NURETTİN TOPÇU VE JOHN DEWEY'İN EĞİTİM FELSEFELERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2024, Sayı: 43, 148 - 163

Mehtap Karaca Koçulu , Nurten Kiriş Yılmaz

Öz

Farklı düşünce geleneklerinden gelen ve eğitim felsefesine farklı pencerelerden bakan Nurettin Topçu (1909-1975) ve John Dewey’in (1859-1952) düşüncelerini karşılaştırmalı olarak inceleyeceğimiz bu çalışmamızda, modern eğitimin karşılaştığı sorunlara yeni bir anlayış kazandırmayı amaçlamaktayız. Doğu düşünce geleneğinin ahlaki ve manevi yönünü temsil eden Topçu ile Batı Pragmatizmini farklı bir bakış açısıyla değerlendiren Dewey’in eğitim görüşleri, ilk bakışta birbirinden uzak görünse de, kapsamlı incelediğimizde dikkatimizi çeken tamamlayıcı tutumlar içermektedir. Bu makalede, Topçu’nun ahlaki temelli, Dewey’in ise deneyim ve demokratik değerler üzerine kurduğu eğitim felsefelerini incelerken, bu iki düşünürün yaklaşımlarının modern eğitime kazandırabileceği olanakları inceleyeceğiz. Araştırmamız, eğitimin felsefi temellerini iki farklı düşünce geleneği üzerinden okumayı mümkün kılarken, aynı zamanda modern eğitimin karşı karşıya olduğu temel sorunlara kendine özgü bir bakış açısı getirmeyi hedeflemektedir. Doğu’nun manevi zenginliği ile Batı’nın Pragmatik yaklaşımını bir araya getiren bu çalışma, eğitimin hem yerel değerleri koruyup geliştiren hem de evrensel ölçütlere uyum sağlayan bütüncül bir model olarak yeniden düşünülmesine katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, Felsefe, Ahlak, Pragmatizm, Demokratik Eğitim, Değerler, Deneyim, Topçu, Dewey

Kaynakça

• BAKIR, Kemal (2021), Demokratik Eğitim John Dewey’in Eğitim Felsefesi Üzerine, Ankara: Pegem Yayınları
• BAYRAKTAR, Levent (2014), Bir Düşünür ve Ahlakçı: Nurettin Topçu, Referans Kültür, Sanat ve Düşünce Dergisi, Aralık 2014- Ocak 2015, Sayı: 14, s.s. 17- 19.
• DEWEY, John (1897), My Pedagogic Creed, The School Journal, Sayı: 54, s.s. 77-80.
• DEWEY, John (2021), Günümüzde Eğitim, (Ed: Joseph Ratner), (Çev: Bahri Ata, Talip Öztürk), Ankara: Pegem Yayınları.
• DEWEY, John (2023a), Democracy And Education, Ankara: Kırmızı Ada Yayınları.
• DEWEY, John (2023b), Deneyim ve Eğitim, (Çev: Sinan Akıllı), Ankara: ODTÜ Yayınları.
• GÜNDOĞAN, Ali Osman (2015), Erzurum’un Yüzleri Nurettin Topçu, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları.
• GÜNDOĞAN, Ali Osman (2018), Arafta Bir Düşünür Nurettin Topçu, Ankara: Altınordu Yayınları.
• JAMES William (1948), Pragmatism, A New Name For Some Old Ways Of Thinking: Together With Four Related Essays Selected From The Meaning Of Truth, (Ed: Ralph Barton Perry), ABD: Longmans, Green&Co.
• NODDINGS, Nel (2017), Eğitim Felsefesi, (Çev: Raşit Çelik), Ankara: Nobel Yayınları.
• ŞİŞMAN, Mehmet (2014), Eğitim Bilimine Giriş, Ankara: Pegem Yayınları. THAYER- BACON, Barbara J. (2010), Education’s Role In Democracy: The Power Of Pluralism, Etica & Politica / Ethics & Politics, Sayı: XII, s.s. 135- 156.
• TOPÇU, Nurettin (2022a), Ahlak, İstanbul: Dergah Yayınları.
• TOPÇU, Nurettin (2022b), Ahlak Nizamı, İstanbul: Dergah Yayınları.
• TOPÇU, Nurettin (2022c), Türkiye’nin Maarif Davası, İstanbul: Dergah Yayınları.
• TOPÇU, Nurettin (2022d), Varoluş Felsefesi Hareket Felsefesi, İstanbul: Dergah Yayınları.
• ÜNDER, Hasan, GUVEN, İsmail, ATA, Bahri, AYDIN, Aysun (2020), John Dewey:Demokrasi ve Eğitim Kitabının 100. Yılı, Ed: Hasan Ünder, Cengiz Aslan, Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.