MAGCAN CUMABAYEV’İN HAYAT ÇİZGİSİ VE TRAJİK SONU

Yıl 2019, , 111 - 126, 30.04.2019

Leyla Derviş

https://doi.org/10.21563/sutad.636144

Öz

Çalışmada, Kazak bilim aleminin en önemli temsilcilerinden biri olan Magcan Cumabayev’in (1893-1938) hayatı ele alınmaya çalışılmıştır. Düşünürün biyografisinin temel dönüm noktaları ortaya konup, yaşamının ana aşamaları ayırt edilerek dünya görüşü ilgili değerlendirilmeler yapılmıştır. Şairin, 1920’lerde Sovyet Devleti’nin güçlendiği dönem ile Alaş siyasi hareketinde yer aldığı dönemler incelenerek özellikle sosyo-politik faaliyetleri üzerinde durulmaya çalışılmıştır. M. Cumabayev’in siyasi çelişkileri, proleter enternasyonalizm ilkeleriyle Kazak milliyetçiliğini birleştirme yönündeki hedefleri ortaya çıkarılmıştır. Cumabaev’in şiirsel yaratıcılığının doğası, pedagojik bilimin gelişimine katkısı da belirtirmeye çalışılmıştır. Cumabayev’in pedagojik görüşlerinin yenilikçiliği vurgulanmış, bu da önerdiği didaktik ilkelerin içeriğinde ifade edilmiştir. M. Cumabayev’in kişiliğinin, Kazak tarihi ile ilgili faaliyetlerinin ve onun yaşamının trajik sonuna götüren etmenlerin önemi sonuçları vurgulanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tarihte kişilik, Alaş hareketi

Kaynakça

• BUDAK Feyzullah (2001). “Magcan Cumabay Şiirlerinde Milli Kimlik Tanımı”, Yeni Avrasya Yayınları, Ankara, 71 s.
• BUDAK Feyzullah (2003), “Altaydaki Yüreğim: Magcan Cumabayev’e Cevap”, Yeni Avrasya Yayınevi, Ankara, 145 s.
• TAMİR Ferhat (1993), “Mağcan Cumabayef Ölenderi (Mağcan Cumabayulı’nın Şiirleri)”, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara, 338 s.
• АЙМАУТОВ Ж., (1923), “О поэтическом творчестве Магжана”, Лениншіл жас., Алма-ата, № 5. с.18-34
• АМАНЖОЛОВА Д.А., (1994), «Казахский автономизм и Россия: История движения Алаш (1905-1920)», Москва: Издательство Россия молодая.
• БУРАБАЕВ М.С., (1991), “М.Жумабаев”, Общественная мысль Казахстана в 1917 – 1940 гг. Алма – Ата: Издательство Гылым, с.49 – 58.
• ЕЛЕУКЕНОВ Ш., (1995), «Магжан. Творческая биография». Издательство Санат, Алматы, 226 с.
• ЖАНГУТТИН Б., (2016), «Магжан Жумабаев. Мой казах, ненастья час настал. Страницы биографии», Алматы: Издательство Дастур.
• ЖАНСИПАТОВА З. Б., (2015), “Вклад М. Жумабаева в развитие духовно-нравственного образования”. Алматы: Вестник Северо-Казахстанского государственного университета им. М.Козыбаева, 4 (29).
• ЖУМАБАЕВ З., (1989), «Письмо И. П. Шухову», Алматы: Издательство Простор, № 3.− С. 152-154.
• ЖУМАБАЕВ М., (2010), «Пророк. Стихи, поэмы, рассказы». Перевод с казахского. Составитель Б. Канапьянов, Астана, Аударма, 368 с.
• ЖУМАБАЕВ М., (2011), «Табалдырык. Манифест», Алматы, Тау-Самал баспасы, 108 s.
• ЖУРТБАЙ Т., (2008), «Uranım Alaş! (Turme Efsanesi) I. Kitap ‘Jegı’», Almatı, El-Şejire, 472 s.
• КОЙГЕЛЬДИЕВ M., (1994), «Alaş Kozgalısı», Almatı, Sanat Yayın evi, 368 s. ИНТЕРНЕТ
• ЖУМАБАЕВ М., (22.02.2018). “Не погаснет свеча будет долго гореть”, (16.05.2018), http://jumabaev.nklibrary.kz/index.php/rus/biografy/160-ne-pogasnet-svecha-budet-dolgo-goret