Functionality of Child Advocacy Centers in the Light of Practices

Yıl 2024, Cilt: YOK Sayı: 57, 169 - 196, 15.01.2024

Ömer Büber , Fatmanur Alsancak , Hüseyin Zahid Kara , Hatice Oksal

https://doi.org/10.54049/taad.1418211

Öz

Child Advocacy Centers are centers that enable the execution of forensic, medical, and social procedures, from a single center, for children and adolescents who are victims of sexual abuse. Studies evaluating the application’s functionality by the personnel belonging to different occupational groups who manage the forensic dimension of Child Advocacy Centers and know the process before and after the Child Advocacy Center are very limited. Aim: It was aimed to reveal the functionality of Child Advocacy Centers and to fill the gap in the literature based on the experiences of people who have worked in the legal branch of the child who is a victim of sexual abuse before and after the establishment of Child Advocacy Centers. The functional aspects of the center are identified, while the issue of what can be done at the missing points will be discussed. Method: The research has a qualitative research pattern; it consists of semi-structured interviews with 15 professionals working on the Child Advocacy Centers’ legal branch. The data is analyzed with the content analysis technique. Themes have been identified while interpreting data. Two general thematic areas have been created, including the processes before the Child Advocacy Center was established and the rhetoric for the center’s functions. Findings: While emphasizing the lack of staff and some disruptions from recording devices, the participants’ common view is that the Child Advocacy Center is positive and beneficial to child victims.

Anahtar Kelimeler

Child Monitoring Unit, sexual abuse, investigation process, juvenile justice system

Etik Beyan

Bu çalışmanın etik izni, Sakarya Üniversitesi Sosyal ve Beşerî Bilimler Etik Kurulunun 02.03.2022 tarihli ve 43 sayılı toplantısında alınan “24” nolu kararı ile onaylanmıştır.

UYGULAMA DENEYİMLERİ IŞIĞINDA ÇOCUK İZLEM MERKEZLERİNİN İŞLEVSELLİĞİ

Öz

Çocuk İzlem Merkezi (ÇİM), cinsel istismar mağduru çocuk ve ergenlere yönelik adli, tıbbi ve sosyal işlemlerin tek bir merkezden yürütülmesine olanak sağlayan merkezlerdir. ÇİM’in adli boyutunu yöneten, ÇİM öncesi ve sonrası süreci bilen farklı meslek gruplarına mensup personeller tarafından uygulamanın işlevselliğinin değerlendirildiği çalışmalar oldukça kısıtlıdır. Amaç: ÇİM’ler kurulmadan önce ve kurulduktan sonra cinsel istismar mağduru çocuğun adli ayağında çalışmış kişilerin deneyimlerinden hareketle ÇİM’lerin işlevselliğinin ortaya konulması ve literatürdeki boşluğun doldurulması amaçlanmıştır. Buna göre, merkezin iyi yönleri tespit edilir iken eksik kalınan noktalarda nelerin yapılabileceği konusu tartışılacaktır. Yöntem: Araştırma nitel araştırma deseninde, ÇİM’in adli ayağını oluşturan 15 profesyonelin yarı yapılandırılmış görüşmelerinden oluşmaktadır. Veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Veriler yorumlanırken temalar tespit edilmiştir. ÇİM kurulmadan önceki süreçler ve merkezin işlevlerine yönelik söylemler olmak üzere iki genel tematik alan oluşturulmuştur. Bulgular: Personel yetersizliğinden ve kayıt cihazlarından kaynaklı birtakım aksaklıkların olduğu vurgulansa da katılımcıların ortak görüşü; ÇİM’in mağdur çocuklar açısından olumlu ve faydalı olduğu yönündedir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk İzlem Merkezi, cinsel istismar, soruşturma süreci, çocuk adalet mekanizması.

Kaynakça

• Antakyalıoğlu Ş, ‘Çocuk Adalet Sistemi Sorun Tespit Raporu’ [2015] Ankara: ÇAÇAV
• Atılgan E, Yağcıoğlu S ve Çavdar Y, ‘Çocuklarla Adli Görüşme için Rehber. Ankara: Adalet Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, Türkiye Adalet Akademisi, UNICEF Türkiye’
• Bağ Ö ve Alşen S, ‘Çocuğun Cinsel İstismarının Değerlendirilmesinde Yeni Model: Çocuk İzlem Merkezleri.’ (2016) Journal of Dr. Behcet Uz Children’s Hospital
• Bilgin Ö and Mavili A, ‘Kurum Bakımındaki Cinsel İstismar Mağduru Çocuklara İlişkin Bir Araştırma’ (2017) Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi 105
• Bilginer SÇ and Çalışkan D, ‘Çocuğu İstismardan Korumada Yeni Bir Yaklaşım: Çocuk İzlem Merkezleri’ [2018] Prof. Dr. Emine AKYÜZ’e Armağan 119
• Brunton R and Dryer R, ‘Child Sexual Abuse and Pregnancy: A Systematic Review of the Literature’ (2021) Child Abuse & Neglect 104802
• Büber Ö ve Oksal H, ‘Sakarya’da 3-18 Yaş Cinsel İstismar Vakalarının Değerlendirilmesi’ (2022) Sosyal Sağlık Dergisi 44
• Çalışkan Z ve Sağlam M, ‘Cinsel İstismar Mağduru Çocuklarla Çalışan Uzmanların Gözünden Mağdur Çocukların Özellikleri’ İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 6
• Choudhry V and others, ‘Child Sexual Abuse in India: A Systematic Review’ (2018) 13 Plos One e0205086
• ‘Çocuğa Yönelik Cinsel İstismarın Önlenmesi Raporu’ (2019)
• ‘Çocuk Hakları Komisyonu Çocuk İzlem Merkezleri Türkiye Raporu’ <http://web.ebaro.web.tr/uploads/61/2015/cim%20tr.pdf> Erişim Tarihi 19 temmuz 2022
• Danış MZ ve diğerleri, ‘Çocuk Izlem Merkezleri ve Sosyal Hizmet’ (2019) Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi 518
• Ernberg E, Magnusson M and Landström S, ‘Prosecution of Child Sexual Abuse Cases Involving Preschool-Aged Children: A Study of Swedish Cases from 2010 to 2014’ (2018) Journal of child sexual abuse 832
• Glesne C and Peshkin A, ‘Becoming Qualitative Researchers. New York: White Plains. Hornor, G., & Zeno, R.(2018). Child Sexual Abuse Perpetrators: What Forensic Nurses Need to Know’ (1992) 14 Journal of Forensic Nursing 206
• Goddard A, Harewood E and Brennan L, ‘Review of Pathway Following Sexual Assault for Children and Young People in London’ [2015] NHS England, The Havens, Kings College Hospital London
• Hugill M, Berry K and Fletcher I, ‘The Association between Historical Childhood Sexual Abuse and Later Parenting Stress: A Systematic Review’ (2017) 20 Archives of women’s mental health 257
• Işık Ü and others, ‘Isparta Ilinde Bir Üniversite Hastanesinde Değerlendirilen Cinsel Istismar Mağdurlarının Sosyodemografik, Klinik ve Ailevi Özellikleri: 2014–2018 Verileri’ (2019) Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 53
• Johnson CF, ‘Child Sexual Abuse’ (2004) 364 The Lancet 462
• Kanbaş E, ‘Zihinsel Engelli Çocuklar ve Özellikleri’ <https://www.zicev.org.tr/zihinsel-engelli-cocuklar-ve-ozelliklerimakale-1.> Erişim Tarihi: 19 Temmuz 2022
• Kenny MC and McEachern AG, ‘Racial, Ethnic, and Cultural Factors of Childhood Sexual Abuse: A Selected Review of the Literature’ (2000) Clinical psychology review 905
• Kök H, ‘Türkiye’de Cinsel Istismara Uğrayan Çocuklara Yönelik Hizmet ve Uygulamaların Değerlendirilmesi: Bir Model Önerisi’ (Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi 2019)
• Malloy LC and others, ‘Children’s Requests for Clarification in Investigative Interviews about Suspected Sexual Abuse’ (2015) Applied Cognitive Psychology 323
• Merriam SB, ‘Nitel Araştırma: Desen ve Uygulama Için Bir Rehber (3. Baskıdan Çeviri)’ [2013] Turan (Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
• Mert A, ‘Çocuk İzlem Merkezlerinin İşleyişi Hakkında Genel Değerlendirme’ (2022) <http://www.sakaryabarosu.org.tr/uploads/wo_4ffd326b4e19c71e3281d8e4aa32bdef.pdf.> Erişim Tarihi: 25 Temmuz 2022
• ‘Mevcut Çocuk İzlem Merkezi Listesi’ (Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü 2022) <https://khgmsaglikhizmetleridb.saglik.gov.tr/TR-43119/cocuk-izlem-merkezi-cim-listesi.html.> Erişim Tarihi: 12 Aralık 2022
• National Children Allience, ‘2021 CAC Statistics.’ https://www.nationalchildrensalliance.org/cac-statistics.
• Newman BS, Dannenfelser PL and Pendleton D, ‘Child Abuse Investigations: Reasons for Using Child Advocacy Centers and Suggestions for Improvement’ (2005) Child and Adolescent Social Work Journal 165
• Organization WH, ‘Guidelines for Medico-Legal Care of Victims of Sexual Violence’
• Orhan G and others, ‘ÇocukİzlemMerkezi̇Modeli̇ Ve Bu Modelde Gözlenen Sorunlar’ (2019) 27 Kriz Dergisi 178
• Pipe M-E and others, ‘Do Case Outcomes Change When Investigative Interviewing Practices Change?’ (2013) Psychology, Public Policy, and Law 179
• Russell D, Higgins D and Posso A, ‘Preventing Child Sexual Abuse: A Systematic Review of Interventions and Their Efficacy in Developing Countries’ (2020) Child abuse & neglect 104395
• Şamar B ve Urhan B, ‘Adli Görüşme Odalarında Suç Mağdurlarıyla Görüşme Yapan Adli Görüşmecilerin Deneyimlerinin İncelenmesi: Eskişehir Adliyesi’ (2020) Toplum ve Sosyal Hizmet 931
• Shaffer CL, Smith TD and Ornstein AE, ‘Child and Youth Advocacy Centres: A Change in Practice That Can Change a Lifetime’ (2018) Paediatrics and Child Health (Canada) 116
• Themeli O and Panagiotaki M, ‘Forensic Interviews with Children Victims of Sexual Abuse: The Role of the Counselling Psychologist’ (2014) The European Journal of Counselling Psychology
• Topdemir C, ‘Bir Uygulama : Çocuk İzlem Merkezi (ÇİM)’ (2016) Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi
• Yüksel F, ‘Ankara Çocuk Izlem Merkezinde 2011-2015 Yılları Arasında Adli Görüşmesi Yapılan Çocuklara Verilen Hizmetin Değerlendirilmesi’ [2018] Yayımlanmamış yüksek lisans tezi
• Yüksel F., Keser N., Odabaş E., Kars G.B., Yurtkulu, F., Daşkafa, Arslan F. CE, ‘Çocuk İstismarı ve Çocuk İzlem Merkezleri’ (2013) Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi 18
• Çocuk İzlem Merkezi Yönetim ve Koordinasyon Kurulu Toplantı Karar Tutanağı 2022
• Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun 18.01.2011 tarihli ve “10” No’lu “Soruşturma Usul ve Esasları” konulu Genelgesinin 48’nci maddesi