MUHASEBE KÂRLARI VE HİSSE SENEDİ FİYATLARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: BİST METAL EŞYA, MAKİNE VE GEREÇ YAPIM SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 13, 1 - 20, 28.06.2019

Fatma Temelli , Abdülkadir Kaya

Öz

Firma kârları, hisse
senedi fiyatlarını ve yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyen önemli bir
faktördür. Firma kârları ile hisse senedi fiyatları arasındaki ilişki mevcut ve
potansiyel yatırımcılar için önemli bir faktör olarak görülmekte ve birçok araştırmacının
da ilgisini çekmektedir. Bu çalışmanın amacı; BİST Metal Eşya, Makine ve Gereç
Yapım Sektöründe faaliyet gösteren firmaların 2008-2017 yıllarına ait muhasebe
kârları ile hisse senedi fiyatları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu
çalışmada, 22 firmanın 2008-2017 yıllarına ait muhasebe kârları ile hisse
senedi fiyatı arasındaki ilişkisi  panel
veri yöntemiyle incelenmiştir. Firma kârları ve
hisse senedi fiyatları aralarındaki ilişkinin yönü Dumitrescu Hurlin  panel nedensellik testi ile incelenmiş,
analiz sonucunda fiyat ve esas faaliyet kârlılığı arasında çift yönlü bir
nedensellik bulunurken, aktif kârlılığı, net kâr marjı ve özkaynak kârlılığı
değişkenlerinden hisse senedi fiyatına doğru tek yönlü bir nedensellik
bulunmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Muhasebe Kârları, Hisse Senedi Fiyatları, Metal Eşya Makine ve Gereç Yapım Sektörü, Finansal Oranlar, Nedensellik Testi.

Kaynakça

• Akdoğan, N. ve Tenker, N. (2010). Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Aktaş, M. (2008). İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Hisse Senedi Getirileri İle İlişkili Olan Finansal Oranların Araştırılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37(2), 137-150.
• Atağan, G., Kaplanoğlu, E., İçerli, M.Y. ve Yükçü, C. (2018). Mali Tablolar Eğitimi (Editör: Süleyman Yükçü). İzmir: Kitapana Yayınevi.
• Ayaydın, H. ve Dağlı, H. (2012). Gelişen Piyasalarda Hisse Senedi Getirisini Etkileyen Makroekonomik Değişkenler Üzerine Bir İnceleme: Panel Veri Analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(3-4), 45-65.
• Aydemir, O., Ögel, S. ve Demirtaş, G. (2012). Hisse Senetleri Fiyatlarının Belirlenmesinde Finansal Oranların Rolü. Yönetim ve Ekonomi, 19(2), 277-288.
• Ayrıçay, Y. ve Türk, V.E. (2014). Finansal Oranlar ve Firma Değer İlişkisi: BİST’te Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (64), 53-70.
• Bai, J. ve Ng, S. (2004). A Panic Attack on Unit Roots and Cointegration. Econometrica, 72(4), 1127-1178.
• Ball, R. ve Brown, P. (1968). An Emprical Evaluation of Accounting Income Numbers. Journal of Accounting Research, Autumn, 159-178.
• Birgili, E. ve Düzer, M. (2010). Finansal Analizde Kullanılan Oranlar ve Firma Değeri İlişkisi: İMKB’de Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (46), 74-83.
• BİST (Borsa İstanbul A.Ş.) (2018). http://www.borsaistanbul.com/, (Erişim: 15.10.2018).
• Bozkurt, İ., Öksüz, S. ve Karakuş, R. (2015). Finansal Tablo İlanlarının Hisse Getirileri Üzerindeki Etkisi: BİST’de Ampirik Bir Uygulama. Maliye Finans Yazıları, (103), 113-140.
• Bozoklu, Ş. ve Yılancı, V. (2013). Finansal Gelişme ve İktisadi Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Gelişmekte Olan Ekonomiler İçin Analiz. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(2), 161-187.
• Breuer, B., Mcnown, R. ve Wallace, M. (2002). Series-Specific Unit Root Test with Panel Data. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 64(5), 527-546.
• Breusch, T. ve Pagan, A.R. (1980). The Lagrange Multiplier Test and Its Applications to Model Specification Tests in Econometrics. Review of Economic Studies, 47(1), 239-253.
• Breıtung, J. (2005). A Parametric Approach to the Estimation of Cointegrating Vectors in Panel Data. Econometric Reviews, 24(2), 151‐173.
• Büyükşalvarcı, A. (2010). Finansal Oranlar ile Hisse Senedi Getirileri Arasındaki İlişkinin Analizi: İMKB İmalat Sektörü Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (48), 130-141.
• Carrioni-Silvestre, J.L., Barrio-Castro, T.D. ve Lopez-Bazo, E. (2005). Breaking The Panels: An Application To The GDP Per Capita. Econometrics Journal, 8, 159- 175.
• Cengiz, H. ve Püskül, A.S.Ö. (2016). Hisse Senedi Getirileri ve Kârlılık Arasındaki İlişki: Borsa İstanbul Endeksinde İşlem Gören İşletmelerin Analizi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 6(12), 295-306.
• Demir, Y. (2001). Hisse Senedi Fiyatını Etkileyen İşletme Düzeyindeki Faktörler ve Mali Sektör Üzerine İMKB’de Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 109-130.
• Dumitrescu, E.I. ve Hurlin, C. (2012). Testing for Granger Non-Causality in Heterogeneous Panels. Economic Modelling, 29(4), 1450-1460.
• Güngör, B., ve Yerdelen Kaygın, C. (2015). Dinamik Panel Veri Analizi ile Hisse Senedi Fiyatını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(9), 149-168.
• Hadri, K. (2000). Testing for Stationarity in Heterogenous Panels. Econometrics Journal, 3, 148-161.
• Im, K., Pesaran, H. ve Shin, Y. (2003). Testing for Unit Roots in Heterogeneous Panels. Journal of Econometrics, 115, 53-74.
• Kakilli Acaravcı, S. (2016). Finansal Oranlar ve Hisse Senedi Getirisi İlişkisi: Borsa İstanbul Üzerine Bir Uygulama. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35), 263-275.
• Kalaycı, Ş. ve Karataş, A. (2005). Hisse Senedi Getirileri ve Finansal Oranlar İlişkisi: İMKB’de Bir Temel Analiz Araştırması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (27), 146-147.
• KAP (Kamuyu Aydınlatma Platformu) (2018). http://www.kap.gov.tr/, (Erişim: 12.10.2018).
• Karğın, M. ve Demirel Arıcı, N. (2015). Muhasebe Bilgilerinin Kalitesini Ölçmeye Yönelik Bir Çalışma: Borsa İstanbul Örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (67), 1-22.
• Kaya, A. ve Öztürk, M. (2015). Muhasebe Kârları İle Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki İlişki: BİST Firmaları Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (67), 37-54.
• Kayalıdere, K. (2013). Hisse Senedi Piyasasında Muhasebe Bilgilerinin Rolü: İMKB-Mali Sektör Üzerine Bir Uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(1), 130-151. Kohansal, M.Z., Dadrasmoghaddam, A., Karmozdi, K.M. ve Mohseni, A. (2013). Relationship Between Financial Ratios and Stock Prices for the Food Industry Firms in Stock Exchance of Iran. World Applied Programming, 3(10), 512-521.
• Levin, A., Lin, C. F. ve Chu, C.S.J. (2002). Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Finite Sample Properties. Journal of Econometrics, 108, 1-24.
• Nargelecekenler, M. (2011). Hisse Senedi Fiyatları ve Fiyat/Kazanç Oranı İlişkisi: Panel Verilerle Sektörel Bir Analiz. Business and Economics Research Journal, 2(2), 165-184.
• Öz, B., Ayrıçay, Y. ve Kalkan, G. (2011). Finansal Oranlarla Hisse Senedi Getirilerinin Tahmini: İMKB 30 Endeksi Hisse Senetleri Üzerine Diskriminant Analizi İle Bir Uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 51-64.
• Özçelik, H. (2018). Muhasebe Bilgisi Değer İlişkisi: BİST Gıda İçecek Sektörü Üzerine Bir Araştırma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4), 127-137. Özer, G. ve Yücel, R. (2005). Bir Yıldan Uzun Ölçüm Dönemlerinin Düzey ve Değişim Modelleri Açısından Muhasebe Kârları İle Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki İlişki Üzerine Etkisi. Muhasebe ve Denetime Bakış, 14, 1-22.
• Pesaran, M.H. (2004). General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels. Cambridge Working Papers in Economics, 0435.
• Pesaran, M.H. (2006). A Simple Panel Unit Root Test in the Presence of Cross Section Dependecy. Cambridge Working Papers in Economics, 0346.
• Pesaran, M. H. (2007). A Sımple Panel Unit Root Test In The Presence Of Cross-Section Dependence. Journal Of Applied Econometrics, 22, 265–312.
• Pesaran, M.H., Ullah, A. ve Yamagata, T. (2008). A Bias-Adjusted LM Test of Error Cross-Section Independence. Econometrics Journal, 11, 105-127.
• Şamiloğlu, F. ve Akgün, A.İ. (2015). Finansal Tablolar Analizi. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Taylor, M. ve Sarno, L. (1998). The Behaviour of Real Exchange Rates During the Post Bretton Woods Period. Journal of International Economics, 46, 281-312.
• Uzun, U. ve Güngör, B. (2017). Borsa Endeksleri İle Ülkelerin Seçilmiş Makroekonomik Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Uluslararası Boyutta İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(4), 1-30.