Öz
Ortadoğu tarihinin en uzun ve kanlı savaşlarından olan Irak-İran Savaşı’nın hem bölge ülkeleri üzerinde hem de dünyadaki güç dengeleri açısından son derece önemli etkileri olmuştur. Bu çalışmada İran ile Irak arasında gerçekleşen savaşın Türkiye’deki basın yayın organları tarafından nasıl değerlendirildiği ve kamuoyuna nasıl aktarıldığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Dış Politika dergisinin dönemin uluslararası ilişkiler meselelerini farklı kesimlerden yazarlar tarafından geniş bir çerçevede ele alması niteliği taşıması derginin çalışma kapsamında örneklem olarak seçilmesinin gerekçelerindendir. Dış Politika dergisinde Irak-İran Savaşı’nın konu edinildiği röportaj, haber ve makaleler içerik analizi yöntemiyle analiz edilirken, savaşın yer verildiği metinlerde gelişmelerin ağırlıklı olarak hangi temalarla ilişkilendirildiği, savaşın taraflarının konumlandırılması ve taraflara ilişkin yaklaşımlar saptanmaya çalışılmıştır. Savaşın mezhep ve devrim ihracı temasıyla birlikte ele alındığı ve sıklıkla da İran tarafı üzerinden sürecin okurlara aktarıldığı görülmektedir. Ayrıca incelenen metinlerin büyük bir bölümünde ana aktör olarak Ayetullah Humeyni’nin konumlandırıldığı, Saddam Hüseyin’in açıklama ve söylemlerinin ise sınırlı sayıdaki metinde yer bulduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Basın ve Dış Politika Dış Politika Dergisi Irak-İran Savaşı Savaşın Medya Temsilleri
Kaynakça
- Ateş, T. (1989). “Batılı Ülkeler Ve İsrail İslam Devriminin Yayılmasını İstemiyor”. Dış Politika , 78-82.
- Çandar, C. (1988). İran-Irak Savaşı . Dış Politika , 223-225.
- Dış Politika (1988). Başlarken. Dış Politika, 5-6.
- Dış Politika (1989). "İran Uluslararası Statüko İle Uzlaşmak Zorunda Kaldı". Dış Politika, 72-78.
- Dilipak, A. (1988). İran-Irak Savaşı Bitti Mi? Dış Politika, 220-225.
- Hanioğlu, Ş. (1989). Savaş Yeniden Başlayabilir. Dış Politika, 82-85.
- İslamcı Dergiler Projesi (2020, 2 16). Dış Politika. İslamcı Dergiler Projesi, Http,//Katalog.İdp.Org.Tr/Dergiler/441/Dis-Politika Adresinden Alındı
- Koru, F. (1988, Temmuz). Körfez Üzerinde Oyunlar Ve İran-Irak Savaşının Geleceği. (H. H. Ceylan, Röportaj Yapan)
- Müftüoğlu, A. (1989). İslam Yüzyıllar Sonrasında Tekrar Hayata Dönüyor. Dış Politika, 85.
- Metiner, M. (1988). Harb-İ Kimya’nın’ Veya Kürt Sorununun Düşündürdükleri. Dış Politika, 229- 232.
- Metiner, M. (1989). 10. Yılında İran İslam Devrimi. Dış Politika, 234.
- Pehlivanoğlu, A. Ö. (2004). Ortadoğu Ve Türkiye. İstanbul, Kastaş Yayınları.
- Rebiyi, H., & Muhammedpur, A. (2017). Tehlile Revend Ve Vijegiyaye Cenge Temiliye Iraq Aleye İran Ba Tekid Ber Bonyanhaye Cografyaye Nezami. Feslnameye Mutalaate Defaye Mugaddes, 47-74.
- Süleymani Kha, N. (2015). Ruzshomare Cenge İran Ve Irak, Tesmime Saddam Be Ceng Aleye İran. Tahran, Merkeze Esnade Defaye Mugaddes.
- Sadr, E. B. (1988). Beni Sadr İle. (E. Ü. Arabi, Röportaj Yapan)
- Sayarı, S. (2019). Türkiye'de İslam Ve Uluslararası İlişkiler. Ş. Mardin İçinde, Ortadoğu'da Kültürel Geçişler (S. 280). Ankara, Doğu Batı Yayınları.
- Taha, A. (1988). İran- Irak Savaşı Ve…. Dış Politika, 152.
- Van Dijk, T. (2003). "Söylem Ve İdeoloji Çokanlamlı Bir Yaklaşım", Söylem Ve İdeoloji, (Haz. B. Çoban, & Z. Özaraslan, İstanbul, Su Yayınları.
- Yalçıntaş, N. (1989). İran-Irak Harbinin Devamı İsrail'in Lehine Olmuştur. Dış Politika, 90.
- Yari, H. H. (2010, Eylül 21). Cenge İran Ve Iraq Chera Ve Chegune Agaz Shod? 02 2, 2020 Tarihinde Bbc Persian , Https,//Www.Bbc.Com/Persian/İran/2010/09/100921_L44_War30th_İran_İraq Adresinden Alındı
Öz
Ortadoğu tarihinin en uzun ve kanlı savaşlarından olan Irak-İran Savaşı’nın hem bölge ülkeleri üzerinde hem de dünyadaki güç dengeleri açısından son derece önemli etkileri olmuştur. Bu çalışmada İran ile Irak arasında gerçekleşen savaşın Türkiye’deki basın yayın organları tarafından nasıl değerlendirildiği ve kamuoyuna nasıl aktarıldığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Dış Politika dergisinin dönemin uluslararası ilişkiler meselelerini farklı kesimlerden yazarlar tarafından geniş bir çerçevede ele alması niteliği taşıması derginin çalışma kapsamında örneklem olarak seçilmesinin gerekçelerindendir. Dış Politika dergisinde Irak-İran Savaşı’nın konu edinildiği röportaj, haber ve makaleler içerik analizi yöntemiyle analiz edilirken, savaşın yer verildiği metinlerde gelişmelerin ağırlıklı olarak hangi temalarla ilişkilendirildiği, savaşın taraflarının konumlandırılması ve taraflara ilişkin yaklaşımlar saptanmaya çalışılmıştır. Savaşın mezhep ve devrim ihracı temasıyla birlikte ele alındığı ve sıklıkla da İran tarafı üzerinden sürecin okurlara aktarıldığı görülmektedir. Ayrıca incelenen metinlerin büyük bir bölümünde ana aktör olarak Ayetullah Humeyni’nin konumlandırıldığı, Saddam Hüseyin’in açıklama ve söylemlerinin ise sınırlı sayıdaki metinde yer bulduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ateş, T. (1989). “Batılı Ülkeler Ve İsrail İslam Devriminin Yayılmasını İstemiyor”. Dış Politika , 78-82.
- Çandar, C. (1988). İran-Irak Savaşı . Dış Politika , 223-225.
- Dış Politika (1988). Başlarken. Dış Politika, 5-6.
- Dış Politika (1989). "İran Uluslararası Statüko İle Uzlaşmak Zorunda Kaldı". Dış Politika, 72-78.
- Dilipak, A. (1988). İran-Irak Savaşı Bitti Mi? Dış Politika, 220-225.
- Hanioğlu, Ş. (1989). Savaş Yeniden Başlayabilir. Dış Politika, 82-85.
- İslamcı Dergiler Projesi (2020, 2 16). Dış Politika. İslamcı Dergiler Projesi, Http,//Katalog.İdp.Org.Tr/Dergiler/441/Dis-Politika Adresinden Alındı
- Koru, F. (1988, Temmuz). Körfez Üzerinde Oyunlar Ve İran-Irak Savaşının Geleceği. (H. H. Ceylan, Röportaj Yapan)
- Müftüoğlu, A. (1989). İslam Yüzyıllar Sonrasında Tekrar Hayata Dönüyor. Dış Politika, 85.
- Metiner, M. (1988). Harb-İ Kimya’nın’ Veya Kürt Sorununun Düşündürdükleri. Dış Politika, 229- 232.
- Metiner, M. (1989). 10. Yılında İran İslam Devrimi. Dış Politika, 234.
- Pehlivanoğlu, A. Ö. (2004). Ortadoğu Ve Türkiye. İstanbul, Kastaş Yayınları.
- Rebiyi, H., & Muhammedpur, A. (2017). Tehlile Revend Ve Vijegiyaye Cenge Temiliye Iraq Aleye İran Ba Tekid Ber Bonyanhaye Cografyaye Nezami. Feslnameye Mutalaate Defaye Mugaddes, 47-74.
- Süleymani Kha, N. (2015). Ruzshomare Cenge İran Ve Irak, Tesmime Saddam Be Ceng Aleye İran. Tahran, Merkeze Esnade Defaye Mugaddes.
- Sadr, E. B. (1988). Beni Sadr İle. (E. Ü. Arabi, Röportaj Yapan)
- Sayarı, S. (2019). Türkiye'de İslam Ve Uluslararası İlişkiler. Ş. Mardin İçinde, Ortadoğu'da Kültürel Geçişler (S. 280). Ankara, Doğu Batı Yayınları.
- Taha, A. (1988). İran- Irak Savaşı Ve…. Dış Politika, 152.
- Van Dijk, T. (2003). "Söylem Ve İdeoloji Çokanlamlı Bir Yaklaşım", Söylem Ve İdeoloji, (Haz. B. Çoban, & Z. Özaraslan, İstanbul, Su Yayınları.
- Yalçıntaş, N. (1989). İran-Irak Harbinin Devamı İsrail'in Lehine Olmuştur. Dış Politika, 90.
- Yari, H. H. (2010, Eylül 21). Cenge İran Ve Iraq Chera Ve Chegune Agaz Shod? 02 2, 2020 Tarihinde Bbc Persian , Https,//Www.Bbc.Com/Persian/İran/2010/09/100921_L44_War30th_İran_İraq Adresinden Alındı
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 28 Nisan 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 9 Sayı: 1 |
Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.