Türkiye’de Sanayileşme ve Ekonomik Büyüme: ARDL Sınır Testinden Yeni Kanıtlar

Yıl 2023, Sayı: 52, 199 - 210, 27.12.2023

Onur Yağış

https://doi.org/10.52642/susbed.1346494

Öz

Ekonomik büyüme, ülke ekonomisinin üretim hacmindeki uzun vadeli genişleme şeklinde tanımlanabilmektedir. Ekonomik büyüme kavramı tarih boyunca farklı faktörler ile birlikte incelenmiştir. Bu faktörlerden birisi de sanayileşmedir. Sanayi sektörü ekonomilerin kalkınma ve büyümeleri bakımından en önemli sektörlerden bir tanesidir. Bu çalışmada Türkiye’de sanayileşmenin ekonomik büyümeye etkileri 1968-2022 dönemi yıllık verileri kullanılarak incelenmesi amaçlanmıştır. Sanayileşme tarihsel süreçte kalkınma ve ekonomik büyümenin gelişmesine katkı sağlamıştır. Sanayi sektörü istihdam ve üretimi gerçekleştirilen malların ihraç edilmesine katkı sağlayarak büyümenin artmasına katkı sağlamaktadır. Sanayi sektörünün GSMH içerisinde meydana getirebileceği pozitif yansımalar ekonomik büyümenin artmasına katkı sağlayabilecek bi diğer unsurdur. Bu nedenle Türkiye için yapılan bu çalışmada sanayileşmenin ekonomik büyüme üzerindeki etkileri ARDL sınır testi ekonometrik yöntemi ile uygulamalı olarak analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, sanayileşme ile ekonomik büyüme arasında kısa ve uzun dönemde istatiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bu bağlamda ele alınan yıllar içerisinde, ekonomik büyümeye sanayileşmenin kısa ve uzun dönemde katkı sağladığını söylemek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Sanayileşme, Ekonomik Büyüme, ARDL Sınır Testi

Industrialization and Economic Growth in Turkey: New Evidence from ARDL Boundary Test

Öz

Economic growth can be defıned as the long-term expansıon ın the productıon volume of the country's economy. The concept of economıc growth has been studıed wıth dıfferent factors throughout hıstory. One of these factors ıs ındustrıalızatıon. The ındustrıal sector ıs one of the most ımportant sectors for the development and growth of economıes. In thıs study, ıt ıs aımed to examıne the effects of ındustrıalızatıon on economıc growth ın Turkey usıng annual data for the perıod 1968-2022. Industrıalızatıon has contrıbuted to development and economıc growth ın the hıstorıcal process. The ındustrıal sector contrıbutes to the ıncrease ın growth by contrıbutıng to employment and the export of the goods produced. Posıtıve reflectıons of the ındustrıal sector wıthın the GNP are another factor that can contrıbute to the ıncrease ın economıc growth. For thıs reason, ın thıs study for Turkey, the effects of ındustrıalızatıon on economıc growth were analyzed wıth the ARDL boundary test econometrıc method. Accordıng to the fındıngs, a statıstıcally sıgnıfıcant relatıonshıp was found between ındustrıalızatıon and economıc growth ın the short and long term. In thıs context, ıt ıs possıble to say that ındustrıalızatıon contrıbuted to economıc growth ın the short and long term.

Anahtar Kelimeler

Industrıalızatıon, Economıc Growth, ARDL Boundary Test

Kaynakça

• Alexiou, C. (2010). An Empirical Investigation Of Kaldor's Growth Laws: Evidence From The Mediterranean Region. The Indian Economic Journal, 58(3), 144-155.
• Altıparmak, A. (2002). Türkiye’de Devletçilik Döneminde Özel Sektör Sanayiinin Gelişimi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13, 35-59.
• Altun, Y., & İşleyen, Ş.(2019). Türkiye’de İktisadi Büyüme İle Sanayi Sektöründe İstihdam Arasındaki İlişkinin Ardl Sınır Testi Yaklaşımı İle Ekonometrik Analizi: 1991-2017. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 657-676.
• Arısoy, İ. (2005). Türkiye’de Sanayileşme Ve Temel Göstergeler Açısından Sanayinin Gelişimi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 45-68.
• Arısoy, İ. (2013). Kaldor Yasası Çerçevesinde Türkiye’de Sanayi Sektörü Ve İktisadi Büyüme İlişkisinin Sınanması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İibf Dergisi, 8(1), 143-162.
• Ateşoğlu, H. Sönmez. (1993). Manufacturing And Economic Growth İn The United States. Applied Economics, 25, 67-69.
• Canbay, Ş., & Kırca, M. (2020). Türkiye'de Sanayi Ve Tarım Sektörü Verileri İle Ekonomi Büyüme Arasındaki Açıklamalar: Kaldor Büyüme Yasasının Analizi. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(1), 143-170.
• Çetin, M. (2009). Kaldor Büyüme Yasasının Ampirik Analizi: Türkiye Ve Ab Ülkeleri Örneği (1981-2007). Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 11(1), 355- 373.
• Doğan, M. (2013). Türkiye Sanayileşme Sürecine Genel Bir Bakış. Marmara Coğrafya Dergisi, 28 , 211-231.
• Doğaner, A. (2022). İmalat Sanayi Ve Hizmetler Sektöründe Üretilen Katma Değerin Ekonomik Büyümeye Etkileri: Türkiye İçin Doğrusal Olmayan Eşbütünleşme Analizi. The Journal Of Socıal Economıc Research, 22( 2).
• Doruk, Ö., Tuğsal, K., Ahmet, Ş., & Can, E. D. (2011). Kriz Sonrası Türkiye’de Sanayileşme Ve Büyüme İlişkisi: Kaldoryen Büyüme Modeli Çerçevesinde Bir İnceleme. Paper Presented At Econ Anadolu 2011: Anadolu International Conference İn Economics Iı.
• Eralp, A. (2023). Türkiye Sanayi Sektöründeki Elektrik Tüketimi Ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Mekânsal Analizi. Verimlilik Dergisi , 99-112 .
• Giovanini, A., & Arend, M. (2017). Contribution Of Services To Economic Growth: Kaldor’s Fifth Law? Revista De Administração Mackenzie, 18(4), 190-213.
• Has, B., & Çınar, S. (2022).Türkiye’de İmalat Sanayi Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, Makü-Bifd, 5(1), 7-22.
• Hansen, J., & Drud, Z. J. (1996). A Kaldorian Approach To Regional Economic Growth İn China. Applied Economics, 28, 679-685.
• Kaldor, N.(1966) Causes Of The Slow Rate Of Economic Growth Of The United Kingdom. Cambridge University Press.
• Korkmaz, S., & Şahin, Ş. (2017). Türkiye’de Sanayi Üretimi Ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Metinleri 2017 Temmuz Icomep Özel Sayısı, 162-170.
• Libanio, G. (2006). Manufacturing Industry And Economic Growth İn Latin America: A Kaldorian Approach.Http://Www.Networkideas.Org/İdeasact/Jun07/Beijing_Workshop_07/Gilberto_Libanio.Pdf. [Accessed: 20 June 2023].
• Mercan, M., & Kızılkaya, O. (2014). Türkiye’de Sanayi Sektörü Ekonomik Büyüme Ve Verimlilik İlişkisinin Kaldor Yasaları Çerçevesinde Sınanması: Ekonometrik Bir Analiz. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 36( 1), 137-160.
• Mercan, M., Kızılkaya, O., & Ökde, B. (2015). Are The Kaldor’s Laws Valid? Panel Data Analysis Under Cross Section Dependency For Nıc Countries. Procedia Economics And Finance, 23, 140-145.
• Millemaci, E., & Ofria, F. (2014). Kaldor-Verdoorn's Law And İncreasing Returns To Scale: A Comparison Across Developed Countries. Journal Of Economic Studies, 41(1), 140 – 162.
• Petek, A. (1997). Türkiye İmalat Sanayi Piyasasında Fiyatlama Ve Fiyat Bekleyişlerinin Önemi”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Pons, N., & Jordi, Viladecans-Marsal, E. (1999). Kaldor’s Laws And Spatial Dependence: Evidence For The European Regions. Regional Studies, 33(5), 443-451.
• Sanayi Ve Teknoloji Bakanlığı (2023). Https://Www.Sanayi.Gov.Tr [Accessed: 20 July 2023].
• Stoneman, P. (1979). Kaldor’s Law And British Economic Growth: 1800–1970. Applied Economics, 11(3), 309–319.
• Şanlı, B. (1997). Sanayileşme Stratejileri Ve Türk Dış Ticareti, Işık Yayınları, İstanbul.
• Şenses, F., & Taymaz, E. (2003). Unutulan Bir Toplumsal Amaç: Sanayileşme: Ne Oluyor? Ne Olmalı?. İktisat Üzerine Yazılar Iı: İktisadi Kalkınma, Kriz Ve İstikrar Oktar Türel’e Armağan, İletişim Yayınları, İstanbul (2003).
• T.C. Kalkınma Bakanlığı (2013). Onuncu Kalkınma Planı(2014-2018), Ankara
• T.C Cumhurbaşkanlığı (2019). Strateji Ve Bütçe Başkanlığı On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023), Ankara.
• Terzi, H., & Oltulular, S. (2004). Türkiye’de Sanayileme Ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedenselliği. Doğu Üniversitesi Dergisi, 5(2), 219-226.
• The World Bank (2023). Https://Data.Worldbank.Org/ [Accessed: 20 July 2023].
• Thirlwall, A. (1983). A Plain Man’s Guide To Kaldor’s Growth Laws. Journal Of Post Keynesian Economics, 5(3), 345–358.
• Türkkan, E. (2001). Türkiye’de Sanayileşme (1980-2000)A.Şahinöz (Der.) Türkiye Ekonomisi Sektörel Analizi, İmaj Yayıncılık, Ankara.
• Yamak, N.(2000). Cointegration, Causality And Kaldor's Hypothesis: Evidence From Turkey 1946-1995. Gazi Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 4, 75-80.
• Yılmaz, Ö. (2005). Türkiye Ekonomisinde Büyüme İle İşsizlik Oranları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri Ve İstatistik Dergisi, 2, 11-29.
• Wells, H., & Thirlwall, A. (2003). Testing Kaldor’s Growth Laws Across The Countries Of Africa. African Development Review, 15(2/3), 89-105.