ALMANYA’DAKİ TÜRK YAZARLARIN HİKÂYELERİNDE TÜRKLERİN ALMANYA’YA UYUMU

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 13, 116 - 138, 28.06.2019

İlyas Suvağci

Öz

Göç,
insan hayatında önemli değişiklikler oluşturur. Göçmenler farklı bir dil, din
ve kültüre sahip bir ülkede hayatlarına devam ederken kendi değerlerini bir
anda bırakamazlar. Bu nedenle onların göç ettikleri topluma uyumu uzun soluklu
bir süreci kapsar. 1961 yılında Türkiye’den Almanya’ya işgücü nedeniyle
çalışmaya giden Türkler uyum konusunda ciddi sorunlar yaşamışlardır. Almanların,
gelenlerin insan olduklarını unutup onları sadece işgücü olarak görmesi
Türklerin kendi içlerine kapanmalarına neden olmuştur. Göç sonucu Almanya’ya
giden Türk yazarların, göç konusunu ve sonuçlarını edebi eserlerinde konu
olarak işlemeleri bu eserlerin Göçmen Edebiyatı’na dâhil edilmelerini
sağlamıştır. Bu çalışmada ekonomik, siyasi, ailevi gibi nedenlerle Almanya’ya
göç eden 16 Türk yazarının 23 eserindeki 39 hikâyede uyum konusunun nasıl ele
aldıkları incelenmiştir. Türk yazarlarının, eserlerinde; Türklerin Almanya’ya uyum
konusunda yaşadıkları sorunları, Almanların göçmen karşıtı politikalarının
Türkler üzerindeki etkileri ve buna karşı gelişen tepkiler, kuşak çatışmasından
dolayı Türklerin Almanya’ya uyum sağlamalarında ortaya çıkan sorunları nasıl
ele aldıkları incelenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Göç, Almanya’ya Göç, Göçmen Edebiyatı, Uyum, Hikaye

Kaynakça

• Abadan-Unat, N. (2002). Bitmeyen Göç Konuk İşçilikten Ulus-Ötesi Yurttaşlığa. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay. Adıgüzel, Y. (2011). Yeni Vatanda Dini ve İdeolojik Yapılanma Almanya’daki Türk Kuruluşları. İstanbul: Şehir Yay Akca, N. Ceyhan. (2015). “Menekşe Toprak’ın Öykülerinde Almanya’ya Göçün Farklı Yüzleri”. Turkish Migration Conference’ta sunulan bildiri, London: Transnational Press, 467-475. Akçam, D. (1998). Sevdam Ürktü. Ankara: Arkadaş Yay. Aydın, Y. (2012). Türkiye ile Almanya Arasındaki Göç Hareketleri ve Değişim: Veriler ve Gözlemler Işığında İki Ülke Arasındaki Göç Hareketlerine ve Yol Açtıkları Değişime İlişkin Bir Değerlendirme Denemesi. Fındıkçıoğlu. Ü. Sözbir ve E. Zeynep Güler (Ed.). Almanya’ya Emek Göçü (Bir Bavul, Umut ve Hayalleriyle Çıktılar Yola) İçinde (29-55). İstanbul: Yazılama Yayınevi. Aytaç, G. ve Diğerleri. (1996). Sürgün Edebiyatı Açık Oturum. F. Andaç (Haz.). Sürgün Edebiyatı Edebiyat Sürgünleri içinde (s.373-391). İstanbul: Bağlam Yay. Bahadınlı, Y. Ziya. (1982). Geçeneğin Karanlığında. İstanbul: Yeni Dünya Yay. Başargan, Ö. (1987). Hasıraltı. Ankara: Kerem Yay. Baykurt, F. (1986). Barış Çöreği. İstanbul: Remzi Kitabevi ________, (1986). Duisburg Treni. İstanbul: Remzi Kitabevi ________, (1982). Gece Vardiyası. İstanbul: Remzi Kitabevi ________, (1993). Bizim İnce Kızlar. Oberhausen: Ortadoğu Yay. Bektaş, H. (1981). Yaşamı Kuşatmak/Belagerung des Lebens. Berlin: Ararat Verlag ________, (1997). Meyhane Dedikleri. İstanbul: İnkılâp Yay. Bilge, M. (1986). Kanaldaki Yabancı. Ankara: Yaba Yay. Demirel, M. (1996). Sevgi’nin Düşü. Ankara: Sanatyapım Yay. Durgut, G. (1993). Gündüz Almanya Gece Türkiye (Almanya’da Türk Basını). Zafer Şenocak (Ed.). Deutsche Türken (Türk Almanlar) İçinde (231-239). Hamburg: Rowohlt Verlag Hekim, R. (1992). Uzak Yuvada Bahar. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yay. Heydorn, G. (1988). Yama. İstanbul: Yeni Dünya Yay. Işık, H. (1993). Almanya’da Yitenler. İstanbul: Fırat Yay. Keskin, H. (2011). Türklerin Gölgesinde Almanya Geleceğe Yönelik Uyum Politikası İçin Görüşler. Y. Pazarkaya (Çev.). İstanbul: Doğan Kitap Kuruyazıcı, N. (1992). “Niçin Almanya’da Yazan Türkler”. Hürriyet Gösteri, S.144, 4. ____________, (2001). “Almanya’da Oluşan Yeni Bir Yazının Tartışılması”. N. Kuruyazıcı-Mahmut Karakuş (Yayıma Haz.). Gurbeti Vatan Edenler Almanca Yazan Almanyalı Türkler içinde (3-24). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay. Oraliş, M. (1992). Almanya’da Oluşan Yabancılar Yazını. Hürriyet Gösteri, S.144, 10-11. Özakın, A. (1982). Kanal Boyu. İstanbul: Yazko Yayınları Özgül, G. (1991). Geminin En Altındaki. Ankara: Bilgi Yay. Pazarkaya, Y. (1998). Güz Rengi. İstanbul: Sistem Yay. Polat, T. (1992). “Ötekiler Anlatıyor”. Hürriyet Gösteri, S.144, 12-13. Sakallı, C. (2018). Göçmen Edebiyatı: Ara Dilde Yazmak. Monograf Edebiyat Eleştiri Dergisi, S.9, 10-26. Savaşçı, F. (1972). İş Dönüşü. İstanbul: Yeditepe Yay. ________, (1986) Ayva Kokulu Ev. Berlin: Yabanel Yay. ________, (1988) Kargalar. Ankara: Kerem Yay. ________, (1988) Almanya’nın Güzel Kızları. Ankara: Kerem Yay. Sirkeci, İ-M.M. Yüceşahin (2014). “Türkiye’de Göç Çalışmaları”. Göç Dergisi, C.1, S.1, 1-10. Suvağci, İ. (2018). Almanya’ya Göçün Almanya’daki Türk Yazarların Hikâyelerine Yansıması (1961-2001). (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Dicle Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır. Unutulmaz, K. Onur. (2015). Gündemdeki Kavram: Göçmen Entegrasyonu-Avrupa’daki Gelişimi ve Britanya Örneği. S.G. -N.A. Şirin Öner (Ed.). Küreselleşme Çağında Göç Kavramlar Tartışmalar İçinde (135-160). İstanbul: İletişim Yay. Üçgül, S. (2006). Rus Göçmen Edebiyatı I. Ankara: Kapadokya Yay. Ülker, H. (1983). Gurbet İnsanları. İzmir: Sanay-Koop Yay. Yazıcı, H. (2002). Göç Edebiyatı Doğuyu Batıya Taşıyanlar Ortadoğu Hıristiyan Arap Edebiyatçıların Batıdaki Öncü İsimleri. İstanbul: Kaknüs Yay. Yıldız, B. (1997). Demir Bebek. İstanbul: DD Yay. Zengin, E. (2010). Türk-Alman Edebiyatına Tarihsel Bir Bakış ve Bu Edebiyata İlişkin Kavramlar. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S.12, 329-349.