Yaşlılara Yönelik Sosyal Politika Uygulamaları Olarak Aktif Yaşlanma ve Gümüş Ekonomi Stratejilerinin Dünya ve Türkiye Perspektifinden Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 24 Sayı: 2, 48 - 64, 25.10.2024

Nurgül Başaran

https://doi.org/10.30976/susead.1408019

Öz

Amaç – Dünyada ve Türkiye’de yaşlılık çeşitli veriler ışığında ortaya konularak, yaşlılara yönelik sosyal politikalar içerisinde yer alan aktif yaşlanma ve gümüş ekonomi stratejilerinin yakın gelecekte Türkiye’de yaşlılıkla ilgili meydana gelebilecek sorunların önlenmesindeki katkısı araştırılacaktır.
Yöntem – Çalışmada uluslararası ve ulusal kuruluşların raporlarından elde edilen ikincil veriler kullanılarak başta dünya ve Türkiye’nin yaşlılık projeksiyonu, nüfus artış hızı, yaşlı bağımlılık oranları, istihdam oranları ele alınmış, ardından aktif yaşlanma ve gümüş ekonomi stratejilerinin dünyadaki örneklerine yer verilmiştir.
Bulgular – Veriler göstermektedir ki, Türkiye’de de dünyadakine benzer şekilde ortalama yaşam süresi ve nüfus içerisindeki yaşlı nüfus oranı artmaktadır. Sosyal politika açısından bu gelişmeler, yaşlılara yönelik sosyal harcamaların payının artması ve sosyal güvenlik sistemlerine daha fazla yüklenilmesi anlamına gelmektedir.
Sonuç – Yaşlıların hem ekonomik hem sosyolojik açıdan daha aktif ve müreffeh bir konuma gelebilmesinde sosyal politika uygulamaları olarak aktif yaşlanma ve gümüş ekonomi stratejilerinin Türkiye’ye uyarlanması, yaşlılarla ilgili Türkiye’de yakın gelecekte oluşabilecek birçok sorunun önlenebilmesine katkı sağlayabilecektir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Politika, Nüfus Projeksiyonları, Yaşlılık, Aktif Yaşlanma, Gümüş Ekonomi
JEL Kodları: I38, I39

Anahtar Kelimeler

Sosyal Politika, Nüfus Projeksiyonları, Yaşlanma, Aktif Yaşlanma, Gümüş Ekonomi

Evaluation of Active Aging and Silver Economy Strategies As Social Policy Practices for the Elderly from the Perspective of the World and Türkiye

Öz

Purpose – The aim of this study is examining the elderly population in the world and in Türkiye through various data and evaluating the contribution of active aging and silver economy strategies as examples of social policies for the elderly to prevent possible problems related to aging in Türkiye in the near future.
Methodology – In this study, using secondary data obtained from the reports of national and international organizations, firstly the old age projection of the world and Türkiye, population growth rate, elderly dependency ratios, employment rates are discussed, and then examples of active aging and silver economy strategies in the world are mentioned.
Findings – The data obtained from this study show that average life expectancy and the proportion of elderly people in the population are increasing in Türkiye, similar to other countries in the world. In terms of social policy, these changes mean an increase in the share of social expenditures for the elderly and a greater burden on social security systems.
Conclusion- Adapting active aging and silver economy strategies to Türkiye as social policy practices to enable the elderly to become more active and prosperous both economically and sociologically will contribute to the prevention of many problems related to the elderly that may occur in Türkiye in the near future
Key words: Social Policy, Population Projections, Ageing, Active Ageing, Silver Economy
JEL Kods: I38, I39

Anahtar Kelimeler

Social Policy, Population Projections, Ageing, Active Ageing, Silver Economy

Kaynakça

• 11. Kalkınma Planı. (2019 - 2023). T. C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. Erişim Adresi: https://www.sbb.gov.tr/wp-conten t/uploads/2022/07/On_Birinci_Kalkinma_Plani-2019-2023.pdf adresinden alındı
• (2018). 11. Kalkınma Planı Yaşlılık Özel İhtisas Komisyonu Raporu. file:///C:/Users/Xmen/Desktop/makaleler%20yay%C4%B1nlar/ISERSC/YaslanmaOzelIhtisasKomisyonuRaporu.pdf adresinden alındı
• Aile Sosyal Hizmet Bakanlığı Ulusal Yaşlanma Raporu. (2022). Ulusal Yaşlanma Raporu, 2022- Madrid Uluslararası Yaşlanma Eylem Planı ve Bölgesel Uygulama Stratejisinin (MIPAA/RIS) Uygulanmasının Dördüncü Döngüsü 2018 - 2022. https://www.aile.gov.tr/media/94685/ulusal_yaslanma_raporu_2018-2022.pdf adresinden alındı
• Aile ve Sosyal Hizmet Bakanlığı, Engelli Yaşlı İstatistik Bülteni. (2022). https://www.aile.gov.tr/media/98625/eyhgm_istatistik_bulteni_ocak_2022.pdf adresinden alındı
• Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2017). Türkiye’de Yaşlı Bakım Hizmetleri Raporu. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Sosyal İçerme Politikaları Alanında Kapasitenin Artırılması Projesi, Ankara.
• Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Yaşlanma Uluslararası Eylem Planı. (2002). Yaşlanma 2002 Uluslararası Eylem Planı. Ankara. https://www.aile.gov.tr/media/33629/yaslanma-2002-uluslararasi-eylem-plani.pdf adresinden alındı
• Akyıldız, N. A. (2023). Spatial Arrangements Supporting Active Ageing within The Framework of Theories. Sosyal Politika Öalışmaları Dergisi, 23(60), 2148-9424. doi:10.21560spcd. vi.1366772
• Avrupa Birliği Bakanlığı. (2011). 2012 Avrupa Aktif Yaşlanma ve Nesillerarası Dayanışma Yılı Hakkında Bilgi Notu. Ankara.
• (2018). Avrupa Komisyonu Gümüş Ekonomi Raporu.
• Aydın, A., & Aydın Sayılan, A. (2014). Aktif Yaşlanma ile Yaşam Boyu Öğrenme Arasındaki İlişkiye Teorik Bir Bakış. International Journal of Social and Economic Sciences, 4(2), 76-81. https://ijses.org/index.php/ijses/article/view/129 adresinden alındı
• (2022). BM, Dünya Nüfus Beklentileri Raporu.
• Çolak, M., & Özer, Y. (2015). Sosyal Politika Anlamında Aktif Yaşlanma Politikalarının Ulusal ve Yerel Düzeydeki Analizi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 115-124.
• Çolak, M., & Özer, Y. E. (Güz 2015). Sosyal Politika Anlamında Aktif Yaşlanma Politikalarının Ulusal ve Yerel. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55), 115-124.
• Demirbilek, T., & Öktem Özgür, A. (2017). Gümüş Ekonomi ve Aktif Yaşlanma Bağlamında Yaşlı İstihdamı. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi (YSAD), 10(1), 14-28.
• Di Gessa, G., & Grundy, E. (2014). The relationship between active ageing and health using longitudinal data from Denmark, France, Italy and England. Journal of Epidemiology and Community Health, 68(3), 261-267. doi:10.1136/jech-2013-202820
• Dünya Bankası Yaşlı Bağımlılık Oranları. (2022). Nisan 23, 2023 tarihinde https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.DPND.OL adresinden alındı
• European Comission. (2018). The Silver Economy-Final Report. doi:10.2759/640936
• Eurostat Regional Yearbook:Population. (2013). https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-statistical-books/-/KS-HA-13-001-02 adresinden alındı
• Gordon, C. (2017). A Silver Economy. Wellington: SUPA-NZ.
• Gökbayrak, Ş. (2015). Yaşlılara Yönelik Sosyal Politikalar. Risk Gruplarına Yönelik Sosyal Politikalar Dersi Notları V. https://docplayer.biz.tr/30633503-Yaslilara-yonelik-sosyal-politikalar.html adresinden alındı
• (2021). ILO Sosyal Koruma Raporu. Geneva. Haziran 29, 2023 tarihinde https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@ed_protect/@soc_sec/documents/publication/wcms_817572.pdf adresinden alındı
• Karakaya, H. (2020). Gümüş Ekonomi ve Aktif Yaşlanma Bağlamında İşkur’un Rolü ve Alınması Gereken Önlemler. ANKARA: T.C. AİLE ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞI, Uzmanlık Tezi.
• Klimczuk, A. (2016). Comparative analysis of national and regional models of the silver economy in the European Union. Intenational journal of Ageing and Later Life , 1-29.
• Korkmaz, A., & Korkut, G. (2018). Gümüş Ekonomi ve Aktif Yaşlanma Bağlamında Toplumsal Katılım. İş ve Hayat, 4(8), 257 - 272.
• Netuveli, G., & Blane, D. (2008). Quality of Life in Older Ages. 113-126. doi:10.1093/bmb/ldn003
• OECD Employement and Labor Market: Key Tables. (2022). https://www.oecd-ilibrary.org/employment/employment-rate-of-older-workers-2011_emp-ol-table-2011-1-en adresinden alındı
• Özen, S., & Özbek, Ç. (2017). Çalışma Yaşamında Yaşlılık: Yaşlı Çalışanlar ve İnsan Kaynakları Uygulamaları. Çalışma ve Toplum. https://www.researchgate.net/publication/331466404 adresinden alındı
• Tezcan, M. (1982). Toplumsal Değişme ve Yaşlılık. A. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 15.
• Tunçkanat, F. (2011). Avrupa Birliği’nin Yaşlı Refahı ve Yaşlılığa İlişkin Politikaları. E. Özmete, T. Atlı, H. Boz, L. Akın, & Ş. Gökbayrak içinde, Yaşlılar için Sosyal Politika Gündemi Konferansı (s. 43 - 55). Ankara. http://yasam.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/259/2013/02/yasl%C4%B1lar-icin-sosyal-politika-gundemi1-kitap.pdf adresinden alındı
• TÜİK Nufüs Projeksiyonları 2018-2080. (2018). TÜİK : https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Nufus-Projeksiyonlari-2018-2080-30567 adresinden alındı
• (2022). TÜİK Sosyal Koruma İstatistikleri 2021. Ankara. Haziran 19, 2023 tarihinde http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27622 adresinden alındı
• United Nations. (2015). World Population Prospects: The 2015 Revision, Department of Economic and Social Affairs. ESA/P/ WP.241, Population Division, Department of Economic and Social Affairs, New York.
• United Nations. (2022). World Population Prospects: The 2022 Revision. New York. https://www.un.org/development/desa/pd/sites/www.un.org.development.desa.pd/files/wpp2022_summary_of_results.pdf adresinden alındı
• United Nations. (tarih yok). World Population Prospects: The 2017 Revision. ESA/P/ WP/248, Population Division, Department of Economic and Social Affairs, New York.
• Uyanık, Y. (2017). Yaşlılık, Yaşlanan Nüfus ve Sosyal Politika. İş ve Hayat, 3(5), 67 - 100.
• Uzkurt, B. K. (2023). Toplumsal ve Ekonomik Bir Dönüşüm Olarak Gümüş Ekonomi Modeli. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 299-324.
• (2010). World Health Organization.
• (2010). World Health Organization Global Health and Aging. Nisan 22, 2019 tarihinde https://www.who.int/ageing/publications/global_health.pdf adresinden alındı