Frequenter: Typical Condition of Space Belonging

Yıl 2023, Sayı: 52, 386 - 396, 27.12.2023

Döne Ayhan

https://doi.org/10.52642/susbed.1352535

Cited By: 1

Öz

Although interest in the subject of social type has increased recently, it is possible to see signs of typification in the works of classical sociologists. Social types are in a reference position in terms of showing the socialization dynamics of the society. One of the quickest methods to analyze social structure is by comprehending typologies. Social types reflect daily life and culture. Different social types reflect the norms, values, and dominant culture of daily life. Social typologies are an important tool in knowing a society and seeing the rhythm of its daily life. Since spaces surround our daily lives, the social type in the space is considered important at this point. In this study, the frequenter type, one of the types existing in the space, is discussed. This study aims to understand the social world by examining how social types reflect everyday life and culture. In addition, the cultural influence in the analyzed space can be observed by following the traces of the frequenter type. Considering that the place is a social institution, in this study, the “frequenter” type, which symbolizes the people with a high sense of belonging to the place, has been discussed in the sense of the haunts of the spaces. To understand the background of the frequenter typology, the change in the socialization practices of the space has been discussed. With the fact that the regular type is visible through the space, it will be tried to understand identity, belonging, and sociality through cultural perspective and the traces of a social typology that gains meaning with it.

Anahtar Kelimeler

Frequenter, Social Types, Space, Space Belongingness, Culture

Müdavim: Mekân Aidiyetinin Tipleşmiş Hali

Öz

Toplumsal tip konusuna son dönemde ilgi artsa da klasik sosyologların ifadelerinde de tipolojinin belirtilerini görmek mümkündür. Toplumsal tipler toplumun sosyalleşme dinamiklerini göstermesi açısından referans konumdadır. Toplumsal yapıya dair analizde bulunmanın en hızlı yolu tipolojileri anlamaktan geçmektedir. Toplumsal tipler gündelik hayatı ve kültürü yansıtır. Farklı toplumsal tipler, günlük yaşamın normlarını, değerlerini ve hâkim kültürü yansıtır. Toplumsal tipler bir toplumu tanımaya ve gündelik hayatının sürmesinde önemli bir araçtır. Gündelik yaşantımız mekanlarla örülü olduğu için mekandaki toplumsal tip bu noktada önemsenmektedir. Bu çalışmada mekânda var olan tiplerden biri olan müdavim tipi ele alınmıştır. Bu çalışma, toplumsal tiplerin gündelik hayatı ve kültürü nasıl yansıttığını inceleyerek toplumsalı anlamayı amaçlamaktadır. Ayrıca müdavim tipinin izi sürülerek analiz edilen mekandaki kültürel etkisi gözlemlenebilmektedir. Mekânın toplumsal bir kurum olduğundan hareketle bu çalışmada mekanların uğrakları anlamında, mekân aidiyeti yüksek kişileri sembolize eden “müdavim” tipi ele alınmıştır. Müdavim tipolojisinin arka planını anlamak adına mekânın toplumsallaşma pratiklerinin değişimi ele alınmıştır. Müdavim tipinin mekân üzerinden görünür olduğu gerçeğiyle kimlik, aidiyet ve kültürel perspektifle tipin izleri anlaşılmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Müdavim, Toplumsal Tip, Mekân, Mekân Aidiyeti, Kültür

Kaynakça

• Alkan, A. (2009). Cinsiyet Dinamiklerinin Peşinden Mekanın İzini Sürmek. İçinde A. Alkan (Ed.), Cins Cins Mekan (s. 7-35), Varlık Yayınları.
• Almog, O. (1998). The problem of social type: A review. Electronic Journal of Sociology. https://sociology.org/ejs-archives/vol003.004/almog.html, ( Erişim Tarihi: 10.08.2023).
• Anderson, N. (2017). Hobo Evsiz Adamın Sosyolojisi (E. Pınar, Çev). Heretik Yayınları.
• Aras, L. (2012). Genıus Luci Doğunun Batının Birleşiminde Yerin Ruhu. Uluslararası Kıbrıs Yayınları .
• Assman, J. (2001). Kültürel Bellek: Eski Belleklerde Yazı (A.Tekin, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Atak, S. (2021). Kahvehane müdavimi erkeklerin erkeklik deneyimleri ve toplumsal cinsiyet temelli şiddete bakış açıları üzerine niteliksel bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı.
• Aydemir, M. A. (2016). Sosyal Alanın Tipleştirilmesi: Toplumsal Tipler. İçinde M. A. Aydemir (Ed.), Toplumsal Tipler (s. 11-32). Açılım Yayınları.
• Aydemir, M. A. (2016). Toplumsal Tipler. Açılım Yayınları.
• Aydemir, M. (2020). Afetlerde Ortaya Çıkan Kültürel Durum ve İnsan Halleri Afetzede Tiplemesi Üzerine Deneyimsel Bir Analiz. İçinde İ. Can, Afet Sosyolojisi (s. 11-32). Çizgi Kitabevi.
• Ayhan, D. (2022). Mekansal Aidiyet: Mekan Sosyolojisine Yeni Bir Bakış. Çizgi Kitabevi.
• Bachelard, G. (2017). Mekanın Poetikası. (A.Tümertekin, Çev.). İthaki Yayınları.
• Backlund, E. A. (2004). A Quantitative synthesis of place attachment research: Investigating past experience and place attachment. In J. Murdy (Ed.). Northeastern Recreation Research Symposıum (s. 320-325). USDA Forest Service.
• Baker, U. (2014). Kanaatlerden İmajlara: Duygular Sosyolojisine Doğru. (H. Abuşoğlu, Çev.). Birikim Yayınları.
• Çakan, Ş. (2019). Sosyal yardım müdavimleri: İnatçı yoksullar. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı.
• Dirimeşe, E. (2022). Duygu ve zeka kavramlarına sosyolojik bakmak. Avrasya Terim Dergisi, 51-65. doi: 10.31451/ejatd.1154775.
• Easthope, H. (2009). Fixed identities in a mobile world? The relationship between mobility, place, and identity. Identities: Global Studies in Culture and Power, 61-82. doi: 10.1080/10702890802605810.
• Elias, N. (2000). Mozart: Bir Dahinin Sosyolojisi Üzerine. (Y. Tükel Kılıç, Çev.). Kabalcı Yayınevi.
• Gıulıanı, M. (2003). Theory of attachment and place attachment. In T. L. M. Bonnes, Psychological Theories for Environmental Issues (s. 137-170). Aldershot Publisher.
• Harvey, D. (2013). Sosyal Adalet ve Şehir. (M. Moralı, Çev.). Metis Yayınları.
• Harvey, D. (2014). Postmodernliğin Durumu. (S. Savran, Çev.). Metis Yayınları.
• Hauge, A. L. (2007). Identity and place: A critical comparison of three identity theories. Architectural Science Review, 44-51. doi:10.3763/asre.2007.5007.
• Karaarslan, F. (2014). Modern dünyada toplumsal hafıza ve dönüşümü. (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı.
• Kızmaz, Z. (2006). Cezaevi Müdavimleri: İnatçı Suçlular. Orion Kitabevi.
• Klapp, O. (1958). Social types: Process and structure. American Sociology Review, 674-678. doi:10.2307/2089056.
• Lee, T. H. (2011). How recreation involvement, place attachment, and conservation commitment affect environmentally responsible behavior? Journal of Sustainable Tourism, 895-915. doi:10.1080/09669582.2011.570345.
• Nora, P. (2006). Hafıza Mekanları. (M. E. Özcan, Çev.). Dost Kitabevi.
• Özmen, Z. (2015). Beyaz yakalı yaşam tarzları: İstanbul ve Ankara örneğinde nitel bir analiz. (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı.
• Park, R. (1928). Human migration and the marginal man. American Journal of Sociology, 881-893.
• Pollini, G. (2007). Elements of theory of place attachment and socioterritorial belonging. International Review of Sociology, 497-515. doi: 10.1080/03906700500272483.
• Saad-Filho, A. (2023). Kriz Çağı Neoliberalizm, Demokrasinin Çöküşü ve Pandemi. (Ş. Alpagut, Çev.). Yordam Kİtap.
• Schutz, A. (1944). The stranger: An essay in social psychology. American Journal of Sociology, 499-507. doi:10.1086/219472.
• Simmel, G. (2015). Bireysellik ve Kültür. (T. Birkan, Çev.). Metis Yayınları.
• Sombart, W. (2013). Aşk Lüks ve Kapitalizm. (N. Aça, Çev.). Bilim ve Sanat Yayınları.
• Stedman, R. (2002). Toward a social psychology of place: Predicting behavior from place-based cognitions, attitude, and identity. Envıronment and Behavior, 561-581. doi:10.1177/0013916502034005001.
• Tutkun, M. (2015). Kimlik kültür mekan üçgeninde bir tarihi merkez: Sürdürülebilirlik bağlamında Santa Harabeleri. Karadeniz Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 1-34. doi:10.31765/karen.183256.
• Türkyılmaz, G. (2020). İstanbul'da üçüncü dalga kahve kültürünün yayılması: Yeni orta sınıfın 2000 sonrası mekan ve kahve tüketimi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı.
• Veblen, T. B. (2016). Aylak Sınıfın Teorisi. (E. Kırmızıaltın-H. Bilir, Çev.). Heretik Yayınları.