın moderator etkisi. Örgütsel Davranış Araştırmaları Dergisi, 2(2), 40-61.

Karanlık Üçlünün Örgütsel Sinizme Etkisinde Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Aracı Rolü

Yıl 2023, Sayı: 51, 391 - 407, 31.08.2023
https://doi.org/10.52642/susbed.1289788

Öz

Örgütsel davranış literatürünü meşgul etmeye başlayan güncel konular arasında artık sıklıkla negatif örgütsel davranış değişkenlerinin olduğu görülmektedir. Karanlık üçlü (Makyavelizm, narsizm ve psikopati), örgütsel sinizm ve algılanan aşırı yeterlilik bu olumsuz örgütsel davranış değişkenlerinden bazılarıdır. Bu araştırmanın amacı, negatif örgütsel davranış değişkenlerinden karanlık üçlünün örgütsel sinizme etkisinde algılanan aşırı nitelikliliğin aracılık rolünün test edilmesidir. Nicel araştırma deseninin kullanıldığı bu çalışmada veriler Türkiye'de bir kamu üniversitesinde çalışan 453 akademisyenden toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, doğrulayıcı faktör analizi, açıklayıcı faktör analizi, korelasyon analizi ve Hayes Process Model 4 kullanılmıştır. Sonuçlar, değişkenlerin birbiriyle ilişkili olduğunu ve algılanan aşırı nitelikliliğin karanlık üçlünün örgütsel sinizm üzerindeki etkisinde aracılık rolü oynadığını ortaya koymaktadır. Aynı zamanda, karanlık üçlünün algılanan aşırı niteliklilik üzerinde, algılanan aşırı nitelikliliğin örgütsel sinizm üzerinde ve karanlık üçlünün örgütsel sinizm üzerinde doğrudan bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.

Kaynakça

  • Akbıyık, B. S. Ü. (2016). Algılanan aşırı nitelikliliğin iş performansına etkisi: Örgütsel desteğin biçimlendirici değişken rolü. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), 1712-1720.
  • Akçakanat, T., Uzunbacak, H. H., & Acar, O. K. (2019). İnsan kaynakları yöneticilerinin iş becerikliliklerinin işe adanmışlıkları üzerine etkisi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 10(17), 395-419.
  • Aksoy, E. Ş. (2016). İşyerlerinde Makyavelizm ve Örgütsel Sinizm Arasındaki İlişki: Kütahya İli Banka Personeli Üzerine Bir Uygulama. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
  • Aksu, G., Eser, M. T., & Güzeller, C. O. (2017). Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi ile Yapısal Eşitlik Modeli Uygulamaları. Detay Yayıncılık.
  • Alcan, G. (2020). İş talepleri ve iş kaynakları modeli ile çalışanların psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişki. Management and Political Sciences Review, 2(2), 86-103.
  • Allen, T. D., Herst, D. E. L., Bruck, C. S., & Sutton, M. (2000). Consequences associated with work-to-family conflict: A review and agenda for future research. Journal of Occupational Health Psychology, 5(2), 278-308.
  • Amirigargari, A. (2013). Kadına Yönelik Şiddet, Narsizm ve Saldırganlık Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Arslan, E. T. (2012). Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi akademik personelinin genel ve örgütsel sinizm düzeyi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13(1), 12-27.
  • Bakker, A. B., Demerouti, E., Taris, T. W., Schaufeli, W. B., & Schreurs, P. J. G. (2003). A multigroup analysis of the job demands-resources model in four home care organizations. International Journal of Stress Management, 10(1), 16-38.
  • Bakker, A. B., Demerouti, E., & Verbeke, W. (2004). Using the job demands-resources model to predict burnout and performance. Human Resource Management, 43(1), 83-104.
  • Başar, E. E. (2016). Hane Halklarının Sürdürülebilir Tüketim Davranışlarının Ölçülmesine Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Başar, U. (2019). Liderin Karanlık Kişilik Özellikleri ile Çalışanın Tükenmişliği Arasındaki İlişkide Çalışanın Karanlık Liderlik Algısının Aracı Rolü: Çok Düzeyli Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Bedük, A. (2012). Karşılaştırmalı İşletme-Yönetim Terimleri Sözlüğü (3. Baskı ed.). Nobel Yayınları.
  • Bolat, Ö., Alayoğlu, N., & Koçak, Ö. E. (2018). Rol belirsizliği ve çatışmasının iş'te kendini yetiştirme üzerindeki etkileri. Adam Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 347-370.
  • Brandes, P., Dharwadkar, R., & Dean, J. W. (1999). Does organizational cynicism matter? Employee and supervisor perspectives on work outcomes. Eastern Academy of Management Proceedings, 2, 150-153.
  • Büchel, F. (2002). The effects of overeducation on productivity in Germany - the firms’ viewpoint. Economics of Education Review, 21(3), 263-275.
  • Camgöz, S. M., Ekmekci, Ö. T., & Karapınar, P. B. (2017). Örgütsel sinizmin iş yükü, algılanan adalet ve kontrol açısından incelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(3), 40-59.
  • Canbolat, M. A., & Bedük, A. (2022). Narsizm ve sinizmin mitolojik kökenlerine disiplinlerarası bağlamda eleştirel bir yaklaşım. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 25(2), 736-745.
  • Chen, C.-F., & Chen, S.-C. (2017). Investigating the effects of job demands and job resources on cabin crew safety behaviors. Tourism Management, 41, 45-52.
  • Cook, W. W., & Medley, D. M. (1954). Proposed hostility and Pharisaic-virtue scales for the MMPI. Journal of Applied Psychology, 38(6), 414-418.
  • Crysel, L. C., Crosier, B. S., & Webster, G. D. (2013). The Dark Triad and risk behavior. Personality and Individual Differences, 54, 35-40.
  • Çapri, B. (2006). Tükenmişlik ölçeğinin türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 62-77.
  • Çopur, Z. (2018). Öğretim Elemanlarının Örgütsel Demokrasi Algıları ile Örgütsel Sinizm Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Dar, N., & Rahman, W. (2020). Two angles of overqualification-the deviant behavior and creative performance: The role of career and survival job. PLoS ONE, 15(1), 1-16.
  • Demerouti, E., Bakker, A. B., Nachreiner, F., & Schaufeli, W. B. (2001). The job demands-resources model of burnout. Journal of Applied Psychology, 86(3), 499-512.
  • Demir, S. (2021). Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Örgütsel Sinizme Etkisinde Kişilik Özelliklerinin Düzenleyici Rolünü Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Diktaş, G., & Özgeldi, M. (2020). Çalışan performansı ve işten ayrılma niyeti konularında örgütsel sinizm ve sosyal zekânın rolü. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18(2), 11-28.
  • Emre, O. (2018). İş yolculuğunun kavramsal anlamda incelenmesi ve geri çekilme davranışları. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 1613-1633.
  • Erdoğan, B., & Bauer, T. N. (2009). Perceived over qualification and its outcomes: the moderating role of empowerment. Journal of Applied Psychology, 4(2), 557-565.
  • Erdoğan, B., Bauer, T. N., Peiró, J. M., & Truxillo, D. M. (2011). Overqualified employees: Making thebest of a potentially bad situationfor individuals and organizations. Industrial and Organizational Psychology, 4(2), 215-232.
  • Erkara, C. (2019). Çalışanların Kuşak Farklılıklarına Göre Genel Sinizm Düzeylerinin Örgütsel Sinizm Düzeyine Etkisinin Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Ermiş, S. A. (2019). Akademisyenlerin Karanlık Üçlü Özellikleri ve Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Erol, F. (2018). Yenilikçi Örgüt Kültürünün Sinizm Algısına Etkisi: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nde Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nde Bir Uygulama Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
  • Fındık, M., & Eryeşil, K. (2012, 02-04 Nisan 2012). Örgütsel sinizmin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma International Iron & Steel Symposium, Karabük.
  • Fine, S. (2007). Overqualification and selection in leadership training. Journal of Leadership & Organizational Studies, 14(1), 61-68.
  • Frenette, M. (2004). The overqualified Canadian graduate: the role of the academic program in the incidence, persistence, and economic returns to overqualification. Economics of Education Review, 23(1), 29-45.
  • Gizlier, Ö. (2018). Çalışanların Aşırı Niteliklilik Algılarının Sonuçlarını Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Görmen, M. (2012). Örgüt Kültürünün Örgütsel Sinizm Tutumları Üzerine Etkisi ve Bir Uygulama. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Güler, M. (2019). Temel benlik değerlendirmesi çalışanların performansını nasıl etkiler? İşe tutulmanın aracılık rolü. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(1), 61-71.
  • Güler, M., & Ocak, M. (2019). Yönlendirici liderliğin çalışan performansına etkisinde işe tutulmanın aracılık rolü. Toros Üniversitesi İİBF Sosyal Bilimler Dergisi, 6(11), 75-85.
  • Güllü, S., & Yıldız, K. (2019). Spor örgütlerinde karanlık kişilik, örgütsel sinizm ve iş tatmini ilişkisinin incelenmesi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(4), 220-232.
  • Gürbüz, S. (2021). AMOS ile Yapısal Eşitlik Modellemesi (2. Baskı ed.). Seçkin Yayıncılık.
  • Gürbüz, S., & Şahin, F. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (2.Baskı ed.). Seçkin Yayıncılık.
  • Harari, M. B., Manapragada, A., & Viswesvaran, C. (2017). Who thinks they're a big fish in a small pond and why does it matter? A meta-analysis of perceived overqualification. Journal of Vocational Behavior, 102, 28-47.
  • Jonason, P. K., Lyons, M., Bethell, E. J., & Ross, R. (2013). Different routes to limited empathy in the sexes: Examining the links between the Dark Triad and empathy. Personality and Individual Differences, 54, 572-576.
  • Jonason, P. K., Richardson, E. N., & Potter, L. (2015). Self-reported creative ability and the Dark Triad Traits: An exploratory study. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 9(4), 488-494.
  • Jonason, P. K., & Tost, J. (2010). I just cannot control myself: The Dark Triad and self-control. Personality and Individual Differences, 49, 611-615.
  • Jonason, P. K., & Webster, G. D. (2010). The Dirty Dozen: A concise measure of the dark triad. Psychological Assessment, 22(2), 420-432.
  • Jones, D. N., & Figueredo, A. J. (2013). The core of darkness: Uncovering the heart of the Dark Triad. European Journal of Personality, 27, 521-531.
  • Kaiser, H. F. (1974). An index of factorial simplicity. Psychometrika, 39(1), 31-36.
  • Kalağan, G. (2009). Araştırma Görevlilerinin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
  • Kanbur, E., & Şen, S. (2020). Algılanan aşırı nitelikliliğin yenilikçi davranış üzerine etkisi: Algılanan lider desteğinin aracılık rolü. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(2), 1060-1077.
  • Kanter, D. L., & Mirvis, P. H. (1989). The Cynical Americans: Living and Working in an Age of Discontent and Disillusion. Jossey-Bass Publishers.
  • Karacaoğlu, K., & İnce, F. (2012). Brandes, Dharwadkar ve Dean’in (1999) örgütsel sinizm ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması: Kayseri Organize Sanayi Bölgesi örneği. Business and Economics Research Journal, 3(3), 77-92.
  • Karadeniz, E. M. (2017). Üstünlük Vehmi ve Örgütsel Sinizm İlişkisi: Akademisyenler Üzerinde Bir Çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • Karaman, E. E., & Çetinkaya, N. (2019). Kişilik özelliklerinin algılanan aşırı nitelikliliğe etkisi: Konaklama işletmeleri çalışanları üzerine bir araştırma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 13-33.
  • Kaya, E. (2016). İş Talepleri ve İş Kaynaklarının İşe Tutkunluğa Etkisinde Pozitif Psikolojik Sermayenin Aracılık Rolünün İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Kayalık, A. (2017). Üstün Yeteneklilik Algısının Mental İyi Oluş Üzerindeki Etkisi ve Duygusal Yeteneğin Aracılık Rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
  • Kır, A., & Akçakanat, T. (2021). Algılanan aşırı niteliklilik: Kavramsal bir değerlendirme. Süleyman demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 12(31), 1002-1015.
  • Korkmaz, C. İ. (2011). Kişilik Sinizmi ve Algılanan Üst Yönetim Desteğinin Örgütsel Sinizm Üzerindeki Etkisini İncelemeye Yönelik Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Kraepelin, E., & Diefendorf, A. R. (1912). Clinical Psychiatry: A Text-Book for Students and Physicians (7. Edition ed.). Macmillan.
  • Kutanis, R. Ö., & Çetinel, E. (2010). Adaletsizlik algısı sinisizmi tetikler mi?: Bir örnek olay. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 186-195.
  • Lee, K., Ashton, M. C., Wiltshire, J., Bourdage, J. S., Visser, B. A., & Gallucci, A. (2012). Sex, power, and money: Prediction from the dark triad and honesty–humility. European Journal of Personality, 27(2), 169-184.
  • Lobene, E. V., Meade, A. W., & Pond III, S. B. (2015). Perceived overqualification: A multi-source investigation of psychological predisposition and contextual triggers. The Journal of Psychology, 149(7), 684-710.
  • Luksyte, A., Spitzmueller, C., & Maynard, D. C. (2011). Why do overqualified incumbents deviate? Examining multiple mediators. Journal of Occupational Health Psychology, 16(3), 279-296.
  • Matthews, E. (2018). Psikopati ve Ahlaki Rasyonellik (E. Kılıç, Trans.). In T. Schramme (Ed.), Ahlakın Dışındakiler: Psikopati ve Ahlaki Yetilerden Yoksunluk (1. Baskı ed.). Koç Üniversitesi Yayınları.
  • Maynard, D. C., & Brondolo, E. M. (2014). I’m too good for this job: Narcissism’s role in the experience of overqualification. Applied Psychology, 64(1), 208-232.
  • McDonald, M. M., Donnellan, M. B., & Navarrete, C. D. (2012). A life history approach to understanding the Dark Triad. Personality and Individual Differences, 52, 601-605.
  • McHoskey, J. (1995). Narcissism and Machiavellianism. Psychological Reports, 77, 755-759.
  • Mengüloğlu, M. A. (2020). Karanlık Üçlü Kişilik Özellikleri ile Girişimcilik Niyeti Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
  • Mirvis, P. H., & Kanter, D. L. (1989). Combatting cynicisrn in the workplace. National Productivity Review, 8(4), 377-394.
  • Mirvis, P. H., & Kanter, D. L. (1991). Beyond demography: A psychographic profile of the workforce. Human Resource Management, 30(1), 45-68.
  • Mumcu, A., & Özyer, K. (2021). Örgüt ikliminin örgütsel sinizm üzerindeki etkisinde lider-üye etkileşiminin aracılık rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi, 19(39), 63-94.
  • Murat, G. (2017). Karanlık Kişilik Özellikleri ile Sinizm Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Murat, G., & Börü, D. (2017, 3-4 Kasım 2017). Karanlık kişilik özelliklerinin örgütsel sinizm üzerindeki etkisi 5. Örgütsel Davranış Kongresi, Antalya.
  • Murat, G., & Börü, D. E. (2019). Çalışanların yöneticilerine ilişkin algıladıkları psikopati özelliklerinin sergiledikleri sinik davranışlar üzerindeki etkisi. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 14(51), 128-146.
  • Nasu, V. H., & Afonso, L. E. (2020). Relationship between cynicism and expected cheating in academic and professional life: A study involving lato sensu graduate students in accounting. Journal of Education and Research in Accounting, 14(3), 352-370.
  • Naus, F., Iterson, A. V., & Roe, R. A. (2007). Value incongruence, job autonomy, and organization-based self-esteem: A self-based perspective on organizational cynicism. European Journal of Work and Organizational Psychology, 16(2), 195-219.
  • O'Hair, D., & Cody, M. J. (1987). Machiavellian beliefs and social influence. Western Journal of Speech Communication, 51(3), 279-303.
  • Özcihan, T. (2014). Organizasyonlarda Stratejik Duygusal Zeka Kullanımı Makyavelizm İlişkisi ve Çatışma Yönetimine Yansıması: Tasarım Mühendisliğinde Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Özel, İ. (2014). Dindarlarda narsizm: Yüksek din eğitimi alan öğrenciler üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(32), 310-327.
  • Özer, S. (2018). Örgütsel Sinizm, İşe Yabancılaşma ve Kişilik İlişkisi: TRB1 Bölgesi Otel İşgörenleri Üzerinde Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Özkanan, A. (2018). Algılanan aşırı nitelikliliğe iki yönlü bakış: Çalışan-amir değerlendirmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(4), 664-672.
  • Özkul, K. (2020). Dishonesty in Close Relationships: The Effect of The Dark Triad Personality Traits and Adult Attachment Styles on the Perceptions of Infidelity. Unpublished Doctoral Thesis, Middle East Technical University The Graduate School of Social Sciences, Ankara.
  • Özsoy, E., & Ardıç, K. (2017). Karanlık üçlü’nün (Narsisizm, Makyavelizm ve psikopati) iş tatminine etkisinin İncelenmesi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 391-406. https://doi.org/10.18657/yonveek.297733
  • Özsoy, F. H. (2017). Örgütlerde Makyavelizm ve Sinizmin Çatışma Yönetimine Etkisi: Bir Teknoloji Şirketinde Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Öztürk, M. (2020a). İşe angaje olma ve algılanan işsellik statüsü ilişkisinde çalışan sesliliğinin aracı rolü. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 19, 614-622.
  • Öztürk, M. (2020b). Psikolojik sermaye ve geri çekilme davranışı ilişkisi: Psikolojik sahiplenmenin aracılık rolü. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(3), 1997-2011.
  • Paulhus, D. L., & Williams, K. M. (2002). The Dark Triad of personality: Narcissism, Machiavellianism, and psychopathy. Journal of Research in Personality, 36(2002), 556-563.
  • Qian, Y., & Jian, G. (2020). Ethical leadership and organizational cynicism: The mediating role of leader-member exchange and organizational identification. Corporate Communications: An International Journal of Applied Research & Studies, 25(2), 207-226.
  • Ramos, R., & Sanromá, E. (2012). Overeducation and local labour markets in Spain. Tijdschrift Voor Economische En Sociale Geografie, 104(3), 278-291.
  • Saruhan, Ş. C., & Yıldız, M. L. (2009). Çağdaş Yönetim Bilimi (1. Baskı ed.). Beta Yayıncılık.
  • Sass, H., & Felthous, A. R. (2018). Heterojen Psikopati İnşası (E. Kılıç, Trans.). In T. Schramme (Ed.), Ahlakın Dışındakiler: Psikopati ve Ahlaki Yetilerden Yoksunluk (1. Baskı ed.). Koç Üniversitesi Yayınları.
  • Schaufeli, W. B., & Bakker, A. B. (2004). Job demands, job resources, and theirrelationship with burnout andengagement: a multi-sample study. Journal of Organizational Behavior, 25(3), 293-315.
  • Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
  • Stanley, D. J., Meyer, J. P., & Topolnytsky, L. (2005). Employee cynicism and resistance to organizational change. Journal of Business and Psychology, 19(4), 429-459.
  • Thomaes, S., Brummelman, E., Miller, J. D., & Lilienfeld, S. O. (2017). The dark personality and psychopathology: Toward a brighter future. Journal of Abnormal Psychology, 126(7), 835-842.
  • Tokgöz, N., & Yılmaz, H. (2008). Örgütsel sinisizm: Eskişehir ve Alanya'daki otel işletmelerinde bir uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 283-305.
  • Uçar, Z., & Sezgin, O. B. (2021). Algılanan aşırı vasıflılık: Ölçek geliştirme, güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 42, 196-208.
  • Ulukök, E. (2020). Algılanan Fazla Niteliklilik ve Etkileri: Lider-Üye Etkileşiminin Düzenleyici Rolü. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
  • Vaisey, S. (2006). Education and its discontents: Overqualification in America, 1972-2002. Social Forces, 85(2), 835-864.
  • Wai, M., & Tiliopoulos, N. (2012). The affective and cognitive empathic nature of the dark triad of personality. Personality and Individual Differences, 52, 794-799.
  • Wastell, C., & Booth, A. (2003). Machiavellianism: An alexithymic percpective. Journal of Social and Clinical Psychology, 22(6), 730-744.
  • Yamaner, Ö. (2019). Tükenmişliğin Öncelleri Olarak İş Talepleri ve İş Kaynakları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Yaşlıoğlu, D. T., & Atılgan, Ö. (2018). Karanlık üçlü ölçeği: Türkçe'ye uyarlama, güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(3), 725-739.
  • Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46(Özel Sayı), 74-85.
  • Yavan, Ö. (2016). Örgütsel davranış düzleminde adanmışlık. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 278-296.
  • Yelgin, Ç. (2018). İş Talepleri ve İş Kaynaklarının Kabin Görevlilerinin Emniyetli Davranışlarına Olan Etkileri: Nitel Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Yerebakan, İ. (1988). Makyavelizm ve Christopher Marlowe'dan Makyavelist Bir Oyun: The Jew of Malta. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Yıldız, B., Özdemir, F., Habib, E., & Çakı, N. (2017). Aşırı nitelikliliğin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde kolektif şükranın moderator etkisi. Örgütsel Davranış Araştırmaları Dergisi, 2(2), 40-61.
Toplam 110 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular Örgütsel Davranış
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Mehmet Ali Canbolat 0000-0003-1235-9013

Aykut Bedük 0000-0002-0845-8978

Yayımlanma Tarihi 31 Ağustos 2023
Gönderilme Tarihi 29 Nisan 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Sayı: 51

Kaynak Göster

APA Canbolat, M. A., & Bedük, A. (2023). The Mediating Role of Perceived Overqualification in the Effect of the Dark Triad on Organizational Cynicism. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(51), 391-407. https://doi.org/10.52642/susbed.1289788


24108  28027

Bu eser Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International Lisansı ile lisanslanmıştır.