Traces of Social Realistic Poetics in Gülten Akin's Poems Which Work on the Seasonal Cycle

Yıl 2023, Sayı: 60, 353 - 378, 20.12.2023

Gökay Durmuş

https://doi.org/10.21563/sutad.1405538

Öz

Gülten Akın is a prolific poet. However, in her art life that lasted for about 60 years, Akın not only produced; she determined and defended poetic ideas about art in general, literature and poetry in particular, and was influential on young poets. The said effect is more intense in the process when the poet is committed to socialist realist poetics. Akın's poems in which she deals with the seasonal cycle are accepted as the starting point in this regard. In the study, after analyzing the history and principles of socialist realist poetics, Akın's life and poetry are emphasized. Both titles are background elements for the facts and situations that Akın deals with in the poems that are the subject of the study. Then, in the axis of four poems in which the seasonal cycle is depicted, it has been determined how Akın poetized the aforementioned elements.

Anahtar Kelimeler

Gülten Akın, poetry, socialist realist poetics, seasons.

Gülten Akın’ın Mevsimsel Döngüyü İşlediği Şiirlerinde Toplumcu Gerçekçi Poetikanın İzleri

Öz

Gülten Akın üretken bir şairdir. Bununla birlikte, yaklaşık 60 yıl süren sanat yaşamında Akın, üretmekle kalmamış; genelde sanat, özelde edebiyat ve şiir konusunda poetik düşünceler belirlemiş, bunları savunmuş ve genç şairler üzerinde etkili olmuştur. Söz konusu etki şairin toplumcu gerçekçi poetikaya bağlandığı süreçte daha yoğundur. Akın’ın mevsimsel döngüyü işlediği şiirleri bu konuda başlangıç noktası kabul edilmektedir. Çalışmada toplumcu gerçekçi poetikanın tarihçesi ve ilkeleri tahlil edildikten sonra, Akın’ın yaşamı ve şiiri üzerinde durulmuştur. Her iki başlık, Akın’ın çalışmaya konu olan şiirlerinde işlediği olgu ve durumlar için arka plan unsuru durumundadırlar. Daha sonra mevsimsel döngünün resmedildiği dört şiir ekseninde, Akın’ın bahsi geçen unsurları ne şekilde şiirleştirdiği belirlenmişti

Anahtar Kelimeler

Gülten Akın, şiir, toplumcu gerçekçi poetika, mevsimler.

Kaynakça

• Abacı, T. (2003). Yanık kokan karanfil. Yasakmeyve. S. 4, 13-18.
• Akın, G. (1966). Gülten Akın’la bir konuşma. Soyut. S. 13, 3-4.
• Akın, G. (1995). Şiir=aşk yani her şey. Cumhuriyet Kitap. 1-4. Konuşan: Ece Temelkuran.
• Akın, G. (2003). Şairin ideolojisiyle poetikası ayrışmalı. Hürriyet Gösteri. S. 248, 6-8. Konuşan: Yücel Kayıran.
• Akın, G. (2004 a). Fuarın onur yazarı Gülten Akın’la şiir serüveni üzerine. Cumhuriyet Kitap. S. 766, 6-8. Konuşan: Mahmut Temizyürek.
• Akın, G. (2004 b). Şiddetin yok edilmesi, dili de şiiri de ne güzel etkileyecektir. Adam Sanat. S. 216, 10-15. Konuşan: Nurgül Ateş.
• Akın, G. (2019). Bütün eserleri I. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Alkaya, O. (2004). Söyleşi. 3 Nokta edebiyat. S. 2, 29-31. Düzenleyen: Gülenay C.
• Ay, A. (2001). İkibuçuk darbe arası Türk şiiri. Hece Türk Şiiri Özel Sayısı. S. 53/54/55, 109-110.
• Beauvoir, S. D. (2019). İkinci cinsiyet I. olgular ve efsaneler. (G. Savran, çev.). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Berktay, F. (1996). Tek tanrılı dinler karşısında kadın. İstanbul: Metis Yayınları.
• Celâl, M. (1984). 70’li yılların toplumcu şiiri. Varlık. S. 926, 10.
• Çolak, V. (1983). 70 kuşağı tartışıyor I. Varlık. S. 915, s. 24-27. Düzenleyen: Mehmet Yaşar Bilen
• Çolak, V. (2000). Gülten Akın’ı bilen bilir. Sessiz Arka Bahçeler Odağında Gülten Akın Şiiri içinde. (A. Tüzün & D. Ayas, yay. haz.). Antalya: Altın Portakal Kültür ve Sanat Vakfı Yayınları, 57-68.
• Donovan, J. (2005). Feminist teori. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Durmuş, G. (2017). 1960-1980 dönemi Türk romanında tarihsel algı ve Türk tarihinin önemli aşamaları. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Durmuş, G. (2022). Feminist edebiyat kuramı bağlamında Gülten Akın şiiri. Ankara: Günce Yayınları.
• Frevılle, J. (1968). G.V. Plehanov sosyalist gözle sanat ve toplum. İstanbul: May Yayınları.
• Gorki, M. (1989). Edebiyat yaşamım. (Ş. Yeğin, çev.). İstanbul: Payel Yayınevi.
• Göçgün, Ö. (1999). Namık Kemâl’in şairliği ve bütün şiirleri. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
• Jdanov, A.A. (1996). Edebiyat, müzik ve felsefe üzerine. (F. Berktay, çev.). İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Kayıran, Y. (1994). Gülten Akın’ın şiirine bir giriş denemesi. Sombahar. S. 21-22, 14-19.
• Lukacs, G. (2000). Çağdaş gerçekçiliğin anlamı. (C. Çapan, çev.). İstanbul: Payel Yayınevi.
• Lunaçarski, A. (1998). Sosyalizm ve edebiyat. (A. Bezirci, çev.). İstanbul: Evrensel Kültür Kitaplığı.
• Marx; Engels; Lenin. (1990). Sanat ve edebiyat üzerine. Ankara. Ekim Yayınları.
• Moran, B. (2002). Edebiyat kuramları ve eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Mutlu, B. (2015). Gülten Akın’ın şiiri. Ankara: Ürün Yayınları.
• Nâzım Hikmet (1993). Şiirler. Varna: Steno Publishing House.
• Oktay, A. (1993). Cumhuriyet dönemi edebiyatı. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Oktay, A. (2003). Toplumcu gerçekçiliğin kaynakları. İstanbul: Everest Yayınları.
• Öncü, A. (1982). Uzman mesleklerde Türk kadını. Türk Toplumunda Kadın içinde. (N. A. Unat, der.). İstanbul: Türk Sosyal Bilimler Derneği Yayınları, 253-267.
• Pospelov, G. (2005). Edebiyat bilimi. (Y. Onay, çev.). İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
• Suçkov, B. (1982). Gerçekçiliğin tarihi. İstanbul: Adam Yayınları.
• Telli, A. (1984). 70 kuşağı tartışıyor. Varlık. S. 919, 15-17. Düzenleyen: Mehmet Yaşar Bilen.
• Troçki, L. (1976). Edebiyat ve devrim. (H. Portakal, çev.). İstanbul: Köz Yayınları.
• Turan, G. (2019). İki şiir arasında Gülten Akın. Gülten Akın Bütün Eserleri I içinde. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 17-33.
• Yön (1966). (b.y.). S. 168, 15.
• Ehrenreich, B.(t.y.) Sosyalist feminizm nedir? https:// www.ykp.org.cy. Erişim Tarihi: 15. 01. 2023).