Türkçe ile Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmen Adaylarının Kitap Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi (Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Örneği)

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 120 - 131, 31.12.2022

Özkan Ciğa

https://doi.org/10.53586/susbid.1129217

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada Türkçe ile Türk Dili ve Edebiyatı öğretmen adaylarının kitap okumaya yönelik tutumları değerlendirilmiştir. Çalışmanın evrenini 2021-2022 Yılı Bahar Yarıyılında Ziya Gökalp Eğitim Fakültesinde öğrenim gören Türkçe ile Türk Dili ve Edebiyatı (Pedagojik formasyon programındakiler dahil edilmiştir.) öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini ise bu evrende bulunan öğretmen adaylarından rastgele seçilmiş 196 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında Susar Kırmızı (2012) tarafından geliştirilen üç alt boyuttan ve 34 maddeden oluşan “Öğretmen Adaylarının Kitap Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Veriler SPSS paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlığına yönelik tutum ortalamalarının hangi düzeyde olduğunu belirlemek için aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri hesaplanmıştır. Bağımsız değişkenlere göre verilerin analizi için Bağımsız Örneklemler t-Testi ve ANOVA testi kullanılmıştır. Anlamlılık .05 düzeyine göre bakılmıştır. ANOVA testinde anlamlı farkın kaynağını belirlemek için Post Hoc testlerinden LSD testine bakılmıştır. Bağımsız değişkenlere ilişkin bulgular arasında yer alan cinsiyet değişkenine göre Türkçe ile TDE öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlığına yönelik tutumları arasında kadın öğretmen adaylarının lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. Branş değişkenine göre TDE öğretmen adaylarının lehine anlamlı bir fark bulunmuşken sınıf değişkenine göre aritmetik ortalamalara bakıldığında en yüksek ortalama pedagojik formasyon sınıfında ve en düşük ortalama ise 1 ve 2. sınıflarda görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kitap okuma alışkanlığı, Tutum, Öğretmen adayları, Türkçe, Türk Dili ve Edebiyatı.

Kaynakça

• Akalın, Ş. H. vd. (2011). Türkçe Sözlük. (11.bsk.) Ankara: Tür Dil Kurumu Yayınları.
• Akın, E. (2015). “Türkçe Öğretmen Adaylarının Kitap Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi (Siirt Üniversitesi Örneği)”. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(4), 364-373.
• Akyol, H. (2006). Yeni Programa Uygun Türkçe Öğretim Yöntemleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Arı E. ve Demir M. K. (2013). “İlköğretim Bölümü Öğretmen Adaylarının Kitap Okuma Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi”. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 116-128.
• Batur, Z. vd. (2010). “Öğretmen Adaylarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma: Uşak Eğitim Fakültesi Örneği”. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 32-49.
• Bircan, İ. ve Tekin, M. (1989). “Türkiye’de Okuma Alışkanlığının Azalma Sorunu ve Çözüm Yolları”. A.Ü. Eğitim Bilimleri Dergisi, 22(1), 393-410.
• Bozpolat, E. (2010). “Öğretmen Adaylarının Okuma Alışkanlığına İlişkin Tutumlarının Değerlendirilmesi (Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği)”. Zeitschrift für die Welt der Türken / Journal of World of Turks, 2(1), 411-428.
• Demir, T. (2009). “İlköğretim II. Kademe Öğretmen Adaylarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma (Gazi Üniversitesi Örneği)”. Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 4(3), 717-745.
• Demirel, Ö. ve Şahinel M. (2006). Türkçe ve Sınıf Öğretmenleri İçin Türkçe Öğretimi. (7. bsk.) Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Erbaş, E. P. ve Yılmaz, B. (2019). “Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü İle Bakü Devlet Üniversitesi Azerbaycan Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme”. Bilgi Dünyası, 20(2), 119-142.
• Ersoy, A. (2007). “Hacettepe Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Son Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları”. S. Kurbanoğlu, Y. Tonta ve U. Al (hzl.). Değişen Dünyada Bilgi Yönetimi Sempozyumu 24-26 Ekim 2007, Ankara Bildiriler İçinde (179-184). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü.
• Gömleksiz, M. N. (2004). “Geleceğin Öğretmenlerinin Kitap Okumaya İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi (Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği)”. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-21.
• Karatay, H. ve Dilekçi, A. (2020). “Okuma Alışkanlığı Hakkında Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenlerinin Görüşleri”. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(4), 1269-1290.
• Kavcar, C. vd. (2005). Türkçe Öğretimi (Türkçe ve Sınıf Öğretmenleri İçin). (7. bsk.) Ankara: Engin Yayınevi.
• Koçak, B. vd. (2016). “Öğretmen Adaylarının Kitap Okuma Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(1), 395-411.
• MEB (2013). PISA 2012 Ulusal Ön Raporu. Ankara.
• Odabaş, H. vd. (2008). “Üniversite Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığı: Ankara Üniversitesi Örneği”. Bilgi Dünyası, 9(2), 431-465.
• Özbay, M. vd. (2008). “Türkçe Öğretmeni Adaylarının Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi”. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 117-136.
• Özdemir, O. vd. (2015). “Öğretmen Adaylarının Kitap Okuma Alışkanlıklarının İncelenmesi”. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 219-233.
• Pilav, S. (2016). “Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Adaylarının Okurluk Profili Üzerine Bir Araştırma”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, s. 40, 208-226.
• Sarıkaya B. ve Şakiroğlu Y. (2021). “Türkçe Öğretmeni Adaylarının Sorgulama Becerileri ile Kitap Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki”. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, s. 25, 624-655.
• Sever, S. (2004). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Susar Kırmızı, F. (2008). Okuma (105-139). İçinde, Arslan vd., (2008). Etkinliklerle Türkçe Öğretimi. Bursa: Ekin Kitapevi.
• Susar Kırmızı, F. (2012). “Öğretmen Adaylarının Kitap Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutum Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 7(3), 2353-2366.
• Temizkan, M. (2009). Metin Türlerine Göre Okuma Eğitimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Ungan, S. (2008). “Okuma Alışkanlığımızın Kültürel Altyapısı”. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 218-228.
• Yalçın, A. (2006). Türkçe Öğretim Yöntemleri Yeni Yaklaşımlar. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yalınkılıç, K. (2007). “Türkçe Öğretmen Adaylarının Okumaya İlişkin Tutum ve Görüşleri”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(1), 225-241.
• Yalman, M. vd. (2013). “Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Kitap Okuma Alışkanlıkları Üzerine Betimsel Bir Araştırma: Dicle Üniversitesi Örneği”. Bilgi Dünyası, 14(2), 291-305.
• Yalman, M. vd. (2015). “Geleceğin Öğretmenlerinin Kitap Okuma Alışkanlıklarının İncelenmesi: Dicle Üniversitesi Örneği”. EKEV Akademi Dergisi, 19(61), 441-456.
• Zengin, N. (2003). “Gençlerin Okuma Alışkanlıklarını Belirlemeye Yönelik Bir Çalışma Hakkında”. Türklük Bilimi Araştırmaları / TÜBAR s.13, 131-149.