Türkiye’deki Yalın Dönüşüm Uygulamalarında Değer Akışı Haritalaması: Sistematik Literatür Taraması

Yıl 2024, Sayı: 54, 123 - 139, 30.08.2024

Safa Külahlı , Vural Çağlıyan

https://doi.org/10.52642/susbed.1468355

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye'deki değer akışı haritalama uygulamalarına odaklanarak, bu alandaki akademik makaleleri literatür taraması yoluyla incelemektir. Bu çerçevede çalışmanın; uygulamaların, hangi sektörlerde, nasıl gerçekleştirildiği ve bu süreçlerde karşılaşılan zorluklar ve çözüm yollarına odaklanarak, yalın dönüşüme yönelik stratejiler geliştirilmesine katkı sunması amaçlanmaktadır. İlgili literatür çalışmalarını analiz etmek için, 2017-2023 yılları arasında yayınlanan ve Tr Dizinde yer alan makaleler arasından 23 tanesi sistematik bir yöntemle seçilmiş ve analiz edilmiştir. Literatürdeki uygulamalara bakıldığında değer akışı haritalama yöntemi yalın üretime geçiş aşamasında farklı sektörlerde sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Bulgular, değer akışı haritalamanın başta tekstil ve otomotiv olmak üzere birçok farklı sektörde, farklı teknik ve yöntemlerle uygulandığını ve süreç iyileştirmelerine önemli katkılar sağladığını göstermektedir. Bununla birlikte değer akışı haritalama uygulaması esnasında karşılaşılan zorluklara fazla değinilmemiştir. Değer akışı haritalamasının sınırlı uygulamaları bile birçok israf kaynağının belirlenmesine ve süreçlerde iyileştirmelere olanak tanımaktadır. Uygulamanın genişletilerek tüm süreçlere yayılması, işletmelerin daha yalın bir üretim sistemine sahip olmalarını sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Değer Akışı Haritalama, Literatür Taraması, Yalın Üretim

Value Stream Mapping in Lean Transformation Implementation in Türkiye: Systematic Literature Review

Öz

The purpose of this study is to examine academic articles related to value stream mapping applications in Turkey through a literature review, with a focus on which sectors these applications are used in and how they are implemented. Within this framework, the study aims to contribute to the development of strategies for lean transformation by focusing on the challenges faced and solutions encountered during the processes. To analyze relevant literature studies, 23 articles published between 2017 and 2023 and listed in the TrDizin were systematically selected and analyzed. When examining the applications in the literature, it is evident that value stream mapping is a frequently used method in various sectors, particularly during the transition to lean production. The findings demonstrate that value stream mapping has made significant contributions to process improvements in diverse sectors, including textiles and automotive, using different techniques and methods. However, the challenges encountered during value stream mapping implementation have not been extensively discussed. Even limited applications of value stream mapping allow for the identification of various sources of waste and facilitate process improvements. Expanding its application to all processes will enable businesses to achieve a more streamlined production system.

Anahtar Kelimeler

Lean Production, Literature Review, Value Stream Mapping.

Kaynakça

• Adalı, M. R., Kiraz, A., Akyüz, U., & Halk, B. (2017). Yalın Üretime Geçiş Sürecinde Değer Akışı Haritalama Tekniğinin Kullanılması: Büyük Ölçekli Bir Traktör İşletmesinde Uygulama. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 242-251.
• Akın, N. G. (2020). Değer Akış Haritalama Yöntemi Ile Yalin Uygulamalar: Tekstil Sektörü Örneği. Uluslararası Ekonomi, İşletme ve Politika Dergisi, 477-492.
• Argun, İ. D., & Çelik, S. (2023). Değer Akışı Haritalama Yöntemiyle Otomotiv Sektöründe Faaliyet Gösteren Bir Firmanin Teslimat Süresinin Azaltılması. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 94-112.
• Arunagiria, P., & Gnanavelbabu, A. (2014). Identification of Major Lean Production Waste in Automobile Industries using Weighted Average Method. Procedia Engineering, 2167-2175.
• Atmaca, E., Bulut, İ., & Kalender, Y. (2022). Süreç İyileştirme: Hizmet Sektöründe Bir Uygulama. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 1-15.
• Aydın, H., & Çetin, C. (2020). Değer Akışı Haritalama İle Süreçlerin İyileştirilmesi: Yalın Organizasyonda Bir Vaka Çalışması. Business and Economics Research Journal, 445-459.
• Başak, E. E., Yılmaz, İ. S., & Deniz, N. (2019). Endüstriyel Ürün İmalatı Yapan Bir İşletmede Yalın Üretim Uygulaması. Journal of Industrial Engineering, 157-172.
• Buer, S. V., Strandhagen, J. O., & Chan, F. T. (2018). The Link Between Industry 4.0 and Lean Manufacturing: Mapping Current Research and Establishing A Research Agenda. International Journal of Production Research, 2924-2940.
• Büyükarıkan, U. (2021). Elma Üretimi Yapan Bir Tarım İşletmesinde Değer Akış Maliyetleme Yöntemine Göre Örnek Uygulama. Alanya Akademik Bakış Dergisi, 161-175.
• Coşkun, E., & Özcan, S. (2023). Değer Akış Haritalama Yöntemi Ve Bir İmalat Işletmesinde Uygulanması. KSÜ Mühendislik Bilimleri Dergisi, 881-894.
• Dağ, H. İ., & Kara, Y. (2020). Yalın Üretime Geçişte Değer Akışı Analizi Ve Haritalandırma ile İsraf Kaynaklarının Belirlenmesi: Güneş Enerjisi Kollektörleri Üreten Bir İşletmede Uygulama. Konya Mühendislik Bilimleri Dergisi, 652-665.
• Dağcı, A., & Aslan, E. (2020). Sağlık Sektöründe Yalın Üretim Uygulaması: Tokat İlinde Bir Devlet Hastanesi Örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 623-638.
• Doğan, N. Ö., & Kama, A. (2021). Tedarik Zincirinde Değer Katmayan Faaliyetlerin Ortadan Kaldırılması: İmalat Sektöründe Bir Değer Akış Haritalama Uygulaması. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 91-99.
• Doğan, N. Ö., & Saçlı, E. (2019). Sağlık Sektöründe Değer Akış Haritalama Uygulaması: Bir Özel Hastane Örneği. III. Uluslararası Eğitim Bilimleri Ve Sosyal Bilimler Sempozyumu, (s. 196-204). Nevşehir.
• Emir, O., & Gergin, Z. (2021). Yalın Sistem Tasarımı İçin Simülasyon Destekli Değer Akış Haritalama Uygulaması. Journal of Industrial Engineering, 108-126.
• Eser, S., & Yıldız, M. S. (2017). Denim Pantolonu Üretiminde Değer Akış Haritalandırma Yönteminin Uygulaması. İşletme Bilimi Dergisi, 1-24.
• Forno, A. J., Pereira, F. A., Forcellini, F. A., & Kipper, L. M. (2014). Value Stream Mapping: A Study about the Problems and Challenges Found in the Literature From the Past 15 Years about Application of Lean Tools. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 779-790.
• Hines, P., & Rich, N. (1997). The Seven Value Stream Mapping Tools. International Journal of Operations & Production Management, 46-64.
• Hines, P., Rich, N., Bicheno, J., Brunt, D., Taylor, D., Butterworth, C., & Sullivan, J. (1998). Value Stream Management. The International Journal of Logistics Management, , 25-42.
• Leksic, I., Stefanic, N., & Veza, I. (2020). The Impact Of Using Different Lean Manufacturing Tools on Waste Reduction. Advances in Production Engineering & Management, 81-92.
• Ohno, T. (1988). Toyota Production System Beyond Large-Scale Production. New York: Productivity Press.
• Ömürgönülşen, M., & Çatman, R. (2018). Bir Kamu Kurumunda Değer Akış Haritalama ve Simülasyon Yöntemiyle Hizmet Sürelerinin Değerlendirilmesi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 47-70.
• Qassim, O., Garza-Reyes, J. A., Lim, M. K., & Kumar, V. (2015). Integrating Value Stream Mapping and PDCA to Improve the Operations of A Pharmaceutical Organisation in Pakistan. Proceedings of the 23rd International Conference for Production Research (ICPR), (s. 2-10).
• Rother, M., & Shook, J. (2003). Learning to See: Value-Stream Mapping to Create Value and Eliminate. Brookline: Lean Enterprise Institute.
• Sağbaş, A., Hasan, D., Çapraz, O., & Karakurt, N. (2018). Yalın Üretime Geçiş Sürecinde Seri Üretim Hattında Üretim Sistemi Optimizasyonu. Verimlilik Dergisi, 7-27.
• Sarı, E. B. (2018). Üretim Hatti Tasarımında Değer Akış Haritalama Tekniğinin Kullanılması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 67-82.
• Sarı, E. B. (2022). Endüstri 4.0 ile Şekillenen Üretim Sistemlerinde Değer Akış Haritalama: Sistematik Literatür Analizi Ve Kavramsal Model Önerisi. Journal Of Busıness In The Dıgıtal Age, 76-84.
• Sarucan, A., & Yılmaz, A. (2019). Değer Akış Haritalama Süreci Ve Bir Işletmede Uygulama. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi, 4131-4140.
• Sema Bilici, F. K. (2021). Değer Akış Haritalama Yöntemi Kullanılarak Tekstil Sektöründe Yalın Üretim Uygulaması. International Journal of Advances in Engineering and Pure Sciences, 131-142.
• Sevgili, A., & Antmen, Z. F. (2019). Yalın Üretim Tekniklerinden Değer Akış Haritalandırmanın Bir Metal İşleme Fabrikasında Süreç İyileştirme Amacıyla Uygulanması. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 219-228.
• Tekin, M., Arslandere, M., Etlioğlu, M., Koyuncuoğlu, Ö., & Tekin, E. (2018). Değer Akışı Haritalamasının Büyük Ölçekli Bir İşletmede Uygulanması. Mühendislik ve Teknoloji Yönetimi Zirvesi 2018– ETMS2018, 300-311.
• Uygun, M., Taş, Ü., & Pak, E. (2019). Değer Akışı Haritalandırma Yöntemi İle Verimliliğin Artırılması: Otomotiv Sektöründe Bir Vaka Çalışması. Verimlilik Dergisi, 7-39.
• Wireman, T. (2004). Total Productive Maintenance. New York: Industrial Press .
• Womack, J. P., & Jones, D. T. (1996). Beyond Toyota: How to Root Out Waste and Pursue Perfection. Harvard Business Review, 74(5), 140-151.