ÇOCUĞUN SANAL CİNSEL İSTİSMARI

Yıl 2022, Sayı: 50, 115 - 138, 30.03.2022

Neslihan Can

https://doi.org/10.54049/taad.1093111

Cited By: 2

Öz

Çocuğun sanal cinsel istismarı, internet ve özellikle sosyal medya araçlarının yaygınlaşması ile birlikte büyük bir probleme dönüşmektedir. Çocukların sanal cinsel istismar teşkil eden fiillerden korunması için pek çok ülkede bu fiiller için cezai yaptırım öngörülmekte iken bu fiiller Türk hukukunda münhasır bir suç tipi olarak değerlendirilmemektedir ve cinsel taciz veya müstehcenlik suçu bünyesinde ele alınmaktadır. Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlarda davranışın bedensel temas içerip içermemesi, temel bir ölçüt olarak kabul edilmiştir. Haksızlığın ağırlığını belirlemedeki bu bedensel temas ölçütü, bugünün teknolojisi karşısında bazı hallerde yetersiz kalabilmektedir. Sanal ortamdaki davranışların bedensel temas içermeyen yapısı nedeniyle özellikle çocuklara yönelik sanal ortamda gerçekleştirilen davranışların hususi olarak ele alınması zorunludur. Bu konuda TCK’daki cinsel taciz (m 105) hükmü haksızlığın yoğunluğunu karşılayamamaktadır.
Bu çalışmanın amacı, sanal ortamda çocuğa yönelik cinsel istismarı hedefleyen birtakım davranışların mahiyetini tespit etmek, hangi aşamada faile yönelik ceza hukuku yoluyla müdahale edileceğini belirlemek ve Türk ceza hukukundaki olası kanun boşluklarına işaret etmektir. Zira çocuklara yönelik sanal ortamdaki cinsel dokunulmazlık ihlallerinde ceza hukuku, prima ratio karakteriyle karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada sosyal medya, oyun siteleri veya sair sanal platformlarda çocukla tanışılması ve çocuğun cinsel istismar edilmesine değin geçen manipülasyon süreci aşamalar halinde incelenmiştir. Ampirik çalışmalardan da yararlanarak belirli bir fail ve mağdur tipolojisinin mevcut olup olmadığı ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

çocuğun sanal cinsel istismarı, sanal zorbalık, pedofili, çocuğun çevrimiçi güvenliği, Lanzarote Sözleşmesi.

Cyber Grooming

Öz

Cyber grooming turns out to be a huge problem with respect to child abuse because the internet and social media devices become prevalent. In most states, cyber grooming acts are criminalized in order to protect the children from cyber grooming whereas according to the Turkish Criminal Code (TCC) cyber grooming is not exclusive type of crime, it is considered within sexual harassment or obscenity. In TCC it is accepted for crimes against sexual immunity whether a behaviour includes physical contact or not as a main criteria. However physical contact criteria in terms of determining the gravity of unjustness is not quite sufficent regarding to today’s technology. It is indispensable that acts towards the child should be taken into account seperately since the acts occur in cyberworld. In this regard sexual harassment in article 105 of TCC does not meet the gravity of unjustness of cyber grooming.
The aim of this study is to determine characteristics of grooming acts targeting sexual abuse against children in the cyberworld, at which point the perpetrator will be intervened through criminal law and point out the loophole in Turkish criminal law. Because criminal law steps in with its prima ratio character in case of violation of sexual immunity of the child in cyberworld. In this study, the manipulation process of meeting the child and sexual abuse of the child on social media, game sites or any other virtual platforms was examined in stages. Using empirical studies, it was discoursed whether a specific perpetrator and victim typology available or not.

Anahtar Kelimeler

cyber grooming, cyberbullying, pedophilia, child safety online, Lanzarote Convention

Kaynakça

• Alexy EM vd, ‘Internet Offenders: Traders, Travelers, and Combination Trader-Travelers’ (2005) 20 (7) Journal of Interpersonal Violence 804-812.
• Altıntop KA, ‘Online Çocuk İstismarının Hukuksal Boyutta Değerlendirilmesi’ (İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2017).
• Avrupa Konseyi, ‘Çocukların Cinsel Sömürü ve Cinsel İstismara Karşı Korunmasına İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi Web Broşürü’, <https://rm.coe.int/prems-107219-tur-2576-lanzarote-convention-leaflet-a5-web/168098bd18> Erişim Tarihi 22 Eylül 2020.
• Avrupa Konseyi, ‘LGBTI Children’ <https://www.coe.int/en/web/children/lgbti-children> Erişim Tarihi 23 Eylül 2020.
• Baker A, ‘Girl Describes Ordeal of Rape And Captivity’ (New York Times 2001), <https://www.nytimes.com/2001/08/14/nyregion/girl-describes-ordeal-of-rape-and-captivity.html> Erişim Tarihi 4 Aralık 2020.
• Baş E, ‘Türk Ceza Hukukunda Cinsel Taciz Suçu’ (2016) 65 (4) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1135-1215.
• Beech, AR vd, ‘The Internet and Child Sexual Offending: A Criminological Review’ (2008) (13) Aggression and Violent Behavior 216-228.
• Bostancı Bozbayındır G, Lizbon Antlaşması Sonrası Avrupa Birliği Ceza Hukuku (Adalet, Ankara 2019).
• Can N, Kolluk ve Adli Makamlar Tarafından İşlenen Kişisel Verilerin Korunması (On İki Levha, İstanbul 2021).
• Çıkman B vd, ‘Adı: Meraklı, Soyadı: Çocuk, Durum: Çevrimiçi, Sonuç: Grooming, İnternette Çocuk İstismarı’ (2017) 15 (3) Güncel Pediatri Dergisi 87-97.
• Dülger İ, ‘Cinsel Özgürlüğe Karşı İşlenen Suçlardan Irza Geçme Suçu’ (Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya 1998).
• Erbaş R, ‘Effective Criminal Investigations in Combating Domestic Violence and the ECtHR: Prima Ratio v. Ultima Ratio?’ iç Elettra Stradella, Giovanna Spanò (eds), Gender Based Approaches to The Law And Juris Dictio In Europe (Pisa University Press 2020).
• Explanatory Report to the Council of Europe Convention on the Protection of Children against Sexual Exploitation and Sexual Abuse, m. 155, <https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016800d3832> Erişim Tarihi 22 Eylül 2020.
• Fagan PJ vd, ‘Pedophilia’ (2002) 288 (19) American Medical Association 2458-2465.
• International Centre for Missing and Exploited Children, ‘Online Grooming of Children for Sexual Purposes: Model Legislation & Global Review’ (2017) <https://www.icmec.org/wp-content/uploads/2017/09/Online-Grooming-of-Children_FINAL_9-18-17.pdf> Erişim Tarihi 23 Eylül 2020.
• Katz C, ‘Internet-related Child Sexual Abuse: What Children Tell Us in Their Testimonies’ (2013) 35, Children and Youth Services Review 1536-1542.
• Kopecky K, ‘Cyber Grooming Danger of Cyberspace’ (2010) <https://www.researchgate.net/publication/262513617_CYBER_GROOMING_-_DANGER_OF_CYBERSPACE_study> Erişim Tarihi 3 Eylül 2020.
• Memiş Kartal P, Türk Ceza Hukuku’nda Çocukların Cinsel İstismarı (Der, İstanbul 2014).
• Mooney JL, ‘Protecting Children from the Risk of Harm? A Critical Review of the Law’s Response(s) to Online Child Sexual Grooming in England and Wales’ iç Simone van der Hof, Bibi van den Berg, Bart Schermer (eds) Minding Minors Wandering the Web: Regulating Online Child Safety (Springer 2014).
• Muntarbhorn V, ‘Article 34 Sexual Exploitation and Sexual Abuse of Children’ iç André Alen vd. (Eds) A Commentary on the United Nations Convention on the Rights of the Child (Nijhoff Publishers 2007).
• Nuhoğlu A, ‘Avrupa Konseyi Çocukların Cinsel Sömürü ve İstismara Karşı Korunması Sözleşmesi ve Türk Hukuku’ (2010) (1) Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Prof. Dr. Köksal Bayraktar’a Armağan 287-300.
• O’Brien J, ‘Ilion father posed as daughter’s texting boyfriend to trick her into child porn’ (2016)<https://www.syracuse.com/crime/2016/03/ilion_father_posed_as_daughters_texting_boyfriend_to_trick_her_into_child_pornog.html> Erişim Tarihi 23 Eylül 2020.
• Özbek VÖ, Müstehcenlik Suçu (Seçkin, Ankara 2009).
• Özgenç İ, ‘Cinsel Suçlar, Türk Ceza Kanununun Cinsel Suçlara İlişkin Düzenlemelerinin Dayandığı Felsefi Temel, Cinsel Suçlara İlişkin Kanun Hükümlerinin Uygulanmasından Kaynaklanan Sorunlar’’ (2020) (1) Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 257-283
• Polat O, Çocuk Pornografisi (Nokta Kitap, İstanbul 2007).
• Smith P vd, ‘Cyberbullying: Its Nature and Impact In Secondary School Pupils’ (2008) (49) Journal of Child Psychology and Psychiatry 376-385.
• Morris S ve Agency, ‘Welsh gamer jailed for grooming two boys on Minecraft’ (The Guardian, 20 January 2017), <https://www.theguardian.com/uk-news/2017/jan/20/welsh-gamer-jailed-for-grooming-two-boys-on-minecraft> Erişim Tarihi 23 Eylül 2020.
• Sokullu Akıncı F ve Dursun S, Viktimoloji (3. Bs, Beta, İstanbul 2016).
• Soo K ve Bodanovskaya Z, ‘Risk factors of becoming a victim of Internet related sexual abuse’ in Mare Ainsaar and Lars Lööf (eds) Online behaviour related to child sexual abuse Literature Report.
• Stonewall and Childnet International, ‘Staying Safe Online’, <https://www.stonewall.org.uk/system/files/staying_safe_online_-_stonewall_childnet_1.pdf> Erişim Tarihi 23 Eylül 2020.
• Svedin CG,‘Research evidence in to behavioural patterns which lead to becoming a victim of sexual abuse’ iç Mare Ainsaar and Lars Lööf (eds) Online behaviour related to child sexual abuse Literature Report.
• Talamo L, ‘Kids interact with predators at home – via social media’ (Shreveport Times, 25 May 2017) <https://www.shreveporttimes.com/story/news/investigations/2017/05/25/kids-interact-predators-home-via-social-media/101801508/> Erişim Tarihi 23 Eylül 2020.
• Taner FG, Türk Ceza Hukukunda Cinsel Özgürlüğe Karşı Suçlar (2. Bs., Seçkin, Ankara 2017).
• Tezcan D/ Erdem MR/ Önok RM, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku (18.bs, Seçkin, Ankara 2020).
• Tulkens F, ‘The Paradoxical Relationship between Criminal Law and Human Rights’, (2011) 9 (3) Journal of International Criminal Justice 577-595.
• UNICEF, ‘Child Safety Online Global Challenges and Strategies’, <https://www.unicef.org/protection/files/Child_Safety_online_-_Global_challenges_and_strategies_FINAL_1Dec.pdf> Erişim Tarihi 7 Eylül 2020.
• van der Knaap LM ve Cuijpers C, ‘Regulating Online Sexual Solicitation: Towards Evidence-Based Policy and Regulation’ iç Simone van der Hof vd (eds), Minding Minors Wandering the Web: Regulating Online Child Safety (Springer 2014).
• Victoria State Government, ‘Online grooming’, <https://www.education.vic.gov.au/about/programs/bullystoppers/Pages/adviceonlinegrooming.aspx> Erişim Tarihi 3 Eylül 2020.
• Wachs S vd, ‘Cybergrooming: Risk Factors, Coping Strategies and Associations with Cyberbullying’ (2012) (24), Psicothema 628-633.
• Webster S vd, ‘European Online Grooming Project-Final Report’ (2012) <https://www.researchgate.net/publication/257941820_European_Online_Grooming_Project_-_Final_Report> Erişim Tarihi 4 Eylül 2020.
• Whittle HC vd, ‘Victims’ Voices: The Impact of Online Grooming and Sexual Abuse’ (2013) 1 (2), Universal Journal of Psychology.
• Yokuş Sevük H, ‘6545 Sayılı Kanun İle Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlarda Yapılan Değişikliklerin Değerlendirilmesi’ (2015) 3 (2) Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi 119-145.
• ‘9 Yaşındaki Kız Çocuğuna Cinsel İçerikli Mesajlar Yolladı’, (Kocaeli Gazetesi, 2020) <https://www.kocaeligazetesi.com.tr/haber/5508063/9-yasindaki-kiz-cocuguna-cinsel-icerikli-mesajlar-yolladi> Erişim Tarihi 28 Eylül 2020.