KELİMELERİN GÜCÜ VE ZİHİNSEL SÖZLÜK

Yıl 2013, Sayı: 1 - SİİRT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERGİSİ, - , 17.05.2016

Firdevs Güneş

Öz

Kelime, insanların düşünme  ve  öğrenmesine yön veren önemli bir araçtır. Bu anlayış çoğu uzman tarafından kabul edilmekte, kelime öğretimi ile başarı arasında doğrudan ilişki kurulmaktadır.Dil eğitimi programlarında ise kelime öğretimi bir zorunluluk olarak ele alınmaktadır. Ancak alandaki uygulamalar incelendiğinde   farklı  anlayışların olduğu görülmektedir. Kelime öğretiminin amacı, öğretilecek kelimelerin seçimi dil öğretim yaklaşımlarına göre değişmektedir.Bazı uygulamalarda kelimeler amaç olarak ele alınmakta,öğrenciye kelime listeleri  verilerek bunları ezberlemeleri istenmektedir. Bazı uygulamalarda kelimeler derste okunan metni iyi anlamak ve davranış değiştirmek için öğretilmektedir. Bazılarında ise kelime bir araç olarak ele alınmakta, öğrencinin hayat boyu kullanılabileceği ve çeşitli becerilerini geliştirebileceği kelimeler öğretilmektedir.             Günümüzde  kelime öğretiminin amacı ve içeriği  daha farklı ele alınmaktadır. Bilindiği gibi son yıllarda  çoğu ülkede yapılandırıcı dil öğretim yaklaşımı   uygulanmaktadır.  Bu yaklaşımda   öğrencinin kelimeleri aktif olarak öğrenmesi, günlük yaşamında kullanması, kelime bilgi ve becerilerini geliştirerek  yaşamına yön vermesi amaçlanmaktadır.Öğrenci merkezli eğitim anlayışından hareketle, öğrencilerin  kelime kullanma becerilerini geliştirmeye daha fazla ağırlık verilmektedir. Kelime kullanma becerileri geliştirilerek öğrencilerin  aktif zihinsel sözlükleri zenginleştirilmeye çalışılmaktadır. Sürekli okuma etkinlikleriyle öğrencinin zihinsel sözlüğünü dolaylı  geliştirmesini beklemek yerine, doğrudan kelime öğretimi yapılmaktadır.Eğitim  sürecinde  öğrencinin düşünme, sorgulama, çıkarım yapma,  sınıflama,  ilişkilendirme, analiz-sentez, değerlendirme gibi  zihinsel  becerilerini geliştirici etkinliklere yer verilmektedir. Böylece kelime öğrenme, anlamını  keşfetme ve zihinde yapılandırma daha kolay olmaktadır. Öğrencilerin kelime  becerileri geliştirilerek okuma, okuduğunu anlama, yazma gibi dil becerileri ile zihinsel ve sosyal becerilerinin gelişimine katkı sağlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kelime, kelime öğretimi, zihinsel sözlük

Kaynakça

• Biemiller, A. (2007). L’influence du vocabulaire sur l’acquisition de la lecture. Encyclopédie sur le développement des jeunes, London. http://dev.literacyencyclopedia.ca/pdfs/topic.php?topId=19&fr=true
• Cellier, Micheline (2008). Le vocabulaire à l’école primaire, Retz,France.
• CECR (2000). Cadre européen commun de référence pour les langues. Apprendre, enseigner, évaluer, Division Des Langues Vıvantes, Strasbourg, Conseil de l’Europe, Didier
• Chauveau, Gérard. (1997). Comment l’enfant devient lecteur ? Paris : RETZ
• Coltheart, M. (1978). Lexical access in simple reading tasks. In G. Underwood (Ed.), Strategies in Information Processing, London: Academic Press.
• Coltheart, M. (2000). Dual routes from print to speech and dual routes from print to meaning: Some theoretical issues. In A. Kennedy, R. Radach, D. Heller & J. Pynte (Eds.), Reading as a Perceptual Process, Amsterdam: Elsevier.
• Dehaene. Stanislas (2003).Les bases cérébrales d'une acquisition culturelle: la lecture. In Jean-Pierre Changeux (Ed.),Gènes et Culture, pages 187--199. Odile Jacob, Paris
• Estienne Fr.(2000).L’écriture en chantier pour les dyslexiques et les dysorthographiques, Masson,Paris.
• Fayol Michel, Gombert JE,(1999). L'apprentissage de la lecture et de l'écriture, J.A. Rondal ve E. Esperet (Eds.), Manuel de Psychologie de l'enfant. Bruxelles: Mardaga
• Frey, Thomas(2012).The Future of Innovation Global Trends & the New Innovation Landscape DaVinci Institute,Louisville, [e-mail]
• Florin, Agnès(2002). Le développement du lexique et l’aide aux apprentissages, Conférence organisée par la commission départementale Maîtrise de la Langue et du Langage dans le cadre des animations pédagogiques, Seine-Saint-Denis,France
• Galisson, R. (1991), De la langue à la culture par les mots, Paris, Cle International
• Galisson, R. (1999), La pragmatique lexiculturelle pour accéder autrement, à une autre culture, par un autre lexique,Études de Linguistique Appliquée, 116, pp. 477-496
• Giasson, Jocelyne (2008). La compréhension en lecture, De Boeck,France.
• G Wettstein-Badour( 2006).Apprentissage de la lecture :une démonstration expérimentale et théorique de la supériorité de la méthode phonique synthétique(alphabétique) sur toutes les autres approches pé[e-mail]
• Güneş, Firdevs (2013).Türkçe Öğretimi Yaklaşımlar ve Modeller ,Pegem A Yayınları,Ankara
• Hart Betty ,Risley Todd R,(2003).The Early Catastrophe, American Educator, Spring
• Holender, D. (1988). Représentations phonologiques dans la compréhension et dans la prononciation des mots écrits. Cahiers du Département des Langues et des Sciences du Langage, 6, 31-84.
• Lieury,Alain (1995).Memoire des images et double codage,l’annee psychologique,No:95
• Totereau, C., (2005). Acte de lire. Genève: Delachaux et Niestlé.
• Mauger, G. (1967), Cours de Langue et de Civilisation Françaises, Paris, Hachette
• MEB (2005). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu,Ankara: MEB Basımevi.
• Perfetti.C. (1989).Représentation et prise de conscience au cours de l’apprentissage de la lecture in Les apprentis lecteurs. Neuchatel : ed Delachaux et Niestlé.
• Puren, Christian (2004). L’evolutıon Historique Des Approches En Didactique Des Langues- Cultures ou Comment Faire L’unite Des « Unites Didactiques », Congrès Annuel de l’Association pour la Diffusion de l’Allemand en France (ADEAF), École Supérieure de Commerce de Clermont-Ferrand, 2-3 Novembre 2004, France.
• Report,2009, Report on American Consumers, San Diego, 9 Aralık 2009
• Riès, Stéphanie (2013). Le cerveau du poète en action: le choix des mots en poésie, Laboratoire de Psychologie Cognitive et au Laboratoire de Neurobiologie de la Cognition, CNRS & Université d'Aix-Marseille, France.
• Rodríguez Seara, A. (2004). L’évolution des méthodologies dans l’enseignement du français langue étrangère depuis la méthodologie traditionnelle jusqu’à nos jours, Cuadernos del Marqués de San Adrián: Revista de humanidades, no. 1, http://www.uned.es/ca-tudela/revista/ Vancomelbeke, P.(2004). Enseigner le vocabulaire, Nathan, France.