Advertising Board Decisions on Halal Certificates and Unfair Commercial Practices

Yıl 2023, Cilt: YOK Sayı: 56, 569 - 594, 12.10.2023

Sümeyye Şimşek , Elif Banu Varlı

https://doi.org/10.54049/taad.1374550

Öz

This study aims to identify the legal infringements in advertisements featuring halal certified products, through a detailed examination of the decisions made by the Advertisement Board in Turkey. The study elaborates on the functioning, decision-making process, and administrative supervision mechanisms of the Advertisement Board. The study examines the extent to which the Advertisement Board is effective in controlling the use of halal food certification and the proper use of certification documents. In the context of unfair competition and unfair trade practices regulated under the Turkish Commercial Code and the Law on Consumer Protection, advertisements by companies using halal certification were also scrutinized. This study found that the legal arrangements shaping the use of halal certification in advertising activities and the importance of the Advertisement Board’s role in controlling this aspect were significant. The essence of this work lies in evaluating both the administrative and private law dimensions of advertisements featuring halal certified products, in the light of decisions made by the Advertisement Board. Furthermore, the study proposes solutions on how companies using halal certification can advertise ethically without creating unfair competition and safeguarding the rights of consumers. This study aims to assert the legal aspects of using halal food certification in Turkey and the role of the Advertisement Board in this process. This would provide more insight into how companies using halal certification can advertise ethically, safeguard consumer rights and prevent unfair competition. The study concludes that the regulations and controls in this field are critical in protecting consumers and preventing unfair competition.

Anahtar Kelimeler

Halal Certification, Advertising Board, Administrative Control, Unfair Commercial Practices, Unfair Competition

Etik Beyan

This article is not subject to Ethics Committee permission

REKLAM KURULU KARARLARINDA HELAL SERTİFİKALARI VE HAKSIZ TİCARİ UYGULAMALAR

Öz

Bu makalede, helal sertifikalı ürünlerin yer aldığı bazı reklamlarda mevcut olan hukuka aykırılıklar hakkında Reklam Kurulunun verdiği kararlar üzerinden bu alandaki sorunların tespiti amacıyla bir inceleme yapılmıştır. Türkiye’deki Reklam Kurulunun işleyişi, karar verme süreci ve idari denetim mekanizmaları detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Çalışmada helal gıda sertifikasının kullanımı ve sertifikasyon belgelerinin usulüne uygun kullanımı konusunda Reklam Kurulunun denetim rolünün ne derece etkin olduğu incelenmiştir. Ayrıca Türk Ticaret Kanunu ve Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında düzenlenen haksız rekabet ve haksız ticari uygulamalar bağlamında, helal sertifikası kullanan firmaların reklamları incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda, reklam faaliyetlerinde helal sertifikası kullanımının hukuki düzenlemelerle nasıl şekillendirildiği ve Reklam Kurulunun bu konudaki denetim rolünün önemi üzerinde durulmuştur. Helal sertifikalı ürün reklamlarının hem idari boyutu hem de özel hukuk boyutunun, Reklam Kurulunun verdiği kararlar ışığında ele alınması çalışmanın özünü oluşturmaktadır. Aynı zamanda, helal sertifikası kullanan firmaların haksız rekabet oluşturmadan, tüketicilerin haklarını koruyarak etik bir biçimde nasıl reklam yapabilecekleri konusunda çözüm önerileri sunulmuştur. Çalışma, Türkiye’de helal gıda sertifikasının kullanımının hukuki boyutunu ve bu süreçte Reklam Kurulunun rolünü ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu sayede, helal sertifikası kullanan firmaların haksız rekabet oluşturmadan ve tüketicilerin haklarını koruyarak etik bir biçimde nasıl reklam yapabilecekleri konusunda daha fazla bilgi sahibi olunabilecektir. Bu alanda yapılan düzenlemelerin ve denetimlerin, tüketicilerin korunması ve haksız rekabetin önlenmesi açısından önemli olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Helal Sertifikasyon, Reklam Kurulu, İdari Denetim, Haksız Ticari Uygulama, Haksız Rekabet

Etik Beyan

Bu makale Etik Kurul iznine tabi değildir

Kaynakça

• Akyılmaz B, Sezginer M ve Kaya C, Türk İdari Yargılama Hukuku (5. Baskı, Savaş, 2021).
• Arkan S, Ticari İşletme Hukuku (27. Baskı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 2021).
• Ayhan R ve Çağlar H, Ticari İşletme Hukuku Genel Esaslar (11. Baskı, Yetkin, 2018).
• Batu A, ‘Helal (Mahzursuz) Gıda Belgelendirmesindeki Sorunlar ve Çözüm Önerileri’ (2012) 7(2) Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi 60.
• Batu A, ‘Türkiye’de Helal (Mahzursuz) Gıda ve Helal Belgelendirme Sistemi’ (2012) 7(1) Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi 51.
• Bektaş İ, ‘Haksız Rekabet Hukukunda Dürüst ve Bozulmamış Rekabeti Sağlama Amacı (TTK m. 54) ve İşleyen Rekabet Ölçütü’ (2018) 4 (3) Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 277.
• Bilgili F, Demirkapı E, Ticaret Hukuku Bilgisi (Dora, 2016).
• Bozkurt T, Ticaret Hukuku’nda Son Viraj (On İki Levha Yayıncılık, 2015).
• Can S, ‘İdari Para Cezası’ (2017) 7(29) Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 407.
• Ceylan O, İdari Yargının Görev Alanına Giren İdari Para Cezaları (Seçkin, 2021).
• Çağlayan R, İdarî Yargılama Hukuku (12. Baskı, Seçkin, 2020)
• Çallı İ D, ‘Etnik Pazarlamada Helal Kavramının Kullanımı-’Almanya’da Yayınlanan Gıda Reklamları Üzerine Bir İnceleme’ (2004) XIV (4) Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 45.
• Çelik Y ve Kükrer Aydın Ö, ‘Reklamların İdari Denetimi: Televizyon Reklamlarına İlişkin Reklam Kurulu Kararlarının Analizi’ (2016) 4(1) Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 220.
• Darendeli A, ‘Olağanüstü Hâl KHK Düzenlemeleri Sonrasında Oluşan Görsel - İşitsel İdarî Yaptırımlar Hukukî Rejimi’ (2017) 25(1) Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 115.
• Ekinci M, ‘Ceza Hukuku İlkeleri Açısından İdarî Yaptırımlar’ (2017) 3 Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 19.
• Erdinç B, ‘İdari Yaptırımların Kavramsal Çerçevesi ve Cezai Yaptırımlarla Karşılaştırılması’ (2012) 2 Ankara Barosu Dergisi 239.
• Giritli İ, Bilgen P ve Akgüner T, İdare Hukuku (Der Yayınları, 2001)
• Gözübüyük A Ş ve Tan T, İdare Hukuku Cilt I Genel Esaslar (14. Baskı, Turhan Kitabevi, 2021)
• Güçlü Y, İdari Para Cezaları ve Diğer İdari Yaptırımlar (4. Baskı, Seçkin, 2020)
• Gündüz M Ö, Gültekin F and Kürtül İ, ‘OIC/SMIIC Standartları Çerçevesinde Helal Gıda Üretimi ve Helal Belgelendirme Süreçleri’ (2020) 2(1) Journal of Halal Life Style 36.
• Helal Akreditasyon Kurumu ‘Akreditasyon ve Helal Akreditasyon’ <https://www.hak.gov.tr/> Erişim Tarihi 10 Mayıs 2023.
• İnal E ve Baysal B, Reklam Hukuku ve Uygulaması (On İki Levha Yayınları, 2008)
• Kalabalık H, İdare Hukuku Dersleri Cilt II (5. Baskı, Seçkin, 2021)
• Kızılyar S A, ‘Ceza Yaptırımı ile İdari Yaptırım Ayrımı’ (2013) 8 Journal of Yaşar University 1637.
• Moroğlu E, ‘Karşılaştırmalı Reklam ve Yargıtay Kararları’, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu (BTHAE, 13-14 Mayıs 1994)
• Pekdinçer R. T, Haksız Rekabet Hukukunda Dürüstlük Kuralına Aykırı Reklamlar ve Satış Yöntemleri (Adalet, 2020).
• Şahinci D, ‘6502 Sayılı Yeni Tüketici Kanunundaki Reklam Hükümlerine Eleştirel Bir Bakış’ (2014) 9(89) Terazi Hukuk Dergisi 97
• Şimşek M, ‘Helal Belgelendirme ve SMIIC Standardı’ (2013) (22) İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi 19
• Şimşek S, ‘Takviye Edici Gıdaların Onay İşlemleri ve İdari Denetimi’ (2021) 3(1) ASBÜ Hukuk Fakültesi Dergisi.
• Tekelioğlu N, Tüketicinin Korunması Açısından Hukuka Aykırı Reklamlar (On İki Levha Yayınları, İstanbul, 2016)
• Tekinsoy Ö O, İdare Hukukunda Kamu Düzeni Kavramı (On İki Levha, 2011)
• Ticaret Bakanlığı, Reklam Kuruluna Nasıl Başvurulur? (3 Temmuz 2019) <https://ticaret.gov.tr/tuketici/ticari-reklamlar/reklam-kuruluna-nasil-basvurulur> erişim tarihi 10 Nisan 2023.
• Topçuoğlu M, Özkul B ve Tekelioğlu N, ‘Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Açısından Helal Ürün Sorunu ve Sonuçları’ (2017) 7(30) TAAD.
• Türk Standartları Enstitüsü, ‘Helal Belgelendirme Hizmetleri’ (TSE, 24 Mart 2023) <https://www.tse.org.tr/helal-belgelendirme-hizmetleri-2helal-belgelendirme-islemleri/> Erişim Tarihi 12 Nisan 2023.
• Ülgen H, Helvacı M, Kaya A, Nomer Ertan F, Ticari İşletme Hukuku (6. Baskı, Vedat Kitapçılık, 2019).
• Yıldırım R ve Çınarlı S, Türk İdâre Hukuku Dersleri Cilt II (1. Baskı, Astana Yayınları, 2019)
• Yılmaz Aslan, ‘Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Çerçevesinde Aldatıcı Reklamlara Karşı Tüketicinin Korunması’ (1997) 2(5) Muğla Barosu Dergisi 25.