NEOLIBERAL GLOBALIZATION AND TRANSFORMATION OF THE FAMILY

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 1, 98 - 120, 30.06.2021

İrfan Yıldırım

https://doi.org/10.53586/susbid.899629

Cited By: 1

Öz

In this article, what globalization is in general and its connection with neoliberal ideology are emphasized, the origins of the concept in the historical process, the concepts and ideologies associated with it, the dynamics that play a role in the formation of the process, are analyzed and evaluated in relation to the transformation experienced by the family in the process. Globalization, which has become evident especially with the colonial activities in the last two centuries, the prominence of international companies and the neoliberal policies implemented by the industrialized states, has significantly changed the perception of time and space, has gained momentum with the developments in the technological field, and has made significant distances in transportation, communication and interaction between different societies. has traveled. The globalization process, which includes the widespread use of the life style envisaged by modernism, has highlighted the rational, libertarian, egoistic and individualistic aspects of human beings in family relations and has brought about the spread of an approach that breaks the individual's institutional belongings and ties with them. In the study, the dimensions of the change and transformation that occurred in the structure, function and relations of the family institution with the globalization process were examined, and its relationship with the prominent developments in the process was tried to be revealed. The conclusion reached is that neoliberal globalization is essentially an area of struggle between capital and labor, and an extension of a process based on the capitalist system, which is seen together with the industrial revolution and requires competition, has become widespread with practices that anticipate political and economic goals, is indifferent to feelings based on the happiness of the individual, individual happiness is only It is in the direction that he seeks in economic factors, therefore he does not care about the family institution and basic values. In addition, impressions have been obtained that the transformation of the family's structure, function and relations with the neoliberal globalization process has affected the family significantly, that the society has become unable to fulfill some of its important functions due to the atomization of the society, and that the fragmented family types bring about the isolation of the individual. Finally, it was pointed out that some precautions should be taken against the dangers that await the family institution.

Anahtar Kelimeler

Globalization, Family, Transformation of the Family, Neoliberalism, Neoliberal Globalization

NEOLİBERAL KÜRESELLEŞME VE AİLENİN DÖNÜŞÜMÜ

Öz

Bu makalede, genel olarak küreselleşmenin ne olduğu ve neoliberal ideoloji ile bağlantısı üzerinde durulmuş, kavramın tarihsel süreçteki kökenleri, ilişkili olduğu kavram ve ideolojiler, sürecin meydana gelmesinde rol oynayan dinamikler ele alınmış, analiz edilmiş ve süreç içerisinde ailenin yaşadığı dönüşüm ile ilişkili şekilde değerlendirilmiştir. Özellikle son iki yüzyılda yaşanan sömürgecilik faaliyetleriyle, uluslararası şirketlerin öne çıkmasıyla ve sanayisi gelişmiş devletler tarafından uygulanan neoliberal politikalarla belirgin hale gelen küreselleşme, zaman ve mekân algısını önemli oranda değiştirmiş, teknolojik alandaki gelişmelerle ivme kazanmış, farklı toplumlar arasında ulaşımda, iletişim ve etkileşim kurmada önemli mesafeler kat etmiştir. Modernizmin öngördüğü yaşam biçiminin yaygın hale gelmesini de içeren küreselleşme süreci, aile ilişkilerinde insanın rasyonel, özgürlükçü, egoist ve bireyci yönlerini öne çıkarmış ve bireyin kurumsal aidiyetlerini ve onlarla bağlarını koparan bir yaklaşımın yaygınlaşmasını beraberinde getirmiştir. Çalışmada ayrıca, küreselleşme süreciyle birlikte aile kurumunun yapı, işlev ve ilişkilerinde meydana gelen değişim ve dönüşümün boyutları irdelenmiş, süreçte öne çıkan gelişmelerle ilişkisi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Varılan sonuç ise neoliberal küreselleşmenin, esasında sermaye ile emek arasında görülen bir mücadele alanı ve sanayi devrimiyle birlikte görülen ve rekabeti gerektiren kapitalist sisteme dayalı bir sürecin uzantısı olduğu, siyasi ve ekonomik hedefleri öngören pratiklerle yaygınlaştığı, bireyin mutluluğunu esas alan duygulara kayıtsız kaldığı, bireysel mutluluğu sadece ekonomik unsurlarda aradığı, dolayısıyla aile kurumunu ve temel değerleri önemsemediği yönündedir. Ayrıca neoliberal küreselleşme süreciyle birlikte ailenin yapı, işlev ve ilişkilerinde yaşadığı dönüşümün, aileyi önemli ölçüde etkilediği, toplumun atomize olmasıyla bazı önemli işlevlerini yerine getiremez hale geldiği, parçalı hale gelen aile türlerinin bireyin yalnızlaşmasını getirdiği şeklinde izlenimler elde edilmiştir. Son olarak, aile kurumunu bekleyen tehlikelere karşı bazı önlemlerin alınması gerektiğine dikkat çekilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Küreselleşme, Aile, Ailenin Dönüşümü, Neoliberalizm, Neoliberal Küreselleşme

Kaynakça

• Akıncı Çötok, N. (2017). Giddens Sosyolojisinde Toplumsal Dönüşümün Temel Kavramları ve Bağlantılar: Yapılanma, Modernite ve Küreselleşme, Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, Cilt: III, Sayı: 5, ss. 189-207.
• Aktay, Y. (2010). “Modern Dünyada Ailenin Dönüşümü ve Muhtemel Geleceği Üzerine Mülahazalar ve Geleneğe Dayalı Problemler”, Küreselleşen Dünyada Aile İçinde, ss.177-188.
• Alptekin, Yavuz, M. (2015). Kapitalizmin Ortaya Çıkışı: Jeo-kültürel Yaklaşım, KTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sos. Bil. Derg. (10):231-241.
• Anicic, D. - Anicic, J. - Bejatovic, G. - Petrovic, V. (2019). The Effects Of Globalization And Neoliberal Concept On Economy Development Of Countries In Transition, (JPMNT) Journal of Process Management – New Technologies, International Vol. 7, No 1.
• Aslan Yaşar, G. (2011). Ortaçağdan Günümüze “Modernite”: Doğuşu ve Doğası, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl:4, Sayı:7, s.10-20).
• Aytaç, Ö. ve İlhan, S. (2008). Yeni Kapitalizmin Kaotik Evreni: Belirsizlik, Sömürü ve Ahlâki Kriz, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 10, Sayı: 1.
• Bauman, Z. (2010). Küreselleşme, (Çev.: Abdullah Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Bozan, M. (2018). Liberalizm ve Neoliberalizm Bir Kriz Döngüsü mü, Yoksa Siyasi Bir Kurgu mu? International Journal of Political Studies, Vol:4, Issue:1.
• Can, İ. (2013). “Ailenin Tarihsel Gelişimi: Dünü, Bugünü ve Yarını”, Sistematik Aile Sosyolojisi, (Editör: Mustafa Aydın), Çizgi Kitabevi, Konya.
• Canteki̇n, Ö. (2015). Küreselleşme ve Eğitim: “Homo Economicus” Eğitim Anlayışının Dönüşümü, Akademik Hassasiyetler, 2(4), 43-72.
• Crane, A. (2013). Modern Slavery As a Management Practice: ExploringThe Conditions And Capabilities For Human Exploitation, Academy Of Management Review, Vol:38, No:1, ss:49-69.
• Çelik Z. (2012). “Neoliberalizmi Kısa Tarihi” (Kitap Eleştirisi), İdealkent, Sayı:7, s.187-193.
• Çuhacı, A. (2007). Ulrich Beck’in Risk Toplumu Kuramı, Sosyoloji Dergisi / 3. Dizi 14. Say:1, S.129-157.
• Demirci, E. Y. (2007). Değişim Sürecinde Dünyada ve Türkiye’de Aile Ya Da Cemaat-Cemiyet Ayrımında Aileyi Yeniden Düşünmek, ‘Günümüzde Aile’, (Uluslararası Aile Sempozyumu), İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Dikeçligil, F. (2012). Aileye Dair Kabullerin Ezber Bozumu, Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 8 (31), 21-52.
• Duman, M. Z. (2011). Neo-liberal Küreselleşmenin Zaferi, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:8, Sayı:1, S. 667-700.
• Erkal, M. E. (2011). Türk Aile Yapısı ve Bazı Meseleler, İstanbul Journal of Sociological Studies (24), https://dergipark.org.tr/tr/pub/iusoskon/issue/9526/119047 (Erişim Tarihi:30.11.2020).
• Erol, A. (2016). Dünya Aile Zirveleri (World Family Summits), The Journal of Kırıkkale Islamic Sciences Faculty, (KİİFAD), Yıl:1, Sayı:1, Ss.75-82.
• Gülçubuk, B. (2002). Küreselleşmenin Kavramsal Çerçevesi Temel Dinamikleri ve Türkiye, Türkiye V. Tarım Ekonomisi Kongresi (11-18 Eylül 2002),Erzurum.
• Güloğlu, M. F. (2019). Redefining the family: Changes and continuities [Aileyi yeniden tanımlamak: Değişimler ve süreklilikler]. Toplumsal Değişim, 1, 47–78.
• Günay, G. (2011). İktisat Sosyolojisinde Yeni Açılımlar. Istanbul Journal of Sociological Studies, 0 (34), 97-107. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/iusoskon/issue/9518/118919.
• Güneş, H.N. (2018). Feminist Akımlarda Aile, Social Sciences Research Journal, Volume: 7, Issue: 3, 142-153.
• Güngör, S. (2001). Althusser’de İdeoloji Kavramı, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 6, Sayı:2, s.221-231.
• Harvey, D. (2005). Neoliberalizmin Kısa Tarihi, (Çev.:Aylin Onacak), Sel Yayıncılık İstanbul.
• Hayek, F. A. V. (2014). Kölelik Yolu, (Çev., Turhan Feyzioğlu, Yıldıray Arsan, Atilla Yayla), Liberte Yayınları, Ankara.
• Hayek, F. A. V. (2009). Liberalizm, (Çeviren: Ünsal Çetin), Liberal Düşünce, Cilt 14, Sayı: 55, Sayfa: 197-224.
• Holton, R. (2013). Küreselleşmenin Kültürel Sonuçları, (Çev.: Kasım Karaman), Sosyoloji Konferansları, No: 47(2013-1), 59-75.
• İlhan, S. (2019). Neo-liberalizm, Esneklik ve Güvencesizlik, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 29, Sayı: 2, Sayfa: 361-368.
• Kaya, F. (2020). Cities Transformed By Globalization, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Year: 12, Issue:25, 270-286.
• Kellner, Douglas (2013). Kültür Endüstrisi, (Çev.: Muharrem Açıkgöz). felesefelogos, 2013:2.
• Küçükcan, T. (2005). Modernleşme ve Sekülerleşme Kuramları Bağlamında Din, Toplumsal Değişme ve İslam Dünyası, İslam Araştırmaları Dergisi, Sayı:13, 109-128.
• Küçükkalay, M. A. (1997). Endüstri Devrimi ve Ekonomik Sonuçlarının Analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S. 2 (Güz), s.51-68.
• Kotz, D. M. (2000). Globalization and Neoliberalism, Rethinking Marxism, Volume 12, Number 2, pp. 64-79.
• Sennett, R. (2008). The Corrosion of Character The Personal Consequences o f Work in the New Capitalism, (Karakter Aşınması, Yeni Kapitalizmde İşin Kişilik Üzerindeki Etkileri),(Çev.: Barış Yıldırım), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Şentürk Dızman, Z. (2019). Sosyal Medyanın Boşanmaya Etkileri, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), Cilt: 6, Sayı: 4, S. 548-555.
• TİHEK. (2019). İnsan Hakları Bağlamında Ailenin Korunması Hakkı, II. Uluslararası İnsan Hakları Sempozyumu (Sonuç Bildirisi), 29-30 Nisan 2019, Ankara.
• Traulsen, J. M. ve Bissel, P. (2003). The Risk Society, Sociology and Pharmacy Practice, IJPP, 11: 251–258.
• Turğut, F. (2017). Tarihsel Süreçte Aile Kurumunun Dönüşümü ve Geleceğine Yönelik Çıkarımlar, Medeniyet ve Toplum Dergisi, 1(1), 93-117.
• Özsevgeç, Y. (2017). Postmodernizm Üzerine, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 54:135-142.
• Winter, G. S. - Alli, A. M. - May, D. L. (2007). Globalization: Its Effects, International Business & Economics Research Journal, Volume 6, Number 1.
• Yanık, L. K. (2015). “Liberalizm: Bir Yazın Değerlendirmesi”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 12, Sayı 46, s. 35-55.