SOSYAL TARİH AÇISINDAN KADIN OLGUSU XVII. YÜZYILDA ANKARA KADINININ KİMLİK TESPİTİ

Yıl 2019, Sayı: 45, 101 - 110, 30.04.2019

H. Hilal Şahin

https://doi.org/10.21563/sutad.636127

Öz

Tarihin sosyal bilimler arasında XX. yy.ın başlarında kendine yer edinmesi, insanın tarihselliğinin bundan böyle ortaya konulması açısından büyük dönüşümlere kapı aralamıştır. Bu dönemde bilim olma uğraşı veren tarihin ağırlıklı olarak olay anlatımına dayalı yazım tekniği değişmeye başlamış ve sıradan bireylerin de tarihin alanına dâhil edildiği sosyal tarih anlayışı gelişmiştir. Hatta cinsiyet tarihçiliği, kadının tarihi gibi mikro sahalar da bu sayede tarihin kulvarına eklenmiş oldu.Sosyal tarih dediğimiz bu dönüşüm, toplumsal gerçekliğin daha net kavranmasının önünü açmış; tarihin önemli bir olgusu olarak beliren kadının toplum içerisindeki varlığı, onu sosyal tarihin önemli unsurlarından birisi yapmıştır.

Bu yönüyle baktığımızda Ankara kadınının da tarihselliği anlam kazanmış ve dönemsel olarak (XVII. yy.) fikir sahibi olmamızda temel verilerden biri olmuştur. Bu çalışmamız, XVII. yy. Ankara kadınının tarihsel sosyoloji bakışıyla önce kimlik tespitini yapmaya sonra da devrin gerek toplumsal gerekse kamusal alanında varlığını ortaya koymaya yöneliktir. Çalışmamızda dönemin Ankara Şer’iyye Sicilleri ve yine bu dönemle ilgili hazırlanmış telif eserler ve akademik tezlerden faydalanılmış ve yorumumuz bu sayede ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ankara, Kimlik, Tarih, Kadın, Sosyal Tarih

WOMEN PHENOMENON IN TERMS OF SOCIAL HISTORY DETERMINATION OF IDENTITY OF WOMEN IN ANKARA IN THE 17TH CENTURY

Öz

The history gained a place in the social sciences in the beginning of the 20th century and opened doors to major transformations in terms of revealing the historicity of mankind. In this period, the history was trying to be recognised as a science and its predominantly narrative writing technique started to change and an understanding of social history was developed, which includes individuals in the field of history. Even micro-fields such as gender historiography and women's historiography were added to the history arena. This transformation was called social history and it opened doors to clearer view of social reality. The women is an important factor of the history, and her status is one of the significant elements of the social history. When we look at from this point of view, the historicity of the women of Ankara had significant importance and comprise one of the main data to understand the period (17th century). Our study aims to determine the identity of women of Ankara in the 17th century with the view of historical sociology and reveal her status in the society and her presence in public places. In our study, we have examined Ankara Islamıc Judicial records (Şer’iyye Sicilleri) of the period together with the copyrighted studies and academic theses related to the period, and our interpretation was presented accordingly.

Anahtar Kelimeler

Ankara, Identity, History, Women, Social History

Kaynakça

• ACUN, Ramazan (2015, June), “Konjonktür, Tarih ve Tarihçi Metot Vurgulu Bir Araştırma” Journal of Literature Faculty, V.32/1:P.15-28.
• ANAÇ, Hilmi (2016, August), “Georges Duby’nin Tarih Yazımı Üzerine Yaklaşımları”, Academic Journal of History and Idea, V.3: pp.1-35.
• AVCI, Müşerref (2016), “Osmanlı Devleti’nde Kadın Hakları ve Kadın Haklarının Gelişimi için Mücadele Eden Öncü Kadınlar”, Ataturk University, Erzurum: Journal of Turkish Research [TAED] 55: pp 225-254.
• DOĞRAMACI, Emel (1989), Türkiye’de Kadının Dünü ve Bugünü, Ankara: Turkish Bank Publications.
• DULUM, Sibel (2006), Osmanlı Devleti’nde Kadının Statüsü, Eğitimi ve Çalışma Hayatı (1839-1918) Osmangazi University, Eskişehir : Social Sciences Institute, History Department, Contemporary History Science Field, (Master Thesis).
• EVANS, Richard J. (1999), Tarihin Savunusu, (Translation: Uygur Kocabaşoğlu), Ankara: İmge Publishing House.
• FAROQHI, Suraiya (1998), Osmanlı Kültürü ve Gündelik Yaşam (Translation: E. Kılıç), Istanbul: Foundation of History, Yurt Publications.
• LEFEBVRE, Henri (2007), Modern Dünyada Gündelik Hayat, (Translation: Işın Gürbüz), Istanbul: Metis Publications.
• MALHUT, Mustafa (2011), “Sistem ve Tarih’’, History Studies, V.3: pp.203-216. https://www.academia.edu/11970724/Sistem_Analizi_ve_Tarih, Access: 10/09/2017.
• METIN, Abdullah (2011), “Kimliğin Toplumsal İnşası ve Geleneksel Kadın Kimliğinin Aktarımı” Çankırı Karatekin University, Journal of Social Sciences Institute, V.2.1: pp.74-92.
• ŞEŞEN, Ramazan (1975), İbn Fazlan Seyahatnamesi, Istanbul: Bedir Publishing House.
• TAŞ, Hülya (2004), XVII. Yy’da Ankara, Ankara University, Ankara: Social Sciences Institute, (Doctoral thesis).
• TEKIN, Saadet (2010), “Osmanlı’da Kadın ve Kadın Hapishaneleri”, Journal of History Research (Ankara University, Faculty of Language, History and Geography), V. XXIX, 47: pp.83-102.