SOME OF THE TOOLS, TECHNIQUES AND APPROACHES THAT CAN BE IMPLEMENTED DURING STRATEGIC MANAGEMENT PROCESS IN BUSINESSES AND ARE INCLUDED IN THE LITERATURE

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 26, 31.03.2020

Murat Çubukcu

Öz

In our globalizing world businesses are now facing a more and more intense competitive environment as a result of the technological development and rapid change process. Selection and successful implementation of the most suitable strategy for the structures of businesses, internal and external environmental conditions have become much more important in order to achieve competitive advantage. In businesses, many different strategic management tools and methods can be used in strategic management process applications. However, these tools and methods must be as original and appropriate to the business structure as possible. In this study, it is aimed to evaluate the importance of tools, techniques and approaches that are considered as strategic management tools in the literature.
It is highly important what kind of strategy a business should follow in order to gain superiority over its competitors. In the strategic management process, the selection of the most appropriate strategic management tool among alternative strategies is seen as a factor of strategic success. Our aim is to clarify the discussions about some strategic management tools in the literature. In our research, some of the strategic management tools, techniques, and approaches applied in the businesses are examined. Examined tools, techniques and approaches are; brainstorming technique, balanced scorecard technique, fishbone diagram analysis, process renewal or change engineering, outsourcing, strategic comparison, organizational learning, strategic total quality management, FÜTZ business analysis, portfolio analysis technique.

Anahtar Kelimeler

Strategic Management, Process, Implementation, Tools, Techniques, Approaches

İŞLETMELERDE STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİNDE UYGULANABİLECEK VE LİTERATÜRDE YER ALAN BAZI ARAÇ, TEKNİK VE YAKLAŞIMLAR

Öz

Küreselleşen dünyamızda, teknolojik gelişim ve hızlı
değişim süreci sonucunda, işletmeler artık daha fazla ve yoğun rekabet ortamı
ile karşı karşıya kalmaktadırlar. İşletmelerin yapılarına, iç ve dış çevre
koşullarına en uygun stratejinin seçimi ve başarı ile uygulanması, rekabetçi
üstünlük elde edebilmeleri açısından çok daha önemli hale gelmiştir. Stratejik
yönetim süreci uygulamalarında, işletmelerde çok farklı stratejik yönetim araç
ve yöntemleri kullanılabilmektedir. Ancak bu araçlar, mümkün olduğu kadar özgün
ve işletme yapısına uygun olmalıdır. Bu çalışmada, literatürde stratejik
yönetim aracı olarak nitelendirilen araç, teknik ve yaklaşımların
işletmelerdeki öneminin değerlendirilmesi hedeflenmiştir.        

İşletmelerin rakiplerine göre üstünlük elde
edebilmeleri için, nasıl bir strateji izlemesi gerektiği son derece önem taşır.
Stratejik yönetim sürecinde, alternatif stratejiler arasından en uygun
stratejik yönetim aracının seçimi, stratejik başarı faktörü olarak
görülmektedir. Amacımız, literatürde en çok rastlanılan ve kullanılan bazı
stratejik yönetim araçları hakkındaki tartışmaların açıklanmasıdır. Araştırmamızda,
uygulama da işletmelerde en çok kullanılan stratejik yönetim araçları,
teknikleri ve yaklaşımlarından bazıları incelenmiştir. İncelenen araç, teknik
ve yaklaşımlar; beyin fırtınası tekniği, dengeli puan kartı tekniği, balık
kılçığı diyagramı analizi, süreç yenileme veya değişim mühendisliği, dış
kaynaklardan yararlanmak, stratejik kıyaslama, örgütsel öğrenme, stratejik
toplam kalite yönetimi, FÜTZ işletme analizi, portföy analizi tekniğidir. 

Anahtar Kelimeler

Stratejik Yönetim, Süreç, Uygulama, Araçlar, Teknikler, Yaklaşımlar

Kaynakça

• Akgemci, T., (2013), Stratejik Yönetim, 3.b., Gazi Kitabevi, Ankara.
• Akgemci, T., Güleş, H.K., (2010), İşletmelerde Stratejik Yönetim, 2.b., Gazi Kitapevi.
• Akyüz, Ö.F., (2001), Değişim Rüzgarında Stratejik İnsan Kaynakları Planlaması, 1.b., Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• Aktan, C.C., (2008), “Stratejik Yönetim ve Stratejik Planlama”, Çimento İşveren, Temmuz-Ağustos.
• Aktan, C.C., Vural, İ.Y., (2004), “Rekabet Gücü ve Rekabet Stratejileri”, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonları, Yayın No: 254, Ankara.
• Alkhafaji, A. F., (2003), Strategic Management: Formulation, Implementation, and Control in a Dynamic Environment, The Haworth Press, New York.
• Argüden, Y., (2005), Entelektüel Sermaye, 1.b., ARGE Danışmanlık Yayınları No: 7, İstanbul.
• Aşgın, S., (2008), Stratejik Yönetim, T.C. Strateji Geliştirme Başkanlığı, Yayın No: 649, Ankara.
• Barney, J.B., Hesterly, W.S., (2012), Strategic Management and Competitive Advantage, 4.b., Pearson, New Jersey.
• Barutçugil, İ., (2013), Stratejik Yönetim, 1.b., Kariyer Yayıncılık, İstanbul.
• Betz, F., (2010), Yönetim Stratejisi, 1.b., Çev. Ümit Şensoy, Tübitak Popüler Bilim Kitapları 338, Ankara.
• Braam J.M.G., Nıjssen, E.J., (2004), “Performance Effects of Using the Balanced Scorecard: A Note on the Dutch Experience”, Long Range Planning, Vol. 37, pp.335-349.
• Carpenter, M.A., Sanders, Wm.G., (2009), Strategic Management, 2.b., Pearson International Edition, New Jersey.
• Chandler, A.D., (1962), Strategy and Structure, The MIT Press, Cambridge Mass.
• Clark, D.N., (1997), “Strategic Management Tool Usage”, Journal of Strategic Change, Vol. 6, pp.417–427.
• Cohen, W., (1991), The Practice of Marketing Management, 2.b., Macmillan Inc., New York.
• David, F.R., (2011), Strategic Management: Concepts and Cases, 13th Edt., Prentice Hall, New Jersey.
• Dinçer, Ö., (2013), Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, 9.b., Alfa Yayım, İstanbul.
• Dixon, N.M., (2000), The Organizational Learning Cycle: How We Can Learn Collectively, 2.b., McGraw-Hill Book Company, London.
• Doğan, Ö.İ., Eriş, E.D., (2001), “Stratejik Toplam Kalite Yönetimi: STKY”, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 2, S. 2, ss.110-125.
• Efil, İ., (2006), İşletmelerde Yönetim ve Organizasyon, 8.b., Alfa-Aktüel, Bursa.
• Efil, İ., Saraç, M., (2009), “Stratejik Yönetim ve Performans Ölçümünde Performans Karnesi ve EFQM Mükemmellik Modeli ile Sinerji Yaratmak”, İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, C. 11, S. 2, Nisan, ss.39–54.
• Efil, İ., (2010), Toplam Kalite Yönetimi, 7.b., Dora Basım Yayın, Bursa.
• Embleton, P.R., Wright, P.C., (1998), “A Practical Guide to Successful Outsourcing”, Empowerment in Organizations, MCB University Press., Vol. 6, No. 3, pp.94-106.
• Eren, E., (2013), Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, 9.b., Beta Yayınları, İstanbul.
• Ertuna, Ö., (2008), Stratejik Yönetim, 1.b., Okan Üniversitesi Yayınları: 4, İstanbul.
• Fisher, J.G., (1998), Kıyaslama (Benchmarking) Yoluyla Performans Nasıl Artırılır?, Rota Yayınları, İstanbul.
• Gunn, R., Williams, W., (2007), Strategic Tools: An Emprical Investigation Strategy in Practice İn UK, Strategic Chance, 16(5), pp.201-216.
• Gültekin, S., (2007), Başarılı Sözler, Başlık Yayın Grubu, 1. Baskı, İstanbul.
• Greaver, M.F., (1999), Strategic Outsourcing, A Structured Approach to Outsourcing Decisions and İnitiaves, Amacom, New York.
• Griffiths, J., (2003), “Balanced Scorecard Use in New Zealand Goverment Departments and Crown Entities”, Australian Journal of Public Administration, Vol. 62, No. 4, December, pp.70–79.
• Hakansson, H., Ford, D., (2002). “How Should Companies Interact in Business Networks?”, Journal of Business Research, Vol. 55, Issue 2, February, pp.133-139.
• Hammer, M., Stanton, S.A., (1995), Değişim Mühendisliği Devrimi, Çev. Sinem Gül, Sabah Kitapları, İstanbul.
• Hart, H.B.L., (2015), Strateji, 3.b., Çev. Selma Koçak, Doruk Yayınları, İstanbul.
• Hittmar, S., Jankal, R., (2015), “Strategic Management of Networks”, Management of Network Organizations, Springer, pp. 5-22. (e-book: SROKA Wlodzimierz, HITTMAR Stefan, Management of Network Organizations, Springer, 2015).
• Ishikawa, K., (1991), Guide to Quality Control, Asian Productivity Organisation.
• İslamoğlu, H., (2000), Pazarlama Yönetimi (Stratejik ve Global Yaklaşım), 2.b., Beta Yayınları, İstanbul.
• Kaplan, R.S., Norton, D.P., (2013), HBR’S 10 MUST READS, On Strategy, Harvard Business School Publishing, 2011, Strateji, Optimist Yayın No: 341, Çev. Melis İnan, İstanbul.
• Knott, P., (2008), Strategy Tools: Who Really Uses Them, Journal of Business Strategy, 29(5), pp.26-31.
• Koontz, H., Weihrich, H., (1988), Management, McGraw-Hill Company, Ncw York.
• Kourdi, J., (2014), İş Stratejisi, 1.b., Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• Lei, D., Slocum, J.W., Pitts, R.A., (1999), Designing Organizations for Competitive Advantage: The Power Of Unlearning and Learning, Journal of Organizational Dynamics, Winter, pp.24-38.
• Leonard, D., McAdam, R., (2002), “Developing Strategic Quality Management: A Research Agenda”, Total Quality Management, Vol. 13, No. 4, pp.507-522.
• Line, M.B., (1994), “Relating Quality Management to Strategic Planning”, International Journal of Special Libraries, 28 (2), pp.219-227.
• Luecke, R., (2015), Strateji, 3.b., Harvard Business Press, Çev. Turan Parlak, İş Bankası Yayını, İstanbul.
• Lynch, S. E., Mors, M. L., (2018), “Strategy Implementation and Organizational Change: How Formal Reorganization Affects Professional Networks”, Long Range Planning, February, pp.1-16.
• Marcouse, I. v.d., (2014), İşletme Kitabı, 1.b., Çev. Tufan Göbekçin, Alfa Yayınları, İstanbul.
• McGill, M.E., Slocum, J.W., (1993), “Unlearning the Organization”, Organizational Dynamics, Vol: 22, No: 2, pp.67-79.
• Momme, J., (2002), “Framework for Outsourcing Manufacturing: Strategic and Operational Omplicaitons”, Computers in Industry, Vol. 49, pp.59-75.
• Möller, K., Halinen, A., (2017), “Managing Business and Innovation Networks—From Strategic Nets to Business Felds and Ecosystems”, Industrial Marketing Management, Vol. 67, November, pp.5-22.
• Özalp, İ., Besler, S., Oruç, İ., (2012), “İşletmelerde Yöneticilerin Stratejik Araç Algısı ve Kullanım Amaçları”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 12, S. 2, ss.123-135.
• Özden, Y., (2005), Öğrenme ve Öğretme, 7.b., Pegem Yayıncılık, Ankara.
• Özer, M.A., (2012), Geleceğe Yön Veren Yönetim Guruları, 1.b., Gazi Kitabevi, Ankara.
• Pamuk, G., Erkut, H., v.d., (1997), Stratejik Yönetim ve Senaryo Tekniği, 1.b., İrfan Yayımcılık, İstanbul.
• Pearce, J.A., Robinson, R.B., (2015), Stratejik Yönetim, 12.b., Çev. Mehmet Barca, McGraw-Hill Irwin, Nobel Yayın, Ankara.
• Prasnikar, J., Debeljak, Z., Ahcan, A., (2005), “Benchmarking as a Tool of Strategic Management”, Total Quality Management, Vol. 16, No. 2, March.
• Salaman, G., Asch, D., (2003), Strategy and Capability: Sustaining Organizational Change, Wiley-Blackwell.
• Salmela, S. L., Mainela, T., Pernu, E., Puhakka, V., (2018), “Strategic Practices of Subsidiary Positioning in Business Networks”, IMP Journal, Vol. 12, No. 1, pp.37-55.Senge, P. M., (2016), Beşinci Disiplin, Yapı Kredi Yayınları.
• Striteska, M., Spickova, M., (2012), “Review and Comparison of Performance Measurement Systems”, Journal of Organizational Management Studies, Vol. 19, No. 3, pp. 277-294.
• Taslak, S., (2004), “Factors Restricting Success Of Strategic Decisions: Evidence From The Turkish Textile Industry”, European Business Review, 16:2, pp.152-164.
• Teece, D., Pisano, G. ve Shuen, A., (1997), "Dynamic Capabilities and Strategic Management", Strategic Management Journal, 18(7), pp. 509-533.
• Ülgen, H., Mirze, S.K., (2013), İşletmelerde Stratejik Yönetim, 7.b., Beta Yayınevi, İstanbul.
• Verweire, K., Van Der Berghe, L., (2004), Integrated Performance Managements: A Guide to Strategy Implementation, Sage Publications, Londra.
• Zairi, M., Youssef, M., (1995), “Benchmarking Critical Factors for TQM”, Benchmarking Quality and Technology, 2 (1), pp.5-20.