NAMIK KEMAL’İN TİYATROLARINDA HECE ÖLÇÜSÜ İLE YAZILAN ŞİİRLERE BİR BAKIŞ

Yıl 2015, Sayı: 4, 49 - 58, 17.05.2016

Mustafa Karabulut

Öz

Namık Kemal, Türk edebiyatında “Vatan ve Hürriyet Şairi” olarak anılır. Vatan Yahut Silistre adlı tiyatrosu ve İntibah adlı romanıyla edebiyat dünyamızda önemli yer edinmiştir. Toplum için sanat anlayışını benimsemiş olan sanatçı, sanat ve edebiyatı bir araç olarak kullanmıştır. Sanat hayatının ilk yıllarında Divan edebiyatı tarzında şiirler yazmış, Avrupa’ya gidip Batı edebiyatını tanıdıktan sonra eserlerini bu yolda yazmaya özen göstermiştir. Namık Kemal, tiyatrolarında Halk edebiyatı unsurlarını da kullanmıştır. Bu yazıda şairin tiyatrolarında hece ölçüsüyle yazdığı manzumelere bakılacaktır. Namık Kemal, Gülnihal (1875) adlı eserde Mezarcı’nın şiiri, Celaleddin Harzemşah (1885) adlı oyunun on altıncı perdesinde Cabir’in şiiri ve Akif Bey’deki (1874) şiiri hece ölçüsü ile yazmıştır. Namık Kemal, tiyatrolarında hece ölçüsü ile kaleme aldığı şiirlerinde Halk edebiyatının dil ve üslûbunu kullanır. Sanatçının bu tavrında Divan şiirinden uzaklaşarak, halka yaklaşma isteğinin önemli rol oynadığını söylemek yerinde olur. Namık Kemal’in Halk edebiyatına yönelimi ve bu tarzdaki şiir denemeleri, Türk Halk Edebiyatı bakımından önem taşır.Anahtar Kelimeler: Türk halk bilimi, Namık Kemal, hece ölçüsü, Tanzimat dönemi, tiyatro.

Anahtar Kelimeler

Türk halk bilimi, Namık Kemal, hece ölçüsü, Tanzimat dönemi, tiyatro

NAMIK KEMAL'S İN SYLLABİC THEATRE POETRY WRITTEN BY A GLANCE FOR

Öz

Namik Kemal is referred to as the poet of the poet of the homeland and freedom, the Turkish literature. Namik Kemal, has an important place in our world literature at the theater of Vatan Yahut Silistre and his novel of Intibah. Society for art of the artist, adopted as a tool of art and literature. Divan literature, art style of poetry written during the first years of his life, went to Europe after giving the works of Western literature has shown the way you write. Namik Kemal, has used elements of folk literatüre in the theater. In this article we will look at poetry written by the poet's theater syllable. Namik Kemal has written in the Gulnihal (1875) Mezarcı 's poem, the Celaleddin Harzemşah (1875) was the sixteenth of the game and the Cabir’s poem, penned with a metric syllables in poetry Akif Bey (1874). Namik Kemal uses the people's literature in his sonnets with metric syllables theaters across language and the tone. Approaching this new from poem of Divan zooms out, the artist's request is a good idea to say that an important role to the public. Namik Kemal's folk literature, orientation, and this song is important in terms of poetry, essays, Turkish folk literature.

Anahtar Kelimeler

Turkish folklore, Namık Kemal, syllable dimension Tanzimat period, theater

Kaynakça

• Aksoy, Erol. (2005), “Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Eserlerinde Halk Bilimi Unsurları”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Artun, Erman. (2009), Türk Halk Edebiyatına Giriş, İstanbul, Kitabevi Yayınları.
• Bilgegil, M. Kaya. (2009), Harâbât Karşısında Nâmık Kemal, Erzurum, Salkımsöğüt Yayınları.
• Boratav, Pertev Naili. (tarih yok), 100 Soruda Türk Folkloru, İstanbul, Gerçek Yayınevi.
• Elçin, Şükrü. (1988), Halk Edebiyatı Araştırmaları, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Göçgün, Önder. (1987), Namık Kemal, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Irmak, Yılmaz. (2005), “Necip Fazıl’ın “Çile”sindeki Şiirlerde Halk Edebiyatı Unsurları”, Hece, S. 97.
• Kaplan, Mehmet. (1964), Tanpınar’ın Şiir Dünyası, İstanbul, Dergâh Yayınları.
• Kemal, Namık. (2009), Akif Bey, Haz. Muhammet Cüneyt Özcan, İstanbul, Kitap Zamanı Yay.
• Kemal, Namık. (1989), Gülnihal, Haz. Kenan Akyüz, İstanbul, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Kemal, Namık. (2005), Celaleddin Harzemşah, Haz. M. Öcal Oğuz, Ankara, Akçağ Yayınları.
• Kocakaplan, İsa. (1999), Namık Kemal, İstanbul, Timaş Yayınları.
• Kurdakul, Şükran. (1977), Namık Kemal, İstanbul, Cem Yayınevi.
• Oğuz, M.Öcal (2010), Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Ankara, Grafiker Yayınları.
• Oğuz, M.Öcal. (1999), “Yahya Kemal’in Şiirlerindeki Halkbilimi Unsurları Üzerine Bir Deneme”, Milli Folklor, S.44.
• Özdemir, Nebi. (2001), “Halkbilimi>Kültürbilimi ve Medya”, Milli Folklor, S.49.
• Özdemir, Nebi. (2001), “Bilim ve Teknolojideki Gelişmelerin Köy Seyirlik Oyunlarına Etkisi”, Milli Folklor, S.51.
• Şahin, Veysel. (2010), “Namık Kemal’in Mektuplarında “Şiir, Tiyatro ve Gazete” Üzerine Tenkitler”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S.13.
• Tanpınar, Ahmet Hamdi. (1988), 19’uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Çağlayan Kitabevi,
• Tansel, Fevziye Abdullah. (1967), Namzk Kemal'in Mektuplarz I, Ankara: Tiirk Tarih Kurumu Basunevi.